Sprewa: Różnice pomiędzy wersjami

{{{nazwa}}}
	[[Plik:{{{zdjęcie}}}\|240x240px\|alt=Ilustracja\|{{{opis zdjęcia}}}]]; {{{opis zdjęcia}}}
Kontynent	Europa
Państwo	Niemcy
Lokalizacja	{{{lokalizacja}}}
	{{{rodzaj cieku}}}
Długość	403 km
Spadek	{{{spadek}}}
Powierzchnia zlewni	{{{powierzchnia zlewni}}} km²
Średni przepływ	{{{średni przepływ}}} m³/s {{{miejsce przepływu}}}
	Źródło
Miejsce	Ebersbach/Sa.
Wysokość	{{{źródło: wysokość}}}
Współrzędne	Nieprawidłowe parametry: {{{{źródło: współrzędne}}}\|type:landmark}
	Ujście
Recypient	Hawela
Miejsce	{{{ujście: miejsce}}}
Wysokość	{{{ujście: wysokość}}}
Współrzędne	Nieprawidłowe parametry: {{{{ujście: współrzędne}}}\|type:landmark}
	Mapa
	[[Plik:{{{mapa}}}\|240x240px\|alt=Mapa rzeki\|]]; {{{opis mapy}}}
Szlak
{{{szlak}}}
	Położenie na mapie Europy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{źródło: współrzędne}}}} Nieprawidłowe parametry: {{{{ujście: współrzędne}}}}
	[[commons:{{{commons}}}\|Multimedia w Wikimedia Commons]]

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 19:36, 15 wrz 2013

Sprewa, Berlin, w głębi widoczna kopuła Reichstagu

Sprewa, Neubrück (Brandenburgia), jaz kozłowo-iglicowy

Sprewa, hist. także Szprewa^[2] i Szprowa^[3] (niem. Spree, łuż. Sprjewja lub Sprowja) to rzeka we wschodnich Niemczech (kraje związkowe Saksonia i Brandenburgia), lewy dopływ Haweli. Swoje źródła ma na Pogórzu Łużyckim (ok. 430 m n.p.m.). Czeskojęzyczna Wikipedia lokalizuje je w powiecie deczyńskim , natomiast niemieckojęzyczna Wikipedia podaje, że rzeka ma źródła na wzgórzu Kottmar (478 m n.p.m.), w Ebersbach oraz w Neugersdorf. . Przepływa przez Łużyce, w Spreewaldzie dzieli się na szereg odnóg, następnie przepływa przez jeziora Schwielochsee i Müggelsee. Od jeziora Schwielochsee rozpoczyna się odcinek drogi wodnej dostępnej dla jednostek o zanurzeniu do 1,2 metra. W miejscowości Beeskow jaz i śluza. Nastepnie w okolicy miejscowości Neuhaus i jeziora Wergnersee odchodzi od niej Speisekanal – 2,6 km kanał łączący ją z Kanałem Odra-Sprewa. Natomiast Sprewa kieruje się na północny zachód, poprzez zabytkowy jaz kozłowo-iglicowy i śluzę Neubrück po czym wpływa do Kanału Odra-Sprewa (89 km kanału), poniżej śluzy Kersdorf. Przyjmuje na tym odcinku nazwę Fürstenwalder Spree. Kanał opuszcza na jego 69 kilometrze, kierując się na północny zachód, poprzez jaz, przed dawną śluzą Große Tranke i przyjmuje nazwę Müggelspree. Poprzez jezioro Dämeritzsee wpływa do jeziora Müggelsee (nazywanym też Großer Müggelsee) z którego wypływa już jako Sprewa. Jednak większość wód Sprewy skierowanych jest Kanałem Odra-Sprewa do jeziora Seddinsee, następnie Langer See, które w berlińskiej dzielnicy Köpenick łaczy sie ze Sprewą. W centrum Berlina, w okolicy śluzy Mühlendammschleuse rozdwaja się i opływa Wyspę Muzeów. Po przejściu przez śluzę Charlottenburg, 6 kilometów dalej, w dzielnicy Spandau uchodzi do Haweli (29 m n.p.m.). Żeglowna na długości 182 km.

Długość: 403 km
Powierzchnia dorzecza: 9793 km²
Żeglowna na odcinku: 182 km
Maksymalny przepływ wieloletni: 36 m³/s (u ujścia – Sophienwerder, Berlin)
Średni przepływ wieloletni: 8,72 m³/s
Największy zanotowany przepływ: 182 m³/s (1982 r.)

Miasta nad Sprewą

Budziszyn (Bautzen, Budyšin)
Spremberg (Grodk)
Chociebuż (Cottbus, Chośebuz)
Lübbenau/Spreewald (Lubnjow)
Lubin (Lubin)
Beeskow
Fürstenwalde/Spree
Berlin

Jest połączona kanałami z Odrą i z Hawelą.

Rzeka występuje też w tytule powieści Kraszewskiego Nad Sprewą.

Zobacz też: bitwa nad Sprewą, rzeki Europy.

Bibliografia

Berlin & Märkische Gewässer, Untere Havel, Spree, Dahme wyd. Nautische Veröffentlichtung Verlagsellschaft mbH, Arnis 2010, ISBN 978-3-926376-10-7

↑ Infobox na podstawie niemieckojęzycznej Wikipedii
↑ Mapa Polski 1:500 000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [1]
↑ Antoni Rehman: Niżowa Polska opisana pod względem fizyczno-geograficznym. Lwów: Drukarnia Ludowa, 1904, s. 343.

[1] Infobox na podstawie niemieckojęzycznej Wikipedii

[2] Mapa Polski 1:500 000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [1]

[3] Antoni Rehman: Niżowa Polska opisana pod względem fizyczno-geograficznym. Lwów: Drukarnia Ludowa, 1904, s. 343.

[2]

[3]

@@ Linia 18: / Linia 18: @@
 [[Plik:Berlin Reichstag ARD.jpg|thumb|250px|Sprewa, Berlin, w głębi widoczna kopuła [[Reichstag]]u]]
 [[Plik:Needle dam001.jpg|thumb|250px|Sprewa, Neubrück (Brandenburgia),  [[jaz kozłowo-iglicowy]]]]
-'''Sprewa''', hist. także ''Szprewa''<ref>Mapa Polski 1:500&nbsp;000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [http://www.mapywig.org/m/wig500k/MAPA_POLSKI_1_500_000_LEGNICA_5.jpg]</ref> i ''Szprowa''<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Rehman | imię = Antoni | tytuł = Niżowa Polska opisana pod względem fizyczno-geograficznym | wydawca = Drukarnia Ludowa | miejsce = Lwów | data = 1904 | strony = 343 | url = http://dlibra.umcs.lublin.pl/dlibra/docmetadata?id=796&dirds=1&tab=1}}</ref> ([[Język niemiecki|niem.]] ''Spree'', [[Języki łużyckie|łuż.]] ''Sprjewja'' lub ''Sprowja'') to [[rzeka]] we wschodnich [[Niemcy|Niemczech]] ([[kraj związkowy|kraje związkowe]] [[Saksonia]] i [[Brandenburgia]]), lewy [[dopływ]] [[Hawela|Haweli]]. Swoje [[źródło|źródła]] ma na [[Pogórze Łużyckie|Pogórzu Łużyckim]] (ok. 430 m n.p.m.). Czeskojęzyczna Wikipedia lokalizuje je w [[Powiat Děčín|powiecie deczyńskim]] , natomiast niemieckojęzyczna Wikipedia podaje, że rzeka ma źródła na wzgórzu Kottmar (478 m n.p.m.), w [[Ebersbach]] oraz w [[Neugersdorf]]. . Przepływa przez [[Łużyce]], w [[Spreewald]]zie dzieli się na szereg odnóg, następnie przepływa przez [[jezioro|jeziora]] [[Schwielochsee]] i [[Müggelsee]]. Od jeziora Schwielochsee rozpoczyna się odcinek [[droga wodna|drogi wodnej]] dostępnej dla jednostek o zanurzeniu do 1,2 metra. W miejscowości [[Beeskow]] [[jaz]] i [[śluza wodna|śluza]]. Nastepnie w okolicy miejscowości Neuhaus i jeziora Wergnersee odchodzi od niej Speisekanal – 2,6 km kanał łączący ją z [[Kanał Odra-Sprewa|Kanałem Odra-Sprewa]]. Natomiast Sprewa kieruje się na północny zachód, poprzez zabytkowy [[jaz kozłowo-iglicowy]] i śluzę Neubrück  po czym wpływa do Kanału Odra-Sprewa (89 km kanału), poniżej śluzy Kersdorf. Przyjmuje na tym odcinku nazwę Fürstenwalder Spree. Kanał opuszcza na jego 69 kilometrze, kierując się na północny zachód, poprzez jaz, przed dawną śluzą Große Tranke i przyjmuje nazwę Muggelspree. Poprzez jezioro Dämeritzsee wpływa do jeziora Muggelsee (nazywanym też Großer Muggelsee) z którego wypływa już jako Sprewa. Jednak większość wód Sprewy skierowanych jest Kanałem Odra-Sprewa do jeziora Seddinsee, następnie Langer See, które w berlińskiej dzielnicy [[Köpenick]] łaczy sie ze Sprewą. W centrum [[Berlin]]a, w okolicy śluzy Mühlendammschleuse rozdwaja się i opływa [[Wyspa Muzeów w Berlinie|Wyspę Muzeów]]. Po przejściu przez śluzę Charlottenburg, 6 kilometów dalej, w dzielnicy [[Spandau]] uchodzi do [[Hawela|Haweli]] (29 m n.p.m.). Żeglowna na długości 182 km.
+'''Sprewa''', hist. także ''Szprewa''<ref>Mapa Polski 1:500&nbsp;000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [http://www.mapywig.org/m/wig500k/MAPA_POLSKI_1_500_000_LEGNICA_5.jpg]</ref> i ''Szprowa''<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Rehman | imię = Antoni | tytuł = Niżowa Polska opisana pod względem fizyczno-geograficznym | wydawca = Drukarnia Ludowa | miejsce = Lwów | data = 1904 | strony = 343 | url = http://dlibra.umcs.lublin.pl/dlibra/docmetadata?id=796&dirds=1&tab=1}}</ref> ([[Język niemiecki|niem.]] ''Spree'', [[Języki łużyckie|łuż.]] ''Sprjewja'' lub ''Sprowja'') to [[rzeka]] we wschodnich [[Niemcy|Niemczech]] ([[kraj związkowy|kraje związkowe]] [[Saksonia]] i [[Brandenburgia]]), lewy [[dopływ]] [[Hawela|Haweli]]. Swoje [[źródło|źródła]] ma na [[Pogórze Łużyckie|Pogórzu Łużyckim]] (ok. 430 m n.p.m.). Czeskojęzyczna Wikipedia lokalizuje je w [[Powiat Děčín|powiecie deczyńskim]] , natomiast niemieckojęzyczna Wikipedia podaje, że rzeka ma źródła na wzgórzu Kottmar (478 m n.p.m.), w [[Ebersbach]] oraz w [[Neugersdorf]]. . Przepływa przez [[Łużyce]], w [[Spreewald]]zie dzieli się na szereg odnóg, następnie przepływa przez [[jezioro|jeziora]] [[Schwielochsee]] i [[Müggelsee]]. Od jeziora Schwielochsee rozpoczyna się odcinek [[droga wodna|drogi wodnej]] dostępnej dla jednostek o zanurzeniu do 1,2 metra. W miejscowości [[Beeskow]] [[jaz]] i [[śluza wodna|śluza]]. Nastepnie w okolicy miejscowości Neuhaus i jeziora Wergnersee odchodzi od niej Speisekanal – 2,6 km kanał łączący ją z [[Kanał Odra-Sprewa|Kanałem Odra-Sprewa]]. Natomiast Sprewa kieruje się na północny zachód, poprzez zabytkowy [[jaz kozłowo-iglicowy]] i śluzę Neubrück  po czym wpływa do Kanału Odra-Sprewa (89 km kanału), poniżej śluzy Kersdorf. Przyjmuje na tym odcinku nazwę Fürstenwalder Spree. Kanał opuszcza na jego 69 kilometrze, kierując się na północny zachód, poprzez jaz, przed dawną śluzą Große Tranke i przyjmuje nazwę Müggelspree. Poprzez jezioro Dämeritzsee wpływa do jeziora Müggelsee (nazywanym też Großer Müggelsee) z którego wypływa już jako Sprewa. Jednak większość wód Sprewy skierowanych jest Kanałem Odra-Sprewa do jeziora Seddinsee, następnie Langer See, które w berlińskiej dzielnicy [[Köpenick]] łaczy sie ze Sprewą. W centrum [[Berlin]]a, w okolicy śluzy Mühlendammschleuse rozdwaja się i opływa [[Wyspa Muzeów w Berlinie|Wyspę Muzeów]]. Po przejściu przez śluzę Charlottenburg, 6 kilometów dalej, w dzielnicy [[Spandau]] uchodzi do [[Hawela|Haweli]] (29 m n.p.m.). Żeglowna na długości 182 km.
 * Długość: 403 km