Жан Омер Мари Габриель Монне (фр. Jean Omer Marie Gabriel Monnet), (9.11.1888). Шачмы вӓржӹ Коньяк хала, Шаранта, Франци — (Колен 16.3.1979), (Колымы вӓржӹ Париж), Франци) — француз бизнесмен, кугижӓнӹш йенг.

Европа Ушемымӹштӹмӓштӹ пиш кого рольым мадын.

Европа Ушемлӓн шачаш манын коклышы курымын эртӹшӹ кок кого вырсы инспирацим пуэнӹт. Кӹзӹтшӹ Унионым (Ушемӹм) ынгылаш манын, тидӹм пӓлӓш уты агыл. Седӹндонат шайыштмашнам коньякым выжалышы фабрикант француз Жан Монне (Jean Monne) гӹц тӹнгӓлӹнӓ, кыды ӹшке жепӓш Европым яжон пӓлен, шӱмжӹ вашт яратен дӓ шукы сӓндӓлӹкӹштӹ каштын шоктен.

Тӱнымбалныш Пӹтӓриш вырсы дӓ Монне

Монне, Жан
Монне, Жан
Шочмаш дене лӱм	франц. Omer Marie Gabriel Jean Monnet
Шочын	1888 ин 9 ноябрьын[…]
Шочмо вер	Коньяк[d];
Колен	1979 ин 16 мартын[…] (90 и)
Колымо вер	The Jean Monnet House[d], Базош-сюр-Гион[d];
Страна	Франций[d];
Тыршымаш алан	дипломат, экономист, политик, боец французского Сопротивления, бизнесмен
Шаблон:Wikidata gender switch	Сильвия де Бондини[d]
Чап пӧлек да премий	премия Эразма[d] (1977 и) Премия мира Уотелера[d] (1953 и) почётный гражданин Европы[d] (1976 и)
	Медиафайлы на Викискладе

Тӱнӹмбалныш Пӹтӓриш вырсы 1914—1918-шӹ ивлӓн Германи ваштареш кредӓлмӓштӹ коалициштӹ ылшы Франци дон Англи лоштыш льыскыдемшӹ кӹлӹм Монне раскыдын ужын. Каналын кок сирӹштӹжӓт икӹжӓк-иктӹ вӹкӹ ӹнянӹде анженӹт дӓ лач шоэн вӓшлиӓлтшӹ эдемвлӓ веле пашкудын йӹлмӹлӓжӹ попен мыштен.

Жан Монне кого опытан коммерсант ылын дӓ кыце шукыштат агыл пашкуды сӓндӓлӹквлӓ, вырсы ивлӓм ӹлен лӓктӓш дӓ халыкыштым пукшен лыкташ манын киндӹ дон вес керӓл продуктывлӓм аран-аран нӓлӓш тӹнгӓлӹт, анзыцок ужын. Киндӹ шӹренжок монополиствлӓн кидӹштӹ ылын, седӹндонат коалицишкӹ ушнышы сӓндӓлӹквлӓ тидӹм шергӓш ӓк доно нӓлӓш тӹнгӓлӹт ылын.

Монне пӹтӓри Францин, вара Кого Британин парвительствыжы докы кыце ыш доно киндӹ дон вес керӓл продуктывлӓм нӓлмӹлӓ, ядмаш доно лӓктӹн. Пӹтӓрижӹ гӹнь, Монне вӹкӹ пиш когон ӹнянӹде анженӹт, но шотлен лыкмыкышты, лачокшымат тӹдӹ делам попымыжым ынгылнеӹт дӓ тидӹ паштек Монне киндӹ дӓ провизи нӓлмӓшӹм Лондонышты вӓрлӓнӹшӹ конторыжы гач координируяш тӹнгӓлеш.

Тӱнымбалныш Пӹтӓриш вырсы «урам!» саслен-саслен тӹнгӓлӓлтӹн, тӹ салтаквлӓлӓн, кыдывлӓ Äтямӱлӓндӹн лӹмнержӹ верц кредӓлӓш маршируенӹт, мактымы шаявлӓм шукым попенӹт. Но махань сӹрӓн, лачокшымат, вырсы ылын дӓ маняр шукы ойхым тӹдӹ канден — тидӹм ынгылен шомыкышты, Европын гражданвлӓжӹ вырсы вӹкӓт анжалтышыштым вашталтенӹт.

Кыце толшашышты Европышты кредӓлдеок, вырсывлӓдеок ӹлӓш лиэш, тидӹ гишӓн тӹнӓм Жан Монне веле агыл шанен. Халыквлӓлоштыш иквӓреш пӓшӓм ӹштӹшӹ орган 1920-шы ин Женевын Халыквлӓн Ушемӹм ӹштен, кышты Жан Моннелӓн Генеральный секретарьын палшыкалышын должностьым пуэнӹт. Халыквлӓ лошты хытырен дӓ иквӓреш пӓшӓм ӹштен, вырсывлӓ докы нӓнгешӹ конфликтвлӓм решӓш лиэш манын Халыквлӓн Ушем шанен. Кыце пӓленӓ, ти шотышты пурым шанышы Ушем, задачыжым ӹштен кердде дӓ 1939-шӹ у вырсы тӹнгӓлӓлтӹн.

↑ ^1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 Jean Omer Marie Gabriel Monnet // Biografisch Portaal — 2009.
↑ ^3,0 ^3,1 Jean Monnet // Encyclopædia Britannica (англ.)
↑ ^4,0 ^4,1 (unspecified title) — 1886.

[_b132c2d4f9c3b6e5-1] 1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.

[_a077b40e616b1a4a-2] 2,0 ^2,1 Jean Omer Marie Gabriel Monnet // Biografisch Portaal — 2009.

[_cf3304afd5a7b873-3] 3,0 ^3,1 Jean Monnet // Encyclopædia Britannica (англ.)

[_142c97c7c8e11acc-4] 4,0 ^4,1 (unspecified title) — 1886.

[4]

[1]

[2]

[3]