Vejatz lo contengut

LSD

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
La version imprimibla es pas mai presa en carga e pòt conténer d’errors de generacion. Volgatz metre a jorn vòstre marcapagina de navegador e utilizar la foncion d’impression per defaut del navegador a la plaça.
LSD
Estructura de l'LSD
IUPAC D-Dietilamida de l'acid d-lisergic:
(6aR,9R)-N, N-dietil-7-metil-4,6,6a,7,8,9-exahidroindòl[4,3-fg]quinolina-9-carboxamida

Formula quimica C20H25N3O
Massa moleculara 323.43 g/mol
Ponch de fusion 80 - 85 °C
Numèro CAS 50-37-3
SMILES 85%
Estructura quimica del LSD

LSD es la sigla per dietilamida de l'acid d-lisergic. La sigla ven de lo sieu nom alemand, Lysergsäurediethylamid. Lo LSD es un compausat cristallin, ligat estrechament als alcaloíds del segal cornut, que se pòt preparar semisinteticament. Es una de las substàncias psicotropicas coneguda mai potenta, e indusís d'estats modificats de consciéncia, comparats a vegadas amb aqueles de l'esquizofrenia o l'experiéncia mistica.

La formula empírica de l'LSD es C15H15N2CON(C2H5)2. Foguèt sintetisada pel primièr còp en 1938 pel quimic soís Albert Hofmann, que ne descobriguèt los efièches psiquedelics en 1943 de biais accidental.

Autres derivats allucinogèns de l'acid d-lisergic, l'amid de l'acid d-lisergic e l'idroxitilamida de l'acid d-lisergic, s'obtenon a partir de las granas de la Rivea corymbosa e se consoman dins lo ritual mexican precolombian conegut coma ololiuhqui. A l'ora d'ara la flor se nomena "ololiuhqui" al Mexic e créis dins gaireben tota la vila de Mexic espontaneament.

Dòsi

L'LSD es una de las drògas d'usatge comun mai potentas, qu'es activa en dòsis fòrça flacas, çò que vòl pas pas dire que siá la dròga amb efièches allucinogens mai fòrts. Tant los rapòrts sul subjècte coma los proceses farmacologics determinan que l'LSD es près de 100 còps mai potent que la psilocibina o la psilocina e près de 4.000 còps mai potent que la mescalina. Las dòsis d'LSD se mesuran en microgramas (µg), o milionesims de grama. Per comparason, las dòsis de gaireben totas las autras drògas, medicala o de divertiment, se mesuran en milligramas, o milesims de grama. La dòsi que produsís un notable efièch allucinogen pels umans es d'unes 25 microgramas. L'LSD prés dins las operacions antidròga als Estats Units d'America a  la fin dels ans 1990, se preparava de dòsis d'entre 20 e 80 microgramas. Per contra, dins los ans 1970, las dòsis èran abitualament de 300 microgramas o mai. Los efièches de la dròga son fòrça mai evidents en dòsis mai nautas.

Istòria

Lo 1943 lo quimista Albert Hofmann estudiava un medicament natural utilizat per sas granas fa de sègles -lo segal cornut- e descobriguèt una substància estranha: lo LSD-25.

L'LSD s'utilizèt d'en primièr per tractar de pacients alcolics. L'usatge clinic venguèt pauc a pauc recreatiu, quand d'unes dels cercaires (coma, Timothy Leary) estimèron qu'aquela substància se poiriá emplegar per espelir l'imaginacion artistica dels subjèctes sans.

L'interdiction de l'LSD als EUA en 1966, arrestèt pas l'usatge creissent que ne fasián la jovénça. Una bona partida de l'art d'aquela epòca, qualificat d'hippie o de psiquedelic, s'inspira de l'experiéncia de l'LSD o preten de l'evocar. dins los ans 1970 lo medicament perdèt la popularitat, al benefici de opiacèus. Lo movements neopsicodelics ne reviscolèron un pauc l'usatge, coma lo fenomèn de la subcultura nomenat rave, sens aténher en cap de biais los nivèls de l'epòca apogetica.

Efièches

Fisics

L'LSD provòca la dilatacion de las pupillhas e en qualques cases redusís la fam. D'autras reaccions fisicas de l'LSD son fòrça variablas e pauc especificas. Trobam d'entre los efièches: estabordiment, feblesa, nausèas, ipo o ipertermia, aument del glucosa dins la sang, prusor, aument de la frequéncia cardiaca, produccion de saliva e de mucositat e de tremblòta. D'unes usatgièrs, coma Albert Hofmann, sentián un gost metallic tant que duravan los efièches.

L'LSD es pas considerat coma addictiu.

Psicologics

Los efièches psicologics del LSD -nomenat comunament un viatge o trip- varian fòrça segon la persona e dependon de factors coma las experiéncias prealablas, l'estat mental, l'ambient e la dòsi. Varian tanben d'un viatge a l'autre. Un viatge pòt aver d'efièches psicologics de long tèrme; fòrça usatgièrs dison que l'LSD los causèt de cambiaments significatius de la personalitat.

Qualques efièches psicologics comprenon la vision de colors vivas, d'imatges que se mòvon e de dessenhs colorats que se veson los uèlhs barrats, un sens del temps alterat e de formas geometricas suls parets e d'autres objèctes, objèctes que cambian de forma e pèrda del sens de l'identitat. Qualques usatgièrs senton coma una dissolucion d'eles meteisses e del mond exterior.

Se l'usatgièr se tròba dins un ambient ostil o es pas preparat psicologicament per aqueles efièches, es fòrça mai probable que l'experiéncia sembla desagradabla, causa que se passa pas per aqueles que se tròban dins un luòc agradiu e tranquil, o que son preparats.

Sensacions e percepcions

L'LSD causa un estat alterat dels senses, las emocions, la memòria, lo temps e la vigiléncia que dura entre 6 e 14 oras. Comença mai sovent 30 o 90 minutas après l'ingestion. Los cambiaments de la percepcion del son e de la vista son tipics. Los efièches visuals comprenon l'illusion del movement de las superfícias estaticas (coma las parets), l'apeison de figuras geomètriques en movement, una intensificacion de las colors e la luminositat, de nòvas texturas d'objèctes e de vision fosca. Los efièches sonors de l'LSD comprenon la sensacion de resson, cambiaments en l'abiletat de diferenciar los sons e una intensificacion de l'experiéncia de la musica. De dòsis mai nautas causan d'efièches mai fòrts.

Trebolums

Pasmens se s'atribuí a la substància tota mena d'efièches negatius per la salut, la pròva clinica demora a èsser mostrada. I a pas de sequèlas que se pòscan veire suls electroencefalogramas, ni suls ressonàncias magneticas nucleara, nimai sus quin que siá autre examèns neurològics. Es solament provat que, per de personas ja patissent de malautiás mentalas, l'experiéncia psiquedelica pòt far espelir los problèmas. Un cas celèbre es aquel de Syd Barrett, compositor dels primièrs succèsses de Pink Floyd.

S'ignòra plan quina es la causa de l'accion del LSD (agís suls receptors de la serotonina, un neurotransmissor fòrça important dins lo cervèl uman e dels mamifèrs), l'administracion de LSD es fòrça efectiva per tractar las migranas e dolors similaras; coma o fa la psilocibina, un principi psicoactiu trobat dins los campairols allucinogens. A causa que la proïbicion d'aquelas substàncias, las enquestas sus la siá efectivitat per redusir lo dolor s'es pas pogut far; mas fòrça farmacobiologistas penson que la siá efectivitat es fòrça similara a la dels opiacèus (coneguts per l'eficiéncia e lo poder addictiu e per crear de tolerància relativament rapidas).

Curiositats

Quand The Beatles publiquèron la cançon Lucy in the Sky with Diamonds, fòrça gents (coma Timothy Leary) interpreton que lo títol èra un acròstic intencionat de LSD. John Lennon desmentiguèt lèu aquela interpretacion, afirmant que prenguèt lo personatge d'un dessenh de lo sieu filh Julian. L'album de succèsses e remixs d'Enigma, de nom Love, Sensuality, Devotion es, tanben, un acròstic de LSD.

I a un pichon aumenatge al Doctor Hofmann dins lo mond dels consomators de LSD: i a un trip nomenat "la bicicleta", en onor al centenari scientific, aquel explica que pendent un de las seunas primièras experiéncias amb lo LSD, ne prenguèt una dòsi mejana al tornar en bicicleta de la facultat cap ò d'el, faguèt "un dels melhors viatges" de la seuna vida.

Ligams extèrnes

En castelhan

  • LSD, per Antonio Escohotado
  • Lo LSD: quimia, salud y libertad
  • Tratamiento De la esquizofrenia infantila utilizando LSD y psilocibina, paur Gary Fisher

En anglés

Mejans de comunicacion

Referéncias scientificas

Legendas urbanas

Generales

Art en benda dessenhada

Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=LSD&oldid=2444166 »