Izabela: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m WP:SK, drobne merytoryczne |
Znacznik: Wycofane |
||
| (Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 15 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Inne znaczenia|imienia|[[Izabela (ujednoznacznienie)|inne znaczenia nazw „Izabela” i „Izabella”]]}} |
{{Inne znaczenia|imienia|[[Izabela (ujednoznacznienie)|inne znaczenia nazw „Izabela” i „Izabella”]]}} |
||
{{wikisłownik|Izabela}} |
{{wikisłownik|Izabela}} |
||
{{Commonscat|Izabela (given name)}} |
|||
'''Izabela''' – spolszczenie imienia ''Isabel'', tj. albo średniowiecznego [[ |
'''Izabela''' – spolszczenie imienia ''Isabel'', tj. albo [[Średniowiecze|średniowiecznego]] [[Język oksytański|oksytańskiego]], następnie rozpowszechnionego w [[Hiszpania|Hiszpanii]] i szerzej w [[Europa Zachodnia|Europie Zachodniej]] odpowiednika imienia [[Elżbieta]], pochodzącego od [[język hebrajski|hebrajskiego]] אלישבע (Wj 6,23) ''eliszewa'' („mój Bóg przysięgą”)<ref>{{Cytuj |autor = Mike Campbell |tytuł = Meaning, origin and history of the name Isabel |data dostępu = 2024-02-23 |opublikowany = Behind the Name |url = https://www.behindthename.com/name/isabel |język = en |dostęp = o}}</ref>, albo pochodzi ono od imienia [[Izebel|biblijnej królowej ''Jezabel'']], której imię oznacza w hebrajskim „wywyższona przez [[Baal (bóg)|Baala]]”. |
||
W Polsce imię to pojawiło się razem z wpływami francuskimi, a pierwszą znaną Polką noszącą to imię była [[Izabela Jagiellonka]] (1519–1559), nazwana tak na cześć swojej babki, [[Izabela Aragońska (księżna Mediolanu)|Izabeli Aragońskiej]]<ref>{{Cytuj|autor = Jan Grzenia |tytuł = Słownik imion |data = 2002 |isbn = 83-01-13741-X |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN |oclc = 830306364 }}</ref>. Z czasem stało się modne i Elżbiety nazywano niekiedy Izabelami, np. [[Izabela Czartoryska]] w rzeczywistości nosiła imię Elżbieta<ref>{{Cytuj|autor = [[Henryk Fros]]; [[Franciszek Sowa]]; |tytuł = Księga imion i świętych |data = 1998 |isbn = 83-7097-464-3 |wolumin = 3 |miejsce = Kraków |wydawca = Wydaw. WAM |oclc = 830206284}}</ref>. Bywa zapisywane również jako ''Izabella''. Zdrobnienia tego imienia to Iza<ref>[http://www.rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=938:iza&catid=76:opinie-o-imionach&Itemid=58 Opinia Rady Języka Polskiego]</ref> i Bella. |
W Polsce imię to pojawiło się razem z wpływami [[Francja|francuskimi]], a pierwszą znaną Polką noszącą to imię była [[Izabela Jagiellonka]] (1519–1559), nazwana tak na cześć swojej babki, [[Izabela Aragońska (księżna Mediolanu)|Izabeli Aragońskiej]]<ref>{{Cytuj|autor = Jan Grzenia |tytuł = Słownik imion |data = 2002 |isbn = 83-01-13741-X |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN |oclc = 830306364 }}</ref>. Z czasem stało się modne i Elżbiety nazywano niekiedy Izabelami, np. [[Izabela Czartoryska]] w rzeczywistości nosiła imię Elżbieta<ref>{{Cytuj|autor = [[Henryk Fros]]; [[Franciszek Sowa]]; |tytuł = Księga imion i świętych |data = 1998 |isbn = 83-7097-464-3 |wolumin = 3 |miejsce = Kraków |wydawca = Wydaw. WAM |oclc = 830206284}}</ref>. Bywa zapisywane również jako ''Izabella''. Zdrobnienia tego imienia to Iza<ref>[http://www.rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=938:iza&catid=76:opinie-o-imionach&Itemid=58 Opinia Rady Języka Polskiego]</ref> i Bella. |
||
W 2019 roku Izabela zajmowała 43. miejsce na liście najpopularniejszych imion żeńskich w Polsce, odnotowując 145 060 nadań. Ponadto w rejestrze PESEL występowały także m.in. formy: Izabella (137. miejsce, 12 572 nadań), Isabella (420 nadań), Isabelle (112 nadań), Isabel (99 nadań), Isabell (52 nadania), Isabela (26 nadań), Izabel (13 nadań), Izabell (9 nadań) i Izabelle (3 nadania)<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/documents/31305/436699/Statystyka_imion_%28_wg_imi%C4%99_1_i__imi%C4%99_2%29.ods/38cb5c4e-63d6-6ccb-99cf-e0c6fad23d3a | tytuł = Imiona pierwsze i drugie osób urodzonych przed 1 stycznia 2019 roku - statystyka | opublikowany = Ministerstwo Cyfryzacji | język = pl | data dostępu = 2019-05-03}}</ref>. |
W 2019 roku Izabela zajmowała 43. miejsce na liście najpopularniejszych imion żeńskich w Polsce, odnotowując 145 060 nadań. Ponadto w rejestrze [[PESEL]] występowały także m.in. formy: Izabella (137. miejsce, 12 572 nadań), Isabella (420 nadań), Isabelle (112 nadań), Isabel (99 nadań), Isabell (52 nadania), Isabela (26 nadań), Izabel (13 nadań), Izabell (9 nadań) i Izabelle (3 nadania)<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/documents/31305/436699/Statystyka_imion_%28_wg_imi%C4%99_1_i__imi%C4%99_2%29.ods/38cb5c4e-63d6-6ccb-99cf-e0c6fad23d3a | tytuł = Imiona pierwsze i drugie osób urodzonych przed 1 stycznia 2019 roku - statystyka | opublikowany = Ministerstwo Cyfryzacji | język = pl | data dostępu = 2019-05-03}}</ref>. |
||
Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Izabela zajmowała w 2019 |
Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Izabela zajmowała w 2019 roku 51. miejsce w grupie imion żeńskich (862 nadania)<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/najpopularniejsze-imiona-dla-dziewczynek-2018-ranking-ogolnopolski | tytuł = Najpopularniejsze imiona dla dziewczynek 2018 - ranking ogólnopolski | opublikowany = Ministerstwo Cyfryzacji | język = pl | data dostępu = 2019-05-03}}</ref>. |
||
Osoby o imieniu Izabela [[imieniny]] obchodzą: [[4 stycznia]]<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Mike Campbell |tytuł = Name Days for the name Izabela |data dostępu = 2024-02-23 |opublikowany = Behind the Name |url = https://www.behindthename.com/name/izabela/namedays |język = en |dostęp = o}}</ref><ref name="Chruscicki-83">{{Cytuj |autor = Donat Chruścicki |rozdział = Skorowidz imion |tytuł = Skarbczyk imion |data = 1986 |isbn = 8321723748 |wydanie = II |inni = Ewa Wieczorek (grafika) |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo [[Sport i Turystyka]] |s = s. 24. nlb, lewa kolumna |oclc = 833927072 |kropka = Książka liczy 128 stron, z których żadnej nie ponumerowano. Na stronie 1. umieszczono logotyp wydawnictwa, str. 3. to strona tytułowa, na stronie 4. wydrukowano numer ISBN, który powtórzono na 3. stronie okładki. Nakład 100 tysięcy egz. Na stronie 4. pozostawiono jako rok wydania 1983, zaś na stronie 128., obok informacji, że jest to drugie wydanie z diapozytywów wydania pierwszego, jako rok wydania wydrukowano 1986.}}</ref><ref name=":1">{{Cytuj |tytuł = Izabela |data dostępu = 2024-02-23 |opublikowany = deon.pl |url = https://deon.pl/imiona-swietych/izabela,4427 |dostęp = o}}</ref>, [[23 lutego]]<ref name=":1" />, [[16 marca]]<ref name=":0" /><ref name="Chruscicki-83" /><ref name=":1" />, [[14 lipca]]<ref name=":0" /><ref name="Chruscicki-83" /><ref name=":1" /> i [[3 września]]<ref name=":0" /><ref name="Chruscicki-83" /><ref name=":1" />. |
|||
Osoby o imieniu '''Izabela''' [[imieniny]] obchodzą: [[23 lutego]], [[16 marca]], [[14 kwietnia]], [[14 lipca]], [[31 sierpnia]], [[3 września]] i [[10 września]]. |
|||
== Odpowiedniki w innych językach == |
== Odpowiedniki w innych językach == |
||
* angielski: Isabelle |
|||
* esperanto: Izabela<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko =Tymiński| imię = Kazimierz| tytuł = Mały słownik POLSKO-ESPERANCKI | wydawca = Wiedza Powszechna| miejsce = Warszawa| rok = 1986| strony = 430| isbn = 83-214-0326-3}}</ref> |
* esperanto: Izabela<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko =Tymiński| imię = Kazimierz| tytuł = Mały słownik POLSKO-ESPERANCKI | wydawca = Wiedza Powszechna| miejsce = Warszawa| rok = 1986| strony = 430| isbn = 83-214-0326-3}}</ref> |
||
== |
== Osoby noszące imię Izabela == |
||
=== Błogosławione i święte o tym imieniu === |
=== Błogosławione i święte o tym imieniu === |
||
* św. [[Elżbieta Aragońska (królowa Portugalii)|Izabela (Elżbieta) Aragońska |
* św. [[Elżbieta Aragońska (królowa Portugalii)|Izabela (Elżbieta) Aragońska]] – królowa Portugalii |
||
* [[Błogosławiona Izabela|bł. Izabela Francuska]] |
* [[Błogosławiona Izabela|bł. Izabela Francuska]] – córka króla Francji |
||
* [[Maria Izabela Wiłucka-Kowalska|Izabela Wiłucka]] |
* w [[Kościół Katolicki Mariawitów w RP|mariawityzmie]]: św. [[Maria Izabela Wiłucka-Kowalska|Antonina Maria Izabela Wiłucka-Kowalska]] – pierwsza polska [[biskup]]ka<ref group="uwaga">Forma żeńska biskupa, '''biskupka''', występuje jako urząd m.in. w [[Kościół (organizacja)|Kościołach]]: [[Metodyzm|metodystycznych]] [[Starokatolicyzm|starokatolickich]], niektórych [[anglikanizm|anglikańskich]], [[luteranizm|luterańskich]], [[kalwinizm|kalwińskich]], a także w [[Kościół Adwentystów Dnia Siódmego|Kościele Adwentystów Dnia Siódmego]] w postaci urzędu [[Prezbiter|starszego zboru]] obsadzonego przez kobietę. W [[Polska|Polsce]] tytuł biskupek (kustoszek) noszą dwie siostry z [[Kościół Katolicki Mariawitów w RP|Kościoła Katolickiego Mariawitów]]: [[Maria Rafaela Woińska|Hanna Maria Rafaela Woińska]] oraz [[Maria Beatrycze Szulgowicz|Damiana Maria Beatrycze Szulgowicz]]. Pierwszą polską biskupką była [[Maria Izabela Wiłucka-Kowalska|Izabela Wiłucka]] z [[mariawityzm|Kościoła mariawitów]], która następnie przyjęła tytuł [[arcykapłanka|arcykapłanki]].</ref> |
||
=== Inne znane osoby o imieniu Izabela i Izabella === |
=== Inne znane osoby o imieniu Izabela i Izabella === |
||
* [[Izabela z Asturii]] – królowa Portugalii |
* [[Izabela z Asturii]] – królowa Portugalii |
||
*[[Izabela (księżniczka Danii)|Izabela Glücksburg]] – księżniczka duńska |
|||
* [[Izabela z Lusignan]] – regentka [[Królestwo Jerozolimskie|Królestwa Jerozolimskiego]] |
* [[Izabela z Lusignan]] – regentka [[Królestwo Jerozolimskie|Królestwa Jerozolimskiego]] |
||
* [[Izabela I Katolicka]] – królowa hiszpańska |
* [[Izabela I Katolicka]] – królowa hiszpańska |
||
| Linia 55: | Linia 58: | ||
* [[Izabela Zwierzyńska]] – polska aktorka |
* [[Izabela Zwierzyńska]] – polska aktorka |
||
=== |
=== Postacie fikcyjne === |
||
* [[Izabela Łęcka]] |
* [[Izabela Łęcka]] – jedna z głównych postaci powieści ''[[Lalka (powieść)|Lalka]]'' [[Bolesław Prus|Bolesława Prusa]] |
||
* Isabela z Rivain |
* Isabela z Rivain – piratka, jedna z towarzyszy Hawkego w uniwersum serii [[Dragon Age (seria)|Dragon Age]] |
||
* [[Isabella Swan]] |
* [[Isabella Swan]] – główna postać sagi ''Zmierzch, ''ludzka dziewczyna zakochana w wampirze |
||
* Izabela Garcia-Shapiro |
* Izabela Garcia-Shapiro – jedna z bohaterek animowanego serialu ''[[Fineasz i Ferb]]''. |
||
=== Zobacz też === |
=== Zobacz też === |
||
| Linia 69: | Linia 72: | ||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
{{nobots}} |
|||
[[Kategoria:Żeńskie imiona semickie]] |
[[Kategoria:Żeńskie imiona semickie]] |
||
Wersja z 08:34, 24 sie 2024
Izabela – spolszczenie imienia Isabel, tj. albo średniowiecznego oksytańskiego, następnie rozpowszechnionego w Hiszpanii i szerzej w Europie Zachodniej odpowiednika imienia Elżbieta, pochodzącego od hebrajskiego אלישבע (Wj 6,23) eliszewa („mój Bóg przysięgą”)[1], albo pochodzi ono od imienia biblijnej królowej Jezabel, której imię oznacza w hebrajskim „wywyższona przez Baala”.
W Polsce imię to pojawiło się razem z wpływami francuskimi, a pierwszą znaną Polką noszącą to imię była Izabela Jagiellonka (1519–1559), nazwana tak na cześć swojej babki, Izabeli Aragońskiej[2]. Z czasem stało się modne i Elżbiety nazywano niekiedy Izabelami, np. Izabela Czartoryska w rzeczywistości nosiła imię Elżbieta[3]. Bywa zapisywane również jako Izabella. Zdrobnienia tego imienia to Iza[4] i Bella.
W 2019 roku Izabela zajmowała 43. miejsce na liście najpopularniejszych imion żeńskich w Polsce, odnotowując 145 060 nadań. Ponadto w rejestrze PESEL występowały także m.in. formy: Izabella (137. miejsce, 12 572 nadań), Isabella (420 nadań), Isabelle (112 nadań), Isabel (99 nadań), Isabell (52 nadania), Isabela (26 nadań), Izabel (13 nadań), Izabell (9 nadań) i Izabelle (3 nadania)[5].
Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom, Izabela zajmowała w 2019 roku 51. miejsce w grupie imion żeńskich (862 nadania)[6].
Osoby o imieniu Izabela imieniny obchodzą: 4 stycznia[7][8][9], 23 lutego[9], 16 marca[7][8][9], 14 lipca[7][8][9] i 3 września[7][8][9].
Odpowiedniki w innych językach
- angielski: Isabelle
- esperanto: Izabela[10]
Osoby noszące imię Izabela
Błogosławione i święte o tym imieniu
- św. Izabela (Elżbieta) Aragońska – królowa Portugalii
- bł. Izabela Francuska – córka króla Francji
- w mariawityzmie: św. Antonina Maria Izabela Wiłucka-Kowalska – pierwsza polska biskupka[a]
Inne znane osoby o imieniu Izabela i Izabella
- Izabela z Asturii – królowa Portugalii
- Izabela Glücksburg – księżniczka duńska
- Izabela z Lusignan – regentka Królestwa Jerozolimskiego
- Izabela I Katolicka – królowa hiszpańska
- Izabela II – królowa hiszpańska
- Isabel Abedi – niemiecka pisarka
- Isabelle Adjani – francuska aktorka
- Isabel Allende – chilijska pisarka
- Izabela Bełcik – polska siatkarka
- Izabela Ceglińska – polska skrzypaczka
- Isabel Cueto – niemiecka tenisistka
- Izabela Czartoryska – polska pisarka, mecenaska sztuki
- Izabela Dylewska – polska kajakarka
- Izabela Filipiak – polska pisarka
- Izabela Jagiellonka – królowa Węgier
- Izabela Jaruga-Nowacka – polska polityk
- Izabela Kasprzyk – polska siatkarka
- Izabella Klebańska – pisarka dla dzieci, muzyk
- Izabela Kloc – polska polityk
- Izabela (Iza) Kozłowska-Berson – polska aktorka
- Izabella Krzan – polska modelka
- Izabela Kuna – polska aktorka
- Izabela Leszczyna – polska polityk
- Izabella Miko – polska aktorka
- Izabella Olejnik – polska aktorka
- Izabela Opęchowska – Miss Polonia z roku 1998
- Isabella Rossellini – amerykańska aktorka
- Izabela Skrybant-Dziewiątkowska – polska piosenkarka, wokalistka Tercetu Egzotycznego
- Izabela Sowa – polska pisarka
- Izabela Szolc – polska pisarka
- Izabella Scorupco – polska aktorka
- Izabella Sierakowska – polska polityk
- Izabela Trojanowska – polska wokalistka, aktorka
- Izabela Zwierzyńska – polska aktorka
Postacie fikcyjne
- Izabela Łęcka – jedna z głównych postaci powieści Lalka Bolesława Prusa
- Isabela z Rivain – piratka, jedna z towarzyszy Hawkego w uniwersum serii Dragon Age
- Isabella Swan – główna postać sagi Zmierzch, ludzka dziewczyna zakochana w wampirze
- Izabela Garcia-Shapiro – jedna z bohaterek animowanego serialu Fineasz i Ferb.
Zobacz też
- Izabelin (gmina Krzymów) – wieś w Polsce
Uwagi
- ↑ Forma żeńska biskupa, biskupka, występuje jako urząd m.in. w Kościołach: metodystycznych starokatolickich, niektórych anglikańskich, luterańskich, kalwińskich, a także w Kościele Adwentystów Dnia Siódmego w postaci urzędu starszego zboru obsadzonego przez kobietę. W Polsce tytuł biskupek (kustoszek) noszą dwie siostry z Kościoła Katolickiego Mariawitów: Hanna Maria Rafaela Woińska oraz Damiana Maria Beatrycze Szulgowicz. Pierwszą polską biskupką była Izabela Wiłucka z Kościoła mariawitów, która następnie przyjęła tytuł arcykapłanki.
Przypisy
- ↑ Mike Campbell, Meaning, origin and history of the name Isabel [online], Behind the Name [dostęp 2024-02-23] (ang.).
- ↑ Jan Grzenia, Słownik imion, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, ISBN 83-01-13741-X, OCLC 830306364.
- ↑ Henryk Fros, Franciszek Sowa, Księga imion i świętych, t. 3, Kraków: Wydaw. WAM, 1998, ISBN 83-7097-464-3, OCLC 830206284.
- ↑ Opinia Rady Języka Polskiego
- ↑ Imiona pierwsze i drugie osób urodzonych przed 1 stycznia 2019 roku - statystyka. Ministerstwo Cyfryzacji. [dostęp 2019-05-03]. (pol.).
- ↑ Najpopularniejsze imiona dla dziewczynek 2018 - ranking ogólnopolski. Ministerstwo Cyfryzacji. [dostęp 2019-05-03]. (pol.).
- ↑ a b c d Mike Campbell, Name Days for the name Izabela [online], Behind the Name [dostęp 2024-02-23] (ang.).
- ↑ a b c d Skorowidz imion, [w:] Donat Chruścicki, Skarbczyk imion, Ewa Wieczorek, wyd. II, Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1986, s. 24. nlb, lewa kolumna, ISBN 83-217-2374-8, OCLC 833927072, Książka liczy 128 stron, z których żadnej nie ponumerowano. Na stronie 1. umieszczono logotyp wydawnictwa, str. 3. to strona tytułowa, na stronie 4. wydrukowano numer ISBN, który powtórzono na 3. stronie okładki. Nakład 100 tysięcy egz. Na stronie 4. pozostawiono jako rok wydania 1983, zaś na stronie 128., obok informacji, że jest to drugie wydanie z diapozytywów wydania pierwszego, jako rok wydania wydrukowano 1986.
- ↑ a b c d e Izabela [online], deon.pl [dostęp 2024-02-23].
- ↑ Kazimierz Tymiński: Mały słownik POLSKO-ESPERANCKI. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 430. ISBN 83-214-0326-3.