Tekst źródłowy strony Etnogeneza

'''Etnogeneza''' – proces kształtowania się etnosu [[Grupa etniczna|grup etnicznych]], a według niektórych badaczy także samej grupy etnicznej{{r|staszczak}}. Badaniem etnogenezy zajmuje się [[historia]], [[etnologia]], [[archeologia]], [[antropologia kulturowa]], [[socjologia]] i [[językoznawstwo]]{{r|MSA}}. Termin wywodzi się od [[Neologizm|neologizmu]] ''ethnogenesis'' użytego pierwszy raz w połowie XIX wieku przez [[Henry Timrod|Henry`ego Timroda]]<ref>{{Cytuj |autor = Jennifer Tucker Denton |tytuł = Henry Timrod's "Ethnogenesis" and the Untold Poetic Voices of the Confederacy's Reverse Epic |data = 2021-05-21 |data dostępu = 2022-10-19 |issn = 3736-7684 |url = https://dash.harvard.edu/handle/1/37367684 |język = en}}</ref>. Następnie pojęcie przejął świat  XX-wiecznych antropologów - akademików<ref>{{Cytuj |autor = Nina Clara Tiesler |tytuł = The Conceptual History of Ethnogenesis: A Brief Overview |czasopismo = New Diversities |data = 2021 |issn = 2199-8108 |wolumin = 23 nr. 1}}</ref>.

Podstawowe formy etnogenezy to:
* podział i wykształcenie się odrębnego etnosu (np. hipotetyczny podział Bałtosłowian na [[Bałtowie|Bałtów]] i [[Słowianie|Słowian]]<ref>{{Cytuj |autor = Karolina Borowiec |tytuł = Kanon wiedzy na temat tzw. etnogenezy Słowian. Czas przełomu |data = 2012 |data dostępu = 2022-10-19 |issn = 2081-5441 |url = https://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/12834 |język = pl}}</ref>)
* integracja bliskich sobie plemion (np. [[Polacy]] jako efekt stopienia się w jeden naród głównie [[Pomorzanie|Pomorzan]], [[Polanie|Polan]], [[Mazowszanie|Mazowszan]], [[Wiślanie|Wiślan]] i [[Ślężanie|Ślężan]], w nieznanym okresie czasu<ref>{{Cytuj |autor = Jerzy Ronikier |tytuł = Mit i historia : mitotwórcze funkcje podręczników szkolnych |data = 2002 |data dostępu = 2022-10-19 |isbn = 83-233-1563-9 |wydanie = 1 |miejsce = [Kraków] |wydawca = Wydawn. Uniwersytetu Jagiellońskiego |oclc = 57604755}}</ref>)
* mieszanie się kultur najeźdźców bądź poddanych ([[Węgrzy]], [[Hiszpanie]])
* konglomerat wielu elementów etniczno-kulturowych ([[Amerykanie]], [[Brazylijczycy]])

== Zobacz też ==
{{wikisłownik|etnogeneza}}
* [[Słowianie|etnogeneza Słowian]]

== Przypisy ==
{{Przypisy|
* <ref name = "staszczak">{{Cytuj książkę | nazwisko = Staszczak | imię = Zofia | tytuł = Słownik etnologiczny: terminy ogólne | url = | inni = | wydanie = | wydawca = | miejsce = Warszawa, Poznań | rok = 1987 | miesiąc = | strony = 88-89| rozdział = etnogeneza | nazwisko r = Kwaśniewski | imię r = Krzysztof | isbn = 83-01-07673-9| język =pl | odn = }}</ref>
* <ref name = "MSA">{{Cytuj |tytuł = Mały słownik antropologiczny |data = 1976 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wiedza Powszechna}}</ref>
}}
{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Etnologia i antropologia kulturowa]]
[[Kategoria:Teoria i metodologia archeologii]]
[[Kategoria:Socjologia narodu]]