1920
1920 (MCMXX) waor e sjrikkeljaor wat begós op 'nen doonderdaag.
Gebäörtenisse
[bewirk | brón bewèrke]- 10 jannewarie - Eërsjte Algeimene Vergadering van de Volkerbóndj.
- 10 jannewarie - Danzig wirt losgemaak van 't Duutsj Riek en kump ónger besjerming van de Volkerbóndj.
- 16 jannewarie - Ein jaor nao ratificatie wirt de dreuëglègking van de Verenigde Sjtate effectief.
- 9 fibberwarie - Neuge sjtate sjloete in Paries 't Sjpitsbergeverdraag. De Noorse soevereiniteit wirt erkènd, mèr de verdraagsjlutende partieje maoge de baojemsjatte van ’t eilandj exploitere.
- 14 fibberwarie - Lenin nump de definitief besjlissing óm Pole aan te valle.
- 26 fibberwarie - De stèlle film Das Cabinet des Dr. Caligari kump oet in Duitsland.
- 25 miert pès 12 oktober - Pools-Russische Aorlog.
- 20 april pès 12 september - De eësjte Olympische Sjpele nao de Eësjte Waereldaorlog waere gehawte in Antwerpe. 29 lènj numme deil aan 129 wedsjtrieje. Duutsjlandj, Oasteriek en Hongarije waere van deilname oetgesjlaote. De Verenigde Sjtate behaole 27 gouwe medailles, Italië 13 en Groat-Brittannië 12.
- 17 mei - De KLM äöpent häör eësjte liendeens: Amsterdam - Londe.
- 20 mei - 't Militaire vleegkamp Sjiphol wirt de burgerlóchhave Sjiphol.
- 18 augustus - Inveuring van 't vrouwekeesrech in de Verenigde Sjtate.
- 3 september - De stèlle film Way Down East kump oet in de VS, die väöl woort bekritiseerd veur zien modern depictie vaan vrouwlui
Nobelprieze
[bewirk | brón bewèrke]- Natuurkunde: Charles Édouard Guillaume "um de deenste die heer heet beweze aon de percisiemetinge in de natuurkunde door zien oontdèkking vaan anomalieë in nikkel-staollegeringe."
- Sjemie: Walther Hermann Nernst "veur zie werk in de thermosjemie."
- Geneeskunde: Schack August Steenberg Krogh "um zien oontdèkking vaan 't capillair motorisch reguleringsmechanisme."
- Literatuur: Knut Hamsun "um zie monumentaol werk Markens Grøde".
- Vrei: Léon Bourgeois "[um zien deilnaome aon] allebei de Haagse Vreidesconferenties (1899 en 1907) en veur zie werk aon wat de Volkerboond woort in zoe'n maot tot heer dèks dee ziene 'geisteleke vaajer' woort geneump."
Gebore
[bewirk | brón bewèrke]- 1 jannewarie - Rinus Gosens, Nederlands voetballer en voetbaltrainer (gesjtorve 2008)
- 2 jannewarie - Armand Pien, Belzje waerman en pionier van de Vlaamse televisie (gesjtorve 2003)
- 6 jannewarie - Hetty Blok, Nederlandse actrice, cabaretière, regisseusse en zangeres (gestorve 2012)
- 14 jannewarie - Bertus de Harder, Nederlandse voetballer en voetbaltrainer (gesjtorve 1982)
- 22 jannewarie - Sir Alf Ramsey, Èngelsje voetbalcoach (gesjtorve 1999)
- 2 fibberwarie - Stan Ockers, Belzje fitserenner (gesjtorve 1956)
- 13 miert - Leo Pagano, Nederlandse radioversjlaaggaever (gesjtorve 1999)
- 31 miert - Marga Minco, Nederlandse journaliste en sjriefster
- 3 april - John Demjanjuk, Oekraïense verdachte van aorlogsmisdade (gesjtorve 2012)
- 3 april - Nida Senff, Nederlandse zjwömster en olympisch kampioene (gesjtorve 1995)
- 5 april - Barend Biesheuvel, Nederlandse minister-president (gesjtorve 2001)
- 18 mei - Karol Józef Wojtyla, Poolse geistelike, de latere paus Johannes Paulus II (gesjtorve 2005)
- 19 mei - Hans Kaart, Nederlandse acteur en tenor (gesjtorve 1963)
- 26 mei - Peggy Lee, Amerikaanse zangeres (gesjtorve 2002)
- 16 juli - Stan Haag, Nederlandse programmamaeker, radiopresentator en leedjessjriever (gesjtorve 2001)
- 17 juli - Juan Antonio Samaranch, Sjpaanse veurzitter van 't Internationaal Olympisch Comité (gesjtorve 2010)
- 21 juli - Constant Nieuwenhuys, Nederlandse kunssjilder (gesjtorve 2005)
- 17 augustus - Maureen O'Hara, Ierse actrice (gesjtorve 2015)
- 18 augustus - Shelley Winters, Amerikaanse actrice (gesjtorve 2006)
- 29 augustus - Charlie Parker, Amerikaanse jazzmusicus (gesjtorve 1955)
- 1 september - Hubert Lampo, Vlaamse sjriever (gesjtorve 2006)
- 5 september - Fons Rademakers, Nederlandse filmregisseur, -producent en -acteur (gesjtorve 2007)
- 16 september - Hannie Schaft, Nederlandse verzètssjtriedster (gesjtorve 1945)
- 27 november - Abe Lenstra, Friese voetballer (gesjtorve 1985)
- 13 december - Jan de Troye, Nederlandse radioversjlaaggaever en ómroopbesjtuurder (gesjtorve 2006)
Gesjtorve
[bewirk | brón bewèrke]- 1 jannewarie - Zygmunt Gorazdowski (74), Poolse preester en heilige
- 24 jannewarie - Amedeo Modigliani (35), Italiaanse kunssjilder en beeldhouwer
- 20 fibberwarie - Jacinta Marto (9), Portugese zieneres in Fátima
- 14 juni - Max Weber (56), Duutsje econoom, gesjiedkundige, rechsgeleërde en socioloog
- 25 oktober - Alexander I van Griekenland (27)
- 8 november - Abraham Kuyper (83), Nederlandse theoloog en politicus