16:9
16:9 is een bekend breedbeeldformaat. Hierbij is de beeldverhouding 16 eenheden breed en 9 eenheden hoog. Het is de breedbeeldtelevisiestandaard van hdtv.
Beschrijving
[bewerken | brontekst bewerken]De 4:3-standaardafmeting was waarop de stomme films werden gemaakt. SD gebruikt de 4:3 (smalbeeld-standaard), HD gebruikt de 16:9 (de breedbeeldstandaard).
Op film waar geluid en beeld werden gecombineerd, werd door de filmstandaard SMPTE de 2,40:1 gebruikt. Het beeld dat op een bioscoopscherm werd geprojecteerd was meestal de 2,40:1
Ergonomisch ligt 16:9 dicht bij de verhouding van het menselijk gezichtsveld.
De 'logica' van 16:9 kan ook wiskundig worden verantwoord, namelijk (4:3)²=16:9. Het kwadrateren van de standaardverhouding zorgt dus voor de breedbeeldverhouding. 4:3 tot de derde (4:3)³ komt weer in de buurt van de filmstandaard 2,40:1.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]De eerste televisietoestellen hadden een verhouding (aspect ratio) van 4:3, wat wil zeggen dat het televisiebeeld 4 eenheden breed en 3 eenheden hoog is. Rond 1950 werd het breedbeeldformaat voor film geïntroduceerd. Vanaf ongeveer 1992 begon Philips met breedbeeldtelevisie met een verhouding van 16:9.
Nederland stapte pas laat over op het breedbeeldformaat. Pas sinds 2007 zendt de meerderheid van de Nederlandse tv-zenders in breedbeeld uit. De publieke omroepen van België en Groot-Brittannië begonnen al veel eerder met het breedbeeldformaat. In België is zelfs een wettelijk minimum vastgesteld, ongeveer 90% tot 95% moet in breedbeeld worden uitgezonden.
Oude televisieprogramma's worden meestal nog in 4:3 uitgezonden. Vaak worden deze afgesneden aan de boven- en onderkant, of er worden zwarte balken aan de linker- en rechterkant getoond (pillarbox).[1]
Veelgebruikte beeldresoluties
[bewerken | brontekst bewerken]Enkele veelgebruikte beeldresoluties voor 16:9 worden genoemd in onderstaande tabel.
| Breedte | Hoogte | Standaard |
|---|---|---|
| 640 | 360 | nHD |
| 960 | 540 | qHD |
| 1024 | 576 | dvd |
| 1280 | 720 | HD |
| 1366 | 768 | WXGA |
| 1600 | 900 | HD+ |
| 1920 | 1080 | Full HD |
| 2560 | 1440 | QHD |
| 3200 | 1800 | QHD+ |
| 3840 | 2160 | 4K UHD |
| 4096 | 2304 | Full 4K UHD |
| 5120 | 2880 | 5K UHD |
| 7680 | 4320 | 8K UHD |
Galerij
[bewerken | brontekst bewerken]-
Afbeelding met een aspectratio van 16:9
-
Afbeelding met een aspectratio van 4:3
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]- 4:3
- Beeldverhouding (aspect ratio)
- Breedbeeld
- Letterbox
- Ultra-high-definition television
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is (gedeeltelijk) afgesplitst vanaf een ander artikel op de Nederlandstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie deze pagina voor de bewerkingsgeschiedenis.