Alfred Clebsch
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
Rudolf Friedrich Alfred Clebsch (ur. 19 stycznia 1833 w Królewcu, zm. 7 listopada 1872 w Getyndze[1]) – niemiecki matematyk, profesor Politechniki w Karlsruhe oraz uniwersytetów w Gießen i w Getyndze.
Zajmował się m.in. geometrią algebraiczną, teorią niezmienników i różnymi dziedzinami analizy – jak rachunek wariacyjny czy równania różniczkowe cząstkowe – oraz mechaniką teoretyczną[2]. Wniósł znamienny wkład do geometrii algebraicznej[2].
W 1868 roku wraz z Carlem Neumannem (1832–1925) założył czasopismo matematyczne „Mathematische Annalen”[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Alfred Clebsch urodził się 19 stycznia 1833 roku w Królewcu[2].
Po ukończeniu królewieckiego gimnazjum Altstädtisches Gymnasium[3], w 1850 roku rozpoczął naukę na Uniwersytecie Albrechta w Królewcu, gdzie studiował u Franza Ernsta Neumanna (1798–1895), Friedricha Juliusa Richelota (1808–1875) i Otto Hessego (1811–1874)[2]. Początkowo zajmował się fizyką – optyką i hydrodynamiką[4].
W 1854 roku uzyskał stopień doktora – pracę doktorską napisał pod kierunkiem Neumanna[2]. Następnie pracował jako nauczyciel w wielu szkołach Berlinie[3].
W 1858 roku ukończył pracę habilitacyjną na uniwersytecie w Berlinie i objął katedrę mechaniki teoretycznej w Karlsruhe[2]. W 1863 roku objął katedrę matematyki na uniwersytecie w Gießen, a w 1868 roku w Getyndze[2]. Jego uczniami byli m.in. Alexander von Brill (1842–1935), Paul Gordan (1837–1912), Felix Klein (1849–1925) i Max Noether (1844–1921)[2].
Zmarł na błonicę[4] 7 listopada 1872 roku w Getyndze[2].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Dzieła podane za Neue Deutsche Biographie[2]:
- 1854 – De motu ellipsoidis in fluido incompressibili viribus quibuslibet impulsi
- 1862 – Theorie der Elasticität fester Körper
- 1866 – Theorie der Abelschen Funktionen (razem z Paulem Gordanem)
- 1872 – Theorie der binären algebraischen Formen
Członkostwa, odznaczenia i nagrody
[edytuj | edytuj kod]- 1833 – członek korespondencyjny Królewskiej Bawarskiej Akademii Nauk w Monachium (Königlich-Bayerischen Akademie der Wissenschaften zu München)[5]
- 1854–1871 – członek Niemieckiego Towarzystwa Fizycznego (Deutsche Physikalische Gesellschaft)[6]
- 1868 – członek korespondencyjny Królewskiej Pruskiej Akademii Nauk (Königlich Preußische Akademie der Wissenschaften)[7]
- 1871 – honorowy członek London Mathematical Society[8]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Clebsch Alfred, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-02-18].
- ↑ a b c d e f g h i j k Neue Deutsche Biographie 1957 ↓.
- ↑ a b Allgemeine Deutsche Biographie 1876 ↓.
- ↑ a b Kobell 1873 ↓.
- ↑ Bayerische Akademie der Wissenschaften: Prof. Dr. Alfred Clebsch. [w:] badw.de [on-line]. [dostęp 2021-01-21]. (niem.).
- ↑ Deutsche Physikalische Gesellschaft: Die Mitglieder der Deutschen Physikalischen Gesellschaft in den ersten 100 Jahren ihres Bestehens1845 –1945. s. 10. [dostęp 2021-01-21]. (niem.).
- ↑ Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften: Mitglieder - historisch Alfred Clebsch. [w:] www.bbaw.de [on-line]. [dostęp 2021-01-21]. (niem.).
- ↑ London Mathematical Society: LONDON MATHEMATICAL SOCIETY HONORARY MEMBERS. [w:] www.lms.ac.uk [on-line]. [dostęp 2021-01-21]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Theodor Husemann: Clebsch, Alfred. W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 4. 1876, s. 299–300 [Online-Version]. (niem.).
- Wilhelm Süss: Clebsch, Alfred. W: Neue Deutsche Biographie. T. 3. 1957, s. 279 [Online-Version]. (niem.).
- Franz Ritter von Kobell. Nachruf Rudolph Friedrich Alfred Clebsch. „Bayerische Akademie der Wissenschaften Sitzungsberichte”. III, s. 129–130, 1873. (niem.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Alfred Clebsch. Über die Bewegung eines Ellipsoids in einer tropfbaren Flüssigkeit. „Journal für die reine und angewandte Mathematik”, s. 103–132, 1856. (niem.).