Brontekst bekijken van Veldkrekel

{{Taxobox
| type=dier
| afbeelding=Gryllus campestris male (4725285630).jpg
| afbeeldingtekst=Mannetje
| rijk = [[Dieren (biologie)|Animalia]] (Dieren)
| stam=[[Geleedpotigen|Arthropoda]] (Geleedpotigen)
| onderstam=[[Zespotigen|Hexapoda]] (Zespotigen)
| klasse=[[Insecten|Insecta]] (Insecten)
| orde=[[Rechtvleugeligen|Orthoptera]] (Krekels en sprinkhanen)
| onderorde=[[Ensifera]]
| familie=[[Krekels|Gryllidae]]
| onderfamilie=[[Gryllinae]]
| geslacht=''[[Gryllus (geslacht)|Gryllus]]''
| w-naam=''Gryllus campestris''
| auteur=[[Carl Linnaeus|Linnaeus]]
| datum=1758
}}
{{Luister2|Gryllus campestris - sound.ogg|Geluid van de veldkrekel ''(Gryllus campestris)''}}

De '''veldkrekel''' (''Gryllus campestris'') is een [[insecten|insect]] uit de familie van de [[krekels]] (Gryllidae). De soort werd vermeld door [[Carl Linnaeus]] in zijn ''[[Systema naturae]]'' uit 1758. Oorspronkelijk werd de wetenschappelijke naam ''Acheta campestris'' gebruikt.<ref name="SPECIES">{{Citeer web | url = http://orthoptera.speciesfile.org/Common/basic/Taxa.aspx?TaxonNameID=16129| titel = ''Gryllus campestris''| auteur = Orthoptera Species File (Version 5.0/5.0)}}</ref>

==Uiterlijke kenmerken==
De veldkrekel heeft vleugels maar leeft voornamelijk op en in de bodem. Hij heeft een rond lichaam en een gedrongen bouw. Kop en halsschild zijn zeer stevig en glanzend zwart, de voorzijde lijkt enigszins op een helm. Bij het mannetje is de vleugelbasis lichter tot geel terwijl bij het vrouwtje de vleugels overwegend bruin zijn. Met haar relatief grote [[Achterlijf (insect)|achterlijf]] heeft zij een plomper uiterlijk.

De mannetjes worden 18 tot 26&nbsp;mm lang, vrouwtjes worden 19 tot 27&nbsp;mm.<ref name="KREK">{{Citeer boek|achternaam = Roy Kleukers & René Krekels|titel = Veldgids sprinkhanen en krekels|datum = 2004|ISBN = 90 5011 193 9|uitgever = Uitgeverij KNNV}}</ref><br>De mannetjes zijn echter ook makkelijk van de vrouwtjes te onderscheiden doordat deze laatste een duidelijk zichtbare [[ovipositor|legbuis]] hebben waarmee de eitjes in de bodem worden afgezet. De legbuis heeft bij deze soort een verdikking aan het uiteinde. Bij jonge [[Nimf (biologie)|nimfen]] is seksuele differentiatie op zicht zo goed als onmogelijk. De [[cercus|cerci]] zijn zowel bij de mannetjes als bij de vrouwtjes relatief lang en draadvormig. De volwassen veldkrekel is doorgaans te zien (en te horen) van begin mei<ref name=":0">{{Citeer boek |titel=Encyclopedie Van Het Dierenrijk |achternaam=Marcon |uitgever=Atrium |datum=1983 |pagina=66 |isbn=90-6113-334-3}}</ref> tot uiterlijk eind juli. De veldkrekel is daarmee de eerste [[rechtvleugeligen|sprinkhaanachtige]] die in het seizoen gehoord wordt.

===Onderscheid met andere soorten===
De veldkrekel is door het zwarte lichaam en plompe voorkomen alleen met de [[zuidelijke veldkrekel]] (''Gryllus bimaculatus'') te verwarren. Deze laatste soort heeft een [[halsschild]] dat even breed is als de kop, bij ''Gryllus campestris'' is het halsschild smaller dan de kop. De zuidelijke veldkrekel komt in de [[Lage Landen]] in het wild normaal gesproken niet voor.

==Verspreiding==
De veldkrekel komt voor in centraal- en zuidelijk [[Europa (werelddeel)|Europa]], noordelijk [[Afrika]] en westelijk [[Azië]].<ref>[https://observation.org/species/1933/maps/ Verspreidingskaart Observation.org]</ref>

In Nederland komt de veldkrekel voor in [[Het Gooi]], de duinen van [[Voorne-Putten]] en [[Schouwen-Duiveland]], de [[Veluwe]], Noord-Brabant en Zuid-Limburg.<ref>[https://waarneming.nl/species/1933/maps/ Verspreidingskaart Waarneming.nl]</ref>

In [[Vlaanderen]] is de soort bedreigd<ref>{{citeer web|url=https://pureportal.inbo.be/portal/files/13182123/Maes_etal_2017_IUCNRodeLijstSprinkhanenEnkrekelsInVlaanderen.pdf|titel=IUCN Rode Lijst van de sprinkhanen en krekels in Vlaanderen |uitgever=[[Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek]]|bezochtdatum=28 juli 2017|datum=2017}}</ref> en wordt hij voornamelijk opgemerkt in de provincie [[Limburg (Belgische provincie)|Limburg]] en de [[Antwerpen (provincie)|Antwerpse]] [[Kempen (streek)|Kempen]] waar er plaatselijk nog vrij grote [[metapopulatie]]s voorkomen. Met enkele middelgrote populaties in de omgeving van [[Diest]] maar ook kleine en dus erg kwetsbare [[relict]]populaties zoals bijvoorbeeld in [[Kessel-Lo]] - waar hij in het gazon van twee kleine aanpalende tuinen voorkomt - en in [[Keerbergen]] ([[Kruisheide]]), is deze insectensoort zeldzaam tot zeer zeldzaam in [[Vlaams-Brabant]]. In [[Oost-Vlaanderen]] zijn er nog twee gekende vindplaatsen (een grote populatie in [[Stekene]] tegen de Nederlandse grens en een relictpopulatie op een oude zandheuvel van een golfterrein in [[Sint-Martens-Latem]]).<ref>Dekoninck W., Lock K., Bonte D., Grootaert P., (2002). De sprinkhanen en krekels van enkele Oost-Vlaamse landduinrelicten: mogelijkheden voor de Veldkrekel? Saltabel, 19: 9-14</ref> In [[West-Vlaanderen]] leek de soort sinds 1980 uitgestorven te zijn, maar in 2016 werd hij herontdekt op de [[Schobbejakshoogte]].<ref>[https://waarnemingen.be/species/1933/maps/ Verspreidingskaart Waarnemingen.be]</ref><ref>{{Citeer web|url=https://www.natuurpunt.be/nieuws/veldkrekel-tjirpt-na-meer-dan-35-jaar-opnieuw-west-vlaanderen-20160623|uitgever=Natuurpunt|bezochtdatum=23 juni 2016|datum=23 juni 2016|titel=Veldkrekel tjirpt na meer dan 35 jaar opnieuw in West-Vlaanderen}}</ref>

==Biotoop==
[[Bestand:Veldkrekelbiotoop DSCN6038.JPG|thumb|Veldkrekelbiotoop van begraasd heischraal grasland]]

Het [[biotoop]] van de veldkrekel bestaat uit zonnige, droge en schrale, licht begroeide plaatsen. In zijn noordelijk [[verspreidingsgebied]] komt hij bijna uitsluitend voor in [[Oligotrofie|oligotrofe]] [[grasland]]- en heidegebieden. De veldkrekel is een warmteminnende en bodembewonende soort die noch vliegt, noch klimt. Om zich te beschermen graaft hij een verticale gang<ref name=":0" /> onder graspollen of plantenwortels en maakt hiervoor gebruik van zijn sterke kaken of [[Mandibel (geleedpotigen)|mandibels]]. Eén per één werkt hij achterwaarts kruipend een hoopje aarde naar buiten. De vochtige zandkorrels worden zo goed en zo kwaad mogelijk bijeengehouden door ze tussen kop en borststuk tegen de bodem te drukken en naar buiten te slepen. Eenmaal enkele centimeters van de ingang verwijderd, verspreidt de krekel het aangesleepte materiaal door hevig met zijn achterste poten te bewegen, zodanig dat het uitgegraven zand tussen de vegetatie niet opvalt. De tunnel is gewoonlijk tussen de 20 en 30&nbsp;cm diep met een diameter van ongeveer 15&nbsp;mm en eindigt in een kleine ronde ruimte waarin overwinterd wordt.

Door zijn deels ondergrondse levenswijze verdraagt de veldkrekel een hoge begrazingsdruk<ref name="Gawalek">Gawalek M., Dudek K., Ekner-Grzyb A., Kwiecinski Z., Sliwowska J. (2014). Ecology of the field cricket (Gryllidae) in farmland: the importance of livestock grazing. North-Western Journal of Zoology 10 (2)</ref> en verkiest dit zelfs wegens de ijle, schrale vegetatie met hier en daar kale plekken die daardoor ontstaat<ref name="Nijs">Nijs G., Lambrechts J., D’Haeseleer J., Jacobs I. & Veraghtert W., 2013. Inventarisatie van heiderelicten in Vlaams-Brabant. Rapport Natuurpunt Studie 2013/13, Mechelen.</ref> en waardoor de krekel zijn temperatuur snel kan doen stijgen zonder zich al te ver van de ingang van het hol te moeten verwijderen. Tegelijkertijd kan het geluid dat door mannetjes geproduceerd wordt, verder dragen.<ref name="Wiley">Wiley R.H., Richards D.G., (1978) Physical constraints on acoustic communication in the atmosphere: Implications for the evolution of animal vocalizations. Behavioural Ecology and Sociobiology 3: 69-94</ref> Hoewel de holletjes naar alle windrichtingen wijzen, zullen de meeste naar het zuiden, zuidoosten of zuidwesten gericht zijn.<ref name="Gawalek" />

==Voortplanting==
[[Bestand:Gryllus campestris female (4724690375).jpg|thumb|Vrouwtje]]
[[Bestand:Veldkrekel Kalmthoutse Heide Ruben Foquet 20130527.jpg|thumb|Mannetje]]
[[Bestand:Yug?1.svg|thumb|Nimf]]

Veldkrekels zijn [[semelpariteit en iteropariteit|semelpare]] of [[univoltien]]e insecten, waarbij enkel de nimf overwintert. Na de laatste vervelling, bij warm weer vanaf half april, knagen ze vlak voor het hol planten weg om een soort podium, [[arena (gebouw)|arena]] genoemd, te maken. De oppervlakte van dit podium varieert tussen de 3&nbsp;cm² en 72&nbsp;cm².<ref name="Hahn">Hahn S., Lorch D., (2005) Besiedlungsmuster und Frühjarhrs-Phänologie einer Population der Feldgrille, ‘’Gryllus campestris’’ L., im westlichen Wiener Wald</ref> Hier zit de krekel te zonnen en –wat de mannetjes betreft– te tjirpen, maar bij het minste gevaar schiet hij terug zijn schuilplaats in. Bij een ietwat hogere begroeiing van de [[habitat]] zal er links of rechts van het arena een kort gangetje door de vegetatie heen geknaagd worden. Veldkrekels zijn helemaal niet strikt aan hun territorium gebonden en zullen regelmatig andere holtes bezoeken om een partner te vinden of er hun rivalen uit te verdrijven. Beide geslachten zijn immers erg territoriaal en een holte wordt enkel gedeeld met een exemplaar van het andere geslacht. Gemiddeld bezetten mannetjes maar 2,8 dagen hetzelfde arena, een kleine minderheid blijft meer dan 10 dagen de holte trouw.<ref name="Ritz">Ritz M., (2000) Verhalten der Männchen in einer Wildpopulation der Feldgrille (''Gryllus campestris'' L.) Articulata 15 (1): 87-98</ref> Op vlakten met een hoge veldkrekeldensiteit, komen er een gelijk aantal aan het hol tjirpende, aan het hol niet tjirpende en dolende mannetjes voor. Niet tjirpende mannetjes die bij een arena op wacht staan, hebben in dit geval meer kans op paren.<ref name="Hissmann">Hissmann K. (1990) Strategies in mate finding in the European field cricket (''Gryllus campestris'') at different population densities: a field study. Ecological Entomology 15: 281-291</ref> Bij een lage veldkrekeldensiteit echter, zal de populatie de neiging hebben om zich te groeperen,<ref name="Ritz" /> en zullen er verhoudingsgewijs meer tjirpende mannetjes voorkomen. In dat geval hebben zij meer kans om een vrouwtje aan te trekken dan de dolende of passieve mannetjes.<ref name="Hissmann" /> Mannetjes die geen eigen onderkomen meer hebben, zijn kwetsbaar en moeten ofwel op hun beurt een nieuwe holte inpalmen ofwel een andere schuilplaats zoeken. Dit kan onder een wortel, een steen of enig ander beschermend voorwerp, zoals zelfs bouwafval onder de vorm van plastieken platen of planken zijn. De gangen die evenwel tijdens het [[paarseizoen]] gegraven worden, zijn doorgaans niet meer zo diep.

De mannetjes zingen vanaf een temperatuur van 12-13&nbsp;°C, zowel overdag als tijdens het eerste deel van de nacht. Het geluid ontstaat door [[stridulatie]] en is typisch krekelachtig; ''kri..kri..kri'' waarbij altijd de linkervleugel onder de rechtervleugel wordt geschoven.

Eenmaal een vrouwtje in de buurt opduikt, begint het mannetje zachter en hoger te tjirpen waarbij hij haar met kleine rukjes achterwaarts nadert. Indien zij paringsbereid is, wurmt het mannetje zich onder haar en deponeert hij een [[spermatofoor|zaadpakketje]] in het geslachtsorgaan van zijn partner. Dit wit pakketje is met wat geluk ook goed te zien, na uiterlijk een half uur wordt het donkerder. Na de bevruchting wordt de [[balts]] hervat om te verhinderen dat een ander mannetje het pakketje zou verwijderen<ref>Simmons L.W., (1991) On the post-copulatory guarding behaviour of male field crickets. Animal Behavior 42: 504-505</ref>, hierbij wordt het vrouwtje ook intens door het mannetje gevolgd.

De vrouwtjes leggen reeds in mei hun eitjes die in kleine pakketjes van twintig tot veertig stuks met behulp van hun [[legboor]] in de grond worden gedeponeerd, zo’n 1.000&nbsp; in totaal.<ref name="Pearce-Kelly" /> Dit kan op de grond zijn maar ook op vermolmend hout, het celweefsel van planten of een boomstronk.<ref name=":0" /> Het leggen van de eieren gebeurt zowel in de nabijheid van het hol als verder het veld in. Na gemiddeld 26&nbsp;dagen<ref name="Pearce-Kelly">Pearce-Kelly P., Jones R., Clarke D., Walker C., Atkin P., Cunningham A. A., (1998) The captive rearing of threatened Orthoptera: a comparison of the conservation potential and practical considerations of two species’ breeding programmes at the Zoological Society of London. J Insect Conserv 2:201–210.</ref> (gewoonlijk in juni) komen de eerste nimfen uit de grond gekropen, zij zijn dan reeds 1&nbsp;mm lang, groeien zeer snel en kunnen na een zestal weken 20&nbsp;mm bereiken.
Veldkrekelnimfen doorlopen 11 verschillende [[Stadium (biologie)|stadia]].<ref name="Wallaschek">Wallaschek M., (1991). Zur Larvalentwicklung von Gryllus campestris L. 1758. Articulata, 6 (2): 163-170</ref>

Om te vervellen gaan jonge nimfen met hun kop omlaag gericht aan een grasspriet of enig andere lage plant hangen. Vlak na de vervelling hebben ze een vuile bruinrode kleur. Het [[exuvium|vervellingshuidje]] (of exuvia) wordt gewoonlijk opgegeten. De laatste twee stadia verlopen na de winter. Pas bij het voorlaatste stadium - in West-Europa rond eind maart, begin april - zal de seksuele differentiatie met het blote oog kunnen vastgesteld worden omdat de vrouwtjes een korte legbuis vertonen. Omdat de [[Imago (biologie)|imagines]] doorgaans tegen eind juli sterven,<ref name=":0" /> gebruiken de grotere nimfen de holtes van hun voorgangers, maar elk jaar zullen er ook nieuwe gegraven worden. De [[geslachtsverhouding]] verloopt ongelijk: voor elk vrouwtje komen er ongeveer 1,25 mannetjes voor.<ref name="Wallaschek" />

==Voedsel==
Als de schemering inzet komt hij tevoorschijn en gaat op zoek naar voedsel.<ref name=":0" /> Door de schraalheid van zijn biotoop is de veldkrekel niet erg kieskeurig en mag zelfs een [[polyfaag]] en [[Opportunisme|opportunist]] genoemd worden. Zijn voedsel bestaat dan ook uit wat hij in zijn onmiddellijke omgeving kan vinden. Grassen en kruiden die hij in zijn habitat tegenkomt, vormen het hoofdbestanddeel van zijn menu, maar ook hun wortels, zaden en kiemen worden verorberd. Met zijn stevige kaken gaat hij zelfs ietwat grotere zaden eerst van hun [[zaadhuid]] ontdoen om het voedzame [[kiemwit]] te kunnen bereiken. Indien voorhanden, zullen zowel de nimfen als de imagines een voorkeur hebben voor het proteïnerijke [[handjesgras]] of ook het [[raaigras]]. Van de [[paardenbloem]] worden de bladeren niet gegeten terwijl hun voedzame zaadjes soms zelfs actief opgezocht worden. Hoewel de veldkrekel zijn holte kan delen met een occasionele spin, zullen dierlijke [[eiwitten]] in de vorm van kleine, trage [[geleedpotigen]] of zelfs een dood (zoog)diertje niet versmaad worden.

==Bedreigingen en beschermingsmaatregelen==
[[Bestand:Geplagd stuk grond DSCN7456.JPG|thumb|left|Geplagd stuk grond in de Kalmthoutse Heide in België]]

In België en Nederland gaat de soort al lange tijd achteruit en is niet meer overal algemeen. Door het verdwijnen van zijn biotoop, hoofdzakelijk veroorzaakt door [[habitatfragmentatie]] en [[eutrofiëring]] van de bodem door [[overbemesting]], wordt de soort in deze twee landen steeds zeldzamer en dringen beschermingsmaatregelen zich op. Het [[plaggen]], het inzetten van schapen en eventueel het kleinschalig gecontroleerd branden,<ref>Bobbink R. et al. (2009) Branden als EGM-maatregel. Directie Kennis, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit</ref> gecombineerd met het verplaatsen van deze niet vliegende insecten, bieden een oplossing.

In [[Nedersaksen]] (Duitsland), met eind twintigste eeuw nog maar tien bekende populaties, werden nimfen in een laat [[Stadium (biologie)|stadium]] van hun [[onvolledige gedaanteverwisseling]] met succes verplaatst naar andere natuurreservaten<ref>Witzenberger K. A., Hochkirch A., (2007) Free Grilly - Umsiedlung der Feldgrille (Gryllus campestris L.) in der Diepholzer Moorniederung (Niedersachsen). Entomologie Heute 19: 75-86</ref> . In de nabijgelegen deelstaat [[Hessen]] wordt een soortgelijk initiatief met succes toegepast.

In [[Groot-Brittannië (eiland)|Groot-Brittannië]] was er tegen 1990 nog maar één bekende vindplaats in Coates, [[West Sussex]] die minder dan 100 volwassen individuen telde. Van deze populatie werden veldkrekels ''ex situ'' in de [[Zoological Society of London|Londense zoo]] gekweekt en in de vroege herfst uitgezet. In totaal werden over 8 seizoenen meer dan 17.000 nimfen in geschikte biotopen gereïntroduceerd. Dit kweekprogramma heeft deze soort voorlopig van een zekere ondergang gered en de Britse veldkrekelpopulatie bereikt nu zo'n 1.000 adulten.<ref name="Pearce-Kelly" />

==Relictpopulaties en inteelt==
In dichtbevolkte delen van Europa zoals Nederland en Vlaanderen, maar ook in grotere landen zoals [[Spanje]], [[Duitsland]] en [[Polen]], werden populaties verdrongen of door habitatfragmentatie van elkaar gescheiden en overleven de overblijvende veldkrekels in soms erg kleine biotopen. Onderzoek heeft aangetoond dat in tegenstelling tot de zuidelijke vorm [[Zuidelijke veldkrekel|Gryllus bimaculatus]],<ref>Tregenza T., Wedell N., (2002) Polyandrous females avoid costs of inbreeding. Nature 415: 71-73</ref> onze veldkrekel geen mechanisme heeft om [[inteelt]] te vermijden. Het paringsgebeuren berust op toevallige ontmoetingen tussen de individuen onderling (panmixie) die de (kleine) populatie uitmaken.<ref name="Tregenza">Bretman A., Rodriguez-Munoz R., Walling C., Slating J., Tregenza T. (2011) Fine-scale population structure, inbreeding risk and avoidance in a wild insect population. Molecular Ecology 20, 3045-3055</ref> Omdat de meeste veldkrekels doorgaans weinig mobiel zijn en zich minder dan 10 meter van hun geboorteplaats verwijderen, is het gevaar op inteelt zeer groot.
Tevens veroorzaken periodieke populatie-instortingen, waarschijnlijk naar aanleiding van slechte weersomstandigheden,<ref name="Remmert">Remmert H., (1992) Die Populationsdynamik von Feldgrillen und ihre Ursachen. Oekologie: ein Lehrbuch: 196-200. Springer Verlag, Berlin</ref> een [[populatieflessenhals|genetische flessenhals]] waarbij de populatie met 2/3 kan krimpen. Echter kon er bij Gryllus campestris geen negatieve gevolgen door inteelt vastgesteld worden, wat [[entomoloog|entomologen]] toch voor een raadsel stelt.<ref>''(…) and our analysis suggests that the proximity of related individuals does not lead to substantial inbreeding or risk of inbreeding. Hence, the evolution of post-copulatory inbreeding avoidance mechanisms in a closely related cricket with an ecology that is apparently less likely to create inbreeding risks '''remains enigmatic'''.'' Bretman A., et al. (2011) Fine-scale population structure, inbreeding risk and avoidance in a wild insect population. Molecular Ecology 20, 3045-3055</ref> Aan de andere kant blijkt de veldkrekel zich onder gunstige omstandigheden ook weer zeer snel te kunnen herstellen. Na een warme zomer en een koude winter bleek een populatie zich van 200 naar 25.000 individuen vermeerderd te hebben.<ref name="KREK" />

==Predatie==
[[Bestand:Veldkrekel Prooi tapuit Soerendonk Het Goor Marc Gottenbos 20080520.jpg|thumb|[[Roodborsttapuit]] met buitgemaakte vrouwelijke veldkrekel]]

Veldkrekels converteren de schrale vegetatie in water en kostbare eiwitten en worden dus zowel door [[ongewervelden]] als zoogdieren en vogels [[predatie|gepredeerd]]. Zij bevatten zoals veel insecten niet alleen een zeer hoog proteïnegehalte maar wegen bovendien doorgaans tussen 1,2 en 2 gram. Er zijn meldingen van de [[wolfspinnen|wolfspin]], de [[spitsmuis]], het [[roodborstje]], de [[ekster]], de [[klauwieren|klauwier]], de [[klapekster]]<ref>Hromada M., Antczak M., Tryjanowski P., (2015) Females prefer extra-pair males that are older and better hunters. European Journal of Ecology 1 (1):26-31</ref> en de [[roodborsttapuit]] om er maar enkele te noemen. Van alle sprinkhaanachtigen, bestaat het dieet van de [[Iberische klapekster]] tijdens de broedperiode uit niet minder dan 85,5% veldkrekels.<ref>Campos F., Miranda M., Martin R., (2010) Importance of Orthoptera in the nestling diet of southern grey shrikes in agriculturual areas. Ardeola 57 (2):257-265</ref>
Ongepaarde vrouwtjes en mannetjes hebben dezelfde kans om ten prooi te vallen aan een hongerige predator. Veldonderzoek<ref>Rodriguez-Munoz R., Bretman A., Tregenza T. (2011) Guarding males protect females from predation in a wild insect. Current Biology 21:1716-1719</ref> heeft echter aangetoond dat de aanwezigheid van een vrouwtje een grote invloed heeft op de wijze waarop het mannetje de ruimte in en rond de holte gebruikt. Mannetjes blijven niet alleen langer met wijfjes die enige gewilligheid tot paring aan de dag leggen, ze zijn ook succesvoller in het verdrijven van indringers. Singles, zowel mannetjes als vrouwtjes, komen in een populatie 6 maal meer voor dan gepaarde exemplaren en beide geslachten gebruiken in dat geval de ruimte rond het arena op dezelfde wijze; ze blijven op een veilige afstand van de holte. Bij gepaarde veldkrekels zal het mannetje de neiging hebben om zich verder te verwijderen en minder in de holte te schuilen. Dit laat het wijfje toe om het arena dicht tegen de ingang te bezetten om te foerageren of om haar eieren te deponeren. Het gevolg is dat het mannetje 3,9 keer meer kans heeft om ten prooi te vallen aan een predator omdat hij ofwel geen tijd heeft om zich te verschuilen of omdat hij als eerste uit de gang gegraven kan worden (bvb door een spitsmuis), terwijl de sterftekans voor het vrouwtje 5,6 keer kleiner is. Bovendien worden gepaarde veldkrekels 4 keer meer aangevallen dan ongepaarde. Dit voor het mannetje ogenschijnlijk nadelig beschermingsgedrag verhoogt echter aanzienlijk zijn kansen om zijn genen door te geven terwijl de winst voor het vrouwtje volledig is: zij wordt niet gedwongen om bij een bepaald mannetje te blijven en kan dus naar believen van holte veranderen.

==Areaaluitbreiding==
Ondanks het feit dat de veldkrekel [[Sessiliteit|sessiel]] is, zullen in iedere (meta)populatie wel enkele migrerende individuen voorkomen die zich 200, 500 of 1.000 m verder zullen vestigen.<ref>Hochkirch A., (1996): Die Feldgrille (Gryllus campestris L., 1758) als Zielart für die Entwicklung eines Sandheidereliktes in Nordwestdeutschland. Articulata 11 (1): 11-27</ref> Dit fenomeen kan dan weer leiden tot een [[stichtereffect]] met inteelt tot gevolg. Echter na tien jaar kunnen zulke nieuw gestichte populaties reeds genetisch afzonderlijke clusters vormen.<ref>Witzenberger K.A., Hochkirch A., (2008) Genetic consequences of animal translocations: A case study using the field cricket, Gryllus campestris L. Biological Conservation 141: 3059-3068</ref>

Slechts af en toe, vooral in grote populaties, worden langvleugelige exemplaren aangetroffen,<ref>Messmer K., (1997) Zur Flügelausbildung von Gryllus campestris Linnaeus, 1758. Articulata 12 (1): 75-81</ref><ref>“(…) ''ein Weibchen, das sich mehrmahls fliegend etwa einen fuss hoch vom Boden erhob''.” Krauss H., (1886) Beiträge zur Orthopteren-Kunde. Zool. bot. Ges. Wien 36:137-148</ref><ref>''De soort is doorgaans brachypteer (kortvleugelig), maar macroptere (langvleugelige) dieren komen voor''." Lambrechts J. et al. (2007) Monitoring Ecoduct 'Kikbeek' over de E314 in Maasmechelen. Resultaten van het eerste jaar van onderzoek. Afdeling milieu-integratie en -subsidiëringen, dienst NTMB</ref> maar deze zijn uiterst zeldzaam<ref name="Tregenza" /> en nog nooit in Nederland waargenomen.<ref name="KREK" /> Op die manier kunnen de grote populaties zich ruimer verspreiden. Optimaal beheer van voor deze soort geschikte gebieden kan de populaties doen groeien, het voorkomen van langvleugelige exemplaren in de hand werken en zo de verspreiding van de veldkrekel ten goede komen.<ref name="Nijs" />

Er zijn echter ook gevallen van [[zoöchorie]] gekend waarbij de verspreiding gebeurt via schapen. Deze dieren, maar ook geiten, koeien en paarden, worden immers veel gebruikt om natuurgebieden op een ecologische wijze te beheren. Nimfen kunnen in hun vacht als toevallige "[[Verstekeling|blinde passagiers]]" de voor hen onoverkomelijke afstanden of hindernissen overwinnen.<ref>Fischer S. (Niet gepubliceerd) Die Bedeutung der Wanderschäferei für den Artenaustausch zwischen isolierten Schaftriften. Diplomarbeit Univ. Marburg. FB Biologie, Naturschutz</ref><ref>"''Subpopulations developed at some sites which had already been occupied in 1984, but also at some new sites. One of the new sites was developed by extensive sheep grazing.''" Hochkirch A., (1996) Die Feldgrille als Zielart für die Entwicklung eines Sandheidereliktes in Nordwestdeutschland. Articulata 11 (1): 11-27</ref><ref>Lütkepohl, M. (2001) Die Entwicklung von Sandheiden, Moorheiden und Ackerbrachen unter dem Einfluß der Beweidung durch Heidschnucken. Natur- und Kulturlandschaft 4: 217-223</ref>

Uitbreiding naar nieuwe, afgelegen gebieden is echter ook mogelijk via het afvoeren van maaisel of hooi naar een geschikt areaal, of gewoon als toevallige passagier in een voertuig.

==Insect van het jaar==
In een verkiezing georganiseerd door onder andere [[Naturalis Biodiversity Center|Naturalis]] werd de veldkrekel in Nederland in 2024 verkozen tot insect van het jaar.<ref>{{Citeer web|url=https://www.bnnvara.nl/vroegevogels/artikelen/veldkrekel-is-insect-van-het-jaar-2024|titel=Veldkrekel is ‘Insect van het Jaar 2024'|datum=14 april 2024|werk=BNNVARA}}</ref>

== Externe links ==
* [http://www.vlaamsbrabant.be/wonen-milieu/milieu-en-natuur/natuur/koesterburen/index.jsp Koesterburen] - Website met informatie over biodiversiteit in de provincie Vlaams-Brabant (B)
* [https://www.youtube.com/watch?v=oxJdDc9EIX8 Roepzang veldkrekel, mannetje] - Korte film op Youtube
* [http://www.youtube.com/watch?v=gg8FNMD6NWk Gravende veldkrekel] - Korte film op Youtube
* [https://www.youtube.com/watch?v=Yg1whpNn9UQ Eierleggende veldkrekel] - Korte film op Youtube
* {{Link waarneming.nl|id=1933}}

{{Appendix|2=
'''Referenties'''
{{References|90%|2}}
'''Bronnen'''
* Kleukers R, & Krekels R, - Veldgids sprinkhanen en krekels - 2004 - Uitgeverij KNNV - {{ISBN|9050111939}}
* Kleukers R, Nieukerken Ev, Ode´ B, Willemse L, Wingerden Wv (1997) De Sprinkhanen en Krekels van Nederland (Orthoptera). Nederlandse Fauna I, KNNV Uitgeverij & EIS-Nederland, Leiden
* Pearce-Kelly P, Jones R, Clarke D, Walker C, Atkin P, Cunningham AA (1998) The captive rearing of threatened Orthoptera: a comparison of the conservation potential and practical considerations of two species’ breeding programmes at the Zoological Society of London. J Insect Conserv 2:201–210
* R. Rodriguez-Munoz, A. Bretman, J. Slate, C. A. Walling, T. Tregenza, (2010) Natural and sexual Selection in a Wild Insect Population. Science, vol 328 4 June 2010
* C. Venne, F. Ahnfeldt (2003) Neuansiedlung der Feldgrille (Gryllus campestris) in Bielefeld? Ber. Naturwiss. Verein für Bielefeld u. Umgegend, 43, 407-417
* S. Fischer (1994) Die Bedeutung der Wanderschäferei für den Artenaustausch zwischen isolierten Schaftriften. Diplomarbeit Univ. Marburg. FB Biologie, Naturschutz (niet gepubliceerd)
* Mark van Veen - Kenmerkengids Sprinkhanen en krekels [http://home.hccnet.nl/mp.van.veen/sprinkhanen/sprinkhanen.html Website]
}}

[[Categorie:Gryllus (geslacht)|Veldkrekel]]