Fontem paginae Plato inspicere

{{Latinitas}}
[[Fasciculus:Plato Silanion Musei Capitolini MC1377.jpg|thumb|Effigies Platonis a [[Silanion|Silanio]] confecta.]]
'''Plato''',<ref>[[Cicero]], ''[[De oratore]]'' [http://latin.packhum.org/loc/474/37/4/9858-9864@1 1.49].</ref> rarius '''Platon'''<ref>[[Seneca]], ''[[Epistulae morales ad Lucilium]]'' [http://latin.packhum.org/loc/1017/15/5/1971-1978@1 6.6].</ref> (-is; Graece Πλάτων; [[Athenae|Athenis]] natus [[428 a.C.n.]], mortuus [[348 a.C.n.]]), fuit [[philosophia|philosophus]] et [[scriptor]] [[Graecia|Graecus]], [[discipulus]] [[Socrates|Socratis]], praeceptor [[Aristoteles|Aristotelis]].
[[Fasciculus:Plato-raphael.jpg|thumb|Plato in ''Schola Athenarum'', [[pictura]] [[Raphael Sanctius Urbinas|Raphaelis Sanctii]].]]

== Vita ==
=== Origo ===
Plato Athenis [[nobilis|nobili]] opulentoque loco natus est. Pater eius [[Aristo (Plato)|Aristo]] se progeniem prisci regis [[Codrus|Codri]] putavit; utique proavum eius iam annis 605/604 a.C. munere [[Archon]]tis, egregissimo omnium rei publicae Atheniensium, functum esse constat. Inter maiores [[Perictiona]]e matris Platonis etiam fuit amicus praeclari [[Solon]]is. Fuerunt philosopho fratres duo nomine [[Adimantus|Adimanti]] et [[Glaucon]]is, qui diverbio ''[[Res publica (Plato)|Res publica]]'' intersunt atque sermones participant, et etiam soror maior natu nomine [[Potona]]e, cuius filius [[Speusippus]] ei quondam in Academia ut [[Scholarches]] gubernanda successurus erat. Platone puero pater eius defunctus est, deinde [[mater]] anno [[423 a.C.n.]] avunculo nomine [[Pyrilampes|Pyrilampis]] nupsit, qui regente [[Pericles|Pericle]] in legationibus versabatur. Illi ex matrimonio anteriore iam fuit filius nomine [[Demus (Plato)|Demi]]. Ex coniugio cum Perictiona minoris aetatis frater Platonis nomine [[Antiphonus|Antiphoni]] prognatus est. 

Cum [[pater]] eius [[Democratia|democratiae]] ut optimo modo rei publicae habendae faveret nonnulli matris familiares fuisse dicuntur, qui [[Oligarchia|oligarchiam]] instituturam maluisse attestarentur, quorum praecipue [[Callaischrus]] imminet, quod brevi tempore in consilium quadringentorum pertinuerat, consobrinus verum eius [[Critias]] in grege [[Triginta Tyranni|Triginta Tyrannorum]] fuit qui 404/403 a.C.n. rebus Atheniensibus moderabantur. Etiam frater eius [[Charmides]] in collegium oligarchicum convocatus est fautoresque democratiae dimicans cecidit.

=== Pueritia et adolescentia ===
Secundum ''Chronicum'' [[Apollodorus grammaticus|Apollodori grammatici]] Plato [[428 a.C.n.|428]] aut [[427 a.C.n.]] natus est, accurate septimo die mensis Thargelion (qui inter menses Maii et Iunii pandebat), translaticio die natali [[Apollo|Apollinis]]. Hoc die etiam postea sectatores philosophiae Platonicae usque ad [[saeculum 3|tertium ferme saeculum p.C.n.]] partum eius celebraverunt. Iam tertio saeculo a.C.n. latissime disseminata fuit fama ''Platonem'' ab origine solum cognomen ex voce Graeca πλατύς (latus) deductum esse propter latitudinem aut pectoris aut frontis eius, quod autem parum valere hodie consensus est. Iuventutem Plato inter vastationes [[Bellum Peloponnesiacum|Belli Peloponnesiaci]] degebat (431–404 a.C.) cui demum finis patriae suae exitiosus factus est. [[Puer]] haud ignoto loco natus profunde atque diligenter in rationibus exercitationis, [[grammatica]]e, [[pictura|pingendi]], et [[musica]]e artis instructus est.

Rationes philosophicas primo [[Cratylus]], sectator doctrinae [[Heraclitus|Heracliti]], docuit. Cum iuvenis viginti annorum esset, [[Socrates|Socraten]] nactus discipulus eius factus est, perque [[decennium]] fere eius comes erat, quae consuetudo maximi momenti in conceptione propriae philosophiae Platonis fuit.

=== Quomodo ambitionem negaverit primaque itinera susceperit ===
Bello anno [[404 a.C.n.|404]] finito iuvantibus Lacedaemoniis imposita est dominatio [[Triginta Tyranni|Triginta Tyrannorum]], inter quos etiam cognati Platonis fuerunt, qui ipsi persuadere temptarent, ut eos in tractanda re publica adiuvaret. Ille autem negavit cum eos sceleratos putaret, qui in rem publicam peccarent. At democratia anno [[403 a.C.n.|403]] restituta etiamnum ei condiciones displicuisse videntur. Magno discrimini vitae Platonis fuit supplicium de Socrate anno [[399 a.C.n.|399]] sumptum, quo mens eius valde labefacta est, quod rem publicam in magistrum eius versam funditus corruptam atque mutandam censuit. Cum neque ad illam novam rem publicam accedere neque Athenis tantum diutius versari pateretur eo tempore primum de optima re publica cogitavit eamque a philosophis moderari oportere intellexit.

Mortuo Socrate Plato una cum aliis praeceptoris defuncti sectatoribus paucos menses se [[Megara]]m contulit ad [[Euclides Megareus|Euclidem]], quem etiam postea in diverbio suo nomine ''[[Phaedo (Plato)|Phaedo]]'' et ''[[Theaetetus (Plato)|Theaetetus]]'' cum Socrate disceptantem demonstravit. Sequentibus annis magnum iter suscepit, quo profundius institui consilium fuit, in cuiusque cursu etiam ad [[Theodorus Cyrenaeus|Theodorum Cyrenaeum]] et immo ad [[Aegyptus|Aegyptos]] atque [[Italia meridiana|Italiam meridianam]] perventum esse tradunt. Dubium adhuc est, iterne illud institutorium cum primo itinere in Siciliam suscepto convenerit necne.

=== Expeditio in Siciliam prima ===
Anno [[388 a.C.n.|388]], Plato primo iter in [[Sicilia]]m fecit. Initio autem [[Italia|Italicam]] terram applicuit, ubi [[saeculum 5 a.C.n.|saeculo quinto a.C.n.]] secta [[Pythagoras|Pythagoranismi]] cuiusdam momenti erat. [[Tarentum|Tarenti]] nactus est [[Archytas|Archytam]], [[vir publicus|hominem publicum]] et [[mathematica|mathematicum]], cuius hospes mox factus est. Ab eo studiosus aenigmata mathematica doceri cupivit. Traditur ibi etiam in [[Timaeus Locrus|Timaeum Locrum]] incidisse, quem in opere ''[[Timaeus]]'' cum magistro Socrate disputare finxit. Demum [[Syracusae|Syracusas]] ventum est, quam urbem eo tempore [[Dionysius Maior|Dionysius I]] regebat. 

Relationes commorationis philosophi in Sicilia magna ex parte dubiae sunt. Cum [[antiquitas|temporibus antiquis]] philosophi crebro cum regibus colloquentes disceptantesque fingerentur hodie [[narratio]]nes quas tunc gesserit ipse in fontibus traditae dubitantur. Constat tamen Platonem rege frequenter usum esse propterque nimiam liberalitem dicendi eum in se conversisse, attamen affinem eius nomine [[Dio Siculus]] allexisse, hactenus ut sibi praeceptisque gratissimus atque attentissimus factus sit. Vitam quidem satis luxuriosam [[Magna Graecia|Magnae Graeciae]] sprevisse ex septimo epistulo eius cognovimus.

Affirmant quidem fontes Platonem demum regi ingratum factum atque servituti mandatum esse, quo iugo paulo post liberato Athenas reversus est. Lacedaemonium quendam nomine Pollis eum mandatu Dionysii in [[Aegina (insula)|Aeginae]] foro vendidisse, quem comparatum Annicerin Cyrenaeum magnanimitate commotum iterum liberavisse aiunt. Verisimiliter autem Dionysius huius rei conscius non fuit cum navem ex Sicilia redeuntem re vera aut a [[Lacedaemon]]iis aut ab [[Aegina (insula)|Aeginetis]] tunc Atheniensibus confligentibus captam esse credatur.

=== Quomodo scholam instituerit ibique docuerit ===
[[Fasciculus:Plato's Academy mosaic from Pompeii.jpg|thumb|Platonis Academia in opere tesselato primo saeculo p.C.n. [[Pompeii]] confecto depicta]]

Platone reverso anno 387 a.C. praedium apud nemus nomine ''[[Academia Platonis|Akadḗmeia]]'' (Άκαδήμεια) heroe Attico [[Academus]] dicatum a septentrione Athenarum situm emit, quo loco res philosophicas atque scientificas discere coepit discipulosque propria studia suscipere commovit, quo in officio ei etiam alii philosophi urbem visitanti atque famuli clarae indolis adfuerunt. Volventibus annis vetus nomen nemoris etiam scholae philosophicae attributum est, quapropter sodales philosophici ibi convenientes se ipsos Academii (Άκαδημαικοί) vocare assueti sunt, quod fuit ortus primae [[schola]]e [[philosophia Graeca antiqua|Graeciae philosophicae]]. Exemplo in academia condenda fuisse circulos [[Pythagoras|Pythagoraeos]], Platonem ipsum [[Isocrates|Isocratis]], magister [[Rhetorica|artis rhetoricae]], qui paulo ante scholam illae disciplinae dicatam condiderit aemulatum esse arbitratur; philosophus ipse sequentia duo [[decennium|decennia]] hoc loco vitam degebat.

=== Altera expeditio in Siciliam ===
Etsi prima expeditio in [[Sicilia]]m suscepta male evenerit Platoni post mortem Dionysii regis anno 367 persuasum est denuo iter facere. Diu secum deliberatus denique 366 a.C. eo profectus est suadente interea Dio amicus eius [[Dionysius II|Dionysio II]], ut eum invitaret. Dio ut auctoritatem suam in aula novi regis augere expetivit, ita Platonis ipse consilia sua commutationis rerum publicarum provehere interfuit hactenus, ut civitatis ordinem secundum praecepta iam in opere [[Res publica (Plato)|Re publica]] accurate delineata institueret. 

Dionysius vero mox se profundam mutationem rerum neque probantem neque efficere potentem praebuit cum constanter ei querelis internis de imperio metuendum erat. Dio quod hoc in certamine regni insidias paravit iussus in exilium se recipere Graecias perfugit, quare etiam Plato rebus infectis anno 365 in patriam revertere constituit, nihilominus autem pacti sunt cum Dionysio se quietis condicionibus redituros esse. Fuit eo tempore profecto quasi certamen amicitiae inter Dionysium et Dionem utroquenam gratior sit philosophus, quod ille se neglectum sentiens aegre tulit.

=== Tertia expeditio ===
Anno 361 a.C. vicissim nolens volens in Sicilias peregrinatus est. Archytas enim eum deplorabat Dionysium II mitigatum auxilio venire, quod ille Dionem solum illa condicione reconciliatum iri statuit, ut philosophus ad se reverteretur. Ita Platoni persuasum est una cum discipulis suis [[Speusippus|Speusippo]] et [[Xenocrates|Xenocrate]] navem a Dionysio ipso missam ascendere.

Colloquium inter philosophum et regem rursus nihil profecit cum Dionysius secundum epistulas Platonis iterum atque iterum affirmaret se iam omnia praecepta intellexisse negaretque oboedientem famulum fieri. Neque promissum suum Dionis readmissionis observavit, sed immo amplas fortunas eius publicari iussit. Quare effectum est, ut illius comitibus coniurationem solam esse salutem videbatur. Speusippus rem cum brevi Syracusis versaretur civitatem in regem instigans agitabat quod ille mox comperit. Plato cum necessarius eius talia studebat nunc palam omnibus conscius cuiusdam motus aut ipse coniuratus visus est hactenus ut milites eius, qui regni statum stipendii causa servare studeant, ei insidebant. Condicionibus ita periculosis Archytas prudenter ex Tarentis intercedens eum aestate 360 nave in Graeciam reportari curavit.

=== Res novae Syracusanae ===
Plato cum nihil effecisset Dio coniuratique eius statuerunt nunc vi agendum esse adhortantibus iuvantibusque etiam sodalibus Academiae, in cuius grege et ipse fuisse videtur. Quod Plato adhuc erat hospes Dionysii seditione abstinuit etsi verum suos eo incepto retinere non temptavit. Anno 357 Dioni parva cum manu militum expeditionem in hostem gerenti applicata Siciliana terra mox regem assistentibus numerosis illius inimicis depellere atque eicere contigit, quo facto ipse frenas urbis accepit. Num principi nuper creati novam [[constitutio]]nem rei publicae secundum praecepta Platonis instituendam introducere in animo fuisse adhuc dubium est, etsi philosophus de consiliis famuli eius confisus esse constat. Conanti saltem constitutionem commutare multa adversa fuerunt plurimisque visum est ut novam dictaturam adipisceretur. Nonnullis querelis pugnisque post anno 354 depulsus et necatus est. Plato de morte eius certior factus [[Epigramma|epigrammam]] composuit eum celebrantem. Propinquis defuncti septimam epistulam scripsit in qua rationes suas patefecit.

=== Senectus et mors ===
Ultimos annos Plato discendo simulac indagando degebat. Summam iam [[senectus|senectutem]] nactus orationem ''De Bono'' quemlibet auditorem patentem habuit, cuius consilia autem plurimi eorum non intellexisse dicuntur. Mortuit anno 348 vel 347 a.C. inque fano academiae aut in terra propinqua [[sepulcrum|sepultus est]]. Superest adhuc testamentum eius. Quod nullam [[uxor]]em duxit, hereditates eius nepoti [[Adimantus|Adimanto]] commendavit. Electus est alter nepos eius nomine [[Speusippus]], qui academiae more [[scholarches|scholarchis]] praefuerit.

== Opera ==
Editio trium voluminum anno 1578 a [[Henricus Stephanus|Henrico Stephano]] 1578 [[Geneva]]e edita est et usque ad 19. saeculum fide dignissima fuit. Enumeratione paginarum eius operarum Platonicarum hodie quoque utitur.

=== Quomodo tradita sint deque crimine veri ac falsi ===
[[Fasciculus:POxy3679 Parts Plato Republic.jpg|thumb|Pars ''Rei Publicae'' [[Oxyrhynchus|Oxyrhynchi]] inventa, 3. saeculum p.C.n.]]

Omnia opera aetate antiqua cognita etiam nos intacte accepimus praeter orationem ''De Bono'', cuius tametsi Aristoteles eam descripsi curavit nulla fragmenta habemus. Accidunt etiam tractatus priore tempore saepe ei attributi atque in ''Corpus Platonicum'' accepti sunt quamquam iam veteres de auctoritate eius dubitaverint. Omnino sunt quadraginta et septem opera Platonis nobis nota, e.g. [[Apologia Socratis]], collectio 13 litterarum et opus de quibusdam explicationibus nomine [[definitiones]]. Sunt etiam ad nos perventa nonnulla opera extra corpus Platonicum, praecipue [[dissolutiones]], 32 [[epigramma]]ta et fragmentum cuiusdam carminis (continet 7 [[hexametrum|hexametra]]); quorum maxima pars certe non a Platone conscripta est.

Ex [[saeculum 3 a.C.n.|tertio saeculo a.C.n.]], eruditi [[philologia|philologi]] [[Alexandria|Alexandrini]] opera Platonica tractabant. [[Aristophanes Byzantius]] cum diverbia in [[Trilogia|trilogias]] componere ratus esset plurimi eos [[Tetralogia|tetralogias]] fieri maluerunt. Quamquam adhuc dubium est quo tempore institutus sit ordus iste diverborum constat similitudinem argumentis recensoribus antiquis praecipue iudicio fuisse hactenus, ut praecepta Platonis cuipio discipulo facilius intellectu redderentur.

Quod discrimen veri ac falsi attinet hodie de illis rebus consentiunt docti:

* Praeter ''Apologiam'' hic 24 diverbia certe vera habentur: ''[[Charmides]]'', ''[[Euthydemus]]'', ''[[Euthyphron]]'', ''[[Gorgias (Plato)|Gorgias]]'', ''[[Io (Plato)|Io]]'', ''[[Cratylus]]'', ''[[Critias]]'', ''[[Crito (Plato)|Crito]]'', ''[[Laches]]'', ''[[Lysis]]'', ''[[Menexenus (Plato)|Menexenus]]'', ''[[Meno]]'', ''[[Leges]]'', ''[[Parmenides (Plato)|Parmenides]]'', ''[[Phaedo (Plato)|Phaedo]]'', ''[[Phaedrus (Plato)|Phaedrus]]'', ''[[Philebus]]'', ''[[Res publica (Plato)|Res publica]]'', ''[[Politicus]]'', ''[[Protagoras (Plato)|Protagoras]]'', ''[[Sophista (Plato)|Sophista]]'', ''[[Symposium (Plato)|Symposium]]'', ''[[Theaetetus (Plato)|Theaetetus]]'', ''[[Timaeus]]''
* de illis 5 adhuc est dubium: ''[[Alcibiades prior]]'', ''[[Hippias maior]]'', ''[[Hippias minor]]'', ''[[Clitophonus (Plato)|Clitophonus]]''
* sunt certe falsi 5: ''[[Alcibiades II]]'', ''[[Philippus Opuntius|Epinomis]]'', ''[[Amatores]]'', ''[[Hipparchus (Plato)|Hipparchus]]'', ''[[Minus (Plato)|Minus]]''

Epistularum sunt certe falsae omnes praeter tertiam, sextam, septimam et octavam. Cum de ceteris adhuc ambigeretur septima commune pro vero habetur.

Praeter 34 diverbia ''Corpus Platonicum'' etiam complura addita, ''Appendix Platonica'' dicta, continet quae cum falsi sint hodie rite opere secernuntur. Sunt tamen haec omnia verisimilter a discipulis dictae vetustioris et recentioris academiae inter quartum et secundum saeculum a.C. composita sunt. Quae autem docti minime mente offirmata falsa deiudicant sed potius exemplo tractationis operis materieique magistri in academia volventibus annis censent, sunt praeterea qui nonnulla diverbia antea sine dubio pro falsis existimata re vera pro praeperationibus ipsius praeceptoris vel modificationibus eiusmodi rei per discipulos eius putent. 
[[Fasciculus:Folium A1 Clarke Plato.jpg|thumb|Prima pagina collationis Platonicae anno 895 iubente Aretha confectae, dictus ''Codex Clarkianus'']]

[[Traditio]] textus praecipue codicibus [[medium aevum|mediaevalibus]] nititur quibus imprimis duo exemplaria [[antiquitas|antiquae aetatis]] antecedunt. Veterrimi codices nobis traditi de [[saeculum 9|nono saeculo]] supersunt cum [[Patriarcha Oecumenicus Constantinopolitanus|Patriarcha Constantinopolitanus]] [[Photius I (patriarcha Constantinopolitanus)|Photius I]], exstantissimus philologus eius temporis, omnia fragmenta superstitia in duos libros colligi curaret. Ex quibus quamquam hodie deperditi sunt omniae quas ad hodiernum tempus recepimus editiones processi sunt. Alteram editionem scriptorum Platonis [[Arethas Caesariensis|Arethas]], discipulus patriarchae, inchoavit. Anno [[1423]], [[humanismus|humanista]] [[Ioannes Aurispa]] intactam lectionem totius Platonis operis ex [[Constantinopolis|Constantinopoli]] [[Italia]]m abduxit. Praeter codices medii aevii etiam multi [[papyrus|papyri]] inventi sunt, qui etsi validissima fragmenta operis Platonici continerint magna ex parte gravius laesi sunt quam ut res liquere possint.

=== Chronologia ===
Quo anno confecta sint non certe definiri potest cum vix umquam ad eventa recenta alluderent at temporibus dum Socrates adhuc vivebat agerentur. Nonnuli autem putant Platonem iam vivo Socrate scribendo coepisse. Interdum etiam spatium annorum inter quos scriptos esse viderentur quadam [[probabilitas|probabilitate]] delineari potest.

Ex saeculo arguebatur de ordine diverbiorum Platonicorum cum etiam commutationes doctrinae per spatium vitae eius hoc ordine indicentur. Dubium non est quin quae res in pluribus [[dialogus|dialogis]] appareant discrimini infallibili sint. Praeterea etiam res gestae quarum diverbia mentionem faciant inter indicia irrefutabilia numerantur. Quae cum definitioni ordinis saepe non sufficerent adhibitae sunt rationes [[philologia|philologicae]] et philosophicae ad rem confirmandam, quarum praecipuae sunt cogitationes de stilus atque ductus variationes ac de doctrinae progressione. Nonnulli censunt diverbiorum series continua esse hactenus, ut alterum diverbium alterum confirmet praeceptaque eius proferat. In ratione philologica iam ex anno [[1867]] [[statistica linguistica]] adhibetur quae numerando particula in diverbia inventa proprietates uniuscuiusque aetatis operum Platonis invenire instituit. 

Quibus rationibus expertis plurimi opera tres in partes dividi consueverant. Nonnulli autem de illo ordine dubitant cum opera iterum atque iterum ab auctore recensa esse affirment. Praetera ordo uniuscuiusque diverbii intra genera seriei eius adhuc non liquet.

Hodie autem plurimi consentiunt de hoc ordine diverbiorum:

{| class="wikitable" style="padding:1em; cellpadding:0.5em"
| Opera initialia
| ''[[Apologia Socratis]]'', ''[[Charmides]]'', ''[[Euthydemus]]'', ''[[Euthyphro]]'', ''[[Gorgias (Plato)|Gorgias]]'', ''[[Hippias minor]]'', ''[[Ion (Plato)|Ion]]'', ''[[Cratylus]]'', ''[[Crito (Plato)|Crito]]'', ''[[Laches]]'', ''[[Lysis]]'', ''[[Menexenus (Plato)|Menexenus]]'', ''[[Meno]]'', ''[[Phaedo (Plato)|Phaedo]]'', ''[[Protagoras (Plato)|Protagoras]]'', ''[[Convivium (Plato)|Convivium]]''
|-
| Opera media
| ''[[Parmenides (Plato)|Parmenides]]'', ''[[Phaedrus]]'', ''[[Res publica (Plato)|Res publica]]'', ''[[Theaetetus]]''
|-
| Opera recentiora
| ''[[Critias (Plato)|Critias]]'', ''[[Leges (Plato)|Leges]]'', ''[[Philebus]]'', ''[[Politicus (Plato)|Politicus]]'', ''[[Sophista (Plato)|Sophista]]'', ''[[Timaeus]]''
|-
|}

=== Diverbia Platonis ===
{{div col|4}}
* ''[[Alcibiades prior]]'' vel ''Alcibiades maior''
* ''[[Alcibiades secundus]]'' vel ''Alcibiades minor''
* ''[[Apologia Socratis]]''
* ''[[Charmides]]''
* ''[[Convivium (Plato)|Convivium]]'' sive ''Symposium''
* ''[[Cratylus]]''
* ''[[Crito (Plato)|Crito]]''
* ''[[Critias]]''
* ''[[Euthydemus]]''
* ''[[Euthyphro]]''
* ''[[Gorgias (Plato)|Gorgias]]''
* ''[[Hippias maior]]''
* ''[[Hippias minor]]''
* ''[[Ion (Plato)|Ion]]''
* ''[[Laches]]''
* ''[[Leges (Plato)|Leges]]''
* ''[[Lysis]]''
* ''[[Meno]]''
* ''[[Parmenides (Plato)|Parmenides]]''
* ''[[Phaedo (Plato)|Phaedo]]'' (vide etiam [[Phaedon Elidensis]])
* ''[[Phaedrus (Plato)|Phaedrus]]''
* ''[[Philebus]]''
* ''[[Politicus (Plato)|Politicus]]''
* ''[[Protagoras]]''
* ''[[Res publica (Plato)|Res publica]]''
* ''[[Sophista (Plato)|Sophista]]''
* ''[[Theaetetus (Plato)|Theaetetus]]''
* ''[[Timaeus]]''
{{div col end}}

=== Diverbia pseudoplatonica ===
{{div col|4}}
* ''Amatores'' sive ''De philosophia''
* ''Axiochus de morte''
* ''Clitophon''
* ''De iusto''
* ''De virtute''
* ''Demodocus''
* ''Eryxias''
* ''Halcyon''
* ''Hipparchus''
* ''Minos''
* ''Sisyphus''
* ''Theages''
{{div col end}}

== Theoria formarum ==
=== Diverbia Socratica ===
[[Fasciculus:Plato's allegory of the cave.jpg|thumb|Platonis [[allegoria Speluncae]].]]
In primis suis [[diverbium|diverbiis]] (Alcibiades secundus, Io, Hippias minor, Euthyphro, etc.), Plato facit [[Socrates|Socratem]] quaerentem [[natura]]m rerum (exempli gratia, essentiam scientiae, Boni, etc.). At ea diverbia saepe aporetica sunt.
 
Quaestio Socratis (vel Platonis) est : quae forma sit, per quam res sit quae est ? Ad quam responsio est formam rei definitionem esse eiusdem rei.

Socrates igitur inventor definitionis est. Via inveniendi definitionem sua est [[dialectica]] : ab omnibus quaeret num aliquid inmutabile et aeternum sit, at responsiones semper sunt contrariae.

=== Scientia, opinio, sensus ===
[[Sophistae]], singulatim [[Protagoras]], veritatem, naturam rerum, subiecta experientiae uniuscuiusque putabant. Plato contra, solum δόξα (speciem) subiectam esse experientiae habebat et ad veritatem solum cogitatione pervenire. Nam errorem sophistarum dicebat esse δόξα et ἐπιστήμη, subtilem rationem naturae rerum, aequales inter se aestimare.

== [[Ethica]] et philosophia politica ==
More aliorum adulescentium nobilium originum, vita Platonis destinabatur rei publicae. Huius ille et affectio et indignatio sentibat, cum civiltas corrupta esset. Magis offendebatur a damnatione [[Socrates|Socratis]], qua descripsit in ''Apologia Socratis.''

Quoniam philosophi cogitant de iudicio iustitiae iniustitiaeque necessarium credebat [[philosophia politica|politicos philosophos]] esse vel politicos philosophiam discere.

== Editiones completae et versiones ==
Opera Platonis quoad paginas et capitula etiam his diebus secundum editionem a [[Henricus Stephanus (mortuus 1598)|Henrico Stephano]] anno [[1578]] [[Genava]]e vulgatam citantur.

; Editiones antiquiores
* Omnia Platonis Opera [[1513]], Venetiis.
* Platonis omnia Opera cum commentariis Procli in Timaeum et Politica [[1534]]. Basileae.
* Platonis Opera quae extant omnia, ex nova [[Ioannes Serranus|Joan. Serrani]] interpretatione, perpetuis ejusdem notis illustrata [[1578]]. 3 voll. Parisiis: [[Henricus Stephanus|H. Stephanus]]. [https://archive.org/details/platonisoperaqua01plat vol. 1] [https://archive.org/details/platonisoperaqua02plat 2] [https://archive.org/details/platonisoperaqua03plat 3]
* Platonis Dialogi, graece et latine, ex recensione Imm. Beckeri [[1816]]-[[1818]]. 3 t. in 8 voll. Berolini.
* Platonis Opera, omnia recensuit et commentariis instruxit Stallbaum [[1827]]ss. 12 voll. Lipsiae.
* Platonis Opera, graice, recensuit et adnotatione critica instruxit Schneider [[1830]]-[[1833]]. Lipsiae.

; Editiones recentiores sine versione
* John Burnet (ed.) [[1900]]-[[1907]]. ''Platonis opera''. 5 voll. Oxoniae: Oxford University Press (editio critica; pluries repr.)
* ''Platonis opera'' [[1995]]ss. Oxoniae: Oxford University Press (editio critica novior; adhuc solum volumen 1 editum) 
** Volumen 1, ed. ab Elizabeth A. Duke et al., [[1995]], ISBN 0-19-814569-1

; Versiones Latinae
* ''Plato Latinus'', ed. a [[Raymundus Klibansky|Raymundo Klibansky]], 4 voll., Londinii 1940–1962 (Vol. 1: ''Meno, interprete Henrico Aristippo''; vol. 2: ''Phaedo, interprete Henrico Aristippo''; vol. 3: ''Parmenides … nec non Procli commentarium in Parmenidem, interprete Guillelmo de Moerbeka''; vol. 4: ''Timaeus a Calcidio translatus commentarioque instructus'')

; Versiones Anglicae
* Cooper, John M. / Hutchinson, D. S. (ed.) [[1997]]. Plato: Complete Works. Indianapoli / Cantabrigiae: Hackett Publishing. ISBN 0-87220-349-2 (versiones operum omnium, quae ad multa Platonis scripta ulteriores libros cum notis praebet)
* Clarendon Plato Series, ab anno [[1973]]. Oxoniae: Clarendon Press. (versiones cum commentario philosophico; adhuc edita: Theaetetus, Phaedo, Gorgias, Protagoras, Laws 10)
** John McDowell (ed.) [[1973]]. Plato – Theaetetus. Oxoniae: Clarendon Press. ISBN 0-19-872083-1

; Versiones Theodiscae
Versio [[Fridericus Schleiermacher|Friederici Schleiermacher]], quae inter annos [[1804]]-[[1828]] (ed. 3a. [[1855]]) [[Berolinum|Berolini]] edita est, etiam his diebus in regionibus [[lingua Theodisca|linguae Theodiscae]] diffusa est et – partim mutata – editur.

* Apelt, Otto (ed.) [[2004]]. ''Platon: Sämtliche Dialoge''. 7 vol. Hamburgi: Meiner. ISBN 3-7873-1156-4 (sine texto Graeco; [[facsimile]] editionis anni 1922-1923, Lipsiae)
* Eigler, Gunther (ed.) [[2010]]. ''Platon: Werke in acht Bänden''. Ed. 6a. immutata. Darmstadiae: Wissenschaftliche Buchgesellschaft (ed. 1a. 1970–1983). ISBN 978-3-534-24059-3 (editio critica textuum Graecorum; versio Friderici Schleiermacher paululum retractata)
* ''Platon: Jubiläumsausgabe sämtlicher Werke''(prologus ab Olof Gigon, versio Rudolphi Rufener) [[1974]]. 8 vol. Turici/Monaci: Artemis. ISBN 3-7608-3640-2 (sine textibus Graecis)
* Heitsch, Ernst / Müller, Carl Werner et al. (ed.) ab [[1993]]. ''Platon: Werke. Übersetzung und Kommentar''. Gottingae: Vandenhoeck & Ruprecht. (sine textibus Graecis; varii interpretatores; adhuc 14 volumina edita)
* Von den Steinen, Helmut [[2012]]. ''Platonica I. Kleitophon, Theages. Eine Einführung bei Sokrates.'' Ed. a Torsten Israel. Germersheim: Queich-Verlag. ISBN 978-3-939207-12-2 (metrice ac modo scaenico formata versio artificialis; alia volumina adhuc non vulgata sunt)

; Versiones Francogallicae
* Robin, Léon (trad.) [[1940]]/[[1943]]. Platon. Oeuvres complètes. Parisiis: Les Belles Lettres.

== Bibliographia ==
; Bibliographica
* Brisson, Luc [[1999]]. ''Platon: 1990–1995. Bibliographie''. Parisiis: Vrin. ISBN 2-7116-1412-3
* Brisson, Luc & Castelnérac, Benoît [[2004]]. ''Platon: 1995–2000. Bibliographie''. Parisiis: Vrin. ISBN 2-7116-1698-3

; Lexica
* Gigon, Olof & Zimmermann, Laila [[1975]]. ''Platon. Lexikon der Namen und Begriffe''.Turici: Artemis. ISBN 3-7608-3639-9
* Perls, Hugo [[1973]]. ''Lexikon der Platonischen Begriffe''.Bernae & Monachii: Francke.

; Concordantia
* Bombacigno, Roberto [[2003]]. ''Lexicon. I: Plato''. Mediolani: Biblia. ISBN 88-87682-06-2 (Concordantia ad editionem Platonicam Ionnis Burnet; CD-ROM addito)
* Brandwood, Leonard [[1976]]. ''A Word Index to Plato''. Ledesiae: Maney. ISBN 0-901286-09-5

; Biographica
* Nails, Debra [[2002]]. ''The people of Plato. A prosopography of Plato and other Socratics.'' Indianapoli: Hackett. ISBN 0-87220-564-9
* Riginos, Alice Swift [[1976]]. ''Platonica. The Anecdotes concerning the Life and Writings of Plato''. Lugduni Batavorum: Brill. ISBN 90-04-04565-1

; Conspectus
* Böhme, Gernot [[2000]]. ''Platons theoretische Philosophie''. Stuttgart: Metzler. ISBN 3-476-01765-6 (systematica Platonis philosophiae expositio sub specie historiae scientiae)
* Bormann, Karl [[2003]]. ''Platon''. Ed. 4a. Friburgi: Alber. ISBN 978-3-495-48094-6 (Introductio in doctrinam idearum, animae, rei publicae)
* Brisson, Luc et al. [[2012]]. ''Platon''. In Goulet, Richard (ed.): ''Dictionnaire des philosophes antiques'', vol. 5, pars 1. Parisiis: CNRS Éditions. ISBN 978-2-271-07335-8, p. 630–863 (Conspectus scientiae pervestigationis)
* Kutschera, Franz von [[2002]]. ''Platons Philosophie''. 3 vol. Paderbronnnae: Mentis. (Expositio philosophica, quae scientiam operum ponit)
* Radke, Gyburg [[2003]]. ''Die Theorie der Zahl im Platonismus. Ein systematisches Lehrbuch.'' Tubingae: Francke. ISBN 978-3-7720-3343-8 (liber de scientifica Platonis theoria)

; De doctrina non scripta
* Gaiser, Konrad [[1998]]. ''Platons ungeschriebene Lehre''. Ed. 3a. Stuttgardiae: Klett-Cotta. ISBN 978-3-608-91911-0
* Szlezák, Thomas Alexander [[1985]]–[[2004]]. ''Platon und die Schriftlichkeit der Philosophie.'' Pars 1: ''Interpretationen zu den frühen und mittleren Dialogen''. Pars 2: ''Das Bild des Dialektikers in Platons späten Dialogen''. Berlin: De Gruyter. ISBN 3-11-010272-2 sive ISBN 3-11-018178-9

; Theoria actionis
* Brinker, Wolfram [[2008]]. ''Platons Ethik und Psychologie. Philologische Untersuchungen über thymetisches Denken und Handeln in den platonischen Dialogen.'' Francofurti ad Moenum: Lang. ISBN 3-631-53520-1
* Kauffmann, Clemens [[1993]]. ''Ontologie und Handlung. Untersuchungen zu Platons Handlungstheorie''. Friburgi: Alber. ISBN 3-495-47758-6

; Epistemologia et Cosmologia
* Ebert, Theodor [[1974]]. ''Meinung und Wissen in der Philosophie Platons''. Berolini: De Gruyter. ISBN 3-11-004787-X
* Gregory, Andrew [[2000]]. ''Plato’s Philosophy of Science.'' Londinii: Duckworth. ISBN 0-7156-2987-5
* Karfik, Filip [[2004]]. ''Die Beseelung des Kosmos. Untersuchungen zur Kosmologie, Seelenlehre und Theologie in Platons Phaidon und Timaios''. Monaci: Saur. ISBN 3-598-77811-2
* Mohr, Richard D. [[1985]]. ''The Platonic Cosmology''. Lugduni Batavorum: Brill. ISBN 90-04-07232-2
*Thivel, Antoine [[2004]].	"[https://www.persee.fr/doc/keryl_1275-6229_2004_act_15_1_1086 Platon et la médecine]" in ''Actes du 14ème colloque de la Villa Kérylos à Beaulieu-sur-Mer les 10 & 11 octobre 2003''ː 95-107

; Bonum
* Van Ackeren, Marcel [[2003]]. ''Das Wissen vom Guten. Bedeutung und Kontinuität des Tugendwissens in den Dialogen Platons''. Amsterdam: Grüner. ISBN 90-6032-368-8.
* Ferber, Rafael [[1989]]. ''Platos Idee des Guten.'' Ed. 2a. (amplificata). Sankt Augustin: Richarz. ISBN 3-88345-559-8.

; Mythos
* Brisson, Luc [[1998]]. ''Plato the Myth Maker.'' Sicagi: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-07518-1 ([http://books.google.de/books?id=xtKwwrdUKuoC&dq=luc+brisson+%22Myth+Maker%22+university+press&pg=PP1&ots=QXaSm1aTKK&sig=ZahOof1klbFtEIbldeB2kKZAEOQ&hl=de&sa=X&oi=book_result&resnum=1&ct=result#v=onepage&q=luc%20brisson%20%22Myth%20Maker%22%20university%20press&f=false Excerpta in interrete)]
* Janka, Markus & Schäfer, Christian (ed.) [[2002]]. ''Platon als Mythologe. Neue Interpretationen zu den Mythen in Platons Dialogen.'' Darmstadiae: Wissenschaftliche Buchgesellschaft. ISBN 3-534-15979-9

; Theoria litterarum
* Büttner, Stefan [[2000]]. ''Die Literaturtheorie bei Platon und ihre anthropologische Begründung''. Tubingae: Francke. ISBN 3-7720-2754-7.

; Res politicae
* Bobonich, Christopher [[2002]]. ''Plato’s Utopia Recast. His Later Ethics and Politics.'' Oxoniae: Clarendon Press. ISBN 0-19-925143-6.
* Eckl, Andreas & Kauffmann, Clemens (ed.) [[2008]]. ''Politischer Platonismus''. Herbipoli: Königshausen & Neumann. ISBN 978-3-8260-3554-8.
* Ottmann, Henning [[2001]]. ''Geschichte des politischen Denkens.'' Vol. 1: ''Die Grieche''n, Pars 2: ''Von Platon bis zum Hellenismus''. Stuttgardiae & Vimariae: Metzler. ISBN 3-476-01898-9.

; Receptio
* Beierwaltes, Werner (ed.) [[1969]]. ''Platonismus in der Philosophie des Mittelalters''. Darmstadiae: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
* Dörrie, Heinrich & Baltes, Matthias [[1987]]-[[2008]]. ''Der Platonismus in der Antike. Grundlagen – System – Entwicklung''. Vol. 1-7/1. Stuttgart–Bad Cannstatt. ISBN 3-7728-0358-X (plurimi textus fontium de aestimatione receptioneque Platonis, versione Theodisca addita, editio nondum perfecta)
* Hankins, James [[1994]]. ''Plato in the Italian Renaissance''. Lugduni Batavorum: Brill. ISBN 90-04-10095-4.
* Klibansky, Raymond [[1982]]. ''The Continuity of the Platonic Tradition during the Middle Ages''. Millwood (Novi Eboraci): Kraus. ISBN 0-527-50130-1 (fac simile editionis anni 1937 Londiniensis amplificatum)
* Kobusch, Theo & Mojsisch, Burkhard (ed.) [[1997]]. ''Platon in der abendländischen Geistesgeschichte''. Darmstadiae: Wissenschaftliche Buchgesellschaft. ISBN 3-534-12956-3.
* Novotný, František [[1977]]. ''The Posthumous Life of Plato.'' Hagae: Nijhoff. ISBN 90-247-2060-5 (expositio copiosissima a morte Platonis usque ad saecum vicesimum).

{{NexInt}}
* [[Academia Platonica]]
* [[Archeanassa]]
* [[Platonismus]]
* [[5451 Plato]]

== Nexus externi ==
{{Grc|Πλάτων}}
{{Fontes biographici}}
;Fontes
{{Vicifons|el:Πλάτων|Πλάτων}}
{{Vicifons|Plato}}
{{CommuniaCat|Plato|Platonem}}
* [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/perscoll?.submit=Change&collection=Any&type=text&lang=Any&lookup=Plato Werke Platons] apud [[Perseus (situs interretialis)|Perseum]] (Graece et Anglice)
* [http://gutenberg.spiegel.de/autor/462 Opera Platonis] (Theodisce, maxima ex parte a [[Fridericus Schleiermacher|Schleiermacher]] versa)
* [https://web.archive.org/web/20070820151842/http://www.slu.edu/colleges/AS/languages/classical/latin/tchmat/pedagogy/latinitas/plato/soc1.htm Platonis ''Apologia Socratis'' interprete [[Fridericus Astius|Astio]]]

; Litterae secundariae
* Karl Bormann: [http://www.philosophie-woerterbuch.de/online-woerterbuch/?tx_gbwbphilosophie_main%5Bentry%5D=39&tx_gbwbphilosophie_main%5Baction%5D=show&tx_gbwbphilosophie_main%5Bcontroller%5D=Lexicon&no_cache=1 ''Platon''] in: UTB-Online-Wörterbuch Philosophie
* [[Stanford Encyclopedia of Philosophy]]:
** Chris Bobonich: [http://plato.stanford.edu/entries/plato-utopia/ Plato de utopia]
** Timothy Chappell: [http://plato.stanford.edu/entries/plato-theaetetus/ Plato de scientia in Theaeteto]
** Dorothea Frede: [http://plato.stanford.edu/entries/plato-ethics/ Platonis Ethica: unus conspectus]
** Charles Griswold: [http://plato.stanford.edu/entries/plato-rhetoric/ Plato de artibus rhetorica et poetica]
** Richard Kraut: [http://plato.stanford.edu/entries/plato/ Plato]
** Nickolas Pappas: [http://plato.stanford.edu/entries/plato-aesthetics/ Platonis aesthetica]
** C. D. C. Reeve: [http://plato.stanford.edu/entries/plato-friendship/ Plato de amicitia et amore]
** Allan Silverman: [http://plato.stanford.edu/entries/plato-metaphysics/ Platonis metaphysica ac epistemologica aetatis mediae]

; Bibliographiae
* Luc Brisson, Frédéric Plin: [http://platosociety.org/plato-bibliography/ Bibliographiae annorum 2001–2008]

; Societas litteris eruditorum
* [https://web.archive.org/web/20140410205843/http://www.platosociety.org/newcontacts.html The International Plato Society] (anno 1989 condita; quarto quoque anno ''Symposium Platonicum'' apparet)

== Notae ==
<references/>
{{1000 paginae}}
{{Myrias|Homines}}

[[Categoria:Nati 428 a.C.n.]]
[[Categoria:Mortui 348 a.C.n.]]
[[Categoria:Auctores Graeci antiqui]]
[[Categoria:Discipuli Socratis]]
[[Categoria:Ontologi]]
[[Categoria:Philosophi academici]]
[[Categoria:Philosophi amoris]]
[[Categoria:Philosophi Graeci]]
[[Categoria:Philosophi linguae]]
[[Categoria:Plato|!]]
[[Categoria:Platonismus]]
[[Categoria:Realismus moralis]]
[[Categoria:Scriptores Graeciae antiquae]]
[[Categoria:Scholarchae Academiae]]