Stahflegen
| Stahflegen; Stahimmen | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Systematik | ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||
| Wetenschoplich Naam | ||||||||||||||||||||||||||||
| Syrphidae | ||||||||||||||||||||||||||||
| Latreille, 1802 |
De Stahflegen oder Stahimmen (Syrphidae) sünd en Familie mank de Flegen (Brachycera) un weert to de Ornen vun de Tweeflunken (Diptera) torekent. Dat gifft bi 6.000 Aarden mank de Stahflegen, dor leevt bi 1.800 vun in de Paläarktis. Sunnerlich upfallen deit, datt se bi’t Flegen in’e Luft „stahn“ könnt, ok wenn dat weiht. Dor hefft se ok ehrn Naam vun weg. Bovenhen gifft dat allerhand Aarden, de „verkleed“ sik un laat na wehrhaftige Aarden mank de Huudflunken mit en Stickel.
Wie se utseht
[ännern | Bornkood ännern]De allerhand Aarden mank de Stahflegen verscheelt sik duchtig. De wecken Aarden laat vun Farv un Muster na Mossimmen, Wöpsen oder Immen. So könnt se slank dör’nanner brocht weern mit düsse Aarden, man sünd doch sülms ganz mack. Wenn se sik so „verkleedt“ hefft, doot se gegen ehre Freetfeende over, as wenn se gefährlich weern. Man anners, as ehre Vorbiller hefft se alltohopen keen Stickel. Dat Lief kann stevig ween, man ok lang un slank. Dat gifft Aarden mit un sunner Haare.
Wie de Stahflegen leevt
[ännern | Bornkood ännern]Adulte Stahflegen fleegt mit en hoge Flunkenfrequenz bit hen to 300 Hertz (Swirrfloog). Dor könnt se ok längere Tied lang up een Steed „stahn“. Upfallen deit, datt se ehr Umto faken reinweg „unnersöökt“ un dor u. a. leifig bi dör Spleten un opene Finsters in Wahnungen rinkaamt. Man meist schafft se dat avers nich wedder rut un blievt an de Finsterruten hangen un verdöst dor denn.
Freten doot se Nektar un Pollen. Vundeswegen speelt de Stahflegen en bannige Rull bi dat Bestüven vun Planten. In de matigen Breeden sünd de Stahflegen blangen de Immen (Apoidea) de gröttste Bestüvergrupp. Bi allerhand Tests is rutkamen, datt de Stahflegen sik mit’e Ogen torechtfinnt un an’n leevsten up geele Blöten fleegt.
Wie de Budden leevt
[ännern | Bornkood ännern]Gegen de adulten Deerter over verscheelt sik dat Leven vun de Budden duchtig. Sunnerlich verscheelt se sik bi dat Freten. Alltohopen könnt de Budden vun de Stahflegen in dree Kategorien indeelt weern.
Allerhand Aarden freet as Budden Blattlüse. Dor scheert se sik nich sunnerlich dor um, wat for’n Blattluusaart dat nu is. Xanthrandus comptus un Syrphus tricinctus freet nich bloß Blattlüse, man se suugt ok de Rupen vun Bottervagels un Blattwöpsen ut. Mesembrina-Aarden jaagt in’e Schiete na annere Flegen ehre Budden un Syrphus nigritarsis-Budden freet de Eier un later ok de Budden vun sunnerliche Blattkävers. Bi 100 Aarden in Middeleuropa sünd Blattluusjagers un jaagt ehre Büte in’e Schummertied un packt ehr mit de kräftigen Mundwarktüge. Dor suugt een enkelte Budde bit hen to 100 Blattlüse an’n Dag ut.
Tominnst to’n Deel as Rövers leevt de Volucella-Aarden as Budden in de Nester vun Mossimmen, Hoornimmen un Wöpsen, to’n Deel vun Plantenaffall un to’n Deel vun ehre Weerte. Dat fallt ok up, wie faken de Microdon-Budden bi de Bowarke vun Iemecken leevt. Se laat as Naaktsniggen un weert dor nich angrepen.
Denn gifft dat noch en annere Grupp vun Budden, de nehrt sik vun Plantenssapp un Plantenaffall. Dor höört u. a. de Zittlosenflege (Lampetia armipes) un de Fichten-Kattengoldflege (Cheilosia morio) to.
Hier höört ok de Budden vun de Chrysogaster'-Aarden hen. Se leevt in fuchtige Eer, just so, as de Microdon-, Chrysotoxum-, Mallota-, Cerioides-, Zelima-, Spilomyia- un Ferdinandea- Budden in fuchtig Holtmehl leevt. Temnostoma vespiforme graavt sülms Gänge in möre Barkenstämm.
Brachypoda bicolor un Eristalis tenax tolest freet Modden un Rottels in bannig fuchtige Eer un Gülleputten. Rhingia-Aarden un de Lüttje Mestimme (Syritta pipiens) leevt in de Schiete vun allerhand Söögdeerter.
-
D Stahflege Helophilus pendulus leggt Eier
-
De frischen Eier up en Blatt
-
De Eier vun dichtbi bekeken
-
En enkelte Budde, de dor utkrapen is.
-
Budde vun en unbestimmte Aart
-
Budde vun en Stahflege as Röver: Se suugt en Blattluus ut.
-
De Poppe vun en unbestimmte Stahflegenaart
-
En Rottensteertbudde, de in natte Biotope vorkamen deit, wie de ok bi de Mestimme to finnen is.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Bastian O. (1986): Schwebfliegen; Neue Brehm-Bücherei Band 576, Wittenberg.
- Bothe G. (1996): Schwebfliegen; Deutscher Jugendbund für Naturbeobachtung, Hamborg
- Haupt J. Haupt H (1998): Fliegen und Mücken: Beobachtung, Lebensweise, Naturbuch, Augsborg
- Honomichl K., Bellmann H. (1994): Biologie und Ökologie der Insekten; CD-Rom, Gustav Fischer Verlag, Stuttgart.
- Kormann K. (1988): Schwebfliegen Mitteleuropas, Landberg, München.
- Kormann K. (2002): Schwebfliegen und Blasenkopffliegen Mitteleuropas, Fauna-Verlag, Nottuln.
- Röder G. (1990): Biologie der Schwebfliegen Deutschlands (Diptera, Syrphidae)., Keltern-Weiler.
- Schmid U. (1996): Auf gläsernen Schwingen – Schwebfliegen, Stuttgarter Beiträge zur Naturkunde, Serie C, 40 (80 Seiten), Staatliches Museum für Naturkunde Stuttgart.
- Veen, M.P. van (2004): Hoverflies of Northwest Europe, Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging, Utrecht.