Przejdź do zawartości

Łazarz Menes

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Łazarz Menes
Data urodzenia

23 marca 1910

Data śmierci

14 marca 1979

Zawód, zajęcie

prawnik

Rodzice

Eliasz, Elstera

Małżeństwo

Zofia z d. Owsiana

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Łazarz Menes (ur. 23 marca 1910, zm. 14 marca 1979) – polski prawnik, adwokat.

Grób Łazarza Menesa na cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Przed wojną

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 23 marca 1910 jako syn Eliasza (współwłaściciela fabryki Plutos) i Elstery[1][2]. Był pochodzenia żydowskiego i wyznania rzymskokatolickiego[3].

Został prawnikiem. Postanowieniem prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie został mianowany aplikantem 4 marca 1933[4]. Jako były aplikant sądowy w 1935 zgłosił się do Rady Adwokackiej w Warszawie o przyjęcie w poczet aplikantów adwokackich pod patronatem adwokata Józefa Stawskiego[5], po czym w tym samym roku został wpisany na listę aplikantów adwokackich[6].

Okres II wojny światowej

[edytuj | edytuj kod]

Podczas okupacji niemieckiej, latem 1940, został wyprowadzony przymusowo z mieszkania swoich rodziców przy ulicy Natolińskiej 6 wraz z rodzicami i Zofią Owsianą (późniejszą żoną)[1]. Następnie z krewnymi przeprowadził się do mieszkania przy ul. Żelaznej 76 na terenie getta[7].

W styczniu 1943 uchronił się przed wywózką prowadzoną przez Niemców w ramach akcji likwidacji mieszkańców getta. Do obozu zagłady w Treblince wywieziono jednak jego ojca[8]. Podczas powstania w getcie ukrywał się z matką i innymi osobami w podziemnym schronie przy ul. Gęsiej 30 (tam pracował w szopie Ostdeutsche Bautischlerei Werkstatt), a później pod numerem 79 tej ulicy, gdzie śmierć poniosła jego matka[9]. Menes ocalał w grupie ośmiu osób w jednej z części getta, a następnie ukrywał się na wysokich kondygnacjach zrujnowanych budynków getta[10]. Po wykryciu przez Niemców tej grupy latem 1943 pozostał przy życiu jako jedna z dwóch ocalałych osób[11]. Nawiązał kontakt z furmanem wywożącym złom z terenu zniszczonego getta, przez którego najpierw był dożywiany, a w sierpniu 1943 został wywieziony poza obszar getta, po czym spotkał się ponownie ze swoją ówczesną narzeczoną Zofią Owsianą[12][13]. W późniejszym czasie ukrywał się w Warszawie, przeżył powstanie, po którym wyszedł z miasta wraz z ludnością cywilną i tymczasowo przebywał we wsi Grzędy aż do wkroczenia Armii Czerwonej[14][15].

Po wojnie

[edytuj | edytuj kod]

W 1945 był podprokuratorem Prokuratury Sądu Okręgowego w Warszawie[1]. W okresie PRL pracował jako adwokat[16][17].

Zmarł 14 marca 1979 i został pochowany na cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie (kwatera W-V-2-8-5)[18][19].

Z żoną Zofią Menes (1914–1997)[20] miał syna Józefa (ur. 1952)[21][22].

Spuścizna

[edytuj | edytuj kod]

Łazarz Menes spisał pamiętnik złożony w Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego[23]. Jego wspomnienia zatytułowane Likwidacja getta warszawskiego ukazały się w publikacji pt. Pamiętniki z getta warszawskiego. Fragmenty i regestry, wydanej w 1988[24]. Ponadto jego zeznania złożone na przełomie 1945/1946 zostały opublikowane w 2017 w publikacji pt. Zapisy Terroru. Warszawa, wydanej przez Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego[25].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Zapisy Terroru 2017 ↓, s. 1.
  2. ↑ Bartosz Bolesławski: Pięknie umrzeć. obnt.pl, 2017-04-19. [dostęp 2018-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-08)].
  3. ↑ Zapisy Terroru 2017 ↓, s. 1, 2.
  4. ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedlwości”. Nr 17, s. 397, 1 września 1933. 
  5. ↑ Ogłoszenia Rad Adwokackich. „Gazeta Sądowa Warszawska”. Nr 16, s. 256, 22 kwietnia 1935. 
  6. ↑ Ogłoszenia Rad Adwokackich. „Gazeta Sądowa Warszawska”. Nr 35, s. 476, 2 września 1935. 
  7. ↑ Zapisy Terroru 2017 ↓, s. 2.
  8. ↑ Zapisy Terroru 2017 ↓, s. 6–8.
  9. ↑ Zapisy Terroru 2017 ↓, s. 8–11.
  10. ↑ Zapisy Terroru 2017 ↓, s. 12.
  11. ↑ Zapisy Terroru 2017 ↓, s. 12–13.
  12. ↑ Edmund Mazur. Po prostu człowiek. Materiały dotyczące pomocy niesionej Żydom w czasie okupacji hitlerowskiej w Warszawie. „Palestra”. 12/11(131), s. 82, 1968. 
  13. ↑ Zapisy Terroru 2017 ↓, s. 13.
  14. ↑ Edmund Mazur. Po prostu człowiek. Materiały dotyczące pomocy niesionej Żydom w czasie okupacji hitlerowskiej w Warszawie. „Palestra”. 12/11(131), s. 83, 1968. 
  15. ↑ Zapisy Terroru 2017 ↓, s. 13–14.
  16. ↑ Łazarz Menes. warszawa.getto.pl. [dostęp 2018-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-08)].
  17. ↑ Łazarz Menes. warszawa.getto.pl/. [dostęp 2018-01-08].
  18. ↑ Łazarz Menes. nekrologi-baza.pl. [dostęp 2018-01-08].
  19. ↑ Lista pochowanych. Łazarz Menes. um.warszawa.pl. [dostęp 2018-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-18)].
  20. ↑ Lista pochowanych. Zofia Menes. um.warszawa.pl. [dostęp 2018-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-18)].
  21. ↑ Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych". Józef Menes. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2018-01-08].
  22. ↑ Łazarz Menes. nekropole.info. [dostęp 2018-01-08].
  23. ↑ Pamiętniki Żydów. Łazarz Menes. warszawa.getto.pl. [dostęp 2018-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-08)].
  24. ↑ Pamiętniki z getta warszawskiego. Fragmenty i regestry. kwadryga.com. [dostęp 2018-01-08].
  25. ↑ Zapisy Terroru 2017 ↓, s. 1–14.
  26. ↑ M.P. z 1946 r. nr 42, poz. 82 „w uznaniu zasług, położonych dla chwały i pożytku Rzeczypospolitej Polskiej na polu sądownictwa”.
  27. ↑ M.P. z 1947 r. nr 51, poz. 352 „za zasługi położone w dziele organizacji Komisji [Specjalnej do walki z nadużyciami i szkodnictwem gospodarczym] i jej delegatur oraz skutecznej walki z nadużyciami”.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Łazarz_Menes&oldid=71786800”