Victoria i Britisk Columbia
| Victoria | |||
| by | |||
| Land | |||
|---|---|---|---|
| Region | Britisk Columbia | ||
| Areal | 19,68 km² | ||
| Folketal | 80 032 (2011) | ||
| Borgarmeister | Lisa Helps | ||
| Tidssone | UTC-8 | ||
 Victoria i British Columbia 48°25′20″N 123°21′57″W / 48.422151°N 123.3657°W | |||
| Wikimedia Commons: Victoria, British Columbia | |||
Victoria er provinshovudstad i Britisk Columbia i Canada. Byen ligg på sørsida av Vancouver-øya, og er med sine 80 032 innbyggjarar (2011) den største byen på øya. Victoria storbyområde har eit innbyggjartal på 344 630 (2011), som gjer det til det 15. største storbyområdet i Canada. I området finn ein mellom anna Royal Roads University.
Historie
[endre | endre wikiteksten]Før europearar kom til området på slutten av 1700-talet var området rundt Victoria heimstad for fleire Coast Salish-folk, mellom anna songheefolk. Spanjolar og britar byrja å utforska nordvestkysten frå Juan Pérez si ferd i 1774 og James Cook si i 1778. Sjølv om Victoria-området ved Juan de Fuca-sundet ikkje blei utforska før i 1790, vitja spanske sjøfolk Esquimalt Harbour (like vest for sjølve Victoria) i 1790, 1791 og 1792.
I 1841 fekk James Douglas i oppdrag å skipa ein handelspost på sørtuppen av Vancouverøya. Douglas grunnla Fort Victoria på staden der den noverande byen ligg i påvente av resultatet av Oregon-traktaten i 1846, som kom til å fortsetja grensa mellom Britisk Nord-Amerika og USA langs 49. breiddegrad frå Rocky Mountains til Strait of Georgia.[1]
Byen blei skipa som ein handelspost for Hudson's Bay Company i 1843 på ein stad som opphavlleg heitte Camosack med tydinga 'brus av vatm'.[2] Ei kort tid blei busetnaden kalla «Fort Albert», før han blei omdøypt til Fort Victoria i november 1843 til ære for dronning Victoria av Storbritannia.[3][4] Songheefolka busette seg i ein landsby tvers over hamn frå festningen. Songhee-landsbyen blei seinare flytta nord for Esquimalt i 1911. Kronkolonien blei skipa i 1849. Mellom 1850 og 1854 blei det gjort ei rad avtalar, kjende som Douglas Treaties, med urfolkssamfunn om å kjøpa ulike landeigedommar i bytte for varer.[5] Desse avtalane bidrog til at ein kunne byggja ein by på staden og gjera han til kolonihovudstad, men det er blitt reist spørsmål rundt kor etiske forhandlingane og oppretthaldinga av rettane frå kolonistyresmaktene var.[6]
Då det blei kjent at ein hadde funne gull på fastlandet i Britisk Columbia mainland i San Francisco i 1858 blei Victoria hamn, forsyningsbase og utstsyrssenter for gullgravarar på veg til funnstaden i Fraser Canyon. Gullrushet førte til at folketalet voks frå 300 til over 5000 på nokre dagar. Victoria fekk status som by i 1862.[7] I 1862 var Victoria episenter for ein kopparepidemi som særleg råka canadiske urfolk hardt. Rundt to tredelar av alle urfolk i Britisk Columbia døydde. I 1865 skipa Royal Navy basen sin for Nord-Stillehavet i Esquimalt, som i dag husar Canada sin base CFB Esquimalt. I 1866 blei øya politisk sameint med fastlandet, og Victoria blei utnemnd til hovudstad for den nye sameinte kolonien United Colonies of Vancouver Island and British Columbia i staden for New Westminster, noko som var upopulært på fastlandet. Victoria blei provinshovudtad då Britisk Columbia blei del av Canadakonføderasjonen i 1871.
Ein utviklingsboom innan eigedom og utbygging enda like før fyrste verdskrigen, slik at Victoria er prega av mange edvardianske bygningar. Etter andre verdskrigen har Victoria-området hatt ein nokså jamn vekst, og blitt heim til to større universitet.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ «Milestones: 1830–1860 - Office of the Historian». history.state.gov. Henta 24. mai 2022.
- ↑ «Ahead of #AllIn2019: A history of the area around Victoria». Community Foundations of Canada (på engelsk). Henta 24. mai 2022.
- ↑ W. Kaye Lamb, "The Founding of Fort Victoria," B.C Historical Quarterly, Vol. VII (April 1943), p. 88
- ↑ «City of Victoria – History». Arkivert frå originalen 25. februar 2006.
- ↑ «Douglas Treaties: 1850–1854» (PDF). Government of British Columbia – Ministry of Aboriginal Relations and Reconciliation. 28. november 2006. Henta 18. august 2018.
- ↑ Watts, R., 'Tsawout file claim to James Island; Assertion based on 1852 treaty signed by James Douglas', Times-Colonist (Victoria, B.C), 26 Jan 2018
- ↑ Bernard von Schulmann (30. september 2013). «A copy of the act incorporating the City». Victoriavision.blogspot.com. Arkivert frå originalen 29. mai 2014. Henta 6. oktober 2013.
- Denne artikkelen bygger på «Victoria (Britisk Columbia)» frå Wikipedia på bokmål, den 24. oktober 2017.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Offisiell nettstad
Denne geografiartikkelen som har med Canada å gjere, er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.