Fontem paginae Iaponia inspicere

{{Latinitas|-2}}
{{Capsa civitatis Vicidata}}
'''Iaponia'''<ref>Confer titulum ''{{Vicifons|Descriptio Regni Iaponiae}}'' apud Vicifontem. "Japonia" apud {{Lexfons}}</ref> ([[Scriptura Iaponica|litteris Iaponicis]] 日本, [[abecedarium Latinum|Latinis]] ''Nihon'' vel ''Nippon'', publice 日本国 vel ''Nippon-koku'' 'Civitas Iaponiae') est [[civitas sui iuris]] in [[Asia orientalis]] sita. In [[Oceanus Pacificus|Oceano Pacifico]] occidentali iacet, inter [[Mare Iaponicum]] ad occidentem et [[Mare Sinense Orientale]] ad meridiem. [[Archipelagus]] Iaponicus ex circiter 6852 [[Insula|insulis]] constat, quarum quattuor maximae—[[Honsua]], [[Esonia]], [[Ximum]], et [[Insula Shikokuensis|Sicocus]]—97 centesimas areae terrestris Iaponicae occupant et vulgo insulae domesticae appellantur. Superficiem 377&thinsp;975 chiliometrorum quadratorum obtinet.

[[Linguae Sinicae|Sinicae]] notae nominis '[[sol]]is originem' significant, unde saepe 'Terra Solis Orientis' appellatur. In [[Circulus Igneus|Circulo Igneo]] Pacifici sita, Iaponia [[terrae motus|terrae motibus]] et fluctibus marinis crebro vexatur. Tres regionis partes [[mons|montibus]] et [[silva|silvis]] obteguntur, itaque [[agricultura]] et magna pars incolarum in planitiebus litoralibus orientalibus in unum conferuntur.

Iaponia in quadraginta septem [[Index praefecturarum Iaponiae|praefecturas]] et octo [[Regiones Iaponiae|regiones]] dividitur. [[Esonia]] in septentrione extremo, praefectura autem [[Okinawaënsis]] in meridie sita est. Anno [[2024]], Iaponia circa 125 miliones incolarum numerat, eamque undecimam inter civitates orbis populosissimas collocat. [[Tokium]], urbs maxima et [[caput (urbs)|caput]], una cum regione metropolitana plus quam 38 miliones incolarum habet, quod eam amplissimam regionem urbanam mundi facit.

[[Archaeologia|Archaeologicae]] investigationes indicant Iaponiam iam aevo [[Palaeolithicum|Palaeolithico Superiore]], circa 30&thinsp;000 a.C.n., habitatam fuisse. Prima mentio scripta in [[Historia Sinica|annalibus Sinicis]] [[Saeculum 1|saeculi primi]] reperitur. Inter saecula IV et VI, regna Iaponica sub imperatore coaluerunt, primum Narae, deinde Heian-kyo sedem habente. A saeculo XII usque ad annum [[1868]], vera potestas penes shōgunes militares et dominos feudales (daimyō) fuit, nobilitate bellatrice (samurai) auxiliante.

Iaponia, una ex maximis mundi potestatibus, est socia [[ASEAN|ASEAN Plus]], [[Nationes Unitae|Nationum Unitarum]], [[Ordo oeconomicae cooperationi et evolutioni favendis|OECD]], G7, G8, et G20. Tertiam maximam oeconomiam orbis terrarum secundum PDG habet. Quamquam ius belli decernendi renuntiavit, res militares cum octavo maximo dispensatione oeconomica servat. Natio valde evoluta est, altissimis vivendi gradu et indice progressus humani gaudens. Cives eius altissima exspectatione vitae fruuntur. Iaponia propter suam cinematographiam, musicam, anime, ludos televisificos, coquinam, technologiam progressivam, et contributiones scientiae clara est.

==Etymologia==
''Iaponia'', [[exonymum]] Latinum, in [[lingua Iaponica]] omnino non est. Nomina Iaponica huius [[natio]]nis ''Nippon'' (にっぽん) et ''Nihon'' (にほん) sunt, et ambo notatione [[Kanji]] 日本 scribuntur. ''Nippon'' locutio compta est, sollemnibus et emissioni [[charta argentaria|chartae argentariae]] propria. Nomen autem ''Nihon'' in sermone quotidiano usurpant.

Et ''Nippon'' et ''Nihon'' 'solis originem'  (日 'solem' 本 'radicem' aut 'originem') ad litteram significant, crebro igitur 'natio solis orientis' redduntur. Haec denominatio orta est ex epistolari colloquio imperiali cum [[Res publica popularis Sinarum|Sinicā]] [[domus Sui|Domū Sui]], quae orientalem Iaponiae situm respectu [[Res publica popularis Sinarum|Sinarum]] remittit.

Nomen Latinum Iaponiae ad [[cultura occidentalis|Occidentem]] per [[commercium]] pervenit. Nam vocabulum antiquum [[lingua Sinica|Sinicum]], quod in ''Iaponia'' subest, sicuti adscriptum est a [[Marcus Paulus Venetus|Marco Paulo]], ''Zipangu'' erat. Hodierna dialecto [[sermo Sciamhaevensis|Sciamhaevensi]], [[lingua Sinica|Sinica]] dialecto [[lingua Wu|Wu]], pronuntiatio Kanji 日本 ''Zeppen'' est. Vocabulum antiquum Iaponiae est [[lingua Malaica|Malaice]] ''Jepang'' ([[orthographia]] hodierna ''Jepun''), vocabulum mutuatum a [[lingua Sinica|Sinica]]. Mercatores [[Lusitania|Lusitani]] in [[Malacca (civitas)|Malacca]] [[saeculum 16|saeculo XVI]] hoc vocabulum invenisse primique ad [[Europa]]m tulisse putantur.

== Historia ==
{{main|Historia Iaponiae}}
===Praehistoria et historia antiqua===
[[Fasciculus:Emperor_Jimmu.jpg|thumb|upright=0.8|Imperator [[Jimmu]] (Iaponice 神武天皇), primus [[imperator Iaponiae]] cum origine tracto ab anno 660.<ref>Keally, Carolus (Charles) T. (die 27 Aprilis anni 2009). [http://www.t-net.ne.jp/~keally/kofun.html "Kofun Culture"] (Anglice). ''www.t-net.ne.jp''. Japanese Archaeology. Inspectum die 28 Iulii anni 2018.</ref><ref>Kitagawa, Iosephus (Joseph) Mitsuo (1987).''[https://books.google.es/books?id=h1xcc4cGL5cC&redir_esc=y On Understanding Japanese Religion]'' (Anglice). Princeton University Press. p. 145. ISBN 978-0691102290. Inspectum die 28 Iulii anni 2018.</ref><ref>Szczesniak, Boleslaus (Bolesław) (1954). "The Sumu-Sanu Myth. Notes and Remarks on the Jimmu Tenno Myth" (Anglice). ''Monumenta Nipponica''. 10 (1/2): 107–126. doi:10.2307/2382794. JSTOR 2382794.</ref>– hodiernā in Iaponiā eius accessio Dies Conditio Nationalis (Iaponice 建国記念の日) die 11 Februarii denotatur.]]
[[Palaeolithicum|Palaeolithica]] cultura circa 30&thinsp;000 a.C.n. primam notam Iaponici archipelagi habitationem constituit. Quam secuta est circa 14&thinsp;000 a.C.n. (ineunte [[periodus Jōmonica|periodo Iōmonicā]], Iaponice 縄文時代) e [[Mesolithicum|Mesolithico]] in [[Neolithicum]] semisedentaria [[Venatio et collectio|venatoria et collectoria]] cultura depicta [[domus fossa|domis fossis]] et rudimentariā agriculturā.<ref>Travis, Ioannes (John). [http://www.pitt.edu/~annj/courses/notes/jomon_genes.html "Jomon Genes"] (Anglice). Universitas Pittsburghiae. Inspectum die 15 Ianuarii anni 2011.</ref>, inclusis prioribus hodiernorum populorum [[Ainuani]] ([[Ainuane]] et Iaponice アィヌ) et [[Yamato (populus)|Yamatoensis]] (Iaponice 大和民族).<ref>Matsumara, Hirofumi; Dodo, Yukio; Dodo, Yukio (2009). [https://www.jstage.jst.go.jp/article/ase/117/2/117_080325/_article "Dental characteristics of Tohoku residents in Japan: implications for biological affinity with ancient Emishi"] (Anglice). ''Anthropological Science'' 117(2): 95–105. doi:10.1537/ase.080325.</ref><ref>Hammer, Michael F.; Karafet, TM; Park, H; Omoto, K; Harihara, S; Stoneking, M; Horai, S; et al. (2006). [https://www.nature.com/articles/jhg20068 "Dual origins of the Japanese: common ground for hunter-gatherer and farmer Y chromosomes"]. ''Journal of Human Genetics'' 51(1): 47–58. doi:10.1007/s10038-005-0322-0. PMID 16328082.</ref> Ornata argillosa vasa hac e periodo apud antiquissima [[opus fictile|operis fictilis]] exempla in toto orbe terrarum sunt. Circa 300 a.C.n., populus Yayoiensis Iaponicas insulas intrare coepit, se commiscentes cum [[Jōmon (populus)|populo Iōmonico]].<ref>Denoon, Donaldus (Donald); Hudson, Marcus (Mark) (2001). ''[https://books.google.es/books?id=XUw6kiX9LQ0C&redir_esc=y Multicultural Japan: palaeolithic to postmodern]'' (Cambridge University Press), 22–23. ISBN 978-0-521-00362-9.</ref> (Iaponice 縄文人). [[Periodus Yayoiensis]] (Iaponice 弥生時代), incipiens circa 500 a.C.n., usūs sicuti umidae [[oryza]]e agriculturam<ref>[https://web.archive.org/web/20110430010530/http://www.kahaku.go.jp/special/past/japanese/ipix/5/5-25.html "Oryzae plantae via"] (Iaponice). [Museum Nationale Scientiae Iaponicum]. Archivatum ex originali pridie Kalendas Maias annis 2011. Inspectum die 15 Ianuarii anni 2011.</ref>, novum [[opus fictile|operis fictilis]] genus<ref>[https://www.metmuseum.org/toah/hd/kofu/hd_kofu.htm "Kofun Period"] (Anglice). Museum Metropolitanum Artis. Inspectum die 15 Ianuarii anni 2011.</ref> et [[metallurgia]]m, e [[Res publica popularis Sinarum|Sinis]] et [[Corea|Coreā]] inductam,<ref>[https://www.metmuseum.org/toah/hd/yayo/hd_yayo.htm "Yayoi Culture"] (Novi Eboraci: Museum Metropolitanum Artis). Inspectum die 15 Ianuarii 2011.</ref> introducere vidit.

[[Vocabulum]] ''Iaponia'' primum in [[historia]] in [[Seres|Serico]] libro ''[[Hàn shū]]'' scriptum esse videtur.<ref>Takashi, Okazaki; Goodwin, Janet (1993). "Japan and the continent". ''[https://books.google.es/books?id=A3_6lp8IOK8C&redir_esc=y The Cambridge history of Japan, Volume 1: Ancient Japan]'' (Cantabrigiae: Cambridge University Press), 275. ISBN 978-0-521-22352-2.</ref> Secundum librum ''[[Documenta trium regnorum]]'', potentissimum regnum in archipelago per saeculum III [[Yamatai|Yamataikoku]] (Iaponice 邪馬台国) nuncupatur. [[Buddhismus]] in Iaponiam e [[Paecce|Paecci]] ([[Coreane]] 백제/百)濟), [[Corea|Coreā]], introductus et a Principe [[Shotoku Taishi|Shōtoku]] promotus est, sed consequens Iaponici Buddhismi evolutio principaliter a [[Res publica popularis Sinarum|Sinis]] affecta est.<ref>Delmer M. Brown, ed. (1993), ''The Cambridge History of Japan'' (Cambridge University Press), 140–149.</ref> Contemptā primigeniā obstantiā, Buddhismus a dominativo ordine promotus et diseminatam acceptionem [[periodus Asukaensis|periodo Asukaensi]]<ref>Confer binomen "Streptomyces nodosus subsp. asukaensis".</ref> (592–710, Iaponice 飛鳥時代) incipientem consecutus est.<ref>Gulielmus Geraldus Beasley (William Gerald) (1999). ''[https://books.google.es/books?id=9AivK7yMICgC&redir_esc=y The Japanese Experience: A Short History of Japan]'' (Berkeleiae: University of California Press), 42. ISBN 978-0-520-22560-2.</ref>

Fama est Iaponiam principium cepisse a [[Jimmu]] imperatore (Iaponice 神武天皇) [[Amaterasu]] (Iaponice 天照) [[dea solis]] (nam solem Iaponi pro dea habebant) edito, qui gente sua in [[regio]]nem [[Yamato]] inducta genus Iaponicum procreavit. Exin novus populus, etsi longum per tempus a [[Seres|populo Serico]] vicino, ad quem duces prisci Iaponiae legatos de amicitia ac societate petenda miserant, litteras, [[religio]]nem, [[philosophia]]m inducere solebant, tamen non totas artes suas neglegebat. 

[[Periodus Naraensis]]<ref>Confer binomina "Streptomyces naraensis" et "Epistominella naraensis".</ref> (710–784, Iaponice 奈良時代) signata est ortu centralizatae Iaponicae civitatis in Palatio Imperiali [[Heijō-kyō|Heiiōkyōnis]] ([[Nara]]e in praesenti) centratae. [[Periodus Naraensis]] nascentium [[litterae|litterarum]] apparitione non minus quam arte et [[architectura|architecturā]] evolutā cum Buddhisticā inspiratione depicta est.<ref>Totman, Conradus (Conrad) (2002). ''[https://books.google.es/books?id=Z_a_QgAACAAJ&redir_esc=y A History of Japan]''. Blackwell. pp. 64–79. ISBN 978-1-4051-2359-4.</ref> [[Variola]]e epidemia inter annos 735 et 737 quam plurimum unam tertiam Iaponiensium partem occidisse creditur.<ref>Hays, J.N. (2005). ''[https://books.google.es/books?id=GyE8Qt-kS1kC&redir_esc=y Epidemics and pandemics: their impacts on human history]'' ([[ABC-CLIO]]), 31. ISBN 978-1-85109-658-9.</ref> Anno [[784]], [[Imperator Kanmu]] caput e [[Nara|Narā]] in [[Nagaoka-kyo|Nagaoka-kyō]]nem (Iaponice 長岡京), deinde in [[Heian-kyo|Heian-kyō]]nem (Iaponice 平安京, in praesenti [[Kyotum]]) anno 794, movit. Quod [[Periodus Heianensis|Periodi Heianensis]]<ref>Confer binomen "Lobatannularia heianensis."</ref> (Iaponice ) ortum, inter annos [[794]] et [[1185]], denotavit, per quam distinctive indigena [[cultura]] Iaponica orta est, depicta suā [[ars|arte]], [[poësis|poësi]] et [[prosa|prosā]]. A [[Murasaki Shikibu]] liber ''[[Genji monogatari]]'' et hymni nationalis Iaponici "[[Kimigayo]]" verba scripta sunt haec per tempora.<ref>Totman, Conradus (Conrad) (2002). ''A History of Japan'' (Anglice). Blackwell. pp. 79–87, 122–123. ISBN 978-1-4051-2359-4.</ref>

[[Buddhismus]] per [[Periodus Heianensis|aeram Heianensem]] expandi coepit praesertim per duas praecipuas sectas, [[Tendai]]cam (Iaponice 天台宗) a [[Saichō]]ne et [[Buddhismus Singonicus|Singonicam]] a [[Kūkai]]. [[Buddhismus Terrae Purae]] ([[Jōdo-shū]] et [[Jōdo Shinshū]]) valde popularis saeculi XI ultimo dimidio factus est.

===Feudalis aera===
[[Fasciculus:Mōko Shūrai Ekotoba Mongol Invasion Takezaki Suenaga 2 Page 5-7.jpg|thumb|300px|left|''[[Moko Shurai Ekotoba]].'' [[Pictura]] praeclarissima bellum cum oppugnatoribus [[Mongolia|Mongolicis]] depingit.]]
Iaponica era feudalis emersū et dominatione regentis ordinis bellatorum, [[samuraeus|samuraeorum]], depicta est. Anno 1185, victā [[Gens Taira|gente Tairā]] (Iaponice 平氏) in [[Bellum Genpei|Bello Genpei]] (Iaponice 源平合戦), cantā in carmine epico ''[[Heike Monogatari]]'' (Iaponice 平家物語), samuraeus [[Minamoto no Yoritomo]] [[shogun|shōgun]] ab [[imperator Iaponiae|imperatore]] [[Go-Toba|Go-Tobā]] designatus est et Minamoto no Yoritomo gubernationis basin [[Kamakura]]e<ref name="Kamakura">Confer binomen "Baryphymula kamakuraensis".</ref> statuit. Quo mortuo, [[gens Hōjō]] (Iaponice 北条氏) pervenit ad gubernium sicuti procuratores shogunum. Schola [[Zen]] Buddhismi e [[Res publica popularis Sinarum|Sinis]] per [[periodus Kamakuraensis|periodum Kamakuraensem]]<ref name="Kamakura">Confer binomen "Baryphymula kamakuraensis".</ref> (Iaponice 鎌倉時代), inter annos 1185 et 1333, introducta est et facta est popularis apud ordinem samuraeorum.<ref>Totman, Conradus (Conrad) (2005). ''[https://books.google.es/books?id=Z_a_QgAACAAJ&redir_esc=y A History of Japan]'' (2 ed.) (Anglice). Blackwell. pp. 106–112. ISBN 978-1-4051-2359-4.</ref> [[Shogunatus Kamakuraensis]]<ref name="Kamakura">Confer binomen "Baryphymula kamakuraensis".</ref> (Iaponice 鎌倉幕府) [[Imperium Mongolicum|Mongolicas]] invasiones inter annos 1274 et 1281 repulit sed denique ex officio amotus est ab Imperatore [[Go-Daigo]]ne. Imperator [[Go-Daigo]] ab [[Ashikaga Takauji|Ashikagā Takauji]] anno 1336 victus est

[[Ashikaga Takauji]] [[shogun]]atum in [[Muromachi]] (Iaponice 室町), [[Kyotum|Kyoti]], statuit. Hoc fuit [[periodus Muromachiensis|periodi Muromachiensis]] (1336–1573) initium. [[Shogunatus Ashikagae]] tempore [[Ashikaga Yoshimitsu|Ashikagae Yoshimitsu]] gloriatus est, cum cultura [[Buddhismus|Buddhismo]] [[Zen]] fundata (ars [[Miyabi]], Iaponice 雅) floruit. Quae in [[Cultura Higashiyamaensis|Culturam Higashiyamaensem]]<ref name="Higashiyama">Confer binomen "Nonionella higashiyamaensis".</ref> (Iaponice 東山文化) evoluta est, florentem usque ad [[saeculum 16|saeculum XVI]]. Nihilominus, prosper Shogunatus Ashikagae in feudalibus dominis bellicis seu [[daimyo]]nibus (Iaponice:大名) dominari omisit et exarsit bellum civile, Bellum Ōninense (Iaponice 応仁の乱), anno 1467, ex quo orta est unum saeculum durans [[Aetas civitatum bellantium (Iaponiae)|Aetas civitatum bellantium]] (Iaponice 戦国時代).<ref>Sansom, Georgius (George) (1961). ''A History of Japan: 1334–1615'' (Stanford University Press), 42, 217. ISBN 978-0-8047-0525-7.</ref>

Per [[saeculum 16|saeculum XVI]], [[Portugallia|Portugallici]] mercatores et [[Societas Iesu|Iesuitae]] [[missionarius|missionarii]] Iaponiam primum attigerunt, quod directam [[commercium|commercialem]] et [[cultura]]lem commutationem inter Iaponiam et [[Humanus Cultus Occidentalis|Occidentem]] incepit. Quod [[Oda Nobunaga|Odae Nobunaga]] ut Europaeas technologiam et [[sclopetum|sclopeta]] impetraret permisit, quibus usus est ut caperentur multi alii [[daimyo]]nes. Eius imperii consolidatio quod [[periodus Azuchiensis-Monoyamaensis]]<ref name="Azuchiensis">De gentilicio "Azuchiensis-e", confer [https://archive.org/stream/mhsi111/mhsi111-new_djvu.txt Monumenta historica Iaponiae I], ubi dicitur "Seminarium Azuchiense paulo post mortem ducis Oda Nobunaga" aut "Sed Domus Azuchiensis in totius civitatis Azuchi incendio perempta est."</ref> (1573–1603) nucupatum est{{dubsig}} coepit. Interfecto Odā Nobunaga anno [[1582]] ab [[Akechi Mitsuhide]], eius successor [[Toyotomi Hideyoshi]], nationem anno 1590 coniunxit et in [[Corea]]m bis annis [[1592]] et [[1597]] invadere infeliciter conatus est.

[[Tokugawa Ieyasu]] ut filii Hideyoshiani procurator meruit et usus est suo munere ut politicum militaremque adminiculum adipisceretur. Exarso bello, Ieyasu aemulam gentem in proelio in campo Sekigaharā<ref name="Sekigahara">[https://archive.org/stream/mhsi111/mhsi111-new_djvu.txt Monumenta historica Iaponiae I], ubi dicitur "(...) post proelium in campo Sekigahara (21. Oct. 1600) etiam insulas Amacusanas ut feudum obtinuit (...)".</ref> anno 1600 vicit. Tokugawa Ieyasu [[shogun]] ab [[Imperator Iaponiae|Imperatore]] [[Imperator Go-Yozei|Go-Yōzei]] anno 1603 designatus est et [[Tokugawa Bakufu|Shogunatum Tokugawae]] [[Tokium|Edo]]ne (hodierni Tokii) statuit.<ref> Turnbull, Stephanus (Stephen) (2010). [https://books.google.es/books?id=x8govgAACAAJ&redir_esc=y Toyotomi Hideyoshi]. Osprey Publishing. p. 61. ISBN 978-1-84603-960-7.</ref> Hic [[shogun]]atus consilia pertulit; inclusis ''[[buke shohatto]]'', codice morum ad dominandum [[daimyo]]nibus,<ref>Totman, Conradus (Conrad) (2005). ''[https://books.google.es/books?id=Z_a_QgAACAAJ&redir_esc=y A History of Japan]'' (sec. ed.). Blackwell. pp. 142–143. ISBN 978-1-4051-2359-4.</ref> et anno 1639 [[segregationismus|segregationistico]] ''[[sakoku]]'' (scilicet "clausa natio") programmate quod duo et dimidio saecula tenuis politicae unitatis [[periodus Edoensis|periodum Edoensem]]<ref name="Edo">De gentilicio "Edoensis-e", confer binomen "Fusulina edoensis".</ref> (1603–1868) nuncupata diffudit.<ref> Toby, Ronaldus (Ronald) P. (1977).''Reopening the Question of Sakoku: Diplomacy in the Legitimation of the Tokugawa Bakufu''. Journal of Japanese Studies. 3 (2): 323–363. doi:10.2307/132115. JSTOR 132115.</ref> Scientiarum [[Humanus Cultus Occidentalis|Occidentalium]] studium, ''[[rangaku]]'' (Iaponice 蘭学) nuncupatum, per contactum [[Nederlandia|Nederlandicā]] cum [[Inclavatura et exclavatura|inclavaturā]] [[Insula Desima|Desimae]] [[Nagasacum|Nagasaci]] perrexit. Periodus Edoensis etiam ''[[kokugaku]]'' (scilicet "nationalia studia", Iaponice 国学), Iaponiae studium ab Iaponicis, genuit. <ref>Ohtsu, M.; Ohtsu, Makoto (1999). "Japanese National Values and Confucianism". ''Japanese Economy''. 27 (2): 45–59. doi:10.2753/JES1097-203X270245.</ref>

===Aetas recens===
[[Fasciculus:Meiji emperor color.jpg|thumb|upright|left|[[Mutsuhito|Imperator Meiji]] (1868–1912), in cuius nomine imperiale regimen [[Restauratio Meiji|restauratum]] est, finito [[Tokugawa Bakufu|Tokugawae shogunato]].]]
[[31 Martii|Pridie Kalendas Aprilis]] anni [[1854]], [[Matthaeus Calbraith Perry]] [[classis praefectus]] et [[Naves Nigrae]] (Iaponice 黒船) [[Civitates Foederatae|Civitatum Foederatarum]] Iaponiam se externo mundo aperire coegerunt, [[Conventio Kanagawa|Conventione Kanagavensi]] facta. Consequentia similia foedera [[Humanus Cultus Occidentalis|Occidentalibus]] cum nationibus per [[Bakumatsu|periodum Bakumatsu]] oeconomicam politicamque crises apportavit. [[Shogun]]is abdicatio ut [[Bellum Boshin]] (Iaponice 戊辰戦争) exarderet et civitas centralizata nominatim penes [[Imperator Iaponiae|Imperatorem]] unificata ([[Restauratio Meiji]]) statueretur induxit. <ref>Totman, Conradus (Conrad) (2005). ''A History of Japan,'' ed. 2a. (Oxoniae: Blackwell), 289–296. ISBN 978-1-4051-2359-4.</ref>
 
Cum per activum [[Occidentalizatio]]nis processum{{dubsig}} per [[Restauratio Meiji|Restaurationem Meiji]] anno [[1868]] se mersisset, Iaponia [[Humanus Cultus Occidentalis|Occidentalia]] politica, iudicialia, militariaque [[institutum|instituta]] adoptavit{{dubsig}} et [[cultura Occidentalis|Occidentalia culturalia]] pondera [[traditio]]nali culturā hodiernae [[industrializatio]]ni commixta sunt. [[Consistorium Iaponicum|Consistorium]] (Iaponice 内閣) [[Concilium Privatum Iaponicum|Concilium Privatum]] (Iaponice 枢密院) ordinavit, [[Constitutio Meiji|Constitutionem Meiji]] (Iaponice 明治憲法) induxit et [[Diaeta Nationalis|Diaetam Nationalem]] (Iaponice 国会) composuit. Restauratio Meiji [[Imperium Iaponicum]] in industrializatam mundanam civitatem potentiorem vertit quae persecuta est militarem conflictum ut expansderetur eius sphaera affectionis. Quamquam Francia et Britanniarum Regnum attentionis monstraverunt, Europaeae potentiores civitates Iaponiam valde neglexerunt et magis incubuerunt in maiores Sinarum illecebras. Francia etiam impedita erat suis ruinis in Mexico et suis cladibus a [[Germania|Germanis]].<ref>Norman E. Herbert (1946), ''Japan's Emergence as a Modern State'' (Novi Eboraci: Inst.{{dubsig}} Pacific Relations), 46.</ref> Post victorias in [[Primum Bellum Sino-Iaponense|Primo Bello Sino-Iaponensi]] (1894–1895) et in [[Bellum Russo-Iaponicum|Bello Russo-Iaponico]] (1904–1905), Iaponia dominium in [[Taivania]]m, [[Corea]]m et meridionale [[Sachalina]]e dimidium adepta est.<ref>Matsusaka, Y. Tak (2009), "The Japanese Empire," in Tsutsui, William M. ''Companion to Japanese History'' (Oxoniae: Blackwell), 224–241. ISBN 978-1-4051-1690-9.</ref> Imperialisticum praeter successum, Iaponia quoque plurimam pecuniam in suum proprium oeconomicum incrementum collocavit, quod adduxit ad periodum oeconomicae prosperitatis hac in natione durantem usque ad [[Depressio oeconomica magna|Depressionem magnam]].<ref>A. Baran, Paul (1962). ''The Political Economy of Growth''. Novi Eboraci: Monthly Review Press. p. 160.</ref> Iaponiensis [[numerus incolarum]] e 35 [[millio]]nibus anno 1873 in 70 milliones anno 1935 crevit.<ref>Hiroshi, Shimizu; Hitoshi, Hirakawa (1999). ''Japan and Singapore in the world economy: Japan's economic advance into Singapore, 1870–1965'' (Routledge), 17. ISBN 978-0-415-19236-1.</ref> 
[[Fasciculus:Pacific Area - The Imperial Powers 1939 - Map.svg|thumb|[[Imperium Iaponicum]] anno 1939, (tabula Anglice adnotata).]]

Per [[primum bellum mundanum]], Iaponia se [[Civitates foederatae primi belli mundani|Civitatibus foederatis primi belli mundani]] iunxit et a [[Imperium Germanicum (1871-1918)|Germanis]] subactas terras cepit et progressa est versus [[Sinae|Sinas]]. Ineunte [[saeculum 20|saeculo XX]] periodus [[Periodus Taishoensis|democratiae Taishoensis]]<ref name="Taishoensis">Confer trinomen "Epicauta chinensis taishoensis".</ref> (1912–1926, Iaponice 大正時代) visus est, sed [[anni 1920|annis 1920]] visa est fragilis democratia politicae transmutationi versus [[statismus|statismum]], latas leges politicum contra dissensum et seriem conandorum [[subitanea rerum conversio|subitanearum conversionum]] succumbere. Hic processus festinavit per [[anni 1930|annos 1930]], implicando numero novorum gregum Nationalisticorum Radicalium qui participabant hostilitatem contra liberalem democratiam et dedicationem expansioni per Asiam. Iaponienses [[expansionismus]] et [[militarizatio]] iuxta cum [[totalitarismus|totalitarismo]] et [[ultranationalismus|ultranationalismo]] nationem diffinxerunt. Anno 1931, Iaponia in [[Mandshuria]]m invasit et eam cepit et, factā internationali huius occupationis reprobatione, anno 1933 [[Confoederatio Nationum|Confoederationem Nationum]] reliquit. Anno 1936, Iaponia [[Pactum Antikomintern]] cum [[Imperium Germanicum (1933-1945)|Germaniā]] obsignavit et, anno 1940, [[Foedus Trium Imperiorum]] eam unam e [[Potestates Axis|Potestatibus Axis]] fecit.
[[Fasciculus:Umezu.jpg|thumb|Iaponenses officiales [[Civitates foederatae Primi belli mundani|Foederatis]] die 2 Septembris anni 1945, in Sinu Tokiensi se dedentes, finito Secundo bello mundano.]]
[[Imperium Iaponicum]] in alias Sinarum partes anno 1937 invasit, quod [[Secundum Bellum Sino-Iaponense]] (1937–1945) praecipitavit. [[Exercitus Imperialis Iaponensis]] (Iaponice 大日本帝國陸軍) cito caput [[Nanchinum]] cepit et exercuit [[Caedes Nanchinensis|Caedem Nanchinensem]].<ref>[http://www.ibiblio.org/hyperwar/PTO/IMTFE/IMTFE-8.html "Judgment International Military Tribunal for the Far East, Chapter VIII: Conventional War Crimes (Atrocities)"] (Anglice). iBiblio. Novembri mense anni 1948. </ref> Anno 1940, cum Imperium Iaponicum in [[Indosina Francica|Indosinam Francicam]] invasisset, [[Civitates Foederatae Americae|Civitates Foederatae]] Iaponiae petroleosi commercii prohibitionem imposuerunt. <ref>Worth, Rolandus (Roland) H., Jr. (1995). [https://books.google.es/books?id=ezBnAAAAMAAJ&redir_esc=y ''No Choice But War: the United States Embargo Against Japan and the Eruption of War in the Pacific''] (Anglice). McFarland. pp. 56, 86. ISBN 978-0-7864-0141-3.</ref> Diebus 7 et 8 Decembris anni 1941, Iaponenses vires improvisos impetūs in [[Portus Margaritarum|Portum Margaritarum]] viresque [[Imperium Britannicum|Britannicas]] in [[Malaya Britannica|Malayā Britannicā]], [[Singapura]]e et [[Hongcongum|Hongcongi]] fecerunt; et bellum decrevit [[Civitates Foederatae Americae|Civitatibus Foederatis]] et [[Imperium Britannicum|Imperio Britannico]], quod implicavit Civitates Foederatas et Britanniarum Regnum in [[Secundum bellum mundanum]] in [[Oceanus Pacificus|Pacifico]]. Cum [[Civitates foederatae Secundi belli mundani]] paulatim in Pacifico per insequentes quattuor annos vicissent, quod finitum est cum [[Unio Rerum Publicarum Sovieticarum Socialisticarum|Sovieticā]] invasione in [[Mandshuria|Mandshuriā]] et cum [[Hirosima|Hirosimā]] et [[Nagasacum|Nagasaco]] adortis [[Bomba atomica|bombis atomicis]] anno [[1945]], Iaponia consentivit de deditione inconditionali die [[15 Augusti]].<ref>Pape, Robertus (Robert) A. (1993). "Why Japan Surrendered" (Anglice). ''International Security''. 18 (2): 154–201. doi:10.2307/2539100. JSTOR 2539100.</ref> Bellum Iaponiae, eius coloniis, Sinis aliisque civitatibus pugnantibus decem [[millio]]nibus vitarum amissarum stetit et reliquit multas Iaponiensium industriae infrastructuraeque dirutas. [[Civitates foederatae Secundi belli mundani]] (a Civitatibus Foederatis ductae) milliones ethnicorum Iaponensium e coloniis militaribusque campis totam per Asiam repatriaverunt, valde eliminando Imperio Iaponico et restituendā independentiā captorum territoriorum.<ref>Watt, Lori (2010). [https://books.google.es/books?id=_F3AN6x6AQ8C&redir_esc=y ''When Empire Comes Home: Repatriation and Reintegration in Postwar Japan''] (Anglice). Harvard University Press, pp. 1–4, ISBN 978-0-674-05598-8.</ref> Civitates foederatae etiam [[Tribunal militare internationale Orientis extremi]] die [[3 Maii]] anni 1946 ad prosequendos aliquos seniores generales [[Scelus bellicum|scelerum bellicorum]] accusatos convocaverunt.

Anno 1947, Iaponia novam [[constitutio]]nem emphasim in liberalibus democraticis usibus ponentem adoptavit. [[Civitates foederatae Secundi belli mundani|Foederata]] Iaponiae occupatio finivit, [[Foedus Franciscopolitanum|Foedere Franciscopolitano]] facto anno 1952.<ref>Coleman, Iosephus (Joseph) (die Martii anni 2007). "[https://web.archive.org/web/20181119113409/https://www.japantimes.co.jp/news/2007/03/06/national/52-coup-plot-bid-to-rearm-japan-cia/ '52 coup plot bid to rearm Japan: CIA]" (Anglice). ''The Japan Times Online''. Inpectum die 3 Aprilis anni 2007.</ref> et Iaponia admissa est socia [[Nationes Unitae|Nationum Unitarum]] anno 1956. Iaponia postea rapidum incrementum consecuta est quoad facta est secunda maxima oeconomia in toto orbe mundano, quamquam anno 2010 superata est a [[Res publica popularis Sinarum|Re publicā populari Sinarum]]. Quod totum finem cepit medios annos 1990, cum Iaponia magnā recessione affecta est. Ineunte saeculum XXI, positivum incrementum gradualem oeconomicam recuperationem signavit.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/5178822.stm "Japan scraps zero interest rates"]. BBC News. Pridie Idus Iulii anni 2006. Inspectum die 28 Decembris anni 2006.</ref> Die 11 Martii anni 2011, Iaponia uno e maximis [[terrae motus|terrae motibus]] in suā historiā perscriptā affecta est; quod [[Clades Nuclearis Fukushima Daiichi|Cladem Nuclearem Fukushimae Daiichi]], unam apud maximas clades in [[Energia nuclearis|energiae nuclearis]] historiā, concitavit.<ref name="Fackler">Fackler, Martin; Drew, Kevin (die 11 Martii anni 2011). [https://www.nytimes.com/2011/03/12/world/asia/12japan.html "Devastation as Tsunami Crashes Into Japan"] (Iaponice). ''The New York Times''. Inspectum die 11 Martii anni 2011.</ref>

== Geographia ==
[[Fasciculus:Carte topographique du Japon-fr.svg|thumb|[[Charta]] Iaponiae ([[Francice]] et [[Iaponice]] adnotata).]]
[[Fasciculus:Satellite View of Japan 1999.jpg|thumb|Archipelagus Iaponicum e satellite visum.]]
Iaponiae est summa 6 852 insularum praeter [[Oceanus Pacificus|Pacifica]] litora. Est circiter 3 000 chiliometra aut 1 900 milia passuum longa e [[Mare Ochotense|Mari Ochotensi]] usque ad [[Mare Philippinense]] in [[Oceanus Pacificus|Oceano Pacifico]]. <ref>[https://web.archive.org/web/20180126130519/https://www.mhlw.go.jp/english/policy/health/water_supply/1.html "Water Supply in Japan"] (Anglice et Iaponice). Ministerium Sanitatis, Laboris et Beneficiorum Socialium. Archivatum ex originali die 26 Ianuarii anni 2018. Inspectum die 26 Septembris anni 2018.</ref> Natio, inclusis omnibus insulis quas moderatur, inter latitudines 24° et 46° a septentrione et longitudines 122º et 146º ab oriente iacet. Praecipuae insulae, e septentrione versus meridiem, [[Esonia]]<ref>"[http://daten.digitale-sammlungen.de/~db/0005/bsb00050913/images/index.html?id=00050913&groesser=&fip=193.174.98.30&no=&seite=36 Esonia insula, Esonis terra]": {{Graesse}}</ref> (Iaponice 北海道), [[Honsua]] seu [[Honsium]] seu [[Honshu]] (Iaponice:本州), [[Insula Shikokuensis]]<ref>{{Graesse}}</ref> seu [[Sicocus]]<ref>[[Lexicon Nominum Locorum]] [[Carolus Egger|Caroli Egger]] (p. 289, s.v. Shikoku)</ref>  seu [[Sicocum]] seu [[Shikoku]] (Iaponice: 四国) et [[Ximum]] <ref>"alteram Ximum appellant. Haec satrapiis regnisve censetur novem." —''Historiae Indicae'' Ioannis Petri Maffei [http://wwwopac.tulips.tsukuba.ac.jp/cgi-bin/limedio/limewwwopac/page?sessionId=20041128.7274;sessionSeq=12181;sessionLang=eng;sessionCode=jis;bookid=607596;tocid=0;pageseq=148;sessionId=20041128.7274]{{Nexus deficitur|date=October 2022|bot=InternetArchiveBot|fix-attempted=yes}}.</ref><ref>"Sayckock, Maffeus Ximum appellat & novem satrapiis regnisve censeri scribit" — ''Descriptio Regni Iaponiae'' Bernhardi Varenii [http://wwwopac.tulips.tsukuba.ac.jp/cgi-bin/limedio/limewwwopac/page?sessionId=20050607.0031;sessionSeq=1671;sessionLang=eng;sessionCode=utf8;bookid=570008;tocid=0;pageseq=28;sessionId=20050607.0031]{{Nexus deficitur|date=October 2022|bot=InternetArchiveBot|fix-attempted=yes}}.</ref> seu [[Ximoa]]<ref name="Ximoa">[https://www2.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof2/s0578a.html Lexicon Universale Hofmann], ubi dicitur "Satcuma, ''Satcuma'', in Ximoa".</ref> (Iaponice 九州) sunt. Quarum amplissima Honsua, minima autem Shikoku, quae a ceteris insulis mari interiori, quod [[Mare Internum Setoense]]<ref name="Setoensis">Confer binomen "Goniobranchus setoensis".</ref> (Iaponice 瀬戸内海 ) appellatur, secreta est. [[Insulae Ryukyuenses]]<ref name="Ryukyuensis">Confer binomen "Bolbochromus ryukyuensis".</ref> (Iaponice 琉球諸島 seu 南西諸島), apud quas est [[Okinawa]]<ref>[http://www.eol.org/pages/224697# Callogobius okinawae]</ref> (Iaponice: 沖縄), catena a meridie [[Ximum|Ximi]] sunt. Haud longe a Ximo et [[Tsusima]] insula iacet in [[fretum Coreanum|freto Coreano]]. [[Insulae Nanpoenses]]<ref name="Nanpoensis">Confer binomen "Scrophulia nanpoensis".</ref> (Iaponice 南方諸島) a praecipuarum Iaponiensium insularum meridie sunt. Omnes coniuncte crebro archipelagus Iaponicum nuncupantur<ref>McCargo, Duncan (2000). [https://books.google.es/books?id=8au8QgAACAAJ&redir_esc=y ''Contemporary Japan''] (Anglice). Macmillan. pp. 8–11. ISBN 978-0-333-71000-5.</ref> (vide et [[Index Insularum Iaponiae|indicem insularum Iaponiae]]). Anno 2018, Iaponicum territorium 377 973.89 chiliometra quadrata aut 145 936.53 milia passuum quadratorum erat <ref>[http://www.gsi.go.jp/kihonjohochousa/kihonjohochousa61008.html 平成29年全国都道府県市区町村別の面積を公表] (Iaponice et Anglice). 国土地理院. Archivatum ex originali die 19 Septembris anni 2018. Inspectum eādem die.</ref> Est maxima insularis natio in [[Asia orientalis|Asiā orientali]]. Iaponia sextam maximam lineam litoralem in toto orbe mundano (29 752 chiliometra seu 18 486 milia passuum) habet. Ei limites terrestres non sunt. Propter multas longissime sparsas periphericas insulas, Iaponia octavam maximam Zonam Oeconomicam Exclusivam in toto orbe mundano habet, quae 4 470 000 chiliometra quadrata seu 1 730 000 milia passuum quadratorum tegit.<ref>[https://web.archive.org/web/20180812151410/http://www1.kaiho.mlit.go.jp/JODC/ryokai/ryokai_setsuzoku.html 日本の領海等概念図]. 海上保安庁海洋情報部 (Iaponice). Archivatum ex originali pride 12 Augusti. Inspectum eādem die.</ref>

Insula [[Honsua]], longe ceteris latior, in quinque per longitudinem dividitur regiones, quarum primum ad occasum solis [[Regio Chugokuensis]] <ref name="Chugokuensis">Confer binomina "Carabus chugokuensis" aut "Trichotichnus chugokuensis".</ref> (Iaponice 中国地方), quae [[Ximum]] attingit urbemque praeclaram tenet [[Hirosima]]m; deinde [[Regio Kansaiensis]]<ref name="Kansaiensis">Confer binomen "Podabrus kansaiensis".</ref> (Iaponice 関西地方 vel 近畿地方) appellata, ubi positum est [[Kyotum]] et [[Osaka]]; tum [[Regio Chubuensis]]<ref name="Chubuensis">Confer binomen "Rhodococcus chubuensis".</ref> (Iaponice 中部地方); porro [[Regio Quantoa]]<ref name="Quantoa">[https://www2.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof2/s0578a.html Lexicum universale Hofmann], ubi dicitur "in Quantoa".</ref> seu [[Regio Kantoensis|Kantoënsis]]<ref name="Kantoensis">Confer binomen "Aster kantoensis".</ref> (Iaponice 関東地方), quae, cum Tokium maximam urbem teneat, famae ceteras antecedit; denique [[Tohoku|Regio Tohokuensis]] (Iaponice 東北地方), haud procul ab [[Esonia|Esoniā]] absens.

Maxima Iaponorum pars, quae 72 fere centesimae pagorum Iaponiae montani sunt loci, urbes habitant, quarum princeps et quae plurimi incolae habet urbs [[Tokium]] est. Ceterum permulti sunt qui in regione Kansaiensi incolant. Urbes amplissimae sunt [[Tokium]], [[Yokohama]]<ref name="Yokohama">Ita Latine, cf. nomina biologica ''[http://www.fishbase.org/Summary/SpeciesSummary.php?id=8170 Pseudopleuronectes yokohamae]'' et ''[http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?404822 Philadelphus yokohamae]''</ref> , [[Osaka]]<ref name="Osakensis">Vb.adiect. "Osakensis", cf. {{CathHierDiocese|osak|Archidioecesis Osakensis}}</ref>, [[Sapporum]]<ref name="Sapporum">[[Tuomo Pekkanen]] & [[Reijo Pitkäranta]], ''Lexicon hodiernae Latinitatis Finno-Latino-Finnicum''. Societas Litterarum Finnicarum, 2006</ref><ref>{{Graesse}}</ref>, [[Kobe]]<ref name="Kobensis">Confer binomen "Thismia kobensis".</ref>, [[Kyotum]]<ref name="Kyotum">{{egger}}</ref>, [[Fukuoka]]<ref name="Fukuokaensis"/>.

73% Iaponici territorii silvis montibusque componuntur, quod id non idoneum agriculturali, industriali aut residentiali usui facit.<ref name="CIA">[https://web.archive.org/web/20181226010157/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ja.html%20 CIA World Factbook] (Anglice).</ref><ref>[https://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/4142.htm ''U.S. Relations With Japan''] (Anglice), [[Ministerium Rerum Externarum Civitatum Foederatarum]]. Inspectum die 26 decembris anni 2012.</ref> Praecipuum montuosum iugum [[Alpes Iaponicae|Alpibus Iaponicis]] constituitur, quae sitae sunt super fossā tectonicā Itoigawano-Shizuokaensi<ref name="Shizuokaensis">Confer binomina "Anadara (Scapharca ?) shizuokaensis" et " Cercaria shizuokaensis".</ref><ref name="Alpi">[http://www.sapere.it/enciclopedia/Alpi+Giappon%C3%A9si.html ''Alpi Giapponesi''] (Italice), sapere.it. Inspectum die 26 decembris anni 2012.</ref> Pleraque culmina, asperis abruptisque apicibus depicta, surgunt et aliquando fere 3 000 metra altitudinis superant<ref name="Alpi"/> (altissimum culmen [[Mons Fusius]], Iaponice 富士山, est).<ref>[https://web.archive.org/web/20190212051023/https://www.turismo-giappone.it/index.php ''Fuji Hakone''] (Italice). turismo-giappone.it. Inspectum die 26 decembris anni 2012.</ref> Planities, e quibus planities Kantoensis<ref name="Kantoensis">Confer binomen "Aster kantoensis".</ref> vastissima est, iuxta litus aut intestinas valles sitae sunt.<ref>Stefano Kristel, [http://web.tiscalinet.it/appuntiericerche/Geografia/giappone1.HTML ''Il Giappone''], web.tiscalinet.it, pridie Idus Decembres anni 2000. Inspectum die 26 decembris anni 2012.</ref>

Iaponenses insulae [[mons ignifer|vulcanicā]] in regione intra [[Oceanus Pacificus|Pacifici]] [[Circulus Ignis Pacificus|Circulum Ignis]] inveniuntur. Quae ortae sunt praesertim e magnis oceanicis motibus verificatis per centenarios numeros millionum annorum, e medio [[Silurium|Silurio]] usque ad [[Pleistocaenum]], propter [[subductio]]nem [[Lamina Philippiniana|Laminae Philippinianae]]<ref name="Alcuinus">Confer indices [[vocabulum|vocabulorum]] [[geographia|geographicorum]] a Leone Latino excerptorum partem alteram ([http://latinorumvocabulorumnovorumindex.blogspot.com/2009/10/geographical-vocabulary-ii-compiled-by.html hic] aut [http://www.alcuinus.net/ephemeris/lexico/geographica2.htm hic]).</ref> sub [[Lamina Amurana|Laminam Amuranam]]<ref>Quae nominata est a flumine [[Amur]]e seu Amurā.</ref> ac [[Lamina Okinawaënsis|Laminam Okinawaënsem]]<ref name="Okinawaënsis">Confer binomina "Emarginula okinawaensis" aut "Aphthona okinawaensis".</ref> a meridie et propter subductionem [[lamina Oceani Pacifici|Laminae Oceani Pacifici]]<ref name="Alcuinus"/> sub [[Lamina Ochotensis|Laminam Ochotensem]]<ref>Quae nominata est a [[Mare Ochotense|Mari Ochotensi]].</ref> a septentrione. Iaponia in principio iuncta erat orientali continentis [[Eurasia]]e litori. Oceanici motūs Iaponiam versus orientem pepulerunt, quod [[Mare Iaponicum]] circa 15 milliones annorum abhinc formavit.<ref>Gina L. Barnes, [http://shinku.nichibun.ac.jp/jpub/pdf/jr/IJ1501.pdf ''Origins of the Japanese Islands: The New “Big Picture”''] (Anglice) (PDF), [[Universitas Dunelmensis]], anno 2003. Inspectum die 26 decembris anni 2012.</ref>

Iaponia 165 montes igniferos habet, e quibus 108 activi.<ref>''Giappone, il risveglio del vulcano Shinmoedake'' (Italice), in ''Panorama'', die 2 febrarii anni 2011. Inspectum die 26 decembris anni 2012.</ref><ref>[''Vulcani del Giappone''] (Italice), giappone.cc. Inspectum die 26 decembris anni 2012.</ref> [[Terrae motus|Terrae motūs]] calamitosi, crebro consequentibus cum [[megacyma]]tibus, magis magisque in singula saecula verificantur.<ref>[''Tectonics and Volcanoes of Japan''] (Anglice), Universitas Civitatis Oregoniae. Inspectum die 26 decembris anni 2012 (archivatum ex originali die 4 februarii anni 2007).</ref> [[Magnus Terrae Motus Kantoënsis]]<ref name="Kantoensis">Confer binomen "Aster kantoensis".</ref> anno 1923 amplius 140 000 hominum occidit. <ref>''The 1923 Tokyo Earthquake and Fire'' (Anglice) (PDF), [[Universitas Californiensis Berkeleiensis]], 2002. Inspectum die 26 decembris anni 2012.</ref> Recentiores apud [[Terrae motus|terrae motūs]] praecipuos [[Magnus Terrae Motus Kobensis]] anni 1995<ref name="Kobensis">Confer binomen "Thismia kobensis".</ref>, [[Kyotum]]<ref name="Kyotum">{{egger}}</ref> anni 1995 et [[Terrae motus Tohoku|Magnus Terrae Motus Tohokuensis]]<ref>Confer binomen "Lycenchelys tohokuensis".</ref> diei 11 Martii 2011 commemorati sunt. Hic ultimus magnitudinem 9,0 perscribere fecit, <ref>''USGS WPhase Moment Solution NEAR EAST COAST OF HONSHU, JAPAN'' (Anglice), earthquake.usgs.gov. Inspectum die 26 decembris anni 2012.</ref> e quo natum est giganteum [[megacyma]].<ref>[https://www.corriere.it/esteri/11_marzo_11/giappone-terremoto-allarme-tsunami_5c077c42-4ba6-11e0-b2c2-62530996aa7c.shtml ''Terremoto e tsunami, colpito il Giappone. Nuove scosse a Joetsu e nel nord-ovest''] (Italice), apud [[Corriere della Sera]], die 11 Martii anni 2011. Inspectum die 26 decembris anni 2012.</ref>
 
===Hydrographia===
[[Fasciculus:Shinano river.JPG|thumb|[[Flumen Shinanoënse|Fluminis Shinanoënsis]] conspectus aërius.]]
[[Fasciculus:Biwa Lake.jpg|thumb|left|Sol super [[Lacus Biwa|lacum Biwam]] oritur.]]
Angustam prolongatamque ob conformationem Iaponensium insularum, flumina hanc nationem transeuntia plerumque brevia sunt. Quae, praeterea, copiosa per vernalem nivis liquefactionem aut aestivales pluvias sunt, facta sunt nihilominus exigui cursūs aquae [[Siccum (tempus anni)|siccum]] per tempus; pauca profunditas et crebri praecipites aquae cursūs navigationem solum levissimis navibus permittunt. Longissimum flumen est [[Flumen Shinanoënse|Shinanoënse]]<ref name="Shinanoensis">Confer binomen "Bemisia shinanoensis".</ref> (Iaponice 信濃川 seu 千曲川), in insulā [[Honsua|Honsuā]], cum cursū circa 370 chiliometra longo; <ref name="Idrografia">[https://web.archive.org/web/20130430015610/http://www.sulgiappone.it/geografia-giappone/idrografia-giappone ''Idrografia del Giappone''] (Italice), sulgiappone.it. Situs interretialis die 28 decembris anni 2012 inspectus (archivatum e sitū originali pridie Kalendas Maias anni 2013).</ref> hāc in insulā alia praecipua flumina [[Flumen Tonense|Tonense]]<ref name="Tonensis">Confer binomen "Nipponasellus tonensis".</ref> (Iaponice 利根川), [[Flumen Kitakamiense|Kitakamiense]]<ref name="Kitakamiensis">Confer binomen "Hondoniscus kitakamiensis".</ref> (Iaponice 北上川), [[Flumen Tenryuense|Tenryense]]<ref name="Tenryuensis">Confer binomen "Parapodisma tenryuensis".</ref> (Iaponice 天竜川), [[Flumen Mogamiense|Mogamiense]]<ref name="Mogamiensis">Confer binomen "Hondoniscus mogamiensis".</ref> (Iaponice 最上川) sunt.<ref> [http://www.treccani.it/enciclopedia/honshu/ ''Honshu''] (Italice), treccani.it. Situs interretialis die 28 decembris anni 2012 inspectus.</ref> Praecipua apud flumina in [[Esonia|Esoniā]] [[Flumen Ishikariense]]<ref name="Ishikariensis">Confer binomen "Typhula ishikariensis".</ref> (Iaponice 石狩川), secundum Iaponicum flumen propter suae [[pelvis hydrographica]]e extensionem,<ref>[http://www.treccani.it/enciclopedia/ishikari/ ''Ishikari''] (Italice), treccani.it. Situs interretialis die 28 decembris anni 2012 inspectus.</ref> est; praeter [[Flumen Teshioënse]]<ref name="Teshioensis">Confer binomen "Saghalinites teshioensis".</ref> (Iaponice 天塩川) et [[Flumen Tokachiense]]<ref name="Tokachiensis">Confer binomen "Silene tokachiensis".</ref> (Iaponice 十勝川).<ref>[http://www.sapere.it/enciclopedia/Hokkaid%C5%8D.html ''Hokkaidō''] (Italice), sapere.it. Situs interretialis die 28 decembris anni 2012 inspectus.</ref> [[Flumen Yoshinoënse]]<ref name="Yoshinoensis">Confer binomen "Phreatoasellus yoshinoensis".</ref> (Iaponice 吉野川) maximum flumen [[Insula Shikokuensis|insulae Shikokuensis]] est.<ref>Marcellus (Marcello) Muccioli [http://www.treccani.it/enciclopedia/shikoku_(Enciclopedia-Italiana)/ ''SHIKOKU''] (Italice), treccani.it. Situs interretialis die 28 decembris anni 2012 inspectus.</ref> Numerosi lacūs sunt, aliqui [[mons ignifer|vulcanicae]] originis, qui crebro in exstinctorum [[mons ignifer|montium igniferorum]] [[caldera|calderis]] formantur et alii formantur ex obicibus fluvialium vallium; plerique siti sunt in montibus, ubi loca mansionis aestivae crebro facti sunt. Praecipuus est [[Lacus Biwa]]<ref name="Biwaensis">Confer binomen "Vallisneria biwaensis".</ref> (Iaponice 琵琶湖), in insulā [[Honsua|Honsuā]], quae superficiem 670 chiliometrorum quadratorum et profunditatem 104 metrorum habet.<ref name="Idrografia"/>

===Clima===
[[Fasciculus:Castle Himeji sakura02.jpg|thumb|[[Prunus serrulata|Pruni serrulatae]] floritio per ''[[hanami]]'' (Iaponice 花見).]]
Iaponicum [[clima]] plerumque [[Zona temperata|temperatum]] est, sed sensili modo e septentrione versus meridiem variat. Temperatura media hiemalis 5,1ºC est, media autem aestivalis 25,2ºC. <ref>[https://www.japan.travel/en/plan/weather/ ''Climate''] (Anglice). Organizatio Nationalis Periegeōs Iaponiae. Situs interretialis die 26 decembris anni 2012 inspectus.</ref> Altissima temperatura in Iaponiā mensurata 41ºC est, [[12 Augusti|pridie Idūs Augustas]] anni 2013 perscrita.<ref>[https://web.archive.org/web/20130813031959/http://ajw.asahi.com/article/behind_news/social_affairs/AJ201308120105 ''Japan’s highest temperature--41 degrees--marked in Kochi Prefecture''] (Anglice), apud [[Asahi Shimbu]], pridie Idūs Augustas. Situs interretialis die 2 septembris anni 2013 inspectus (archivatum e sitū interretialo originali Idibus Augustis anni 2013.</ref> [[Umidum (tempus anni)|Tempus pluviarum]] mense Maio [[insulae Okinawaënses|insulis Okinawaënsibus]]<ref name="Okinawaënsis">Confer binomina "Emarginula okinawaensis" aut "Aphthona okinawaensis".</ref> incipit. Fundamentaliter, potest dividi hoc archipelagus dissimiles in regiones sex, quae sunt:

* [[Esonia]]<ref>"[http://daten.digitale-sammlungen.de/~db/0005/bsb00050913/images/index.html?id=00050913&groesser=&fip=193.174.98.30&no=&seite=36 Esonia insula, Esonis terra]": {{Graesse}}</ref><ref>Vb. adiect. "Hokkaidoënsis", cf. nomina biologica e.g. ''[[Obesotoma hokkaidoensis]]''; "Hokkaidensis", cf. ''[[Siphona hokkaidensis]]''</ref>, in septentrionali huius archipelagi extremitate sita, cum hiemibus rigidis et aestatibus frigidulis cum climate praesertim montano. Praecipitationes normales sunt, excepto hieme cum insulae solite nive sepultae sunt.

* [[Mare Iaponicum]] ab occidente. Hieme ingentes ningores sunt propter ventos qui aestate frigidulis in auris hanc regionem obecerunt. Nihilominus, temperaturae aliquando elevata reliqua attingere possunt (typica regionum [[effectus Favonii|Favonio]] attactarum). <ref>''Temperatura del mare'' (Italice), apud ''giappone.temperature.flowiktionary.org''. Situs interretialis die 9 Decembris anni 2012 inspectus.</ref>

* Insula media; cum climate typico intimarum partium insularum, cum repentinis temperaturae saltibus ex aestate in hiemem et e diem in noctem. Paucae praecipitationes.

* [[Mare Internum Setoense]]<ref name="Setoensis">Confer binomen "Goniobranchus setoensis".</ref> (Iaponice 瀬戸内海 ), ubi marina regio inter [[Honsua]]m, [[Sicocus|Sicocum]] et [[Ximum]] montibus [[Regio Chugokuensis|Chugokuensibus]] <ref name="Chugokuensis">Confer binomina "Carabus chugokuensis" aut "Trichotichnus chugokuensis".</ref> et [[Insula Shikokuensis|Shikokuensibus]]<ref>{{Graesse}}</ref> ab ventis protegitur, quod hanc aream climate imprimis mite totum per annum depingit.

* [[Oceanus Pacificus]]; in orientali cuius litore hiemes rigidae paucis cum praecipitationibus et aestates calidae aestuosaeque sunt.

* [[Insulae Ryukyuenses|Insulae Austroccidentales]], cuius regio [[clima subtropicale|climate subtropicali]] cum calidis hiemibus et adustis aestatibus depicta est. Praecipitationes abundant et crebro tunduntur [[Typhon marinus|typhonibus]].

===Fauna et flora===
[[Fasciculus:Jigokudani hotspring in Nagano Japan 001.jpg|thumb|250px|[[Macaca fuscata|Macacarum fuscatarum]] grex in fonte thermali in praefecturā [[Naganoënsis|Naganoënsi]]<ref name="Naganoënsis">Cf. nomina biologica ''[[Bacillus naganoensis]]'', ''[[Pullulanibacillus naganoensis]]''</ref> se calefacit.]]
Est magna varietas Iaponicā in gignentiā (circa 17&thinsp;000 specierum) et debetur eius [[clima]]ti et [[prominentia terrestris|prominentiae terrestri]]. [[Silva]]e 67 centesimae nationalis superficiei tegunt et componuntur plerumque frondosis arboribus et [[Pinophyta|pinophytis]]: [[castanea|castaneis]], [[fagus|fagis]], [[acer]]ibus, [[pinopsida|pinopsidis]], [[pinus sylvestris|pinis sylvestribus]] et [[larix|laricibus]], iuxta cum [[betula|betulis]] et [[Fraxinus|fraxinis]]. Ab occidente praestant pinopsidorum silvae quae prope [[bambuseae|bambuseas]], [[Magnolia grandiflora|magnolias]] et [[Castanea sativa|castaneas sativas]] crescunt. Albae et rubrae [[Prunus domestica|pruni domesticae]], praematurae floritionis [[prunus avium|pruni avium]] non minus quam [[bambuseae]] et [[pinus|pini]] traditionalia huius nationis symbola factae sunt.

Iaponica fauna etiam varia est et rarissima specimina inveniri possunt quae vicinis in nationibus non inveniuntur. Ad instar gignentiae, haec variatio climati et prominentiae terrestri debetur. In [[Insulae Ryukyuenses|Insularum Ryukyuensium]]<ref name="Ryukyuensis">Confer binomen "Bolbochromus ryukyuensis".</ref>(Iaponice 琉球諸島 seu 南西諸島) maribus, est magna varietas tropicorum piscium, [[testudo|testudinum]], [[serpens marinus|serpentium marinorum]], [[dugong]] et [[Phocoena spinipinnis|phocoenarum spinipinnium]]... Ipsā in insulā Ryukyuensi<ref name="Ryukyuensis">Confer binomen "Bolbochromus ryukyuensis".</ref> inveniuntur alia autochthonica animalia sicuti [[spilornis cheela]], [[pteropodidae]] et [[lacertilia|lacertile]] mimeticum.<ref name="Fauna japonesa">[https://web.archive.org/web/20090419053316/http://web-japan.org/factsheet/es/pdf_Spanish/S03_floraf.pdf ''Fauna japonesa''] (Hispanice).</ref> Praeterea, hanc nationem habitant numerosi [[Nyctereutes procyonoides viverrinus|nyctereutae procyonoidae viverrini]], [[cervidae]], [[aix galericulata|aiges galericulatae]].<ref name="Fauna japonesa"/> Endemicas apud species invenuntur [[Macaca fuscata|macacae fuscatae]], [[Andrias japonicus|andriae Iaponici]], [[Epiophlebia superstes|epiophlebiae superstites]] et [[prionailurus iriomotensis|prionailuri iriomotenses]] apud alias.

==Civilitas==
[[Fasciculus:Emperor Akihito and Empress Michiko cropped Barack Obama Emperor Akihito and Empress Michiko 20140424 2.jpg|thumb|Imperator [[Acihitus]] et [[Michika]] coniunx.]]
Ritu, ut dictum est, Iaponiae regit imperator (scilicet [[monarchia constitutionalis]] est) qui adhuc ab [[Jimmu]] descendet, re verum autem [[Primus minister Iaponiae|minister princeps]] cum comitiis legumlatorum summum imperium et potestatem tenet. [[Diaeta Nationalis]] (Iaponice 国会), [[Chiyoda (Tokium)|Chiyodae]] ([[Tokium|Tokii]]) sita, est legumlatorum summa comitia, quae duas dividitur in cameras: haec Camera Repraesentivorum (Iaponice 衆議院), cui legumlatores 480, illa Camera Consiliariorum (Iaponice 参議院), numero 242, qui omnes itidem suffragio universali et secreto civium annos plures quam duodeviginti<ref>Sekiguchi, Toko (die 17 Iunii anni 2015). [https://www.wsj.com/articles/japan-lowers-voting-age-to-18-1434514706 "Japan Lowers Voting Age to 18"] (Anglice). ''The Wall Street Journal''. Archivatum e situ interretiali originali die 14 Ianuarii anni 2016. Inspectum eādem die.</ref> natorum electi sunt. Causae vel factiones praecipuae [[Factio Democratica Liberalis]] (Iaponice 自民党), porro autem [[Factio Democratica Iaponica]] (民主党), praeterea factiones minores sunt [[Komeito]] (Iaponice 公明党, vel Latine "factio aequitatis"), Factio Communistica (Iaponice 共産党), Factio ad Renovationem (Iaponice 維新の党), et ceterae.

Nostro tempore imperator [[Acihitus]], [[minister princeps]] [[Shinzō Abe]]<ref>[Fackler, Martinus (Martin) (27 decembris anni 2012). [https://www.nytimes.com/2012/12/27/world/asia/shinzo-abe-selected-as-japans-prime-minister.html?_r=1& "Ex-Premier Is Chosen To Govern Japan Again"] (Anglice). ''[[The New York Times]]''. Inspectum die 12 Martii anni 2013.]</ref>, candidatus [[Factio Democratica Liberalis|Factionis Democraticae Liberalis]], est, quae factio autem ambas per cameras cum Komeito factione dominatur.

Systema legale Iaponicum, historice [[Res publica popularis Sinarum|Sinensibus]] legibus affectum, independenter se evolvit per [[periodus Edoensis|Periodum Edoënsem]]<ref name="edoensis">Confer binomina "Narosa edoensis" et "Turbonilla edoensis".</ref> cum textibus sicuti ''[[Kujikata Osadamegaki]]'' (Iaponicis litteris 公事方御定書, scilicet "Liber regularum officialium publicorum").<ref>Dean, Meryll (2002). ''Japanese legal system: text, cases & materials'' (Anglice) (editio II). Cavendish. ISBN 978-1-85941-673-0. Paginae 55-58.</ref> Nihilominus, exeunte [[saeculum 19|saeculo XIX]] systema iudiciale praesertim in legibus civilibus [[Europa]]eis, imprimis in [[Germania|Germanicis]], fundatum est. Verbi gratiā, anno 1896 gubernium Iaponicum codicem civilem in lineamento Codicis Iuris Civilis Germanici ([[Theodisce]] ''Bürgerliches Gesetzbuch'') fundatum statuit, qui adhuc viget aliquibus cum mutationibus post [[Secundum bellum mundanum]].<ref> Kanamori, Shigenari (Kalendis Ianuariis anni 1999). "German influences on Japanese Pre-War Constitution and Civil Code". ''European Journal of Law and Economics'' '''7''' (1): 93–95. doi:10.1023/A:1008688209052.</ref> Constitutio ut imperator leges a Diaetā probatas perferat, adversandi impotens, postulat.<ref>[https://web.archive.org/web/20131214104438/http://www.kantei.go.jp/foreign/constitution_and_government_of_japan/constitution_e.html "The Constitution of Japan"]. Prime Minister of Japan and His Cabinet (Anglice). Die 3 Novembris anni 1946. Archivatum e situ interretiali originali die 14 Decembris anni 2013. Consultatum die 14 Novembris anni 2014.</ref> Systema iudiciale Iaponicum divisum est in gradūs basicos quattuor, apud quos Iudicium Summum maximus gradus est<ref>[http://japan.kantei.go.jp/judiciary/0620system.html "The Japanese Judicial System"] (Anglice). Sedes Primi Ministri Iaponici. Consultatum die 27 Martii anni 2007.</ref> et corpus iuris Civitatis Iaponicae "Six Codices" nuncupatur.<ref>Dean, Meryll (2002). ''Japanese legal system: text, cases & materials'' (Anglice) (editio II). Cavendish. ISBN 978-1-85941-673-0. Pagina 131.</ref>

===Externae rationes et defensio===
[[Fasciculus:Helicopter carrier Hyūga (16DDH).jpg|thumb|[[Classis Hyūga|JDS ''Hyūga'']], una [[navis helicopterigera|navium helicopterigerarum]] vis maritimae Iaponicae autodefensionis.]]
[[Fasciculus:Bush Abe, Camp David.jpg|thumb|right|[[Shinzō Abe]] et [[Georgius W. Bush]].]]
Iaponia arctas oeconomicas militaresque conexiones praecipuo cum socio, [[Civitates Foederatae Americae|Civitatibus Foederatis]]<ref> Michael Green, [https://www.realclearpolitics.com/articles/2007/03/japan_is_back_why_tokyos_new_a.html «Japan Is Back: Why Tokyo’s New Assertiveness Is Good for Washington»] (Anglice), Real Clear Politics (inspectum die 28 Martii 2007).</ref>, habet, formalizatas Foedere coöperationis mutuae et securitatis inter Civitates Foederatas et Iaponiam (Iaponice 日本国とアメリカ合衆国との間の相互協力及び安全保障条約; Anglice ''Treaty of Mutual Cooperation and Security between the United States and Japan'') anni 1960. Civitas socia [[Nationes Unitae|Nationum Unitarum]] ex anno [[1956]], Iaponia haud permanens [[Consilium securitatis|Consilii securitatis]] socia per duodeviginti annorum summam et per periodum inter 2009 et 2010 fuit. Etiam est una e nationibus [[Grex Quattuor Civitatum|Gregis Quattuor Civitatum]] (Iaponice G4諸国; [[Theodisce]] ''G4-Staaten'' seu ''Gruppe der Vier''; [[Lusice]] ''Nações G4''; [[Hindice]] जी-4 देश; et Anglice ''G4 nations'') quaerentis se esse permanentes [[Consilium securitatis|Consilii securitatis]] socias.<ref>[https://web.archive.org/web/20070221044357/http://www.centralchronicle.com/20070111/1101194.htm «UK backs Japan for UNSC bid»] (archivum diei 21 Februarii anni 2007) (Anglice), Cenral Chronicle (inspectum diei 28 Martii anni 2007).</ref> Sicuti socia [[Grex Octo Civitatum|Gregis Octo Civitatum]], [[Cooperatio Oeconomica inter Asiam et Pacificum|Coöperationis Oeconomicae inter Asiam et Pacificum]] (Anglice '''Asia-Pacific Economic Cooperation'' seu ''APEC'') et [[Societas Civitatum Asiae Meridionalis et Orientalis plus Tres|Societatis Civitatum Asiae Meridionalis et Orientalis plus Tres]] (Iaponice ''ASEAN+3'') et participans Conventum summi gradūs Asiae orientalis, Iaponia active internationales res participat et suas diplomaticas rationes praecipuis cum sociis in toto orbe terrarum corroborat. Iaponia foedus securitatis cum [[Australia|Australiā]] Martio anni 2007<ref>[https://www.mofa.go.jp/region/asia-paci/australia/joint0703.html Japan-Australia Joint Declaration on Security Cooperation] (Anglice et Iaponice).</ref> et cum [[India|Indiā]] Octubre anni 2008<ref>[https://www.mofa.go.jp/region/asia-paci/india/pmv0810/joint_d.html Joint Declaration on Security Cooperation between Japan and India] (Anglice et Iaponice).</ref> obsignavit. Quoque est tertia natio qui maxime donat auxilio pro oeconomicā progressione, post Civitates Foederatas et [[Britanniarum Regnum]], cum donatione 8.86 [[milliardum|milliardorum]] [[dollarium (CFA)|dollariorum Statunitensium]] anno [[2004]].<ref>[http://www.oecd.org/development/financing-sustainable-development/35389786.pdf ''Table: Net Official Development Assistance In 2004''] (Anglice) - [[Ordo oeconomicae cooperationi et evolutioni favendis]], die 11 Aprilis anni 2005.</ref> Iaponia cum copiis non pugnantibus Coalitioni militari in [[Iraca|Irācā]] inter 2004 et 2008 contribuit.<ref name="Tokyo says">[https://www.nytimes.com/ «Tokyo says it will bring troops home from Iraq»] (Anglice), [International Herald Tribune], pridie Kalendas Iulias anni 2006 (inspectum die 28 Martii anni 2007).</ref>

Iaponia involuta est in plurimis territorialibus conflictibus cum vicinis nationibus: cum [[Russia|Russiā]] de [[Insulae Curilenses|Insulis Curilensibus]], cum [[Res publica Coreana|Coreā Meridianā]] de [[Scopuli Liancourtenses|Scopulis Liancourtensibus]]<ref name="Liancourtensis">Confer binomen "Genotia Liancourtensis".</ref>, cum [[Res publica popularis Sinarum|Re publicā populari Sinarum]] ac [[Res publica Sinarum|Taivaniā]] de [[Insulae Senkakuenses]]<ref name="Senkakuensis">Confer binomen "Camponotus senkakuensis".</ref> (Iaponice 尖閣諸島; [[Sinice]] 釣魚台列嶼 seu 钓鱼岛及其附属岛屿) et quoque cum [[Res publica popularis Sinarum|Re publicā populari Sinarum]] de [[zona oeconomica exclusiva|zonā oeconomicā exclusivā]] circum [[Okinotorishima]]m (Iaponice 沖ノ鳥島), quod difficiles rationes inter [[Res publica popularis Sinarum|Sinas]] et Iaponiam facit.

Iaponia etiam dissentionem cum [[Res publica popularis democratica Coreana|Coreā Septentrionali]] oppetit de surreptis Iaponicis civibus et de [[arma nuclearia|armis nuclearibus]]. De controversiā de [[Insulae Curilenses|Insulis Curilensibus]], Iaponia technice in bello cum [[Russia|Russiā]] est, quia nulla solutio huic quaestioni obsignata est.<ref>[https://web.archive.org/web/20150703195129/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/rs.html ''CIA - The World Factbook - Russia''] (Anglice).</ref>

Exercitus Iaponicus articulo nono Constitutionis Iaponicae restrictus est, quae Iaponiam renuntiare facit suum ius belli decernendi aut utendi suā vi militari sicuti instrumento ad pagendas internationales dissentiones. Vires armatae Iaponicae a Ministerio Defensionis reguntur et componuntur vi terrestri, marinā et aëriā. Vires quibus Iaponia usa est nuperrime operationibus servandae pacis et diducendarum Iaponicarum copiarum in Iracā primam militarem Iaponiae interventionem peregre e [[Secundum bellum mundanum|Secundo bello mundano]] involvit.<ref name="Tokyo says"/>

Nationi est, praeterea, [[Consilium securitatis nationalis]] (Iaponice 国家安全保障会議), quod primum [[4 Decembris|pridie Nonas Decembres]] anni 2013 congregatum est ad disceptandam strategiam securitatis nationalis dando responso instauratae a [[Res publica popularis Sinarum|Sinis]] zonae identificationis aëriae in [[Mare Sinense Orientale|Mari Sinensi Orientali]].<ref>''Japan's NSC meets for first time, with ADIZ issue on agenda'' (Anglicis) (versio 21 Februarii anni 2014 de interretiali archivo), Xinhua, pridie Nonas Decembres anni 2013.</ref>

Iaponia anno 2014 observans socia [[Communitas Nationum Linguae Lusitanae|Communitatis Nationum Linguae Lusitanae]] ([[Lusice]] ''Comunidade dos Países de Língua Portuguesa'') facta est e conventū summo [[Dili]]ensi.<ref>''[https://www.cplp.org/id-2595.aspx Observadores Associados]'' (Lusice), [[Communitas Nationum Linguae Lusitanae]].</ref>

A Septembri mense anni 2015, vires Iaponicae autodefensionis adhiberi extra nationem possunt ad auxiliandum nationi sociae.<ref>[https://www.lemonde.fr/asie-pacifique/article/2015/07/16/au-japon-la-loi-pour-renforcer-l-armee-passe-une-etape-legislative-cruciale_4685017_3216.html ''Au Japon, la loi pour renforcer l’armée passe une étape législative cruciale''] (Francice), ''Le Monde.fr'', die 16 Iulii anni 2015.</ref><ref>[https://fr.sputniknews.com/international/201509171018231604/ ''Japon : la nouvelle loi sur l’autodéfense, menace pour la stabilité?''], apud ''Sputnik''.</ref>

==Divisio administrativa==
[[Fasciculus:Regiones et praefecturae Iaponiae.png|thumb|300px|Praefecturae et regiones Iaponiae.]]
{{Vide-etiam|Regiones Iaponiae}}
{{Vide-etiam|Divisio administrativa Iaponiae}}
{{Vide-etiam|Index praefecturarum Iaponiae}}
Iaponia divisa est in [[praefectura]]s 47, singulas rectas a singulis [[gubernator]]ibus, singulis parlamentis et singulis administrativis grapheocratiis.<ref>Iaponice 43 praefecturae "''ken''" (県) nuncupantur, Kyotensis Osakensisque "''fu''" (府) sunt, Esonia "''dō''" (道) et Tokium "''to''" (都) est. Quamquam nomen dissimile est, functionaliter aequa sunt.</ref> Singulae praefecturae praeterea in urbes, oppida et villagia divisae sunt.<ref>McCargo, Duncan (2000). [https://books.google.es/books?id=8au8QgAACAAJ&redir_esc=y ''Contemporary Japan''] (Anglice). Macmillan. pp. 84–85. ISBN 978-0-333-71000-5.</ref> Natio in praesenti novam administrativam ordinationem patitur se confundendis multis urbibus, oppidis villagiisque inter se. Hic processus administrativarum subpraefecturalium regionum numerum deminuet et administrativa impensa secari exspectantur.<ref>Mabuchi, Masaru (Maio anni 2001). "[http://siteresources.worldbank.org/WBI/Resources/wbi37175.pdf ''Municipal Amalgamation in Japan'']" (PDF Anglice). Argentaria Mundana. Inspectum die 28 Decembris anni 2006.</ref>

==Demographia==
===Numerus incolarum===
[[Fasciculus:Tokyo from the top of the SkyTree.JPG|thumb|left|[[Territorium urbis Tokii]] maximum territorium urbis in toto orbe terrarum aestimatum.]]
Iaponiae [[numerus incolarum]] circiter 126 milliones aestimatur,<ref>[https://population.un.org/wpp/DataQuery/ "World Population Prospects: The 2017 Revision"]. ''ESA.UN.org'' (aptata data adquisita viā sitūs interretialis). Area Nationum Unitarum rerum oeconomicarum et socialium, Incolarum Divisio. Consultatum die 10 Septembris anni 2017.</ref> cum 80% incolarum in [[Honsua|Honsuā]] viventium. Asperum montanumque propter agrum cum 66% silvarum, incolae se urbanis in areis apud litus, planitiēs vallesque coniungunt.<ref>[https://data.worldbank.org/indicator/AG.LND.FRST.ZS?order=wbapi_data_value_2013+wbapi_data_value+wbapi_data_value-last&sort=desc "Forest area"] (Anglice). The World Bank Group. Consultum die 11 Octobris anni 2015.</ref><ref>[http://www.gsi.go.jp/atlas/archive/j-atlas-d_j_02.pdf 地形分類] (PDF) (Iaponice). Geosideralis Informationis Auctoritas Iaponiae. Consultum [[14 Octobris|pridie Idus Octobris]] anni 2015.</ref> Iaponia urbana societas solum cum 5% operariorum in agriculturā laborantibus est. Circiter 80 milliones urbanorum incolarum magnopere in Pacifico [[Honsua|Honsuae]] litore densantur.<ref>[https://www.loc.gov/today/placesinthenews/archive/2011arch/20110921_japan.html "Japan – Places in the News"] (Anglice). ''www.loc.gov''. [[Bibliotheca Congressus Civitatum Foederatarum]]. Consultum die 30 Ianuarii anni 2017.</ref> Anno [[2010]], 90,7% omnium Iaponiensium incolarum in urbibus vivunt.<ref>[http://www.stat.go.jp/data/kokusei/2010/final/pdf/01-02.pdf 平成22年国勢調査最終報告書 人口の地域分布] (Iaponice) (PDF). Ministerium rerum internarum et institutum statisticae communicationum. Inspectum [[14 Octobris|pridie Idus Octobres]] anni 2015.</ref>

Urbi capiti [[Tokium|Tokio]] 13,8 milliones incolarunt anno 2018.<ref>[http://www.toukei.metro.tokyo.jp/jsuikei/js-index.htm 東京都の人口（推計] (Iaponice et Anglice). Regio Instituti Statisticae Gubernii Metropolitani Tokiensis. Archivatum ex originali die 2 Octobris anni 2018. Consultum die 22 Octobris anni 2018.</ref> Tokium pars est [[Territorium urbis Tokii|Territorii urbis Tokii]], maximi [[territorium urbis|territorii urbis]] in toto orbe terrarum cum 38 140 000 incolarum anno 2016.<ref>[http://www.stat.go.jp/english/data/handbook/c0117.html "Table 2.10 Population of Three Major Metropolitan Areas"] (Anglice). Institutum statisticae Iaponiae. Consultum 26 Novembris anni 2013.</ref><ref>Nationes Unitae (die 12 Martii anni 2017). [https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/urbanization/the_worlds_cities_in_2016_data_booklet.pdf "The World's Cities in 2016"] (Anglice) (PDF). Nationes Unitae.</ref> Haec area 13 500 km<sup>2</sup> seu 5 200 milia passuum quadratorum<ref>[https://web.archive.org/web/20070210012525/http://www.stat.go.jp/data/kokusei/2000/final/zuhyou/092.xls "Japan Statistics Bureau – Keihin'yō Major Metropolitan Area"] (Anglice et Iaponice). Archivatum ex originali die 10 Februarii anni 2007. Consultum die 26 Octobris anni 2018. Archivatum die 10 Februarii anni, apud Wayback Machine.</ref> lata est et habet [[Spissitudo incolarum|spissitudinem]] 2 642 incolarum per chiliometrum quadratum seu 1 020 incolarum per mille passuum quadratorum.

Iaponiensis societas [[linguistica|linguistice]], ethnice et culturaliter homogenea,<ref name="Multicultural">[https://web.archive.org/web/20110414035203/http://search.japantimes.co.jp/cgi-bin/fl20070327zg.html "'Multicultural Japan' remains a pipe dream"] (Anglice). ''Japan Times''. Die 27 Martii 2007. Archivatum ex originali die 14 Aprilis anni 2011. Consultum die 16 Ianuarii anni 2011.</ref> a 98,5% ethnicorum Iaponiensium<ref name="CIA"/>, cum parvo numero incolarum peregrinorum operariorum.<ref name="Multicultural"/> [[Corea]]ni [[Zainichienses]] (Iaponice 在日韓国人; Coreane 재일조선인),<ref>[https://www.nytimes.com/2005/04/02/news/japanborn-koreans-live-in-limbo.html "Japan-born Koreans live in limbo"]. ''The New York Times''. Die 2 Aprilis anni 2005. Consultum die 16 Ianuarii anni 2011.</ref> [[Seres]], [[Philippinae|Philippini]], [[Brasilia|Brasilienses]] praesertim ex Iaponicā proli,<ref name="Onishi">Onishi, Norimitsu (Kalendis Novembribus anni 2008). [https://www.nytimes.com/2008/11/02/world/asia/02japan.html "An Enclave of Brazilians Is Testing Insular Japan"]. ''The New York Times''. Consultum 16 Ianuarii anni 2011.</ref> [[Peruvia]]ni praesertim ex Iaponicā proli et [[Statunitensis|Statunitenses]] apud parvas minoritates in Iaponiā sunt.<ref>["'Home' is where the heartbreak is for Japanese-Peruvians"] (Anglice). ''Asia Times''. Die 16 Octobris anni 1999. Consultum die 16 Ianuarii anni 2011.</ref> Anno 2003, erant 134 700 haud [[America Latina|Latinamericanorum]] [[Humanus Cultus Occidentalis|Occidentalium]] (exclusis amplius 33 000 Statunitensium militarium ministrorum  et suorum obnoxiorum totam per nationem destinatorum)<ref>[https://asiamattersforamerica.org/articles/80000-americans-reside-in-japan "Global Partners Report: 80,000 Americans Reside in Japan"] (Anglice). Consultum die 15 Iunii anni 2015.</ref> et 345 500 [[America Latina|Latinamericanorum]] exsulium, quorum 274 700 Brasilienses erant -praecipue Iaponienses prognati aut Iaponici immigrantes (Iaponice 日系人), iuxta cum coniugibus esse dicti-,<ref name="Onishi"/> maxima Occidentalium communitas.<ref>[http://www.stat.go.jp/data/nenkan/pdf/y0213014.pdf "Registered Foreigners in Japan by Nationality"] (Anglice et Iaponice) (PDF). Ministerium statisticae. Archivatum ex originali (PDF) die 24 Augusti anni 2005. Consultum die 16 Ianuarii anni 2011.</ref>
[[Fasciculus:Bjs48 02 Ainu.jpg|thumb|[[Ainuenses]], ethnica minoritas e Iaponiā.]]
Praecipuum autochthonicum [[ethnos]] [[Yamatoenses|Yamatoënses]]<ref name="Yamatoënsis">Confer binomina "Agonopterix yamatoensis" et "Gomphonema yamatoensis".</ref> (Iaponice 大和民族) sunt; apud primaria minoritaria ethnē sunt indigenae [[Ainu (populus)|Ainuenses]]<ref name="Ainuensis">Confer binomen "Zaus ainuensis".</ref> (Iaponice アイヌ; [[Ainuane]] アィヌ seu Аину; et [[Russice]] Айны)<ref>Fogarty, Philippa (die 6 Iunii anni 2008). [http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7437244.stm "Recognition at last for Japan's Ainu"] (Anglice). BBC. Consultus die 7 Iunii anni 2008.</ref> et [[Ryukyuenses]]<ref name="Ryukyuensis">Confer binomen "Bolbochromus ryukyuensis".</ref>(Iaponice 琉球民族), non minus quam sociales minoritarii circuli sicuti [[Burakumin]]es<ref>[http://content.time.com/time/magazine/article/0,9171,910511,00.html "The Invisible Race"] (Anglice). ''Time''. Die 8 Ianuarii 1973. Consultum die 16 Ianuarii anni 2011.</ref> (Iaponice 部落民). Sunt incolae mixtorum maiorum se intra Yamatoënses incorporaverunt, tales [[Insulae Boninenses|Insularum Boninensium]]<ref name="Boninensis">Confer binomina "Liardetia boninensis", "Haplochernes boninensis" et "Idiophyes boninensis".</ref> (Iaponice 小笠原群島).<ref>McCormack, Gavan. [https://web.archive.org/web/20130116212758/http://www.jpri.org/publications/occasionalpapers/op15.html "Dilemmas of Development on The Ogasawara Islands,"] (Anglice) '''JPRI Occasional Paper'', No. 15 (Augusto anni 1999).</ref> Anno 2014, peregre nati operarii sine civitatis acceptione solum 1,5% omnium incolarum constituebant.<ref>[http://www.stat.go.jp/data/nenkan/zuhyou/y650214000.xls "Annales Statistici Iaponici anni 2016] (Iaponice), archivati die 19 Maii anni 2016, in ''Wayback Machine''.</ref> Iaponia ethnice homogenea late habetur et [[ethnos|ethnicas]] ac [[Phyle (grex humanus)|phyleticas]] statisticas Iaponicis nationalibus non confert; tali de thesi fontes variant, saltim cum analysi Iaponiam sicuti societatem multiethnicam describente<ref>John Lie ''Multiethnic Japan'' (Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 2001) (Anglice).</ref>, aliā cum analysi autem recentium adventiciae originis Iaponiensium nationalium numerum minimum esse asserente<ref name="Atsushi">Atsushi Kotani (2010). 日本文化論のインチキ (Iaponice). Gentensei Shinko Shinbun. ISBN 978-4-344-98166-9.</ref>. Plerique Iaponienses nationem sicuti societatem monoculturalem videre pergunt. Prior Iaponiensis Primus Minister et praesens Minister Rerum Nummariarum [[Tarō Asō]] Iaponiam sicuti unius phylēs, unius civilizationis, unius linguae et unius culturae nationem descripsit, quod fecit ut ethnicarum minoritatum sicuti [[Ainuenses|Ainuensium]] legislatores haec verba impugnarent.<ref>[https://web.archive.org/web/20230524054529/https://www.japantimes.co.jp/news/2005/10/18/national/aso-says-japan-is-nation-of-one-race/#.XOvX7Y9S-00 "Aso says Japan is nation of 'one race'"] (Anglice). The Japan Times. Die 18 Octobris anni 2005.</ref>

Iaponia secundam maximam totalem [[exspectatio vitae|exspectationem vitae]] partū cuiuslibet nationis in toto orbe terrarum habet: 83,5 annorum hominibus inter annos 2010 et 2015 natis.<ref name="Table A"/><ref>[https://www.haaretz.com/1.5056236 "WHO: Life expectancy in Israel among highest in the world"]. ''Haaretz''. Maio anni 2009. Inspectum die 15 Ianuarii anni 2011.</ref> Iaponienses rapide veterescunt, propter nataliorum eruptionem post [[Secundum bellum mundanum]] quam secuta est imminutio indicum natalium. Anno 2012, circa 24,1% incolarum amplius 65 annos nati sunt et proportio paene ad 40% anno 2050 ascendere proiecta est.<ref>[http://www.stat.go.jp/english/data/handbook/c0117.html#c02 "Statistical Handbook of Japan 2013: Chapter 2 – Population"] (Anglice). Institutum statisticae. Inspectum die 14 Februarii anni 2014.</ref>

Die 15 Septembris anni 2018, primā vice, unus e quinque hominibus in Iaponiā 70 annos aut amplius natus est secundum Ministerium rerum internarum et communicationum. 26,18 milliones hominum 70 annos aut amplius nati sunt et rationem 20,7% incolarum reddunt. Provectae feminae 20 milliones cum 20, 12 millionibus superant, substantialiter excedunt 15,45 milliones nationales provectorum virorum.<ref>[https://web.archive.org/web/20190530120305/https://www.japantimes.co.jp/news/2018/09/17/national/number-women-japan-aged-least-65-years-old-tops-20-million-first-time/ "For the first time, 1 person in 5 in Japan is 70 or older"] (Anglice).'' The Japan Times Online''. The Japan Times. Die 17 Septembris anni 2018. Inspectum die 17 Septembris anni 2018.</ref>

Hic inferius est tabula cum urbibus populosissimis in Iaponiā secundum censum anni 2010:

{| class="wikitable sortable"
|-
! Positio
! [[Urbs]]
! [[Praefectura]]
! [[Numerus incolarum|Incolae]]
! Photographemata
|-
| 1 || [[Tokium]]<ref>[[Ebbe Vilborg|Vilborg, Ebbe]], ''Norstedts svensk-latinska ordbok'', editio secunda. Norstedts Akademiska Förlag, Holmia, 2009.</ref><ref>Tokium apud [https://web.archive.org/web/20100603080722/http://www.yleradio1.fi/nuntii/id24324.shtml Nuntios Latinos] audiatur.</ref><ref>Vb. adiect. "Tokiensis", cf. {{CathHierDiocese|toky|Archidioecesis Tokiensis}}.</ref> || [[Tokium]] || 13 843 403 || [[Fasciculus:Skyscrapers_of_Shinjuku_2009_January_(revised).jpg|100px]]
|-
| 2 || [[Yokohama]]<ref>Ita Latine, cf. nomina biologica ''[http://www.fishbase.org/Summary/SpeciesSummary.php?id=8170 Pseudopleuronectes yokohamae]'' et ''[http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?404822 Philadelphus yokohamae]''</ref> || [[Kanagawaensis|Kanagawaënsis]]<ref name="Kanagawaensis">Confer binomen "Aspergillus kanagawaensis".</ref> || 3 740 172 || [[Fasciculus:Skyline_of_Minato_Mirai_21,_Yokohama,_20150201.jpg|100px]]
|-
| 3 || [[Osaka]]<ref name="Osakensis">Vb.adiect. "Osakensis", cf. {{CathHierDiocese|osak|Archidioecesis Osakensis}}</ref> seu [[Ozaca]]<ref name="Ozaca">[https://www2.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof2/s0578a.html Lexicon Universale Hofmann] ubi dicitur "Ozaca, ''Ozaca'', in regno Cavacho".</ref> || [[Osakensis]]<ref name="Osakensis">Vb.adiect. "Osakensis", cf. {{CathHierDiocese|osak|Archidioecesis Osakensis}}</ref> || 2 725 006 || [[Fasciculus:Osaka_Castle_02bs3200.jpg|100px]]
|-
| 4 || [[Nagoya]]<ref>Vb. adiect. "Nagoyanus": cf. nomen biologicum ''[[Calliteara nagoyana]]''</ref>|| [[Aichiensis]]<ref name="Aichiensis">Confer binomina "Gordonia Aichiensis" et "Falcileptoneta aichiensis".</ref> || 2320 361 || [[Fasciculus:Nagoya_2017_(34159008173).jpg|100px]]
|-
| 5 || [[Sapporum]]<ref>[[Tuomo Pekkanen]] & [[Reijo Pitkäranta]], ''Lexicon hodiernae Latinitatis Finno-Latino-Finnicum''. Societas Litterarum Finnicarum, 2006</ref><ref>{{Graesse}}</ref> || [[Esonia]]<ref name="Esonia">"[http://daten.digitale-sammlungen.de/~db/0005/bsb00050913/images/index.html?id=00050913&groesser=&fip=193.174.98.30&no=&seite=36 Esonia insula, Esonis terra]": {{Graesse}}</ref> seu [[Esonis]]<ref name="Esonia"/> seu [[Hokkaidoënsis]]<ref>Vb. adiect. "Hokkaidoënsis", cf. nomina biologica e.g. ''[[Obesotoma hokkaidoensis]]''; "Hokkaidensis", cf. ''[[Siphona hokkaidensis]]''.</ref>|| 1 966 416 || [[Fasciculus:Hokkaido_University.jpg|100px]]
|-
| 6 || [[Fukuoka]]<ref name="Fukuokaensis"/> || [[Fukuokaënsis]]<ref name="Fukuokaensis">Vb.adiect. "Fukuokaensis", cf. [http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dfuku.html Archidioecesis Fukuokaensis]</ref> || 1 579 450 || [[Fasciculus:Seaside-momochi.JPG|100px]]
|-
| 7 || [[Cobeum]]<ref name="Cobeum">Vide [https://la.wiktionary.org/wiki/Cobeum Victionarium]</ref> seu [[Kobe]]<ref name="Kobensis">Confer binomen "Thismia kobensis".</ref>, [[Kyotum]]<ref name="Kyotum">{{egger}}</ref>. || [[Hyogoensis]]<ref name="Hyogoensis">Confer binomina "Podabrus hyogoensis" et "Yaginumaella hyogoensis".</ref> || 1 527 407 || [[Fasciculus:Kobe_Mosaic06s4s3200.jpg|100px]]
|-
| 8 || [[Kawasaki]]<ref name="Kawasakiensis">Confer binomina "Volvox carteri f. kawasakiensis" et "Rhizopus javanicus var. kawasakiensis".</ref> || [[Kanagawaensis|Kanagawaënsis]]<ref name="Kanagawaensis">Confer binomen "Aspergillus kanagawaensis".</ref> || 1 516 483 || [[Fasciculus:Kawasaki_Station_East_Exit_2.jpg|100px]]
|-
| 9 || [[Kyotum]]<ref name="Kyotum">{{egger}}</ref> seu [[Kioto]]<ref name="Kioto">[[Tuomo Pekkanen]] & [[Reijo Pitkäranta]], ''Lexicon hodiernae Latinitatis Finno-Latino-Finnicum''. Societas Litterarum Finnicarum, 2006.</ref> || [[Kyotensis]]<ref name="Kyotensis">Cf. {{CathHierDiocese|kyot|Dioecesis Kyotensis}}</ref> || 1 468 980 || [[Fasciculus:Kyoto_and_Karasuma_Street_(MA_59).jpg|100px]]
|-
| 10 || [[Saitama]]<ref name="Saitamaensis">Cf. {{CathHierDiocese|dsait|Archidioecesis Saitamaensis}}.</ref> || [[Saitamaensis|Saitamaënsis]]<ref name="Saitamaensis">Cf. {{CathHierDiocese|dsait|Archidioecesis Saitamaensis}}.</ref> || 1 295 607 || [[Fasciculus:Japanese_Saitama_Shintoshin_west_building.jpg|100px]]
|-
| 11 || [[Hirosima]]<ref name="Hirosima">[[Ioannes Paulus II]], [https://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/fr/speeches/1983/may/documents/hf_jp-ii_spe_19830509_scienziati.html "Discours du pape Jean-Paul II à un groupe de savants et de chercheurs"]: "Allocutio Hirosimae".</ref> || [[Hiroshimaënsis]]<ref name="Hiroshimaensis">Vb.adiect. "Hiroshimaensis", cf. [http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dhiro.html Archidioecesis Hiroshimaensis].</ref> || 1 199 252 || [[Fasciculus:Hiroshima_Peace_Memorial.jpg|100px]]
|-
| 12 || [[Sendai]]<ref name="Sendai">[http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dsend.html Hierarchia Catholica] ubi dicitur "Dioecesis Sendaiensis".</ref> || [[Miyagiensis]]<ref name="Miyagiensis">Confer binomina "Labrys miyagiensis" et "Cybaeus miyagiensis".</ref> || 1 088 669 || [[Fasciculus:Higashi-Ni-banchō-dōri_avenue_01.JPG|100px]]
|-
| 13 || [[Chiba]]<ref name="Chibaënsis">Cf. nomina biologica "Streptomyces chibaensis", "Scolecostigmina chibaensis"</ref> || [[Chibaënsis]]<ref name="Chibaënsis">Cf. nomina biologica "Streptomyces chibaensis", "Scolecostigmina chibaensis"</ref> || 977 247 || [[Fasciculus:Chiba_monorail_and_prefectual_office.jpg|100px]]
|-
| 14 || [[Kitakyushu]]<ref name="Kitakyushu">Confer binomen "Tylocerus sobosanus kitakyushuensis".</ref> || [[Fukuokaënsis]]<ref name="Fukuokaensis"/> || 945 595 || [[Fasciculus:Isetan_department_store_Kokura.jpg|100px]]
|-
| 15 || [[Sacaium]]<ref name="Sacaium">[https://www2.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof2/s0578a.html Lexicon Universale Hofmann] ubi dicitur "Sacaium, ''Sacay'', in regno Idzumo".</ref> seu [[Sakai]]<ref name="Sakai">Confer binomen "Ideonella sakaiensis".</ref> || [[Osakensis]]<ref name="Osakensis">Vb.adiect. "Osakensis", cf. {{CathHierDiocese|osak|Archidioecesis Osakensis}}</ref> || 831 017 || [[Fasciculus:Sakai City Hall 2024.jpg|100px]]
|-
| 16 || [[Niigata]]<ref name="Niigataënsis">Cf. {{CathHierDiocese|niig|Dioecesis Niigataensis}}.</ref> || [[Niigataënsis]]<ref name="Niigataënsis">Cf. {{CathHierDiocese|niig|Dioecesis Niigataensis}}.</ref> || 800 582 || [[Fasciculus:Niigata_City.jpg|100px]]
|-
| 17 || [[Hamamatsu]] || [[Shizuokaensis|Shizuokaënsis]]<ref name="Shizuokaensis">Confer binomina "Anadara (Scapharca ?) shizuokaensis" et " Cercaria shizuokaensis".</ref>|| 794 025 || [[Fasciculus:Hamamatsu_view_-_panoramio.jpg|100px]]
|-
| 18 || [[Kumamoto]]<ref name="Kumamotoensis">Confer binomen "Phraortes kumamotoensis".</ref> || [[Kumamotoensis|Kumamotoënsis]]<ref name="Kumamotoensis">Confer binomen "Phraortes kumamotoensis".</ref> || 739 556 || [[Fasciculus:Kumamoto_Castle_05n3200.jpg|100px]]
|-
| 19 || [[Sagamihara]]<ref name="Sagamiharensis">Confer binomen "Friedmanniella sagamiharensis".</ref> || [[Kanagawaensis|Kanagawaënsis]]<ref name="Kanagawaensis">Confer binomen "Aspergillus kanagawaensis".</ref> || 723,012 || [[Fasciculus:Meweから見た橋本駅前_-_panoramio.jpg|100px]]
|-
| 20 || [[Shizuoka]]<ref name="Shizuokaensis">Confer binomina "Anadara (Scapharca ?) shizuokaensis" et " Cercaria shizuokaensis".</ref> || [[Shizuokaensis|Shizuokaënsis]]<ref name="Shizuokaensis">Confer binomina "Anadara (Scapharca ?) shizuokaensis" et " Cercaria shizuokaensis".</ref> || 695 416 || [[Fasciculus:2_Chome_Gofukuchō,_Aoi-ku,_Shizuoka-shi,_Shizuoka-ken_420-0031,_Japan_-_panoramio_(1).jpg|100px]]
|}

=== Sermones ===
[[Fasciculus:Multilingual sign at Ainu Museum (Shiraoi).JPG|250px|thumb|Multilingue signum [[Iaponice]], [[Ainuane]], [[Anglice]], [[Coreane]] et [[Sinice]]. [[lingua Ainuana|Ainuanus textus]], [[katakana|katakanā]], secundus est sursum deorsum dextero signi latere. Legitur イヤイライケㇾ ''iyairaiker''.]]
[[Lingua Iaponica|Iaponica lingua]] est pluribus quam 99 centesimis habitantium sermo nativus.<ref>[https://web.archive.org/web/20181226010157/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ja.html%20 De Iaponia] {{ling|Anglice}} in ''The World Factbook''] apud ''[[CIA]]''</ref>. [[Lingua Iaponica]] [[Lingua agglutinativa|agglutinativa]] est, distincta a systemate [[Verbum honorificum|honorificorum]] hierarchicam Iaponicae societatis naturam reflectente, cum [[Verbum (temporale)|verbalibus]] formis et particulari vocabulario relativum locutoris aucultatorisque statum indicantibus. [[Scriptura Iaponica]] [[kanji|kansibus]] seu [[Character Sinicus|characteribus Sinicis]] et duabus collectionibus [[kana|kanorum]] ([[syllabarium|syllabariorum]] in scripturā inclinatā et in [[Kanji|kansium]] radicibus fundatorum), non minus quam [[Abecedarium Latinum|abecedario Latino]] et [[Numeri Arabici|numeris Arabicis]] utitur.<ref>Miyagawa, Shigeru. [http://web.mit.edu/jpnet/articles/JapaneseLanguage.html|"The Japanese Language"]{{Nexus deficitur|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} (Anglice). Massachusettense Institutum Technologiae. Inspectum die 16 Ianuarii anni 2011.</ref>

[[Character Sinicus|Litteris Sinicis]], quarum scripturam de [[Seres|Seribus]] didicissent, Iaponienses prisci scribere solebant, unde litteras proprias, nomine [[kana]], iam pridem finxerunt. Haec autem duo in genera dividuntur [[littera]]e, hoc [[hiragana]] appellatur, quibus propriae scribuntur particulae linguae Iaponicae, illud [[katakana]], quibus nostro tempore praesertim nomina ab alienis linguis accepta scribuntur.<ref>{{cite web|last=Miyagawa|first=Shigeru|title=The Japanese Language|url=http://web.mit.edu/jpnet/articles/JapaneseLanguage.html|publisher=Massachusetts Institute of Technology|accessdate=16 Ianuarii 2011}}.</ref>

Praeter [[lingua Iaponica|linguam Iaponicam]], [[linguae Ryukyuenses]]<ref name="Ryukyuensis">Confer binomen "Bolbochromus ryukyuensis".</ref> ([[lingua Amamiensis|Amamiensis]]<ref name="Amamiensis">Confer binomina "Odorrana amamiensis", "Papilio amamiensis", "Kudoa amamiensis" aut "Nocardia amamiensis".</ref>, [[lingua Kunigamiensis|Kunigamiensis]]<ref name="kunigamiensis">Confer binomina "Athenus Kunigamiensis", "Oligoaeschna Kunigamiensis", "Sarasaeschna Kunigamiensis" aut "Camponotus Kunigamiensis".</ref>, [[lingua Okinawaensis|Okinawaënsis]]<ref name="okinawaensis">Confer binomina "Uroobovella okinawaensis", "Aphthona okinawaensis", "Burmoniscus okinawaensis" aut "Mytilidiphila okinawaensis".</ref>, [[lingua Miyakoensis|Miyakoënsis]]<ref name="miyakoensis">Confer binomina "Cirrophorus miyakoensis" aut "Todiramphus miyakoensis".</ref>, [[lingua Yaeyamaensis|Yaeyamaënsis]]<ref name="yaeyamaensis">Confer binomen "Euphyllia yaeyamaensis".</ref>, [[lingua Yonagumiensis|Yonagumiensis]]<ref name="yonagumiensis">Confer binomen "Elaphe carinata yonagumiensis".</ref>), etiam [[Linguae Iaponicae|familiae linguisticae Iaponicae]] pars, in usū sunt in [[Insulae Ryukyuenses|Insularum Ryukyuensium]]<ref name="Ryukyuensis">Confer binomen "Bolbochromus ryukyuensis".</ref> catenā. Pauci pueri has linguas discunt,<ref>Heinrich, Patrick (Ianuario anni 2004). "Language Planning and Language Ideology in the Ryūkyū Islands" (Anglice). ''Language Policy''. 3 (2): 153–179. [https://link.springer.com/article/10.1023%2FB%3ALPOL.0000036192.53709.fc doi:10.1023/B:LPOL.0000036192.53709.fc].</ref> sed recentibus annis locales gubernationes traditionalium linguarum conscientiam augere invenerunt. [[Dialectus Okinawaënsis|Dialectus Iaponica Okinawaënsis]] etiam in usū hāc in regione. [[Lingua Ainuana]], quae demonstratā relatione cum Iaponicā aut quāvis aliā linguā caret, [[lingua periclitata]] solum cum paucis vetulis autochthonibus locutoribus in [[Esonia|Esoniā]] viventibus.<ref>[https://web.archive.org/web/20080106062419/http://www.un.org/works/culture/japan_story.html "15 families keep ancient language alive in Japan"] (Anglice). [[Nationes Unitae]]. Archivatum ex originali diē 16 Ianuarii anni 2008. Inspectum diē 27 Martii anni 2007.</ref> Publicae privataeque scholae generatim studentes linguam Iaponicam non minus quam [[lingua Anglica|linguam Anglicam]] discere requirunt.<ref>Ellington, Lucianus (Lucien) (Kalendis Septembribus anni 2005). ["Japan Digest: Japanese Education"]. [[Universitas Indianensis]]. Archivatum ex originali diē 17 Aprilis anni 2006. Inspectum eodem diē.</ref><ref>Legatio Italiae Tokii: ''Lo studio della lingua e della cultura italiana in Giappone'' (Italice).</ref>

===Religio===
[[Fasciculus:Itsukushima Gate.jpg|thumb|left|[[Itsukushima Templum|Templum Shintoisticum Itsukushima]] (Iaponice 厳島神社) [[torii]] (Iaponice 鳥居) prope [[Hiroshima]]m, unus e [[Tres Conspectus Iaponiae|Tribus Conspectibus Iaponiae]] et [[Patrimonium totius mundi]].]]
Iaponia plenam [[libertas religionis|libertatem religionis]] in [[Constitutio Iaponiae|suae Constitutionis]] articulo 20 fundatam habet. Maximae aestimationes inter 84 et 96% Iaponiensium [[Shintoismus|Shintoismum]] sicuti suam autochthonicam religionem colere suggerunt, quorum inter 50% et 80% syncretismi gradūs cum [[Buddhismus|Buddhismo]], quod [[Shinbutsu-shūgō]] appellatur, putant.<ref>[https://web.archive.org/web/20160123023617/http://www.japansociety.org/a_view_of_religion_in_japan "A View of Religion in Japan"] (Anglice). Archivatum ex originale die 23 Ianuarii anni 2016. Inspectum die 29 Ianuarii anni 2017.</ref><ref name="Reischauer">Reischauer, Aeduinus (Edwin) O.; Jansen, Marius B. (1988). ''[https://books.google.es/books?id=BTPNlLIy2soC&redir_esc=y The Japanese today: change and continuity]'' (II ed.). Belknap Press of Harvard University Press. p. 215. ISBN 978-0-674-47184-9.</ref> Nihilominus, hae aestimationes in hominibus aliquo templo affiliatis magis quam in verorum credentium numero fundantur. Shintoisticorum templorum numerus in Iaponiā circa 100 000 esse aestimatur. Alia studia solum 30% incolarum se ad quamvis religionem pertinentes identificare suggesserunt.<ref>Kisala, Robertus (Robert) (2005). Wargo, Robertus (Robert) (ed.). ''[https://books.google.es/books?id=LbwnrRmLqPoC&redir_esc=yThe Logic Of Nothingness: A Study of Nishida Kitarō]'' (Anglice). University of Hawaii Press. pp. 3–4. ISBN 978-0-8248-2284-2.</ref> Secundum [[Aeduinus Reischauer|Aeduinum Reischauer]] et [[Marius Jansen|Marium Jansen]], circa 70 aut 80% Iaponensium cuiusdam religionis credentes non se considerant. Attamen, participationis gradus altus manet, praesertim per [[festum|festa]] et occasiones sicuti [[Hatsumōde|primam visitationem templi]] [[Annus Novus|Anno Novo]]. [[Taoismus]] et [[Confucianismus]] e [[Sinae|Sinis]] quoque in Iaponica credibilia moresque influxerunt.<ref>Totman, Conradus (Conrad) (2005). ''[https://books.google.es/books?id=Z_a_QgAACAAJ&redir_esc=y A History of Japan]'' (II ed.) (Anglice). Blackwell. p. 72. ISBN 978-1-4051-2359-4.</ref> Iaponicae viae [[Tanabata|Tanabatā]], [[Obon]]e et [[Dies Christi Natalis|Die Christi Natalis]] ornantur.<ref name="Reischauer"/>
[[Fasciculus:Phoenix Hall, Byodo-in, November 2016 -01.jpg|thumb|Templum Buddhisticum [[Byōdō-in]] (Iaponice 平等院), situm [[urbs Uiiensis|urbe Uiiensi]]<ref name="Ujiensis">Confer binomen "Setodes ujiensis".</ref>, in [[Kyotensis|praefecturā Kyotensi]].]]
Shintoismus maxima religio in Iaponiā, culta fere a 80% incolarum, quorum verumtamen solum parva centesima ratio se "Shintoistas" in schedis interrogatoriis identificant. Quod debetur rei ut "Shintoismus" dissimiles significationes habeat in Iaponiā: plerique Iaponienses Shintoistica templa frequentant et [[kami|kamos]] (Iaponice 神) obsecrant non pertinentes ad nullam Shintoisticam organizationes et, quia formales ritūs non sunt ut aliquis popularis Shintoismi assecla fiat, Shintoistica sodalitas crebro aestimatur computandis eis qui se organizatis Shintoisticis sectis iunxerunt. Shintoismo sunt 100 000 [[templum|templorum]] et 78 890 [[sacerdos|sacerdotum]] hac in natione.<ref name="Routledge">''Routledge Handbook of Japanese Culture and Society'' (2011) (Anglice) editus ab Victoriā (Victoria) Bestor, Theodoro (Theodore) C. Bestor et Akikone (Akiko) Yamagata, p. 65 ISBN 978-0-415-43649-6.</ref> [[Buddhismus]] primum in Iaponiam [[saeculum 6|saeculo VI]] advenit; introductus est anno 538 aut 552<ref name="Brown">Brown, 1993. (Anglice) p. 455.</ref> e Regno [[Paecce|Paecci]] ([[Coreane]] 백제/百濟) in [[Corea|Coreā]].<ref name="Brown">Brown, 1993. (Anglice) p. 455.</ref>

[[Religio Christiana]] primum introducta est in Iaponiam [[Societas Iesu|Iesuitis]] a missio]nibus anno 1549 incipientibus.<ref>Higashibaba, 2002. p. 1.</ref> Hodie, inter minus quam 1%<ref>Mariko Kato (Die 24 Februarii anni 2009). [https://www.japantimes.co.jp/news/2009/02/24/reference/christianitys-long-history-in-the-margins/ "Christianity's long history in the margins"]. ''The Japan Times Online'' (Anglice). "The Christian community itself counts only those who have been baptized and are currently regular churchgoers – some 1 million people, or less than 1 percent of the population, according to Nobuhisa Yamakita, moderator of the United Church of Christ in Japan"</ref><ref>[https://www.japantimes.co.jp/news/2009/02/24/reference/christianitys-long-history-in-the-margins/#.XRfoio9S-00 "Christians use English to reach Japanese youth"]. Mission Network News (Anglice). Die 3 Septembris anni 2007. Archivatum ex originali die 11 Iunii anni 2010. "The population of Japan is less than one-percent Christian"</ref><ref>Heide Fehrenbach, Uta G. Poiger (2000). [https://books.google.es/books?id=RB2goIgxF68C&pg=PAPA62&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false ''Transactions, transgressions, transformations: American culture in Western Europe and Japan''] (Anglice). Berghahn Books. p. 62. ISBN 978-1-57181-108-0. "followers of the Christian faith constitute only about a half percent of the Japanese population"</ref> in 2,3%  [[Christianismus in Iaponia|Christiani]] sunt, quorum plerique occidentalem nationis partem incolunt, ubi missionariorum opera per [[saeculum 16|saeculum XVI]] maxima fuere. [[Nagasakiensis|Praefectura Nagasakiensis]] maximam Christianorum centesimam rationem habet: circa 5,1% anno 1996.<ref>[https://honkawa2.sakura.ne.jp/7770.html Religio in Iaponiā per praefecturam] (Iaponice). Statisticae anni 1996.</ref> Anno 2007, erant 32 036 Christianorum sacerdotum et pastorum in Iaponiā.<ref name="Routledge">''Routledge Handbook of Japanese Culture and Society'' (2011) (Anglice) editus ab Victoriā (Victoria) Bestor, Theodoro (Theodore) C. Bestor et Akikone (Akiko) Yamagata, p. 65 ISBN 978-0-415-43649-6.</ref> Ultimum per saeculum, aliqui [[Humanus Cultus Occidentalis|Occidentales]] mores initio Christiani (sicuti Occidentalis generis nuptiae, Dies Sancti Valentini et [[Dies Christi Natalis]]) populares velut saeculares mores apud multos Iaponienses factae sunt.<ref>Kato, Mariko (die 24 Februarii anni 2009). "Christianity's long history in the margins" (Anglice). ''Japan Times''.</ref>

[[Religio Islamica]] inter 80% et 90% peregre natorum migrantium et eorum filiorum constituere aestimatur, praesertim ex [[Indonesia|Indonesiā]], [[Pakistania|Pakistaniā]], [[Bangladesa|Bangladesā]] et [[Irania|Iraniā]].<ref>"Aemilius (Emile) A. Nakhleh, Keiko Sakurai et Michael Penn; [http://www.nbr.org/publications/asia_policy/Preview/AP5_IslamJapan_preview.pdf "Islam in Japan: A Cause for Concern?", ''Asia Policy 5''], Ianuario anni 2008" (Anglice) (PDF). Archivatum ex originali (PDF) die 10 Octobris anni 2017. Inspectum die 4 Novembris anni 2016.</ref> Plerique ethnice Iaponienses [[Musulmanus|Musulmani]] sunt qui se ad religionem Islamicam converterunt statim post connubium musulmano cum advenā. [[Pew Research Center]] 185 000 Musulmanorum in Iaponiā anno 2010 esse aestimavit.<ref>[https://www.pewforum.org/2011/01/27/table-muslim-population-by-country/ "Table: Muslim Population by Country"] (Anglice). Pew Research Center. Die 27 Ianuarii anni 2011. Inspectum die 19 Martii anni 2017.</ref>

Minoritarias apud religiones sunt [[Hinduismus]], [[Sichismus]], [[Religio Iudaica]] et [[Bahaismus]]<ref>[https://www.bahaijp.org/ Rete Bahaisticum Iaponicum] (Iaponice).</ref>; praeterea e medio [[saeculum 19|saeculo XIX]] numerosi novi motūs religiosi seu [[shinshūkyō]]nes (Iaponice 新宗教) in Iaponiā orti sunt.<ref>Clarke, Petrus (Peter), ed. (1993). [''The World's religions : understanding the living faiths''] (Anglice). Reader's Digest. p. 208. ISBN 978-0-89577-501-6.</ref>

===Problemata===
Demographicae structurae mutationes socialium rerum numerum creaverunt, praesertim potentiale declive summae operariorum et augmentum sumptuum ob assecurationis socialis beneficia sicut pensiones publicas.<ref>Gundisalvus (Gonzalo) Garland et al. "Dynamics of Demographic Development and its impact on Personal Saving : case of Japan" (Anglice), cum Alberto (Abert) Ando, Andreā (Andrea) Moro, Ioanne Paulo (Juan Pablo) Córdoba, apud ''Ricerche Economiche'', Vol 49, Augusto anni 1995.</ref> Crescens iuniorum Iaponiensium numerus innuptus aut sine filiis est.<ref name="Ogawa">Ogawa, Naohiro. [https://www.mofa.go.jp/j_info/japan/socsec/ogawa.html "Demographic Trends and their implications for Japan's future"] (Anglice). Transcriptio orationis Nonis Martiis anni 1997 habitae. Ministerium rerum externarum. Inspectum pridie Idus Maias anni 2006.</ref> Anno 2011, Iaponiae numerus incolarum deiectus est continente per quinquennium, cadentibus 204 000 hominum apud 126,24 milliones hominum. Quod fuit maximum declive saltim ex anno 1974, cum comparabiles rationes primum collatae sunt.<ref>[https://www.bloomberg.com/news/articles/2012-01-02/japanese-population-drops-most-since-world-war-ii-after-quake "Japan Population Drops Most Since World War II"] (Anglice). Die 2 Ianuarii anni 2012.</ref> Quod declive peius factum est propter [[Terrae motus Tohoku|terrae motum]] et [[megacyma]] Martii anni 2011, quae circa 16 000 hominum necaverunt.<ref>Ryall, Iulianus (Julian) (die 3 Ianuarii anni 2012). [https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/japan/8989372/Japans-population-contracts-at-fastest-rate-since-at-least-1947.html "Japan's population contracts at fastest rate since at least 1947"] (Anglice). ''The Telegraph''. Inspectum die 29 Octobris anni 2013.</ref>

Iaponiae numerus incolarum in 95 milliones anno 2050 deiectum iri exspectatur;<ref name="SHJ-C2">[http://www.stat.go.jp/english/data/handbook/c0117.html#c02 "Statistical Handbook of Japan 2013: Chapter 2 – Population"] (Anglice). Miisterium statisticae. Inspectum die 14 Februarii anni 2014.</ref><ref>[http://www.ifs.du.edu/ifs/frm_Message.aspx "frm_Message"] (Anglice). Inspectum die 5 Octobris anni 2016.</ref> demographi et gubernii adumbratores in praesenti magnopere disputant quomodo se obiciant hoc contra problema.<ref name="Ogawa"/> [[Immigratio]] et incentiva pro partū aliquando suggeruntur sicuti solutio ut praebeantur iuniores operarii qui  veterescentem nationis multitudinem sustineant.<ref>Sakanaka, Hidenori (die 5 Octobris anni 2005). [https://web.archive.org/web/20070929222250/http://jipi.gr.jp/english/message.html "Japan Immigration Policy Institute: Director's message"] (Anglice). Institutum programmatis immigratorii Iaponiae. Archivatum ex originali die 29 Septembris anni 2007. Inspectum Nonis Ianuariis anni 2007.</ref><ref>French, Hovardus (Howard) (die 24 Iulii 2003). [https://www.nytimes.com/2003/07/24/world/insular-japan-needs-but-resists-immigration.html "Insular Japan Needs, but Resists, Immigration"] (Anglice). ''The New York Times''. Inspectum die 21 Februarii anni 2007.</ref> Iaponia medium fluxum 9 500 novorum Iaponiensium civium civitatis donatione per annum accipit.<ref>[http://www.moj.go.jp/MINJI/toukei_t_minj03.html 帰化許可申請者数等の推移] (Iaponice). Ministerium iustitiae. Inspectum die 17 Martii 2011.</ref> Secundum [[Curator supremus Nationum Unitarum pro refugis|Curatorem supremum Nationum Unitarum pro refugis]], anno 2012, Iaponia profugos domo duodeviginti metacomisi<ref>Metacomisis-is; confer Neograecum vocabulum μετακόμιση.</ref> solum accepit;<ref>[https://web.archive.org/web/20190624070608/https://www.japantimes.co.jp/news/2013/03/20/national/2012-saw-record-high-2545-people-apply-for-refugee-status-in-japan/#.XRk2Go9S-00 "2012 saw record-high 2,545 people apply for refugee status in Japan"] (Anglice). ''Japan Times''. Die 20 Martii anni 2013.</ref> Civitates Foederatae, autem, acceperunt 76 000.<ref>[https://obamawhitehouse.archives.gov/the-press-office/2011/09/30/presidential-memorandum-fiscal-year-2012-refugee-admissions-numbers-and- "Presidential Memorandum – Fiscal Year 2012 Refugee Admissions Numbers and Authorizations of In-Country Refugee Status"] (Anglice). Domus Alba. Pridie Kalendas Octobres anni 2011.</ref>

Iaponia altum [[mors voluntaria|mortis voluntariae]] indicem patitur.<ref>Strom, Stephania (Stephanie) (Idibus Iuliis anni 1999). [https://www.nytimes.com/1999/07/15/world/in-japan-mired-in-recession-suicides-soar.html "In Japan, Mired in Recession, Suicides Soar"] (Anglice). ''The New York Times''. Inspectum die 20 Septembris anni 2008.</ref><ref>Lewis, Leo (die 19 Iunii anni 2008). [https://www.thetimes.co.uk/ "Japan gripped by suicide epidemic"]. ''The Times''. Inspectum die 20 Septembris anni 2008.</ref> Anno 2009, mortium voluntariarum numerus 30 000 per duodecimum continuum annum excessit.<ref>[https://japantoday.com/category/features/opinions/bare-statistics-mask-human-cost-of-japan%25e2%2580%2599s-high-suicide-rate "Bare statistics mask human cost of Japan's high suicide rate"] (Anglice). ''Japan Today''. Pridie Kalendas Aprilis anni 2010. Inspectum die 3 Februarii anni 2014.</ref> Mors voluntaria praecipua mortis causa hominibus minus quam annos 30 natis est.<ref>Ozawa-de Silva, Chikako (Decembri anni 2008). "Too Lonely to Die Alone: Internet Suicide Pacts and Existential Suffering in Japan" (Anglice). ''Cult Med Psychiatry''. 32 (4): 516–551. doi:10.1007/s11013-008-9108-0. PMID 18800195.</ref>

==Oeconomia==
[[Fasciculus:Tosho Arrows.jpg|thumb|upright|[[Bursa Tokiensis|Bursae Tokiensis]] interiora.]]
Secundum suum [[PDG]] nominalem 5'8 [[billio]]nes [[dollarium (CFA)|dollariorum Statunitensium]], erat anno [[2008]] Iaponia tertia maxima oeconomia in toto orbe terrarum et quarta relate ad [[paritas pecuniae virium|paritatem pecuniae virium]], cum 4,39 [[billio]]nibus [[dollarium (CFA)|dollariorum Statunitensium]],<ref name="FMI">[[Fundus monetarius internationalis]] (FMI), ed. (Aprile anni 2016). [https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2016/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=68&pr.y=2&sy=2014&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=158&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a== «World Economic Outlook Database»] (Anglice). Inspectum die 18 Aprilis anni 2016.</ref>, quod accidit praesertim propter adiumentum inter gubernium industriamque, profundam laboris ethicam, collocationem pecuniae in [[alta technologia|altā technologiā]], residuorum minutionem rerumque [[anacyclismus|anacyclismum]] et relative parvam dispensationem oeconomicam defensioni.<ref>FMI. (Aprile anni 2008). [https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2008/01/weodata/weorept.aspx?sy=2008&ey=2008&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=24&pr1.y=9&c=158&s=NGDPD&grp=0&a= World Economic Outlook Database. Report for Selected Countries and Subjects] (Anglice). Inspectum die 15 Septembris anni 2008.</ref><ref>[[Sedes centralis exploratoria]]. [https://web.archive.org/web/20110604195034/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2001rank.html The World Factbook: Country Comparison— GDP] (Anglice). Inspectum Idibus Augustis anni 2007.</ref> Apud praecipuas industriales activitates sunt [[Ars ingeniaria|ingeniaria]] [[autocinetum|autocinetica]], [[electronica]], [[computatio]], [[ars ferraria|ferraria]], [[metallurgia]], [[architectura navalis]], [[biologia]] et [[chemia]], praesertim proficienti cum technologiā his campis.<ref>[https://www.suapesquisa.com/paises/japao/economia_japao.htm «Economia do Japão»] ([[Lusice]]). Sua pesquisa. Inspectum pridie Nonas Augustas anni 2010.</ref>

Apud merces ab Iaponiā exportatas vecturae instrumenta, motorizata vehicula, [[electronica|electroelectronica]] producta, industrialia machinamenta et chemica producta inter alia sunt.<ref name="Japan-Economy">[[Sedes centralis exploratoria]]. [https://web.archive.org/web/20181226010157/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ja.html%20#Econ World Factbook; Japan—Economy] (Anglice). (Die 19 Decembris anni 2006). Inspectum die 28 Decembris anni 2006.</ref> Praecipuae nationes Iaponiae ementes [[Res publica popularis Sinarum|Sinae]], [[Civitates Foederatae Americae]], [[Res publica Coreana|Corea Meridiana]], [[Taivania]] et [[Hongcongum]] anno 2005 erant.<ref name="Japan-Economy"/> Nihilominus, Iaponia paucas opes naturae quae incrementum oeconomicum sustentet possidet et, quamobrem, aliis a nationibus pendet in eo quod ad materiam rudem attinet. Nationes maximum Iaponiae vendentes [[Res publica popularis Sinarum|Sinae]], [[Civitates Foederatae Americae]], [[Brasilia]], [[Arabia Saudita]], [[Emiratus Arabici Coniuncti]], [[Australia]], [[Res publica Coreana|Corea Meridiana]] et [[Indonesia]] sunt. Apud praecipua Iaponiae importaticia machinae instrumentaque, [[fomes fossilis|fomites fossiles]], cibaria (praesertim caro), chemicae materiae, textilia et materiae rudes suis industriis sunt. Praecipua Iaponiae natio socia commercialis Sinae sunt.<ref> BLUSTEIN, Paulus (Paul). [http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/articles/A40192-2005Jan26.html "China Passes U.S. In Trade With Japan. 2004 Figures Show Asian Giant's Muscle"] (Anglice). Archivatum die 8 Augusti anni 2007, apud Wayback Machine.. [[The Washington Post]] (die 27 Ianuarii anni 2005). Consultum die 28 Decembri anni 2006.</ref>
[[Fasciculus:Yokohama Landmark Tower at night 2.jpg|thumb|left|Districtus [[Minato Mirai 21]] [[Yokohama]]e. Pleraque Iaponica oeconomia in [[Campus oeconomicus tertius|campo tertio]] fundatur.]]
[[Fasciculus:Rice Paddies In Aizu, Japan.JPG|thumb|left|Oryzae satio in [[Aizu|Aizū]].]]
Maxima argentaria in toto orbe terrarum in Iaponiā est,<ref name="Mitsubishi">Mitsubishi UFJ Financial Group, Inc. [https://web.archive.org/web/20070808181556/http://www.mufg.jp/english/ir/fs/backnumber/2007mufg-mar-1q/pdffile/mufg2007_1q_e.pdf Consolidated financial information] (Anglice). Archivatum die 8 Augusti anni 2007 apud [[Wayback Machine]]. PDF (202, 64 KB) . (Pridie Kalendas Augustas anni 2006). Consultum die 29 Decembris anni 2006.</ref> societas [[Mitsubishi UFJ Financial|Mitsubishi UFJ Financial Group]] (Iaponice 三菱UFJフィナンシャル・グループ),<ref>KASHIWAGI, Akiko e S. GOODMAN, Petrus (Peter). (Die 16 Iulii anni 2004). [https://web.archive.org/web/20070808183943/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/articles/A54352-2004Jul16.html Japan Merger Creates World's Largest Bank] (Anglice). Archivatum die 8 Augusti anni 2007 apud [[Wayback Machine]]. Consultum die 10 Martii 2007.</ref> habens circiter 1,7 [[billio]]nes [[dollarium (CFA)|dollariorum]] aerario non minus quam maximum libellorum parsimoniae cursualis systema in toto orbe terrarum et maximum numerum titularium parsimoniae in toto orbe terrarum, Tabellarium ministerium Iaponiense, corporativas syngraphas summā 3,3 billionum dollariorum possidens. Quoque est hac in natione secundum maximum [[chrematisterium]] in toto orbe terrarum, [[Bursa Tokiensis]]<ref>[http://www.alcuinus.net/ephemeris/archi2010/nuntius1.php?id=868 Ephemeris] ubi dicitur "Adhuc palmam maximae transactionis IPO tenebat bursa Tokiensis".</ref> (Iaponice 東京証券取引所), cum anatocismo<ref>[https://books.google.es/books?id=0PXHgsvKqkkC&pg=PA183&lpg=PA183&dq=anatocismus+capitalizaci%C3%B3n+del+col&source=bl&ots=pjJPvEELVI&sig=ACfU3U2n48Tq3VnMvJR2M9oH-LM9n0j-XQ&hl=es&sa=X&ved=2ahUKEwjZjIKP0_HjAhV_BWMBHXLIBOIQ6AEwDHoECAkQAQ#v=onepage&q=anatocismus%20capitalizaci%C3%B3n%20del%20col&f=false Diccionario Auxiliar Español-Latino ab Iosepho Ioanne del Col]</ref> bursario<ref>[https://archive.org/stream/DICCIONARIOAUXILIARESPANOLLATINOPARAELUSOMODERNODELLATINJOSEJUANDELCOL/DICCIONARIO+AUXILIAR+ESPANOL+LATINO+PARA+EL+USO+MODERNO+DEL+LATIN++JOSE+JUAN+DEL+COL_djvu.txte Diccionario Auxiliar Español-Latino ab Iosepho Ioanne del Col]</ref> amplius 549,7 billionum [[ienum|ienorum]] Decembri mense anni 2006.<ref>[[Bursa Novi Eboraci]]. (Pridie Kalendas Februarii anni 2007). [https://web.archive.org/web/20071011121725/http://www.nyse.com/events/1170156816059.html Informationes de mercatū] (Anglice). Archivatum die 11 Octobris anni 2007, apud [[Wayback Machine]]. Inspectum die 11 Augusti anni 2007.</ref> Etiam locus est aliquarum maximarum societatum diakoniarum nummariarum, gregum societatum et argentariarum. Verbi gratiā, complura [[keiretsu]]a (Iaponice 系列) seu greges societatum et societates multinationales sicuti [[Sony]], [[Sumitomo]], [[Mitsubishi]] et [[Toyota]] argentarias, greges collocationis pecuniae et diakoniarum nummariarum habent.<ref name="Keiretsu">[https://web.archive.org/web/20110726005149/http://www.bugei.com.br/artigos/index.asp?show=artigo&id=17 «Keiretsu - Os gigantes do Japão»] (Lusice). Sociedade Brasileira de Bugei. Inspectum pridie Nonas Augustas anni 2010. Archivatum ex originali die 26 Iulii anni 2011.</ref>

Praecipuae oeconomicae operationes in Iaponiā inter insulas [[Esonia]]m, [[Honsua]]m, [[Insula Shikokuensis|Sicocum]] et [[Ximum]] transeunt.

Quia 15% Iaponiensium agrorum idoneae culturae sunt,<ref>ROY, Kingshuk. [https://web.archive.org/web/20070808181556/http://www.nourin.tsukuba.ac.jp/~tasae/Japan.pdf Water Resources in relation to Major Agro-Environmental Issues in Japan] (Anglice). Archivatum die 8 Augusti anni 2007, apud [[Wayback Machine]]. PDF (111,95 KB). Collegium scientiae bio-opium, Universitas Nihon (2006). Inspectum die 21 Februarii anni 2007.</ref> gradatorum agrorum<ref>Vide lemma "''socalco''" apud "''Dicionario galego-latino clásico e moderno''" auctoris Iosephi (vulgo ''Xosé'') López Díaz.</ref> systema est in usū parvulis areis. Quod summos gradūs fertilitatis pro unitate in toto orbe terrarum infert. Parvus Iaponiae agrarius campus, attamen, valde iuvatur protegiturque. Iaponiae opus est circa 50% granorum consumptorum, exceptā oryzā, importare et pendet ex importationibus suae carnis oblationi.<ref>Strategis. [https://web.archive.org/web/20070817043751/http://strategis.ic.gc.ca/epic/site/ibi-iai.nsf/en/bi18701e.html Japan: Country Information] (Anglice). Archivatum die 17 Augusti anni 2007, apud [[Wayback Machine]]. Inspectum Kalendis Aprilibus anni 2007.</ref>

Iaponia est secunda natio piscatuum effectoria in toto orbe terrarum secundum [[tonna]]m post [[Res publica popularis Sinarum|Sinas]] et habet unam e maximis navium piscatoriarum turmis in toto orbe terrarum quae respondet ad 15% piscatūs mundani.<ref>[[Sedes centralis exploratoria]]. [https://web.archive.org/web/20110604195034/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2001rank.html The World Factbook: Country Comparison— GDP] (Anglice). Inspectum Idibus Augustis anni 2007.</ref> Natio peregrinis e nationibus 80% pendet suae suppeditationi petrolei et ciborum sicuti carnis [[Caro bubula|bubulae]].<ref>Ministerium Defensionis Iaponiae. [http://www.mod.go.jp/e/defense_policy/example/maritime/index.htm Maritimarum operum exemplum]. Archivatum die 14 Ianuarii anni 2007, apud Wayback Machine. Inspectum die 26 Martii anni 2007.</ref>
[[Fasciculus:Toyota_FCV-R_Concept_WAS_2012_0630.JPG|thumb|Archetypum autocineticum FCV-R [[hydrogenium|hydrogenio]] motum. Societas [[Toyota]] secunda maxima societas [[Autocinetum|autocinetorum]] fabricatoria in toto orbe terrarum est.<ref>[http://oica.net/wp-content/uploads/cars-2011-november-2012.pdf «World Motor Vehicle Production by country and type 2010-2011: passenger cars»] (PDF) (Anglice). Organisation Internationale des Constructeurs d’Automobiles. Inspectum die 6 Februarii anni 2013. Exemplar archivatum (PDF) die 17 Ianuarii anni 2013</ref>]]
Iaponia natio princeps est in scientificae, [[technologia|technologicae]], [[machina]]lis et [[medicina|medicae]] investigationis campis. Aliquae apud praecipuas technologicas Iaponiae contributiones inveniuntur in electronicae, machinamentorum, roboticae industrialis, opticae, chemiae, [[semiconductrum|semiconductrorum]] et [[metallurgia]]e campis. Iaponia prima natio in toto orbe mundano in industrialium robotorum campo, quia amplius dimidium robotorum in mundo exsistentium sunt in usū in eius industrias.<ref> Commissio Economica Nationum Unitarum pro Europā (declaratio preli die 17 Octubris anni 2000). The Boom in Robot Investment Continues – 900,000 Industrial Robots by 2003 (Anglice). [http://www.unece.org/press/pr2000/00stat10e.htm Archivatum] die 27 Aprilis anni 2011, apud [[Wayback Machine]]. Inspectum die 28 Decembris anni 2006.</ref>

Iaponicae magnae societates duobus praecipuis modis organizantur:

* [[Keiretsu]]a (Iaponice 系列) (seu retia verticalia) societatum e magnae specializatae societatis munere viventium iunctura sunt. Parvae societates centrali societati merces diakoniasque praebent.<ref>[https://www.merriam-webster.com/dictionary/keiretsus «keiretsus»] (Anglice). Merriam-Webster. Inspectum pridie Nonas Augustas anni 2010. [http://www.merriam-webster.com/dictionary/keiretsus Exemplar archivatum] die 9 Aprilis anni 2010.</ref> Maxima keiretsua circum societates [[Toyota]], [[Toshiba]], [[Nissan]], [[Hitachi]] et [[Panasonic]] gyrant.<ref name="Keiretsu"/>

* Retia horizontalia seu [[kigyōshūdan]]a (Iaponice 企業集団) in conexū inter magnas societates fundantur. Quae [[zaibatsu]]um (Iaponice 
財閥) heredes putantur. In praesenti praecipua retia horinzontalia [[Mitsui]], [[Mitsubishi]] et [[Sumitomo Gurūpu]] sunt.<ref>[https://web.archive.org/web/20110624033416/http://www.highbeam.com/doc/1G1-16886985.html «Article: Kigyo Shudan: the formation and functions of enterprise groups.(Special Issue on The Origins of Japanese Industrial Power: Strategy, Institutions and the Development of Organisational Capability)»] (Anglice). High beam. Inspectum pridie Nonas Augustas anni 2010. Archivatum ex originali ide 24 Iunii anni 2011.</ref>

===Periegesis===
[[Imago:Chuurei-tou Fujiyoshida 17025277650 c59733d6ba o.jpg|thumb|Templum ''Chūrei-tō'' et [[Mons Fusius]] iuxta cum [[cerasus|cerasis]] in viridario Arakurayama Sengen, [[Fuiiyoshida]]e, in [[Caium|Caio]]<ref name="Caium">[https://www2.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof2/s0578a.html Lexicon Universale Hofmann], Caium erat antiquum nomen huius regionis secundum [[:en:Kai Province|Vicipaediam Anglicam]].</ref>.]]
Anno 2008, Iaponia 8,3 milliones advenarum salutatorum attraxit, paulo magis quam [[Singapura]] et [[Hibernia (res publica)|Hibernia]].<ref name="UNTWO">[https://web.archive.org/web/20080819191518/http://www.tourismroi.com/Content_Attachments/27670/File_633513750035785076.pdf# «UNTWO World Tourism Barometer, Vol.5 No.2»] (PDF) (Anglice). [[Organizatio Mundana Turismi]]. Iunio anni 2008. Inspectum Idibus Octobribus anni 2008. Archivatum ex originali (PDF) die 19 Augusti anni 2008.</ref> Iaponiae sunt quattuordecim [[Patrimonium totius mundi|patrimonia totius mundi]] ex [[UNESCO]], apud quae sunt [[Castellum Himeiiense]] (Iaponice 姫路城) et Monumenta historica Antiqui [[Kyotum|Kyoti]] (praesentibus urbibus Kyoto, [[urbs Uiiensis|Uiiensi]]<ref name="Uji">Confer binomen "Setodes ujiensis".</ref> et [[Ōtsu]]ensi<ref name="Otsu">Confer binomen "Triphora otsuensis".</ref>). [[Kyotum]] amplius 30 milliones periegetarum quotannis accipit.<ref name="Scott"> Scott, David (1996). Exploring Japan (Anglice). [S.l.]: Fodor's Travel Publications, Inc. ISBN 0-679-03011-5.</ref>

Extensum ferriviarium rete, iuxta cum domesticis volatibus, efficientia rapidaque itinera permittunt. Advenae urbes [[Tokium]] et [[Nara]]m, [[Mons Fusius|Montem Fusium]], visentes, [[shinkansen]] (Iaponice 新幹線) utuntur et e nationalibus deversoriorum retibus fructum capiunt.<ref name="Scott"> Scott, David (1996). Exploring Japan (Anglice). [S.l.]: Fodor's Travel Publications, Inc. ISBN 0-679-03011-5.</ref>

Domestica periegesis praecipua Iaponicae oeconomiae societatisque pars esse pergit. Scholari aetate pueri in multis scholis secondariis [[Terra Disney Tokium|Terram Disney Tokium]] (Iaponice 東京ディズニーランド) aut [[Turris Tokiensis|Turrim Tokiensem]] (Iaponice 東京タワー) visunt. In periegesi receptivā, Iaponia collocata est 28º loco in mundo anno 2007.<ref name="UNTWO"/>

==Infrastructura==
===Energia===
[[Fasciculus:Electricity pylons in Japan DSCN3847 (4021584357).jpg|thumb|left|Māli electriductūs in Iaponiā.]]
Anno [[2008]], 46,4% [[energia]]e in Iaponiā e [[petroleum|petroleo]], 21,4% e [[carbo]]ne, 16,7% e [[Gasium naturale|gasio naturali]], 9,7% e [[Energia nuclearis|nucleari]] et 2,9% ex [[Energia hydroelectrica|vi hydroelectricā]] generatae erant. Anno [[2009]], generata energia nuclearis 25,1% e totā energiā electricā in Iaponiā repraesentabat.<ref>[https://web.archive.org/web/20130105083316/http://www.stat.go.jp/english/data/handbook/c07cont.htm Energy], Statistics Bureau (Anglice). URL inspectum die 28 Decembris anni 2012 (archivatum ex originali url Nonis Ianuariis anni 2013).</ref> Nihilominus, e die [[5 Maii]] anni [[2012]], omnia [[Ergasterium atomicum|ergasteria atomica]] hac in natione cessaverunt propter continuam existimationis popularis oppositionem post calamitatem nuclearem Fukushimae<ref>[https://archive.org/stream/NewsInLatinByReijoPitkaerantaAndTuomoPekkanen2005To2012/LatinitasModernaNuntiiLatiniLatinNews_djvu.txt Nuntii Latini a Reijo Pitkäranta et Tuomo Pekkaken e 2005 usque ad 2012.]</ref><ref>Osamu Tsukimori, [https://www.reuters.com/article/us-nuclear-japan/japan-nuclear-power-free-as-last-reactor-shuts-idUSBRE84405820120505 ''Japan nuclear power-free as last reactor shuts''] (Anglice), apud Reuters, die 5 Maii anni 2012. URL inspectum die 28 Decembris anni 2012.</ref>, quamquam refecta sunt [[reactorium nucleare|reactoria]] secura putata ut societatum fabricatoriarum necessitates explerentur cum programmate eorum definitive claudendorum anno [[2030]]. Ob magnam energiae importatae obnoxietatem,<ref>Brendan Barrett, [https://ourworld.unu.edu/en/can-nuclear-power-save-japan-from-peak-oil ''Can nuclear power save Japan from peak oil?''] (Anglice), apud ''OurWorld 2.0'', die 2 Februarii anni 2011. URL inspectum die 28 Decembris anni 2012.</ref> Iaponia ad variandos fontes et ad manendos altos energeticae efficientiae gradūs praesertim collineat.<ref>Ilaria Maria Sala, [''Il Giappone dà l'addio alle centrali nucleari "Chiuse entro 30 anni"''] (Italice), apud [[La Stampa]], die 15 Septembris anni 2012. URL inspectum die 28 Decembris anni 2012.</ref>

===Vectura===
[[Fasciculus:The_night_view_of_Tokyo_Narita_Airport_Terminal_1.JPG|thumb|300px|Statio autocinetorum stationis aëroportuariae I [[Aëroportus Internationalis Naritaënsis|Aëroportūs Internationalis Naritaënsis]], qui urbi Tokio ministrat.]]
Iaponia efficiente [[autovia]]rio et [[ferrivia]]rio reti nationem e septemtrione ad meridiem conectente perfoditur. Anno 2004, erant 1 177 278 chiliometrorum bituminatarum autoviarum, 173 chiliometrorum aëroportuum et 23 577 chiliometrorum ferriviarum.<ref name="Japan-Economy"/> Aëria vectura magnopere a societatibus [[All Nippon Airways]] seu ANA (Iaponice 全日空 seu 全日本空輸) et [[Japan Airlines]] seu JAL (Iaponice 日本航空株式会社) geritur. Iam ferriviae a societate [[Japan Railways Group]] (Iaponice JRグループ) inter alias geruntur. Frequentatissimi aëroportūs in celebribus nationis regionibus, [[Regio Quantoa|Quantoā]]<ref name="Quantoa"/> et [[Regio Kansaiensis|Regione Kansaiensi]]<ref name="Kansaiensis">Confer binomen "Podabrus kansaiensis".</ref>, sunt. [[Aëroportus Internationalis Naritaënsis]]<ref name="Naritaensis">Confer binomen "Schoenoplectiella ×naritaensis".</ref> (Iaponice 成田国際空港), verbi gratiā, fequentatissimus nationis et octavus in toto orbe terrarum est. Sunt plurimi internationales volatūs ex aliquot urbibus et regionibus Iaponiae et hunc in nationem. Iam portuaria vectura, quamquam fundamentalis insulari nationi est, decrescit ex apice [[anni 1980|annorum 1980]].<ref>Web Japan. [https://web-japan.org/factsheet/en/pdf/e38_transportation.pdf Transportation: Speed and efficiency through technological advancement] (Anglice). Archivatum die 15 Iunii anni 2010 apud [[Wayback Machine]]. PDF (799,07 KB). Inspectum Idus Augustas anni 2007.</ref>

===Educatio===
[[Fasciculus:Yasuda Auditorium, Tokyo University - Nov 2005.JPG|thumb|upright=0.8|left|Unum ex aedificiis [[Universitas Tokiensis|Universitatis Tokiensis]], unius notissimas apud universitates in Iaponiā.]]
Primum, [[Lyceum (schola)|lycea]] et [[universitas|universitates]] anno [[1872]] in Iaponiam introducta sunt, post [[Restauratio Meiji|Restaurationem Meiji]].<ref>Lucianus (Lucien) Ellington, [http://archive.wikiwix.com/cache/?url=http%3A%2F%2Fwww.fpri.org%2Ffootnotes%2F087.200312.ellington.japaneseeducation.html «Beyond the Rhetoric: Essential Questions About Japanese Education»] (Anglice), Foreign Policy Research Institute, Kalendis Decembribrus anni 2003 (inspectum Kalendis Aprilibus anni 2007).</ref> Ex anno [[1947]], educatio obligatoria in Iaponiā e ludo litterario et scholā secundariā consistit, qui annos novem (e sex annos natos usque ad quindecim annos natos) durant.

=== Scientia et artes utiles ===
Iaponienses nostro tempore et eruditione naturali et [[technologia|artibus utilibus]], praesertim [[mechanica utilis|mechanicā utili]], [[adsectationes medicinales|adsectationibus medicinalibus]], [[autoraeda]]rum fabricatione, [[Ars ingeniaria terrae motus|arte ingeniariā terrae motus]], [[optica|opticā]], [[chemia|chemiā]], [[semiconductrum|semiconductris]], [[metallum|metallorum]] scientiā periti, praeterea [[robotica|roboticas artes]] experientissimi omnibus ceteris gentibus praestant.<ref>[http://www.unece.org/press/pr2000/00stat10e.html ''The Boom in Robot Investment Continues – 900,000 Industrial Robots by 2003 VN/ECE issues its 2000 World Robotics survey''] {{ling|Anglice}} apud ''[[VNECE]]''. Creatum die 17 Octobris 2000.</ref> Trecenies autem ac miliens miliens<!-- (sc. centena milia) --> (vel 130 billiones) [[dollarium (CFA)|dollariorum Statunitensium]], vel tertio maximum per orbem terrarum, quotannis ad adsectationes scientiae impendit, ut praemium acceperint semel et viciens [[praemium Nobelianum|Nobelianum]] ob meritum de physicā, chemiā, medicinā,<ref>{{cite web |title=Japanese Nobel Laureates |publisher=[[Kyoto University]] |year=2009 |url=http://www.kyoto-u.ac.jp/en/profile/intro/honor/nobel.htm/ |accessdate=November 7, 2009}}</ref> ter autem [[praemium Fieldianum|Fieldianum]],<ref>{{cite web |title=Japanese Fields Medalists |publisher=Kyoto University |year=2009 |url=http://www.kyoto-u.ac.jp/en/profile/intro/honor/fields.htm|accessdate=November 7, 2009}}.</ref> semel [[praemium Gaussianum|Gaussianum]].<ref>{{cite web |title=Dr. Kiyoshi Ito receives Gauss Prize |publisher=Kyoto University |year=2009 |url=http://www.kyoto-u.ac.jp/en/profile/intro/honor/gauss.htm|accessdate=November 7, 2009}}.</ref> 

==== Adsectationes caeli ====
[[Fasciculus:Kibo PM and ELM-PS.jpg|thumb|[[Kibo (laboratorium Stationis Spatialis Internationalis|Kibō]], [[laboratorium]] scientificum in [[Statio Spatialis Internationalis|Statione Spatiali Internationali]].]]
Societas nationalis ad caelum vel [[spatium (astronomia)|spatium caeleste]] adsequendum, nomine [[Administratio Iaponica Explorationis Aërosideralis]] (Iaponice 国立研究開発法人宇宙航空研究開発機構 vel Anglicis [[sigla|siglis]] ''JAXA''), artibus et ad [[rocheta]]s propellendas et ad [[satelles artificiales]] fabricandos operam dare solet. Quae anno [[2008]], cum [[statio spatialis internationalis]] a diversis gentibus construitur, [[laboratorium]] scientificum, nomine ''[[Kibo (laboratorium Stationis Spatialis Internationalis|Kibō]]'' (id quod sibi 'spem' velit), ut ad stationem adiungeretur praebuit. Inita autem sunt consilia primum [[speculatrum spatiale|speculatri]] ''[[Akatsuki (speculatrum spatiale)|Akatsuki]]'' appellati ad [[Venus (planeta)|Venerem caelestem]] immittendi,<ref>[https://web.archive.org/web/20120513140027/http://www.jaxa.jp/projects/sat/planet_c/index_e.html ''Venus Climate Orbiter "AKATSVKI" (PLANET-C)''] {{ling|Anglice}} apud [[Administratio Iaponica Explorationis Aërosideralis|Administrationem Iaponicam Explorationis Aërosideralis]]. Creatio indicta.</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20110513024411/http://www.isas.jaxa.jp/e/enterp/missions/planet-c/index.shtml ''Venus Meteorology AKATSVKI (PLANET-C)''] {{ling|Anglice}} in ''[[Institute of Space and Astronautical Science]]''.</ref> deinde parandi [[BepiColombo|Orbitatri Magnetospherici Mercuriali]] (Iaponice 水星磁気圏探査衛星) ut emitteretur ad annum [[2016]],<ref>[http://spaceflightnow.com/news/n1203/05bepicolombo/ ''ESA says BepiColombo will stay on budget despite delay''] {{ling|Anglice}} in ''[[Spaceflight Now]]''. A [[Stephanus Clark|Stephano Clark]] die [[5 Martii]] [[2012]] creatum.</ref> postremo [[colonia]]e in [[luna]]ribus terris ad annum [[2030]] ponendae et muniendae.<ref>[http://www.moondaily.com/reports/Japan_Plans_Moon_Base_By_2030_999.html ''Japan Plans Moon Base By 2030''] {{ling|Anglice}} in ''[[Moon Daily]]''. Creatum die 3 Augusti 2006.</ref>

==== Machinae electronicae ====
[[Machina electronica|Machinae electronicae]] excusae a [[faber|fabris]] Iaponiensibus, quod maximi aestimantur per totam orbem terrarum, undique gentium praeclarae sunt. Societates negotiosae ad machinas electronicas vendendas adnotandae sunt [[Fujitsu]], [[Sony]], [[Panasonic]], [[Canon]], [[Hitachi]], [[Sharp]], [[Nintendo]].

===Valetudo===
[[Fasciculus:Nagoya City West Medical Center.jpg|thumb|Valetudinarium [[Nagoya]]e.]]
In Iaponiā, medicae curae diaconiae a nationalibus localibusque guberniis praebentur. Medicarum diaconiarum solutio oblata est per assecurationem [[valetudinarium|valetudinariam]] quae cautione relativam accessūs aequalitatem defendit cum sumptibus gubernativo a consilio statutis. Homines sine assecuratione nationale assecurationis valetudinariae programma localibus a guberniis gestum participare possunt. Ex anno [[1973]], omnium veterum hominum sumptūs assecuratione a gubernio solutā aditi sunt.<ref>Victor Rodwin, [http://www.nyu.edu/projects/rodwin/lessons.html «Health Care in Japan» (AnglicE), Universitas Neo-Eboracensis (inspectum die 10 Martii anni 2007).</ref> Aegroti [[medicus|medicos]] et valetudinaria eligere possunt.<ref>[http://www.ipss.go.jp/s-info/e/Jasos/Health.html «Health Insurance: General Characteristics»] (Anglice). National Institute of Population and Social Security Research (inspectum die 28 Martii anni 2007).</ref>

==Cultura==
Iaponica cultura magnopere suis e originibus evolvit. Coaetanea cultura [[Asia]]nam affectionem [[Europa]]eae et [[America Septentrionalis|Boreoamericanae]] coniungit.<ref name="Haffner"> Haffner, Ioannes (John); Klett, Thomas (Tomas); Lehmann, Ioannes-Petrus (Jean-Pierre) (2009). ''Japan's Open Future: An Agenda for Global Citizenship'' (Anglice). Anthem Press. p. 17. ISBN 978-1-84331-311-3.</ref> Apud traditionales artes Iaponicas sunt [[opera manualia]] sicuti [[figlina]]e, [[kimono|textilia]], [[lacca]]e, [[gladius|gladii]] ac [[pupa]]e; [[perfunctio]]nes sicuti [[bunraku]] (Iaponice 文楽), [[kabuki]] (Iaponice 歌舞伎), [[noh]] (Iaponice 能), [[saltatio]] ac [[rakugo]] (Iaponice 落語); et alii usūs sicuti [[caerimonia theae Iaponica]] (Iaponice 茶道), [[ikebana]] (Iaponice 生け花 seu 活け花), [[artes martiales]], [[calligraphia]], [[origami]] (Iaponice 折り紙), [[onsen]] (Iaponice 温泉), [[geisha]]e (Iaponice 芸者) et [[ludus|ludi]]. Iaponia evolutum systema habet ut protegantur et promoveantur tam tangibiles quam intangibiles [[Possessiones culturales (Iaponia)|Possessiones culturales]] (Iaponice 文化財) et [[Acervus nationalis (Iaponia)|Acervus nationalis]] (Iaponice 国宝).<ref>[https://www.bunka.go.jp/english/index.html "Administration of Cultural Affairs in Japan"] (Anglice et Iaponice). Administratio rerum culturalium. Inspectum  die 11 Maii anni 2011.</ref> Loca duo et viginti in [[Patrimonium totius mundi|Patrimonii totius mundi]] catalogo inscripta sunt, quorum octo culturalis ponderis sunt.<ref>[https://whc.unesco.org/en/statesparties/jp "Japan – Properties Inscribed on the World Heritage List"] (Anglice et Francice). [[UNESCO]]. Inspectum die 5 Iulii anni 2011.</ref>

===Architectura===
[[Fasciculus:Kinkaku3402CBcropped.jpg|thumb|left|240px|Templum [[Kinkaku-ji]], [[Kyotum|Kyoti]], initio anno 1397 per [[Muromachi]]cam periodum (Iaponice 室町時代) aedificatum.]]
[[Architectura]] Iaponica inter locales aliosque influxūs compositio est. Specificata est traditionaliter ligneis a structuris, exigue elevatis e solo, cum [[tegula]]tis et [[stramen|stramineais]] tectis. [[Ise Magnum Templum|Templa Isensia]] architecturae Iaponicae archetypum habita est.<ref> Tange, Kenzo; Kawazoe, Noboru (1965). ''Ise: Prototype of Japanese Architecture'' (Anglice). Massachusetts Institute of Technology Press.</ref> Pleraque lignea, [[minka|traditionales domūs]] et multa [[templum|fanatica]] [[aedificium|aedificia]] [[tatami]]carum [[teges|tegetum]] et [[Shōji|convolutabilium ianuarum]] usum vident quae inter conclavia et inter umbratile exterioreque spatium discrimen rescindunt.<ref>Kazuo, Nishi; Kazuo, Hozumi (1995). ''[https://books.google.es/books?id=oZl_yEJGtUYC&redir_esc=y What is Japanese Architecture?: A Survey of Traditional Japanese Architecture with a List of Sites and a Map]'' (Anglice). Kodansha. ISBN 978-4-7700-1992-9.</ref> E [[saeculum 19|saeculo XIX]], nihilominus, Iaponia [[Humanus Cultus Occidentalis|Occidentalis]], [[Architectura moderna|modernae]], [[architectura postmoderna|postmodernae]] architecturae plurima in constructionem designationemque incorporavit. Architecti post studium Occidetalibus cum architectis redientes modernismi [[Genus Internationale]] in Iaponiam introduxerunt. Attamen, non fuit usque ad compositum [[Secundum bellum mundanum]] cum Iaponienses architecti fecerunt maxime internationalem scaenam commoverunt, praecipue cum operibus architectorum sicuti [[Kenzō Tange]] et cum eius motibus velut [[metabolismus (architectura)|Metabolismo]].

===Artes subtiles===
{{imago multiplex
| total_width     = 320
| caption1 = Xylographica [[saeculum 19|Saeculi XIX]] impressio [[ukiyo-e]] ''[[Magna unda Kanagawaënsis]]'' (Iaponice 神奈川沖浪裏)
| caption2 = [[Hortus Ritsurin]] (Iaponice 栗林公園), unus apud clarissimos ambulationis hortos in Iaponiā
| direction = horizontal
| image1    = The Great Wave off Kanagawa.jpg
| image2    = 150504_Ritsurin_Park_Takamatsu_Kagawa_pref_Japan01s3.jpg
}}
[[Sculptura]] Iaponica, praesertim lignea, et [[pictura]] Iaponica antiquissimas apud Iaponicas artes sunt, cum primae figurativae picturae saltem a 300 a.C.n. incepissent. Picturae Iaponicae historia synthesin et aemulationem inter indigenas Iaponicas [[aesthetica]]s et importatarum idearum adaptationem ostendit.<ref name="Arrowsmith">Arrowsmith, Rupertus Ricardus (Rupert Richard) (2010).''[https://books.google.es/books?id=MIBNXScRj3QC&redir_esc=y Modernism and the Museum: Asian, African, and Pacific Art and the London Avant-Garde]''. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-959369-9.</ref> Interactio inter Iaponicam et [[Europa]]eam artem significativa fuit: exempli gratiā, [[impressio|imagines]] [[ukiyo-e]], quae in [[saeculum 19|saeculo XIX]] in motū [[Iaponismus|Iaponismo]] nuncupato exportari coeperunt, significativam vim habuerent ad evolvendam [[modernismus|modernisticam]] artem in [[Humanus Cultus Occidentalis|Occidente]], praesertim in [[Postimpressionismus|postimpressionismo]].<ref name="Arrowsmith"/> Iaponicus [[manga]] in [[saeculum 20|saeculo XX]] evolvit et popularis in toto orbe terrarum factus est.

===Cinematographia===
[[Fasciculus:Akirakurosawa-onthesetof7samurai-1953-page88.jpg|thumb|100px|left|[[Akira Kurosawa]].]]
[[Cinematographia]] Iaponica (Iaponice 日本映画) historiam multis sensibus analogam habet ad eam aliarum mundanarum cinematographiarum, aliquā cum propriā peculiaritate. Industria cinematographica Iaponica, valde conformata casū productionum maiorum, sicuti in [[Ruscisilva|Ruscisilvā]], primam auream aetatem in [[anni 1920|annis 20]] et [[anni 1930|30]] habuit, cum extraordinariarum divitiarum productione quae vero nationales limites non excessit<ref>Breve storia del cinema giapponese (Italice), p. 14-15.</ref> et suum proprium fastigium in [[anni 1950|annis 50]] attigit, cum productio maximam magnitudinem attigit, cum [[pellicula|pelliculis]] quingentis amplius<ref>Breve storia del cinema giapponese (Italice), p. 64.</ref> et extraordinariae artificiosae qualitatis opera aliquibus a [[Dispositor cinematographicus|dispositoribus]], sicuti [[Akira Kurosawa]] et [[Kenji Mizoguchi]], Occidentem, ope [[Festum cinematographicum|festorum]], cinematographiae Iaponicae exsistentiam invenire fecit, e pelliculā ''[[Rashōmon]]'' (羅生門), anni [[1950]] et [[Leo aureus|leonem aureum]] in [[Mostra Internazionale d'Arte Cinematografica|Exhibitione internationali artis cinematographicae]] et [[Praemia Academiae|praemium Academiae]] optimae peregrinae pelliculae vincente.

Exeuntibus [[anni 1950|annis 50]] et ineuntibus [[anni 1960|annis 60]], adhuc cinematographia Iaponica internationale [[Nouvelle Vague|Novarum Undarum]] phaenomenon curavit et emerserunt novi internationalis excellentiae dispositores sicuti [[Nagisa Ōshima]] et [[Shōhei Imamura]]. Per [[anni 1960|annos 60]], cinematographicum productivum systema, attamen, repente passum est insuperabili [[televisio]]nis aemulatione et declinationis iter inivit, progressivā cum deminutione in productarum pellicularum, [[cinemateum|cinemateorum]] et spectatorum numero.<ref>Breve storia del cinema giapponese (Italice), p. 113-115.</ref>

===Litterae et philosophia===
{{Vide-etiam|Litterae Iaponiae}}
[[Fasciculus:Genji emaki 01003 001.jpg|thumb|[[Saeculum 12|Saeculi XII]] figuris distinctus rotulus de ''[[Genji monogatari|Gestis Genji]]'', Thesaurus nationalis Iaponiae.]]
Apud primaeva [[Litterae Iaponiae|Iaponicarum litterarum]] opera, Annales [[Kojiki]]cae (Iaponice 古事記) ac [[Nihon Shoki|Annales Iaponicae]] (Iaponice 日本書紀) et [[anthologia]] [[waka]]e [[Man'yōshū]] (Iaponice 万葉集) sunt, omnes e saeculo VIII et [[Character Sinicus|characteribus Sinicis]] scripti.<ref>Keene, donaldus (Donald) (2000). ''[https://books.google.es/books?id=_DEwTJq3TbcC&redir_esc=y Seeds in the Heart: Japanese Literature from Earliest Times to the Late Sixteenth Century]'' (Anglice). Columbia University Press. ISBN 978-0-231-11441-7.</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20130116015033/http://www.meijigakuin.ac.jp/~ascj/2000/200015.htm "Asian Studies Conference, Japan (2000)"] (Anglice). Meiji Gakuin University. Inspectum Kalendis Aprilibus anni 2007.</ref> Ineunte [[Periodus Heianensis|periodo Heianensi]], [[phonogramma]]tum systema, [[kana]] ([[hiragana]] et [[katakana]]) nuncupatum, evolutum est. ''[[Taketori Monogatari|Fabula lignatoris bambusae]]'' (Iaponice 竹取物語) antiquissima Iaponica narratio putatur.<ref name="Windows">[https://web.archive.org/web/20051203034125/http://www.isp.msu.edu/asianstudies/wbwoa/eastasia/Japan/literature.html "Windows on Asia – Literature : Antiquity to Middle Ages: Recent Past"] (Anglice). Universitas Civitatis Michiganiae. Archivatum ex originali die 3 Decembris anni 2005. Inspectum die 28 Decembris anni 2007.</ref> Relatio vitae intra regiam domum in opere ''[[Makura no soshi|Liber pulvinaris]]'' (Iaponice 枕草子) a [[Sei Shonagon|Sei Shōnagon]] datur; alterā ex parte, ''[[Genji monogatari|Gesta Genji]]'' (Iaponice 源氏物語) a [[Murasaki Shikibu]] saepe prima [[mythistoria]] in toto orbe terrarum depinguntur.<ref>Totman, Conradus (Conrad) (2005). ''[https://books.google.es/books?id=Z_a_QgAACAAJ&redir_esc=y A History of Japan]'' (II ed., Anglice). Blackwell. pp. 126–127. ISBN 978-1-4051-2359-4.</ref><ref>Royall, Tyler, ed. (2003). ''[https://books.google.es/books?id=AIUvc9FnZ5AC&redir_esc=y The Tale of Genji]'' (Anglice). Penguin Classics. pp. i–ii, xii. ISBN 978-0-14-243714-8.</ref>

Per [[Periodus Edoensis|Periodum Edoënsem]], [[chōnin]] seu [[oppidum|oppidanus]] ordo socialis [[samuraeus|samuraeam]] aristocratiam excessit in creandis consumendisque litteris. Aura popularis operum [[Ihara Saikaku|Iharae Saikaku]], verbi gratiā, hanc mutationem lectorum et auctorum revelat; dum [[Basho|Bashō]] poëticam traditionem ''[[Kokin Wakashū]]'' (Iaponice 古今和歌集) cum suis [[haikai]]bus (Iaponice 俳諧) [[haicu|haicibus]] revixit et poëticum diurnum commentarium periegeticum ''[[Oku no Hosomichi]]'' (Iaponice 奥の細道) scripsit.<ref>Keene, Donaldus (Donald) (1999). ''[ https://books.google.es/books?id=gwQTF-9axqoC&redir_esc=yWorld Within Walls: Japanese Literature of the Pre-Modern Era, 1600–1867]'' (Anglice). Columbia University Press. ISBN 978-0-231-11467-7.</ref> [[Restauratio Meiji|Aera Meiji]] traditionalium litterariarum formarum declive vidit, quia Iaponicae litterae Occidentales influxūs integraverunt. [[Natsume Sōseki]] et [[Mori Ōgai]] primi "moderni" [[mythistoria|mythistoriographi]] fuerunt, quos secuti sunt [[Ryūnosuke Akutagawa]], [[Jun'ichirō Tanizaki]], [[Mishima Yukio]] et recentius [[Haruki Murakami]]. Iaponia duos [[Praemium Nobelianum litterarum|praemio Nobeliano laureatos]] auctores, [[Yasunari Kawabata]] anno 1968 et [[Kenzaburo Oe]] anno 1994, habet.<ref name="Windows"/>

Iaponica [[philosophia]] historice commixtio non solum peregrinorum, praesertim [[Philosophia Sinica|Sinicorum]] ac [[Philosophia Occidentalis|Occidentalium]], sed etiam unicorum Iaponicorum elementorum fuit. In litterariā cuius formā, [[philosophia Iaponica]] circa   saecula quattuordecim abhinc coepit. [[Confucianismus|Confucianistica]] desiderata adhuc perspicua sunt in Iaponico societatis ac [[seipse|suiipsius]] conceptū et in [[gubernatio|gubernii]] ordinatione et [[Societas humana|societatis]] structurā.<ref>[https://plato.stanford.edu/entries/japanese-confucian/ "Japanese Confucian Philosophy"] (Anglice). ''Stanford Encyclopedia of Philosophy''. Die 20 Maii anni 2008.</ref> [[Buddhismus]] [[psychologia]]m, [[metaphysica]]m et [[aesthetica]]m penitus affecit.<ref>Parkes, Graham (January 1, 2011). Zalta, Eduardus (Edward) N. (ed.). ''[https://plato.stanford.edu/archives/win2011/entries/japanese-aesthetics/ The Stanford Encyclopedia of Philosophy]'' – viā Stanford Encyclopedia of Philosophy.</ref>

===Musica et artes scaenicae===
[[Fasciculus:春日神社ー篠山ー翁奉納P1011774.jpg|thumb|right|[[Noh]]alis actio in [[Sintoismus|Sintoistico]] sanctuario.]]
Musica Iaponica eclectica variaque est. Multa [[Instrumentum musicum|instrumenta]], prout [[koto (instrumentum)|koto]] (Iaponice 箏), in Iaponiam saeculis IX et X introducta sunt. Popularis [[carmen vulgare|musica vulgaris]], cum [[shamisen]]e (Iaponice 三味線) simili citharae Hispanicae, originem trahit a saeculo XVI.<ref>Malm, Gulielmus (William) P. (2000). ''[[iarchive:traditionaljapan0000malm/page/35|Traditional Japanese music and musical instruments]]'' (Nova ed.). Kodansha International. pp. 31–45. ISBN 978-4-7700-2395-7.</ref> Occidentalis [[musica classica]], exeunte saeculo XIX introducta, integralem culturae Iaponicae partem nunc format. Imperialis aulae symphoniae [[Gagaku]] (Iaponice 雅楽) opera aliquibus ex Occidentalibus compositoribus affecit.<ref>SVide verbi gratiā, [[Olivarius Messiaen|Olivarii(Olivier) Messiaen]], ''Sept haïkaï'' (1962), (''Olivier Messiaen: a research and information guide'' (Anglice), Routledge, 2008, ab Vincentio (Vincent) Pérez Benítez, p. 67) et (''Messiaen the Theologian'' (Anglice), Ashgate Publishing, Ltd., 2010, pp. 243–265, ab Andreā (Andrew) Shenton)</ref> Praeclaros apud classicos compositores ex Iaponiā, sunt [[Toru Takemitsu]] et [[Rentarō Taki]]. [[Musica popularis]] in Iaponiā post [[Secundum bellum mundanum|bellum]] exstante [[Statunitensis|Statunitensibus]] et [[Europa]]eis motibus magnopere affecta est, quod in [[J-pop]] seu musicae popularis Iaponicae evolutionem induxit.<ref>Campion, Christianus (Chris) (die 22 Augusti anni 2005). "[https://www.theguardian.com/music/2005/aug/21/popandrock3 J-Pop History]" (Anglice). ''The Observer''. Londinii. Consultum Kalendis Aprilibus anni 2007.</ref> [[Karaoke|Karaōke]] (Iaponice カラオケ) latissime culturalis activitas in usū est in Iaponiā.<ref>Martínez, D.P., ed. (1998). ''[https://books.google.es/books?id=6mqM8m-sJY4C&redir_esc=y The worlds of Japanese popular culture: gender, shifting boundaries and global cultures]'' (Anglice). Cambridge University Press. p. 76. ISBN 978-0-521-63729-9.</ref>

Iaponicae traditionales theatrales artes quattuor [[noh]] (Iaponice 能), [[kyōgen]] (Iaponice 狂言), [[kabuki]] (Iaponice 歌舞伎) et [[bunraku]] (Iaponice 文楽) sunt. Noh et kyōgen theatrales traditiones apud antiquissimas perpetuas theatrales traditiones in toto orbe terrarum sunt.

===Officiositas===
[[Fasciculus:Geiko 2018 (29966920117).jpg|thumb|In Japoniā, irreverens putatur ut quivis calceos detrahere omittat antequam domum intret.]]
Iaponicae [[Officiositas|officiositatis]] codex socialium morum exspectationes regit. [[Honne et tatemae|Honne]] (Iaponice 本音) et [[Honne et tatemae|tatemae]] (Iaponice 建前) veras cuiusquam hominis affectiones libidinesque moribus opinionibusque palam ostensibus opponunt.<ref>Takeo Doi, ''The anatomy of self'' (1985) (Anglice), p. 35.</ref> [[Yamato-damashii]] seu [[Yamato-damashii|spiritus Iaponicus]] (Iaponice 大和魂) indigenus Iaponicus spiritus seu culturales valores adversus peregrinarum nationum valores describit. [[Wa]] (Iaponice 和) Iaponicus culturalis conceptus est qui pacificam unitatem et conformitatem intra gregem socialem denotat, ubi quivis socius constantem concordem communitatem potius quam sua propria commoda malit.<ref>Christina (Christine) Genzberger (1994). [https://books.google.es/books?id=Ofvka_i08CAC&pg=PAPA155&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false ''Japan Business: The Portable Encyclopedia for Doing Business With Japan''] (Anglice). World Trade Press. p. 155. ISBN 978-0-9631864-2-3. Inspectum die 22 Octobris anni 2012.</ref><ref>Susanna (Susan) C. Bauman (994). [https://books.google.es/books?id=j6epMhUlJQcC&pg=PAPA12&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false ''In Search of the Japanese Spirit in Talent Education''] (Anglice). Alfred Music Publishing. p. 12. ISBN 978-0-87487-767-0. Inspectum die 22 Octobris anni 2012.</ref> [[Ishin-denshin]] (Iaponice 以心伝心) [[idioma]] interpersonalis communicationis modum per tacitam mutuam comprehensionem denotans est.<ref>Maynard, Michael L; Maynard, Senko K; Taki (1993). ''101 Japanese Idioms: Understanding Japanese Language and Culture Through Popular Phrases. McGraw Hill Professional'' (Anglice). p. 113. ISBN 978-0-8442-8496-5.</ref> [[Isagiyosa]] (Iaponice 潔さ) est virtus ut mors accipi possit cum animaequitate et aequanimitate. [[Cerasus (pomum)|Cerasorum]] flores (Iaponice 桜 sive 櫻; さくら) [[isagiyosa]]num symbolum est sensū complectendi transitorii mundi.<ref>Ricardus (Richard) J. Berenson, Nialus (Neil) deMause, ''The complete illustrated guidebook to Prospect Park and the Brooklyn Botanic Garden'' (2001) (Anglice), p. 121.</ref> [[Hansei]] sive meditatio sui ipsius (Iaponice 反省) centralis idea Iaponicā in culturā est, ut quivis proprium errorem  agnoscat et melior facturus esse polliceatur significans. [[Kotodama]] sive verbi spiritus (Iaponice 言霊) remittit ad credibile ut mysticae vires verba nominaque incolant.

Iaponia a sociologis sublimis contextūs cultura putatur. Homines hierarchicas dissimilitudines reverentur et minus explicite verboseque communicant.<ref>Nishimura, Shoji; Nevgi, Anne; Tella, Seppo. [https://web.archive.org/web/20150319030459/http://www.helsinki.fi/~tella/nishimuranevgitella299.pdf "Communication Style and Cultural Features in High/Low Context Communication Cultures: A Case Study of Finland, Japan and India"] (PDF) (Anglice). Helsinki.fi. Archivatum ex originali PDF die 19 Martii anni 2015. Inspectum die 23 Decembris anni 2014.</ref> Sublimis contextūs culturae sicuti Iaponica animum magis in gregis intestina attendunt; demissi autem contextūs culturae in individua animum attendunt. Decorum servare (ut quivis dedecus pati aut suggillari evitet) plerumque habetur potius Iaponicā in sublimis contextūs culturā quam in demissi contextūs eis sicuti in [[Civitates Foederatae Americae|Civitatibus Foederatis]] aut in [[Germania|Germaniā]].<ref>Cohen, Raimundus (Raymond) (1977). ''[[iarchive:negotiatingacros00cohe|Negotiating Across Cultures: Communication Obstacles in International Diplomacy]]'' (Anglice). United States Institute of Peace Press (Kalendis Septembribus anni 1991). ISBN 978-1-878379-08-5.</ref>

===Coquina===
[[Fasciculus:4 kind of makizushi.jpg|thumb|left|Quattuor genera [[makizushi|makizushorum]] (Iaponice 巻き寿司) seu [[sushi|sushorum]] volutorum.]]
Iaponica coquina propter emphasin in temporis cibo,<ref>[https://www.tjf.or.jp/en/ "A Day in the Life: Seasonal Foods"] (Anglice) Archivatum die 16 Ianuarii anni 2013 in [[Wayback Machine]], ''The Japan Forum Newsletter'', die 14 Septembris anni 1999.</ref> elementorum qualitate et aspectū cognoscitur. Iaponica coquina vastam regionalium ciborum peculiarium varietatem quae traditionalibus praescriptis localibusque ekementis utuntur offert.

[[Conchylium]], [[oryza (victus)|oryza]] Iaponica et [[collyra]] Iaponica victūs Iaponicā in coquinā sunt, typice colligatis [[dashi]]s (Iaponice 出汁), [[ius soiae|iure soiae]] (Iaponice 醤油), [[mirin]]e (Iaponice 味醂 sive みりん), [[acetum|aceto]], [[Saccharum (alimentum)|saccharo]] et [[sal]]i conditi. Fercula peregrino cibo —praesertim [[Sinae|Sinico]]— inspirata, sicuti [[ramen]] (Iaponica 拉麺 sive ラーメン) et [[gyoza|gyōza]] (Iaponice 餃子 seu ギョウザ seu ギョーザ), non minus quam, fercula sicuti [[Pasta vermiculata|vermiculi]], [[curry]]<ref>Vide "curry" apud Hodiernum vel Vocabularium Latinitatis huius aetatis, auctore Petro Lucusaltiano Latinophilo.</ref> et [[isicium Hamburgense]] cum Iaponicorum gustatūs elementorumque variationibus adoptata sunt. [[Curry Iaponicum]] (Iaponice カレー), usque a suā instroductione in Iaponiam ex [[India Britannica|Indiā Britannicā]], tam diffusissime devoratur ut [[ferculum nationale]] appellari possit.<ref>Lucia (Lucy) M. Long (die 17 Iulii anni 2015). ''[https://books.google.es/books?id=DBzYCQAAQBAJ&pg=PAPA329&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false Ethnic Food Today: A Cultural Encyclopedia]'' (Anglice). Rowman & Littlefield Publishers. pp. 329–. ISBN 978-1-4422-2731-6.</ref> Traditionalia Iaponica [[bellaria]] [[wagashi]] (Iaponice 和菓子) nuncupantur. Elementa sicuti [[anko]] (Iaponice 餡こ seu 小豆餡) et [[mochi]] (Iaponice  餅 seu もち) in usū sunt. Apud modernissimos hodiernos gustatūs est [[glacies edibilis|glacies]] e [[Thea viridis|theā viridi]] (Iaponice 抹茶アイスクリ).<ref>Hiroko Fujita; Fran Stallings (2008). ''[https://books.google.es/books?id=p7nNJAt75XQC&pg=PAPA148&redir_esc=y Folktales from the Japanese Countryside]'' (Anglice). Libraries Unlimited. pp. 148–. ISBN 978-1-59158-488-9.</ref>

Apud populares Iaponicas potiones est [[sake]], quod ex [[oryza (victus)|oryzā]] cocta potio est et quod typice inter 14 et 17% [[alcohol]]is continet et quod confectum est multiplice e oryzae [[fermentatio]]ne.<ref>Carolus (Carl) A. Batt (2014). ''[https://books.google.es/books?id=1b1CAgAAQBAJ&pg=PAPA846&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false Encyclopedia of Food Microbiology]'' (Anglice). Academic Press. pp. 846–. ISBN 978-0-12-384733-1.</ref> [[Cervesia]] in Iaponiā coquitur exeuntibus [[anni 1880|annis 1880]].<ref>Christophorus (Christopher) Boulton; David Quain (2013). ''[https://books.google.es/books?id=QpDVsu-vaBcC&pg=PAPT20&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false Brewing Yeast and Fermentation]'' (Anglice). John Wiley & Sons. pp. 20–. ISBN 978-1-118-68534-1.</ref> [[Thea viridis]] in Iaponiā producitur et diversis modis paratur, sicuti [[matcha]] (Iaponice 抹茶), thea in usū in [[Caerimonia theae Iaponica|caerimoniā theae Iaponicā]] (Iaponice 茶道).

===Narrationes pictae et ars animandi===
{{Vide-etiam|Manga}}
{{Vide-etiam|Anime}}
[[Fasciculus:Hokusai-MangaBathingPeople.jpg|thumb|Imagines in mangā depictae.]]
[[Fasciculus:MangaStoreJapan.jpg|thumb|left|Taberna mangarum in Iaponiā.]]
[[Manga]] ([[Iaponice]] 漫画) est [[narratio picta|libellus pictus]]<ref>Etiam ''[[liber]] pictus,'' ''historiola picta,'' et ''nubeculatus libellus.''</ref> Iaponicus. Homines qui mangas adumbrent [[mangaka|mangakae]] appellantur. [[Manga]]e res magni momenti in [[cultura|culturā]] Iaponicā sunt, cum antiquitus colantur. In regionibus occidentalibus, mangae a sinistra dextrorsum imprimebatur, sed in Iaponiā a dextera sinistrorsum. Nunc a [[Kappa Boys]] (scilicet Anglice "Pueri Kappa"), sua pristina dispositio restituitur (id est a dextera sinistrorsum) in Italiā. Verba super imaginibus intra nubiculas scribuntur. Quarum magnitudo longitudine gravitateque sermone definitur. Sunt in Iaponiā multi mangakae; pauci autem in Americā et Europā. Imagines mangarum pulcherrimae a nonnullis habentur; non solum personarum, sed etiam [[animal]]ium [[oculus magnus|oculi magni]] et significantes describuntur. Mangae [[color]]e [[niger|nigro]] et [[albus|albo]] pinguntur. Sunt multa genera mangarum: infantibus, puellis, pueris, hominibus. In primis mangae in magnis [[liber|libris]] cum aliis mangis imprimuntur; sed, si clarescunt, soli eduntur. Mangae et versiones pelliculares suae, quae nominantur [[anime]], ex Iaponia in [[Europa]]m, [[America]]m, et in multas alias regiones orbis pervenerunt ita ut hodie pars universae [[cultura]]e iuvenilis et popularis sint.

[[Fasciculus:Momotaro's Divine Sea Warriors-screeny.JPG|thumb|[[Othonographia]]<ref>Confer [[Lingua neograeca|Neograecum]] vocabulum οθονογραφία</ref> ex [[Momotaro's Divine Sea Warriors]] (1944), prima longioris taeniae pellicula animis.]]

[[Anime]] ([[Iaponice]] [[:ja:アニメ|アニメ]], quod est [[apocope|apocopatus]] [[Vocabulum|vocabuli]] [[Lingua Anglica|Anglici]] ''animation'' [[pronuntiatus]] [[Lingua Iaponica|Iaponicus]]) [[ars animandi|animationem]] significat. Extra Iaponiam, hoc vocabulum vulgo animationem Iaponicam demonstrat. Quamquam primum anime Iaponicum notum anno [[1917]] factum est, multaeque animationes Iaponicae decenniis sequentibus divulgatae sunt, proprius animis modus [[decennium 197|decennio 197]] evolutus est —insigniter in operibus [[Osamu Tezuka]]— et extra Iaponiam [[decennium 199|decennio 199]] latissime notus est. Anime, sicut [[manga]], magnam audientium frequentiam in Iaponiā et certam approbationem per orbem terrarum habet. Distributores anime per emissiones [[televisio|televisificas]], recte per taenias visificas vel per [[interrete]] et per [[theatrum]] divulgare possunt. Exempla animis manu aut [[computatrum|computatro]] effecta fiunt. Anime in [[series televisifica|seriebus televisificis]], [[pellicula|pelliculis]], taeniis visificis, ludis computatralibus televisicisque, praeconiis mercatoriis, et divulgationibus [[interrete|interretialibus]] adhibetur atque plurima [[fictio]]nis [[genus (ars)|genera]] attingit. Cum commercium animis in Iaponiā cresceret, populi favorem in [[Asia Orientalis|Asiā Orientali]] et [[Asia Meridio-Orientalis|Asiā Meridio-Orientali]] consecutum est.

===Ludi televisici, computatrales et porticuum===
[[Fasciculus:Daiichhisega.jpg|thumb|left|Secundum aedificium Sega, quondam ''GiGO'' appellatum, magnum tabulatorum sex ludorum centrum societatis [[Sega]] in viā  Chūō-dōri, ante LAOX Aso-Bit-City [[Akihabara]]e, [[Tokium|Tokii]], in Iaponiā.]]
[[Ludus televisificus|Ludi televisifici]] in Iaponiā praecipua industria est. Iaponica ludorum evolutio crebro identificatur cum Aureā aetate ludorum televisificorum, cum excellebant corporationes [[Nintendo]], praesidibus [[Shigeru Miyamoto]] et [[Hiroshi Yamauchi]]; [[Sega]] eandem per periodum; [[Sony|Sony Interactive Entertainment]] cum habebat suam primariam sedem [[Tokium|Tokii]]; et aliae societates mercatoriae sicuti [[Taito]], [[Namco]], [[Capcom]], [[Square Enix]], [[Konami]], [[NEC]], [[SNK]] et caetera.

Hic campus negotii cognoscitur catalogis aliquot praecipuarum societatum editoriarum, omnes quae de [[Cartibulum visificum lusorium|cartibulorum visificorum lusoriorum]] ac [[Ludus porticuum|ludorum porticuum]] commercio variis momentis temporis contendere. Societas [[Sega|Sega-Service Games]], a [[Statunitensis|Statunitensibus]] veteranis in Iaponiā post [[Secundum bellum mundanum]] condita, in vulgus ludum porticuum ''[[Periscope]]'' (Iaponice ペリスコープ) anno 1966 emisit, praecipuum successum apud ludos porticuum in Iaponiā qui aliquot successūs decenniis in ludorum porticorum industriā ibi antecessit. Nintendo, antiqua chartarum lusoriarum [[hanafuda]]e societas mercatoria, claruit in [[anni 1980|annis 1980]] cum emisisset domesticum [[cartibulum visificum lusorium]] [[Famicom]] (seu ''Family Computer'' Anglice, scilicet "familiae computatrum") nuncupatum, quod magnificens successus velut [[Nintendo Entertainment System]] seu NES in Civitatibus Foederatis Americae factum est. Sony, iam una maximarum societatum [[electronica]]e fabricatoriarum, hunc mercatum anno 1994 intravit propter [[PlayStation|Sony PlayStation]], unum primorum domesticorum [[cartibulum visificum lusorium|cartibulorum]] quod graphicas tridimensionales computatrales ostendit et statim facta est maxima societas editoria in hoc negotii campo. [[Shigeru Miyamoto]] internationaliter egregius sicuti "pater ludorum televisificorum" manet et unicus ludorum programmator longe qui Iaponicum maximum honorem civilem, [[Homo Meriti Culturalis|Hominem Meriti Culturalis]] (Iaponice 文化功労者), recepit.

Ludorum porticuum cultura praecipuum pondus apud Iaponienses iuvenes est, dum Urbs Electrica [[Akihabara]] (Iaponice 秋葉原電気街) maximus nexus est appellatae culturae [[otaku]]ensis (Iaponice おたく seu オタク) in Iaponiā, quae se valde superponit cum ludis televisificis. Iaponicus ludus personarum televisificus praecipuum genus non solum nationaliter sed etiam internationaliter est, cum titulis sicuti ''[[Final Fantasy]]'' (Iaponice ファイナルファンタジ) et ''[[Dragon Quest]]'' (Iaponice ドラゴンクエストシリーズ), quorum milliones venditi sunt.

Iaponia propemodum 67,6 milliones lusorum anno 2018 habebat.<ref>[https://web.archive.org/web/20200924052902/https://newzoo.com/insights/infographics/japan-games-market-2018/ Japan Games Market 2018] (Anglice).</ref>

===Instrumenta divulgationis===
[[Fasciculus:Fuji TV headquarters and Aqua City Odaiba - 2006-05-03 edit.jpg|thumb|Corporationis [[Fuji TV]] primaria sedes [[Tokium|Tokii]].]]
Televisio et diaria praecipuo munere Iaponicis in instrumentis divulgationis funguntur, quamquam etiam [[radiophonia]] et ephemerides quodam munere funguntur.<ref>[https://web.archive.org/web/20041205020625/http://www.nhk.or.jp/bunken/bcri-fr/h13-f1.html "The Japanese and Television, 2000"] (Anglice). Archivatum ex originali Nonis Decembribus anni 2004. Inspectum die 3 Novembris anni 2016.</ref><ref name="Gatzen">Australia, Barbara Gatzen, Universitas Nationalis Australiana (die 17 Aprilis anni 2001). [http://www.japanesestudies.org.uk/discussionpapers/Gatzen.html "Media and Communication in Japan: Current Issues and Future Research"] (Anglice).</ref> Per [[anni 1990|annos 1990]], televisio diariis praestitit sicut Iaponicum praecipuum informationis oblectamentique instrumentum.<ref name="新聞と読者">[https://web.archive.org/web/20020418125404/http://www.pressnet.or.jp/data/0202.htm 2.新聞と読者 Newspapers and Readers] (Iaponice et Anglice). Archivatum ex originali die 18 April anni 2002. Inspectum die 3 Novembris anni 2016.</ref> Sunt nationales intextūs televisifici sex: [[NHK]] ([[divulgatio publica]]), [[Nippon Television]] (NTV), [[Tokyo Broadcasting System]] (TBS), [[Fuji Network System]] (FNS), [[TV Asahi]] (EX) et [[TV Tokyo Network]] (TXN).<ref name="Gatzen"/> Intextūs televisifici plerumque statuti sunt, fundati in pecuniā quam exsistentes intextūs radiophonici collocaverant. Spectacula varietatum, commenticiae fabulae et nuntii magnam centesimam rationem apud Iaponica spectacula televisifica constituunt. Secundum anni 2015 percontationem a NHK de telespectandum in Iaponiā, 79 centesimae partes Iaponensium quotidie telespectant.<ref>[https://www.nhk.or.jp/bunken/english/reports/pdf/report_16042101.pdf Television Viewing and Media Use Today: From "The Japanese and Television 2015"] (Percontatio Anglice), Institutum investigationis culturae divulgationis a NHK, Provincia investigationis opinionis publicae. Aprili anni 2016.</ref>

Iaponienses lectores circiter apud quotidiana diaria 120 eligere possunt, cum medio subnotationis indice 1,13 diariorum per domum.<ref>[https://web.archive.org/web/20020418105725/http://www.pressnet.or.jp/data/0101.htm 1.発行部数 Circulation] (Iaponice et Anglice). Inspectum die 3 Novembris anni 2016.</ref> Praecipua diaria ''[[Yomiuri Shimbun]]'', ''[[Asahi Shimbun]]'', ''[[Mainichi Shimbun]]'', ''[[The Nikkei|Nikkei Shimbun]]'' et ''[[Sankei Shimbun]]'' sunt. Secundum percontationem a societate Nihon Shinbun Kyōkai (Iaponice 日本新聞協会) anno [[1999]] gestam, 85,4 centesimae partes virorum et 75 centesimae partes feminarum diarium quotidie legunt.<ref name="新聞と読者"/>

Iaponia unam apud antiquissimas maximasque pellicularum industrias in toto orbe terrarum habet; pelliculae fiunt in Iaponiā ex anno [[1897]].<ref>[https://web.archive.org/web/20121027152501/http://screenaustralia.gov.au/research/statistics/acompfilms.asp "Top 50 countries ranked by number of feature films produced, 2005–2010"] (Anglice). ''Screen Australia''. Inspectum pridie Idus Iulii anni 2012.</ref> Pellicula ''[[Godzilla (pellicula anni 1954)|Godzilla]]'', a [[Ishirō Honda]] cinematographata, internationalis Iaponiae icon reddita est et non solum totum [[kaiju|kaiiuvicarum]] (Iaponice 怪獣) pellicularum subgenerum sed etiam diuturnissimam pellicularum venditionem concessivam in historiā genuit. Iaponia [[Praemia Academiae]] quattuor ob Optimam Pelliculam Linguā Peregrinā vicit, magis quam alia Asiatica natio. Iaponicae pelliculae animatae et series televisificae, [[anime]] nuncupatae, Iaponiensi [[manga|mangā]] maxime afficiuntur et valde populares in [[Humanus Cultus Occidentalis|Occidentem]] fiunt. Iaponia nota est in toto orbe terrarum sicuti medulla [[ars animandi|artis animandi]].<ref>[[인문사회]일본을 알려면 ‘아니메’를 보라] ([[Coreane]]), Nonis Novembribus anni 2005.</ref>

===Indumenta===
[[Fasciculus:Japanese traditional dancer.jpg|thumb|left|[[Kimonum|Kimoni]] exemplum.]]
[[Kimonum]]<ref name="Kimonum">Vide [https://la.wiktionary.org/wiki/kimonum#Formae_aliae victionarium latinum].</ref> seu [[quimo]]<ref name="Kimonum"/>, (Iaponice 着物) verbatim Iaponice "rem induendi" significans, notum Iaponicum traditionale indumentum indicat. Ab origine, hoc vocabulum ad omne vestimenti genere referebat, donec paulatim finivit referens solum ad typicum indumentum, nuncupatum Iaponice etiam ナガー着 (pronuntiatum ''naga-gi'' et verbatim "longum indumentum" significans), quo adhuc hodie se induunt peculiaribus occasionibus feminae, viri puerique.

Etiam nuncupatur sicuti [[wafuku]] (Iaponice 和服, verbatim "Iaponicum indumentum"). Kimona seu quimones prompta sunt variis coloribus, formis magnitudinibusque. Viri generatim obscurioribus coloribus se induunt, feminae autem alacrioribus coloribus aut levibus se induere solent, crebro complicatis abstractis florealibusque adumbrationibus. Aestiva kimona, [[yukata]] (Iaponice 浴衣) nuncupata, leviora sunt, quae crebro solum genua attingunt. Seriora kimona in usū numerosis stratis; quorum numerus, forma, manicarum longitudo et speciminis electio definiuntur secundum statum socialem et occasionem cum homines ipso kimono se induunt. 

===Feriae et dies festi===
[[Fasciculus:Young ladies at Harajuku.jpg|thumb|Iuvenes feminae [[Dies Adulti|Diem Adulti]] (Iaponice 成人の日) [[Harajuku|Haraiukū]], [[Tokium|Tokii]] concelebrant.]]
Publice, Iaponia nationales et a gubernio agnitos dies festos sedecim habet. Publici dies festi in Iaponiā Lege Publicorum Dierum Festorum (Iaponice 国民の祝日に関する法律) anni [[1348]] temperantur.<ref>Nakamura, Akemi (die 8 Aprilis anni 2008). [https://web.archive.org/web/20081114165513/http://search.japantimes.co.jp/cgi-bin/nn20080408i1.html "National holidays trace roots to China, ancients, harvests"] (Anglice). ''Japan Times''.</ref> Ineunte anno [[2000]], Iaponia [[Systema Felicis Diei Lunae]] (Iaponice ハッピーマンデー制度) implevit, quod nationalium dierum festorum numerum ad diem Lunae movet ut impetretur longus finis hebdomadis. Nationales dies festi in Iaponiā [[Annus Novus|Dies Anni Novi]] (Iaponice 正月) [[1 Ianuarii|Kalendis Ianuariis]], [[Dies Adulti]] (Iaponice 成人の日) secundo die Lunae Ianuarii, [[Dies Conditionis Nationalis]] (Iaponice 建国記念の日) die [[11 Februarii]], [[Natalis Imperatoris]] (Iaponice 天皇誕生日) die [[23 Februarii]], [[Dies Aequinoctii Verni]] (Iaponice 春分の日) die [[20 Martii|20]] aut [[21 Martii]], [[Dies Shōwae]] (Iaponice 昭和の日) die [[19 Aprilis]], [[Dies Memorialis Constitutionis]] (Iaponice 憲法記念日) die [[3 Maii]], [[Dies Viriditatis]] (Iaponice みどりの日) die [[4 Maii]], [[Dies Puerorum]] (Iaponice こどもの日) die [[5 Maii]], [[Dies Maris]] (Iaponice 海の日) tertio die Lunae Iulii, [[Dies Montis]] (Iaponice 山の日) die [[11 Augusti]], [[Dies Reverentiae Seniorum]] (Iaponice 敬老の日) tertio die Lunae Septembris, [[Dies Aequinoctii Autumnalis]] (Iaponice 秋分の日) die [[23 Septembris|23]] aut [[24 Septembris]], [[Dies Ludorum Athleticorum]] (Iaponice スポーツの日) secundo die Lunae Octobris, [[Dies Culturae]] (Iaponice 文化の日) die [[3 Novembris]] et [[Dies Gratulationis Laboris]] (Iaponice 勤労感謝の日) die [[23 Septembris]] sunt.<ref>[https://www.officeholidays.com/countries/japan/"Public Holidays in Japan in 2016"] (Anglice).</ref>

===Artes athleticae===
[[Fasciculus:Aki basho dohyō-iri on Sept. 28 2014.jpg|thumb|left|[[Sumo (colluctatio)|Sumotori]] luctatores circa arbitrum per caerimoniam intrandi in circulum se conficiunt.]]
Traditionaliter, [[Sumo (colluctatio)|sumo]] Iaponica nationalis ars athletica putatur.<ref>[https://web.archive.org/web/20070307073410/http://www.pbs.org/independentlens/sumoeastandwest/sumo.html "Sumo: East and West"] (Anglice). PBS. Inspectum die 10 Martii 2007.</ref> Iaponicae [[artes martiales]], utputa [[iudo]], [[luctatio caratica|caratica]] et [[kendo]], etiam longe lateque coluntur et spectantur ab Iaponicis spectatoribus. Post [[Restauratio Meiji|Restaurationem Meiji]], multae artes athleticae Occidentales introductae sunt.<ref>[https://web.archive.org/web/20070317192109/http://www.uk.emb-japan.go.jp/en/facts/culture_dailylife.html "Culture and Daily Life"] (Anglice). Iaponiae ambasciata in Britanniarum Regno. Inspectum die 27 Martii anni 2007.</ref> [[Basipila]] in praesenti ars athletica popularissima secundum numerum spectatorum hac in natione est. Summum Iaponia professionale certamen, nunc nuncupatum [[Basipila Professionalis Iaponica]] (Iaponice 日本野球機構), conditum est anno [[1936]]<ref>Nagata, Yoichi; Holway, John B. (1995). "Japanese Baseball" (Anglice). In Palmer, Pete (ed.). ''Total Baseball'' (IV ed.). Viking Press. p. 547.</ref> et late longeque putatur maximus professionalis basipilae gradus esse in toto orbe terrarum, extra [[Maioris Ligae Basipila|Maioris Ligas]] (Anglice ''Major Leagues''). Cum [[Certamen Pediludii Professionalis Iaponicum]] (Iaponice 日本プロサッカーリーグ) anno [[1992]] conditum esset, [[pediludium]] multos fautores adipiscitur.<ref>[https://www.tjf.or.jp/takarabako/PDF/TB09_JCN.pdf "Soccer as a Popular Sport: Putting Down Roots in Japan"] (PDF) (Anglice). The Japan Forum. Inspectum Kalendis Aprilibus anni 2007.</ref> Iaponia [[Certamen Intercontinentale (Pediludium)|Certamen Intercontinentale]] ex anno [[1981]] ad [[2004]] hospitavit et [[Certamen Mundanum Pedilusorium (2002)|Certamen Mundanum Pedilusorium anni 2002]] cum [[Res publica Coreana|Coreā Meridianā]] cohospistavit.<ref>[https://web.archive.org/web/20190222081910/https://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=4395/index.html "Previous FIFA World Cups"] (Anglice). [[FIFA]]. Inspectum die 7 Ianuarii anni 2011.</ref> Iaponia unam prosperrimas apud turmas pedilusorias in Asiā, [[Certamen Asianum Pedilusorium]] quater vincentem, habet.<ref>[https://web.archive.org/web/20190331113222/https://www.fifa.com/womensworldcup/matches/round=255989/match=300144437/summary.html "Japan edge USA for maiden title"] (Anglice). [[FIFA]]. Die 17 Iulii anni 2011.</ref> [[Pilamalleus]] etiam popularis in Iaponiā est.<ref>Varcoe, Fridericus (Fred). [https://web.archive.org/web/20070926215517/http://metropolis.co.jp/tokyo/604/sports.asp "Japanese Golf Gets Friendly"] (Anglice). ''Metropolis''. Inspectum Kalendis Aprilibus anni 2007.</ref>

Iaponiae est significativa participatio in [[ludus mechanicus|ludis mechanicis]]. Iaponici autocinetorum fabricatores successerunt dissimilibus categoriis, cum palmis et victoriis in seriebus sicuti [[Formula Una|Formulā Unā]], [[Certamen Mundanum Automobilium|Certamine Mundano Automobilium]], [[Indycar Series|Indycar Seriebus]], [[Certamen Mundanum Autocinetorum|Certamine Mundano Autocinetorum]], [[Certamen Mundanum Patientiae FIA|Certamine Mundano Patientiae FIA]], [[Certamen Mundanum Autoraedarum Privatarum|Certamine Mundano Autoraedarum Privatarum]], [[Certamen Britannicum Autoraedarum Privatarum|Certamine Britannico Autoraedarum Privatarum]] (Anglice ''British Touring Car Championship'') et [[WeatherTech SportsCar Championship]].<ref>"[Honda]" (Anglice, Francogallice, Hispanice, Theodisce, Italice et Iaponice). STATS F1. Inspectum die 21 Februarii anni 2020.</ref><ref>[https://www.wrc.com/es/mas/wrc-historia/groupo-a/ "WRC – World Rally Championship"]. Certamen Mundanum Autocinetorum. Inspectum die 21 Februarii anni 2020.</ref><ref> Sports, Dorna. [https://www.motogp.com/en/news/2017/10/11/japanese-industry-in-motogp/241690 "Japanese industry in MotoGP™"] (Anglice, Francogallice, Hispanice, Theodisce, Italice et Lusice). ''www.motogp.com''. Inspectum die 21 Februarii anni 2020.</ref> Tres Iaponienses ductores in podium ascendere in Formulā Unā consecuti sunt et Iponienses ductores in [[500 milia passuum Indianapolis|500 milibus passuum Indianapolis]] (Anglice ''Indianapolis 500'') et [[24 Horae Cenomani|24 Horis Cenomani]] (Francogallice ''24 Heures du Mans'') etiam vicerunt, praeter successum domesticis in certaminibus.<ref> Nagatsuka, Kaz (die 14 Iunii anni 2017). [https://www.japantimes.co.jp/sports/2017/06/14/more-sports/auto-racing/sato-revels-glow-historic-indy-500-triumph/ "Sato revels in glow of historic Indy 500 triumph"] (Anglice). ''The Japan Times Online''.</ref><ref>[https://www.24h-lemans.com/en/news/japan-at-the-24-hours-of-le-mans-infographic-50293 "Japan at the 24 Hours of Le Mans – Infographic"] (Anglice). ''lemans.org''. Inspectum die 21 Februarii anni 2020.</ref> [[Super GT]] (Iaponice スーパージーティー) est popularissima series in Iaponiā, [[Certamen Super Formula|Super Formula]] (Iaponice スーパーフォーミュラ) autem domestica maximi gradūs series est.<ref>Clarke, Len. [https://web.archive.org/web/20070926215524/http://metropolis.co.jp/tokyo/623/sports.asp "Japanese Omnibus: Sports"]. ''Metropolis''. Inspectum Kalendis Aprilibus anni 2007.</ref> Natio praecipuos cursūs quoque hospitat, utputa [[Magnum Praemium Iaponiae]] (Iaponice 日本グランプリ), [[Magnum Praemium Autobirotarium Iaponiae]] (Iaponice 日本グランプリ), [[10 Horae Suzukae|10 Horas Suzukae]] (Iaponice 鈴鹿1000km), [[6 Horae Fujienses|6 Horas Fuiienses]] (Iaponice 富士1000km), [[Cursus Mundanus Autoraedarum Privatarum Iaponiae|Cursum Mundanum Autoraedarum Privatarum Iaponiae]] et [[Indy Japan 300]] (Iaponice インディジャパン300).

Iaponia [[Olympia aestiva 1964]] [[Tokium|Tokii]] et [[Olympia hiemalia 1972]] [[Sapporum|Sappori]] et [[Olympia hiemalia 1998]] [[Naganoënsis|Nagani]] hospitavit.<ref>[https://www.joc.or.jp/english/historyjapan/history_japan_bid.html "Olympic History in Japan"] (Anglice et Iaponice). Consilium Olympicum Iaponicum. Inspectum die 7 Ianuarii anni 2011.</ref> Ultra, natio [[Certamen Mundanum Canistriludii]] anno [[2006]] hospitavit et cohospitabit anno [[2023]] denuo idem certamen.<ref>[http://www.fiba.basketball/es/basketballworldcup/2023 "FIBA Basketball World Cup 2023"] (Hispanice). Inspectum die 24 Septembris anni 2020.</ref> Tokium [[Olympia aestiva 2020]] hospitabit, quod Iaponiam primam [[Asia]]nam urbem [[Olympia (certamina)|Olympia]] bis hospitantem faciet.<ref>[https://www.olympic.org/news/ioc-selects-tokyo-as-host-of-2020-summer-olympic-games "IOC selects Tokyo as host of 2020 Summer Olympic Games"] (Anglice et Francogallice]]. Consilium Olympicum internationale. Die 21 Iulii anni 2016.</ref> Haec natio iura officialis [[Certamen Mundanum Femininum Follis Volatilis|Certaminis Mundani Feminini Follis Volatilis]] occasionibus sex adepta est, magis quam quaevis alia natio.<ref>[http://www.fivb.org/TheGame/TheGame_WorldChampionships.htm "The Game – World Championships – FIVB Women's World Championships Finals"] (Anglice). FIVB. Inspectum [[13 Iunii|Idibus Iuniis]] anni 2017.</ref> Iaponia prosperrima est Asianas apud nationes in [[Harpastum XV|harpasto XV]], vincens in [[Certamen Asianum harpasticum|Certamine Asiano Harpastico]] sexies et in nuper condito [[Certamen Nationum Pacifici|Certamine Nationum Pacifici]] anno 2011 vincens. Iaponia etiam [[Certamen mundanum harpasticum|Certamen Mundanum Harpasticum]] anno 2019 hospitavit.<ref>[https://web.archive.org/web/20131217224929/http://www.rugbyworldcup.com/rugbyworldcup2019/news/newsid%3D2069327.html "rugbyworldcup.com"] (Anglice et Iaponice). Inspectum Kalendis Novembribus anni 2013.</ref>

== Codices ==
Iaponiae hi codices sunt:
* JPN, secundum normam [[ISO 3166-1]] alpha-3 (catalogi codicum nationum);
* JPN, secundum [[Catalogus codicum nationum Consilii Olympici Internationalis|catalogum codicum nationum Consilii Olympici Internationalis]];
* J, secundum [[Catalogus codicum internationalium notaculi autocineti|catalogum codicum internationalium notaculi autocineti]];
* JPN, secundum [[Catalogus codicum nationum quibus OTAN utitur|catalogum codicum nationum quibus OTAN utitur]], codicem alpha-3;
* RJ, secundum [[Catalogus praefixorum codicum aëroportuum quibus ICAO utitur|catalogum praefixorum codicum aëroportuum quibus ICAO utitur]];
* JA, secundum [[Catalogus codicum nationum quibus OTAN utitur|catalogum codicum nationum quibus OTAN utitur]];
* JP, secundum normam [[ISO 3166-1]] (catalogi codicum rerum publicarum), codicem alpha-2 (catalogi codicum civitatis);
* [[.jp]], secundum [[Dominium summum|dominium interretiale]];
 
{{NexInt}}
{{div col|4}}
* [[Aeroplanum chartaceum]]
* [[Bibliotheca Diaetae Nationalis]]
* [[Anime]]
* [[Camicaze]]
* [[Candies]]
* [[Fretum Tsugaruense]]
* [[Gagaku]]
* [[Ikebana]]
* [[Imperatores Iaponiae]]
*[[Index Fontium Latinorum de Iaponia]]
* [[Kabuki]]
* [[Kimonum]]
* [[Magatama]]
* [[Manga]]
* [[Morning Musume]]
* [[Nihonjinron]]
* [[Origami]]
* [[Perfume]]{{dubsig}}
* [[Philatelia Asiana]]
* [[Shinto]]
* [[Suscis]] (pisces incoctos)
* [[Ukiyo-e]]
* [[727 Nipponia]]
{{div col end}}

==Notae==
<references />

== Bibliographia ==
{{Pars vicificanda}}
* Christopher, Robert C. [[1983]]. ''The Japanese Mind: the Goliath Explained.'' Linden Press / Simon and Schuster. ISBN 0-330-28419-3.
* De Mente. [[1997]]. ''The Japanese Have a Word For It.'' Novi Eboraci: McGraw-Hill. ISBN 0-8442-8316-9.
* Flath. [[2000]]. ''The Japanese Economy.'' Oxoniae: Oxford University Press. ISBN 0-19-877503-2.
* Free. [[2008]]. ''Early Japanese Railways 1853–1914: Engineering Triumphs That Transformed Meiji-era Japan.'' Tuttle Publishing. ISBN 4-8053-1006-5.
* Henshall. [[2001]]. ''A History of Japan.'' Palgrave Macmillan. ISBN 0-312-23370-1.
* Hood. [[2006]]. ''Shinkansen: From Bullet Train to Symbol of Modern Japan.'' Routledge. ISBN 0-415-32052-6.
* Ikegami. [[2005]]. ''Bonds Of Civility: Aesthetic Networks And The Political Origins Of Japanese Culture.'' Cambridge University Press. ISBN 0-521-60115-0.
* Ito, et al. [[2005]]. ''Reviving Japan's Economy: Problems and Prescriptions.'' Cantabrigiae Massachusettae: MIT Press. ISBN 0-262-09040-6.
* Iwabuchi. [[2002]]. ''Recentering Globalization: Popular Culture and Japanese Transnationalism.'' Duke University Press. ISBN 0-8223-2891-7.
* Jansen. [[2000]]. ''The Making of Modern Japan.'' Belknap. ISBN 0-674-00334-9.
* Johnson. [[1996]]. ''Japan: Who Governs?'' Novi Eboraci: W. W. Norton & Company. ISBN 0-393-31450-2.
* Kato, et al. [[1997]]. ''A History of Japanese Literature: From the Man'Yoshu to Modern Times.'' Japan Library. ISBN 1-873410-48-4.
* Macwilliams. [[2007]]. ''Japanese Visual Culture: Explorations in the World of Manga and Anime.'' M. E. Sharpe. ISBN 0-7656-1602-5.
* McDonald. [[2005]]. ''Reading a Japanese Film: Cinema in Context.'' Honolulu: University of Hawaii Press. ISBN 0-8248-2993-X.
* Ono, et al. [[2004]]. ''Shinto: The Kami Way.'' Tuttle Publishing. ISBN 0-8048-3557-8.
* Pyle. [[2007]]. ''Japan Rising: The Resurgence of Japanese Power and Purpose.'' Public Affairs. ISBN 1-58648-567-9.
* Reischauer. [[1989]]. ''Japan: The Story of a Nation.'' Novi Eboraci: McGraw-Hill. ISBN 0-07-557074-2.
* Samuels. [[2008]]. ''Securing Japan: Tokyo's Grand Strategy and the Future of East Asia.'' Ithacae Novi Eboraci: Cornell University Press. ISBN 0-8014-7490-6.
* Silverberg. [[2007]]. ''Erotic Grotesque Nonsense: The Mass Culture of Japanese Modern Times.'' Berkeleiae: University of California Press. ISBN 0-520-22273-3.
* Shinoda.[[2007]]. ''Koizumi Diplomacy: Japan’s Kantei Approach to Foreign and Defense Affairs.'' University of Washington Press. ISBN 0-295-98699-9.
* Stevens. [[2007]]. ''Japanese Popular Music: Culture, Authenticity and Power.'' Novi Eboraci: Routledge. ISBN 0-415-38057-X.
* Sugimoto, et al. [[2003]]. ''An Introduction to Japanese Society.'' Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 0-521-52925-5.
* Van Wolferen. [[1990]]. ''The Enigma of Japanese Power.'' Vintage. ISBN 0-679-72802-3.
* Varley. [[2000]]. ''Japanese Culture.'' Honoluli: Prelum Universitatis Havaiorum. ISBN 0-8248-2152-1.

== Nexūs externi ==
{{CommuniaCat|Japan|Iaponiam}}
{{Vicifons|Descriptio_Regni_Iaponiae|regni Iaponiae}}

{{Asia}}
{{Capsae collectae|Iaponia|politica|{{Imperatores Iaponiae}}{{Primi ministri Iaponiae}}{{Ministri rerum externarum Iaponici}}}}
{{Capsae collectae|Iaponia|geographica|{{Praefecturae Iaponiae}}}}

{{1000 paginae}}
{{Myrias|Geographia}}

[[Categoria:Civitates insulares]]
[[Categoria:Civitates sui iuris]]
[[Categoria:Iaponia|!]]
[[Categoria:Monarchiae constitutionales]]
{{FA stella}}