Amfitryta
| bogini królowa morza | |
Rzeźba Amfitryty, Centrum Światowego Handlu, Montreal | |
| Występowanie | |
|---|---|
| Atrybuty |
delfin, diadem, berło, muszla w kształcie rogu |
| Teren kultu | |
| Odpowiednik |
Salacja (rzymski) |
| Rodzina | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Mąż | |
| Dzieci |
Tryton, Rode (Rodos), Bentesikyme |
Amfitryta (stgr. Ἀμφιτρίτη Amphitrítē, łac. Amphitrite, Salacia ‘otaczająca świat’) – w mitologii greckiej jedna z najbardziej znanych nereid (lub okeanid); (królowa Morza), utożsamiana z rzymską Salacją[1].
Uchodziła za córkę Nereusa i Doris lub Okeanosa i Tetydy[1][2]. Ze swoim mężem, bogiem Posejdonem, miała syna Trytona oraz córki: Rode (Rodos) i Bentesikyme[1][3].
Posejdon, aby pojąć ją za żonę poprosił o jej rękę ojca Amfitryty Okeanosa. Wysłał również sprytnego delfina, który w mitologii Jana Parandowskiego opisał jej podwodną krainę Posejdona.
Wraz z Posejdonem sprawowała władzę nad morzami, a zarazem była uosobieniem piękna morza. Posiadała umiejętność przemieniania ludzi.
Jej atrybutami były: delfin, diadem, berło, muszla w kształcie rogu.
W sztuce Amifitryta ukazywana jest zazwyczaj razem z mężem na rydwanie zaprzężonym w hippokampy, jako poważna niewiasta, z welonem lub siatką na włosach, często także w otoczeniu delfinów i ryb. Znane jest przedstawienie m.in. na rzymskiej mozaice z Konstantyny w Algierii, IV w. n.e. (obecnie w muzeum w Luwrze).
Imieniem nimfy została nazwana jedna z planetoid – (29) Amphitrite.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 28. ISBN 83-04-04673-3.
- ↑ Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 42. ISBN 80-8046-098-1. (słow.).; polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
- ↑ Pierre Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Jerzy Łanowski (red.), Maria Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 93, 312, 354, ISBN 978-83-04-04673-3, OCLC 297685612.