Nikeli
| 28 | Nikeli
|
58,693 | |
| 3d84s2 | |
Nikeli (lat. Niccolum, merkitäh Ni-merkil) on 28. elementu Mendelejevan alguainehien hiimiellizes sistiemallizes järjestykses. Nikelin atomnoumer on 28. Se on sistiemallizen järjestyksen nelländes periodas, 10. joukos. Helpo aineh nikeli on plastine, hobjanvalgei metallu, kuduadu hyvin taguo. Vähänaktiivine hiimiellizesti.
Nimen histourii
[kohenda | kohenda tekstu]Elementu sai oman nimen germuanien mifolougien pahas henges. Se peitoči andoi vasken eččijoile minerualua, kudai oli vaskennägöine. Germuanien nickel-sana merkiččoi balovniekku. Ruvoin tagojes eritytäh arsenikuman guazat.
Histourii
[kohenda | kohenda tekstu]Nikeli oli avattu vuonnu 1751. Enne sidä kivenlouhiet käytettih nikelii st’oklukeittämizes. Monet opittih suaja vaski täs ruvas, ga ei onnistui, sendäh sidä sanottih Kupfernickelakse, midä merkiččou «Vaskilemboi». Vuonnu 1751 ruoččilaine minerualogu Kronštedt tutkii tädä rudua. Häigi sai uvven metallan.