учир
Монголоор
[засварлах]Үгийн гарал
[засварлах]Үгийн дуудлага
[засварлах]- [uʧir]
Үндэсний бичиг
[засварлах]- ᠡᠣ᠊ᠴ᠊ᠢ᠊᠊ᠷ
- (учир)
Үгийн утга
[засварлах]- I нэр.
- Хэрэг явдлын уг үүсгэл, шалтгаан, байдал
- Тул
- Ёс, ёсзүй
- Хэрэг явдлын утга агуулга
- II нэр.
- Тавилан, хувь, учрал, ерөөл
Ойролцоо үг
Нийлмэл үг
[засварлах]- учир мэдэх - а.юмны шалтгааныг мэдэх, юм мэдэх, юм ойлгох; б.шилж. хуйвалдах
- учир мэдэхгүй - а.юм мэдэхгүй, мэдлэг муутай; б.хэрэг явдлын шалтгаан байдлыг мэдэх хэмжээнд хүрээгүй, бага балчир
- учир мэдэхтэй болох - хэрэг явдлын шалтгаан байдлыг ойлгох хэмжээнд хүрсэн
- учир нь олдох - а.шалтгаан нь олдох; б.хэрэг явдлын мөн чанар олдох
- учир иймд - байдал иймд
- учир ургуулах - а.хэрэг тарих; б.хоёр хүн бие биедээ сайн болох
- учир шалтгааны ухаан ш.у. - сэтгэхүйн хууль болон түүний хэлбэрийн тухай шинжлэх ухаан, логик
- учраа олох - а.эв зүйгээ олох, нэг нэгнийгээ ойлгож эвээ олох; б.эзнээ олох, эд юм эзэнтэй болох
- учраа хэлэх - байгаа байдлаа хэлэх
- ийм учир - ийм тул
- тийм учир - тийм тул
- хэлсэн үгний уч-рыг олохгүй байх - хэлсэн үгний утга агуулгыг ойлгохгүй байх
- уулзах учир - уулзах хувь ерөөл, уулзах тавилан
Зөв бичихзүй
[засварлах]Кирил бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]у|чир нэр. ~ мэдэхгүй (тул) тийм ~ (ёс) ~ зүй хорш.(а.юмс үзэгдлийн жам ёс; б.логик) (утга агуулга) хэлсэн үгний учрыг олохгүй байх II.(учрал) уулзах ~тай байх, учрыг, учирт, учраас
Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]
Орчуулга
[засварлах]Хоршоо үг
[засварлах]- учир байдал - хэрэг явдлын шалтгаан нөхцөл
- учир дүрс - а.хэрэг явдлын шалтгаан болоод гадаад байдал; б.ажил үйлд хандах эв дүй
- учир дүрсгүй - ямар ч шалтгаангүй, эх адаггүй, жигтэйхэн
- учир жанцан - хэрэг явдлын шалтгаан нөхцөл, учир байдал
- учир жанцангүй - шалтаг шалтгаангүй, учир утгагүй
- учир зүг - хэрэг явдлын шалтгаан, нөхцөл байдал
- учир начир - а.хэрэг явдлын шалтгаан; б.эмх цэгц
- учир начиргүй - а.юмны байдал шалтгааныг үл харгалзан; б.эмх замбараагүй
- учир начиртай - а.мөн чанар, шалтгаан бүхий; б.эмх цэгцтэй
- учир утга - шалтгаан нөхцөл болоод агуулга
- учир утгагүй - учир зүггүй
- учир чиг - алив зүйлийн зорилго, чиглэл
- учир чиггүй - ямар ч зорилго чиглэлгүй
- учир шалтгаан - хэрэг явдлын үүсэх нөхцөл болоод үүсгэл холбогдол
- учир шалтгаангүй - учир нөхцөлгүй, шалтгаан нөхцөлгүй
- учир төлөв - а.юмс үзэгдлийн нөхцөл шалтгаан; б.юмс үзэгдлийн байр байдал, дүр төрх
- үг учир - юмны учир шалтгаан, нөхцөл байдал
- учир зүй - а.юмс үзэгдлийн жам ёс; б.логик
- учир ёс - юмны нөхцөл шалтгаан болоод зүй тогтоол
Товчилсон үг
[засварлах]Хэлц үг
[засварлах]Өвөрмөц хэлц
[засварлах]- учрыг нь олох - алах~Ажлыг нь дуусгаад, наад хоёр залуугийнхаа учрыг нь олоорой.
- учрыг нь олж, хужрыг тунгаах - аливаа юмны учир зүйг нарийн нягталж үзэх, юманд нягт нямбай хандах~Та нар загнах балбахаа яарах хэрэггүй, учрыг олж хужрыг тунгааж хэлж өг (С.Удвал, Их хувь заяа).
Хэвшмэл хэлц
[засварлах]- Өвсөн гэрийн өмнө өнгөтэй дэн хэрэггүй
- Учир мэдэхгүй хүнд үнэн үг хэрэггүй
- Улаан нялх хүүхэд уйлахаараа айлгана
- Учир мэдэхгүй ноён уурлахаараа айлгана
- Ургаа мод үндэстэй
- Учир явдал шалтгаантай
- Ургамал хэдий нарийн боловч нахиагаа даадаг
- Учир хэдий нарийн боловч утгаа даадаг
- Ус гүн гэж гатлахаас бүү ай
- Учир бэрх гэж давахаас бүү ай
- Ус ирэхээс өмнө сувгаа зас
- Учир ирэхээс өмнө замаа зас
- Ус ирэхээс урьд сувгаа малт
- Учир гарахаас урьд аргаа бэлд
- Ус уухгүй үхрийн толгойг бүү дар
- Учир мэдэхгүй хүний толгойг бүү илбэ
- Утас зүүгээ дагадаг
- Учир зүйгээ дагадаг
- Уур хэдий их боловч
- Цээжээ дэлбэлдэггүй
- Учир хэдий их боловч
- Үйлийг дуусгадаггүй
- Ухаан жолоогүй
- Учир начиргүй
- Учир зүйг мэдвэл мэргэн
- Ухаан сургаал бүрдвэл цэцэн
- Учир мэдэхгүй ноён болохоор
- Учир мэдэх боол бол
- Учир мэдэхгүй хүнд сургаал хэлэх
- Ургацгүй газарт тариа хайсантай адил
- Учир мэдэхгүй хүнд үг бүү хэл
- Ус уухгүй үхэрт ховоо бүү хөдөлгө
- Учир мэдэхгүй хүнд
- Ууц бүү гарга
- Учир мэдэхгүй хүнд үг хайран
- Үнэр мэдэхгүй хамарт сан хайран
- Учир хэдий багахан боловч
- Учрал нь маш их гайхамшигтай
- Учир эс мэдэх ноён болохоор
- Учир мэдэх боол болсон нь дээр
- Учиртай цагт эд малаа зарж ядагч баянаас
- Учир явдал тохиолдуулан явагч үгээгүй бүр дээр
- Хэт нутаг хаана вэ
- Хэрэг зориг хэнд вэ
- Унаган нутаг хаана вэ
- Учир зориг хэнд вэ
- Юм болгон учиртай
- Учир бүхэн утгатай
Аман зохиолд орсон нь
[засварлах]Зүйр үг
[засварлах]- Учрыг нь олж хужрыг нь тунгаах
- Мөчрийг нь олж мөчийг нь тоолох
Тайлбар: үнэн мөнийг нь олох
- Юманд учир бий
- Модонд мөчир бий
Тайлбар: юм заавал учир шалтгаантай байдаг
Цэцэн үг
[засварлах]- Учир мэдэж уяа тайлах
Тайлбар: бодолтой хөдлөх