Qirmiraviya reş

Qirmiraviya reş
	Qirmiraviyekê ku bi çengşorî dadayî ye.
Rewşa parastinê
	; Kêmtirîn metirsî (IUCN 2.3)
Dabeşandina zanistî
Cîhan:	Animalia
Filûm:	Chordata
Çîn:	Aves
Kom:	Pelecaniformes
Famîle:	Phalacrocoracidae
Cins:	Phalacrocorax
Cure:	P. carbo
Navê zanistî yê latînî
	Phalacrocorax carbo; Linnaeus, 1758

Qirmiraviya reş an qirmeraviya reş^[1] an kersele^[2]^[3] an jî qîtik^[2] (bi latînî: Phalacrocorax carbo), cureyekî qirmiraviyan e.

Şayes, reftar û jîngeh

Qirmiravî li ser daran jî hêlînên xwe çêdikin.

Hindek balindeyên avî yên mezin, nikul û kilikdirêj in. Per û çeng reş in. Pê bi perde ye. Serê nikulê wan xwar e. Ref ref difirin. Dema bêhnvedanê çengên xwe şor dikin û behra pitir li cihên bilind bo bêhnvedanê dilîsin. Nêr û mê rengek in. Qirmiraviyên reş li ser daran yan li ser rizde û revezan hêlînan çêdikin. Qirmiraviya reş 90-92 sentîmetreyan dirêj e. Balindeyeke avî yê mezin û reş e. Alek û gewrî spî ne. Bi çengşorî dadide. Dema firînê li pişt yek dibine kêş. Komkome dijîn.

Jîngeh

Di derya û gol û geravan de ne û li ser tateber û gizîrteyên nav deryayê, herwisa li ser daran, hêlînan çêdikin. Zivistanan mişe ye. Piniyeke spî li binhefik û alekan heye. Çav kesk in û nikul qehwayiyekî tarî ye. Pê reş e. Zivistanan qesta Kurdistanê dike ji heyva heşt û nehê heta nîsanê li gol û geravên kûr û fireh dihê dîtin. Li nîveka Ewropayê û başûrê wê û Asyayê û li Tûnisê têjikan tîne derê. Zivistanan xwe dibe peravê bakurê rojava ya Afrîkayê û peravên erebî û Îraqê.

Parêzî

Xwarina wan masî û beq û lawirên avî yên ku çoç in. Li Kurdistanê cureyek bi tenê hatiye dîtin.

Çavkanî

Îsmaîl Taha Şahîn (2006). Balindeyên Kurdistanê. Spîrêz, Dihok. (Bi tîpên erebî ye, ji bo tîpguhêziya latînî û wîkîpedyandina nivîsê, bikarhêner MikaelF).
Zana Farqînî. Ferhenga kurdî-tirkî. Enstîtuya Kurdî, Stenbol.
H. Heinzel, R. Fitter û J. Parslow (1995). Türkiye ve Avrupa'nin Kuşlari (Kuzey Afrika ve Orta dogu dahil). Türkiye Dogal Hayati Kuruma Dernegi, Stenbol. ISBN 975 94098 28
D. îzolî (2007). Ferhenga kurdî-tirkî-kurdî. Deng, Amed.
R.F. Porter, S. Christensen, P. Schiermacker-Hansen (1996). Field Guide to the birds of the Middle East. T & A D Poyser, London.

Girêdanên derve

Li Wikimedia Commons medyayên di warê Qirmiraviya reş de hene

Phalacrocorax carbo, ser Wîkîcureyê.

Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?)

[1] Îsmaîl Taha Şahîn (2006).

[:0-2] Zana Farqînî.

[3] D. Îzolî (2007).

[1]

[2]

[3]