Navdêr
Rêziman |
Navdêr (substantîv) |
Lêker (verb) |
Rengdêr (adjektîv) |
Daçek (prepozîsyon) |
Cînav (pronav) |
Hoker (adverb) |
Veqetandek |
Jimarnav |
Baneşan |
Gihanek |
Kitêbên rêzimanê |
Zimannasî |
Bêjenasî |
Lîsteya zimannasan |
Navdêr an jî nav tiştekî, lawirekî, an kesekî bi nav dike û ji cureyên din cude dike û ew bi navê xwe nêvnas dibe. Navdêr di nav xwe de dibin du par: hevenav û serenav.
Hevenav
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Hevenav navdêrên gelemper in, ango ji yekî bêtir tişt, lawir, an kesan bi nav dike: mirov, hesp, çiya, çem, pirtûk, xanî, karmend, kevir...
Serenav
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Serenav navdêrên taybet in, ango bi tenê tiştekî, lawirekî, an kesekî bi nav dike: Cegerxwîn, Evîn, Çavreş...
Raweyên navdêran
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Navdêr ji hêla ray û avakirina raweyê ve dibin sê par:
Navdêrên xwerû (sade)
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Di navdêra xwerû de, tîpên bêjeyê tenê tîpên rayî û resen in, û ti tîp an pirtik bi ser bêjeyê ve nebûne: mal, defter, rê, dê, pê, ker, kevir...
Navdêrên dariştî (pêkhatî, xurdezad)
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Ew ji navdêrê xwerû û paşpirtikekê pêk tên û bêjeyekê bi wateyeka nû çêdike ango navdêreka nû ku tiştek an heybreka nû bi nav dike: gavan, şivan, rêvan, karker, nûser, girtî, gundî...
Navdêrên hevbend (hevedudanî)
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Ev nav ji du bêjeyên xwerû bi hev dikeve û navdêreka nû û bi wateyeka têvel pêk tîne. Helbet yek ji bêjeyan navdêreka xwerû ye, û dibe ku ew ya dî dîsa navdêreka xwerû be, an rengdêr, hoker, daçek, bernav an rayê lêkerê be: cegerxwîn, serhildan, keskesor, xwînmij... Renge ku navdêra hevbend ji sê bêjeyên xwerû jî saz bibe: berxwedan... Renge ku navdêra hevbend ji navdêreka darijtî û bêjeyeka dî pêk were: nêçîrvanî, rewşenbîrî,serokkomar, girtîgeh...
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Girêdanên derve
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |