Kapella

Kapella
α Aurigae

{{{oznaczenie Bayera}}}
{{{opis grafiki}}}
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Woźnica
Rektascensja	05h 16m 41,36s
Deklinacja	+45° 59′ 52,8″
Paralaksa (π)	{{{paralaksa}}}
Odległość	{{{odległość}}}
Wielkość obserwowana (pasmo {{{pasmo}}})	{{{wielkość obserwowana}}}
Strumień promieniowania	{{{strumień promieniowania}}}
Rozmiar kątowy	{{{rozmiar kątowy}}}
Ruch własny (RA)	{{{ruch własny RA}}}
Ruch własny (DEC)	{{{ruch własny DEC}}}
Prędkość radialna	{{{prędkość radialna}}}
Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	{{{rodzaj gwiazdy}}}
Typ widmowy	{{{typ widmowy}}}
Masa	{{{masa}}}
Promień	{{{promień}}}
Pole powierzchni	{{{pole powierzchni}}}
Objętość	{{{objętość}}}
Gęstość	{{{gęstość}}}
Metaliczność [Fe/H]	{{{metaliczność}}}
Wielkość absolutna	{{{wielkość absolutna}}}
Jasność	{{{jasność}}}
Okres obrotu	{{{okres obrotu}}}
Prędkość obrotu	{{{prędkość obrotu}}}
Inklinacja	{{{inklinacja}}}
Spłaszczenie	{{{spłaszczenie}}}
Przyspieszenie grawitacyjne	{{{przyspieszenie grawitacyjne}}}
Prędkość ucieczki	{{{prędkość ucieczki}}}
Wiek	{{{wiek}}}
Temperatura	{{{temperatura}}}
Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół	{{{krąży wokół}}}
Półoś wielka	{{{półoś wielka}}}
Okres orbitalny	{{{okres orbitalny}}}
Mimośród	{{{mimośród}}}
Prędkość ruchu	{{{prędkość ruchu}}}
Skład fotosfery
{{{skład}}}
Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: {{{Flamsteed}}} 2MASS: {{{2MASS}}} Bonner Durchmusterung: {{{BD}}} Cordoba Durchmusterung: {{{CD}}} Fundamentalny katalog gwiazd: {{{FK5}}} Boss General Catalogue: {{{GC}}} Katalog Gliesego: {{{GJ}}} Katalog Henry’ego Drapera: {{{HD}}} Katalog Hipparcosa: {{{HIP}}} Katalog jasnych gwiazd: {{{HR}}} SAO Star Catalog: {{{SAO}}} {{{inne nazwy}}}
[[Plik:{{{mapa}}}|240x240px|alt={{{alt mapy}}}|{{{opis mapy}}}]] {{{opis mapy}}}

{{Gwiazda infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | inne nazwy = | GJ = | wielkość absolutna = | GC = | prędkość obrotu = | strumień promieniowania = | FK5 = | wielkość obserwowana = | SAO = | pole powierzchni = | prędkość ucieczki = | rodzaj gwiazdy = | gęstość = | okres obrotu = | ruch własny RA = | alt mapy = | inklinacja = | opis mapy = | spłaszczenie = | ruch własny DEC = | 2MASS = | Flamsteed = | wiek = | promień = | oznaczenie Bayera = | przyspieszenie grawitacyjne = | prędkość ruchu = | metaliczność = | BD = | masa = | objętość = | skład = | commons = | półoś wielka = | CD = | opis grafiki = | odległość = | HD = | okres orbitalny = | rozmiar kątowy = | prędkość radialna = | paralaksa = | typ widmowy = | pasmo = | HIP = | HR = | mimośród = | mapa = | krąży wokół = | jasność = | temperatura = Nieznane pola: "odl_ly", "typ", "nazwy", "jas_abs", "jas_wiz", "oznaczenie_bayera", "rodzaj", "odl_pc" oraz "opis".

Kapella A B Jasność absolutna 0,14 m 0,29 m Typ widmowy G8III G0III Temperatura efektywna 5270K 5900K Promień (RS) 10,2 8,5 Masa (MS) 2,69 2,56

Kapella (Koza, α Aur/Alfa Aurigae) to najjaśniejsza gwiazda w konstelacji Woźnicy i zarazem szósta, pod względem jasności, gwiazda na nocnym niebie.

Kapellę tradycyjnie określa się jako tworzącą na niebie lewe ramię woźnicy lub też, jak sama nazwa wskazuje, powożoną przez niego kozę. Jest to najbliższa północnego bieguna niebieskiego z jasnych gwiazd (Gwiazda Polarna jest stosunkowo słaba), przez co odgrywała znaczącą rolę w wielu starożytnych wierzeniach. Pierwsze pisane wzmianki o Kapelli pochodzą z datowanej na ok. 2000 p.n.e. tabliczki. W astrologii, gwiazda ta ma przynosić cywilne i wojskowe zaszczyty oraz bogactwo.

Natomiast z astronomicznego punktu widzenia, Kapella jest interesującym obiektem jako jedna z najlepiej poznanych nie-zaćmieniowych gwiazd spektroskopowo podwójnych. Jej składniki to dwa bardzo podobne żółte olbrzymy typu widmowego G, o jasnościach około 80-krotnie przewyższających Słońce oraz kilka razy większych od niego rozmiarach. Obiegają się w odległości nieco mniejszej od 100 milionów kilometrów z okresem orbitalnym równym 104,02 dnia.

Porównanie wielkości między Słońcem a składowymi systemu gwiezdnego Kapelli

Kapella jest źródłem promieniowania rentgenowskiego, powstającego prawdopodobnie w wyniku aktywności magnetycznej na powierzchni jednej z gwiazd. Kapella była pierwszą gwiazdą sfotografowaną za pomocą wielkobazowego interferometru optycznego, podczas obserwacji prowadzonych przez COAST (Cambridge Optical Aperture Synthesis Telescope) w 1995 roku.

W istocie Kapella jest gwiazdą wielokrotną - główną parę obiega w odległości około jednego roku świetlnego drugi układ podwójny, złożonych ze słabych czerwonych karłów o jasnościach 10,2^m i 13,7^m.

Nazwy gwiazdy w innych cywilizacjach

• Akadowie: Dil-gan I-ku, "Posłaniec światła", lub Dil-gan Babill, "Opiekuńcza gwiazda Babilonu"
• Arabowie: Alhajoth, "Koza"
• Hindusi: Brahma Ridaya, "Serce Brahmy"
• Inkowie: Colca
• Rzymianie: Amaltea

Zobacz też

• lista gwiazd w gwiazdozbiorze Woźnicy
• lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach

Linki zewnętrzne

• Kapella w bazie SIMBAD (ang.)