Bonn

Bonn
	; Ratusz
herb Bonn↗	Flaga
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Nadrenia Północna-Westfalia
Zarządzający	Katja Dörner↗
Powierzchnia	141,22 km²
Populacja (31.12.2016); • liczba ludności; • gęstość	; 322 125; 2281 os./km²
Nr kierunkowy	0228
Kod pocztowy	53111–53129, 53173–53179, 53225, 53227, 53229
Tablice rejestracyjne	BN
	Położenie na mapie Nadrenii Północnej-Westfalii Bonn
	Położenie na mapie Niemiec Bonn
	50°44′N 7°06′E/50,733333 7,100000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Bonn (Bundesstadt Bonn – miasto federalne Bonn) – miasto na prawach powiatu w zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia, po obu stronach rzeki Ren. Bonn leży ok. 30 km na południe od Kolonii. W połowie drogi do Kolonii leży port lotniczy Köln/Bonn. Historia miasta liczy ponad 2000 lat i sięga do czasów germańskich i rzymskich osad. Od 1597 do 1794 Bonn było rezydencją książąt kolońskich, w 1770 roku przyszedł tu na świat Ludwig van Beethoven, a w 1856 pochowano tu Roberta Schumanna. W latach 1949–1991 miasto było stolicą RFN; po zjednoczeniu dwóch państw niemieckich stolicą ponownie stał się Berlin.

Historia

Miasto powstało jako fort założony przez legionistów rzymskich, wówczas nazywane było Bonna. W XIII w. stało się siedzibą arcybiskupów Kolonii, którzy równocześnie sprawowali doczesną władzę w archidiecezji.

W 1770 roku w Bonn urodził się Ludwig van Beethoven. W 1815 roku kontrolę nad miastem przejęły Prusy.

Po II wojnie światowej miasto było stolicą RFN. Berlin Zachodni był małą wyspą w komunistycznym morzu, łatwą do ewentualnego podboju przez wojska NRD. Bonn zaś dużym miastem w rozsądnej odległości od granicy wewnątrzniemieckiej. Zjednoczony Berlin odzyskał status stolicy w latach 90. XX wieku. Za sprawą tzw. ustawy Berlin/Bonn z 1994 roku i uzupełniających ją przepisów dotychczasowej stolicy przyznano wyłączny tytuł „miasta federalnego” (Bundesstadt) i zagwarantowano pozostawienie w niej kilku instytucji centralnych.

W Bonn swoją główną siedzibę ma dzisiaj sześć ważnych ministerstw: edukacji, zdrowia, obrony, środowiska, rolnictwa oraz współpracy gospodarczej. Pozostałe ministerstwa mają tu swoją drugą siedzibę. W Willi Hammerschmidt znajduje się druga siedziba Prezydenta Republiki, a w Pałacu Schaumburg – druga siedziba Kanclerza Niemiec. Znajduje się tu również wysokościowiec o potocznej nazwie „Der lange Eugen” – dawny hotel dla deputowanych (Abgeordnetenhochhaus). Bonn jest także siedzibą 16 agend podporządkowanych ONZ.

W Bonn znajdują się także siedziby dwóch spółek wchodzących w skład indeksu DAX: Deutsche Post i Deutsche Telekom oraz siedziba Deutsche Postbank(inne języki).

W Bonn znajduje się Uniwersytet, który jest jedną z najlepszych uczelni w Niemczech. Funkcjonują tu również liczne instytucje kultury (Theater der Stadt Bonn w modernistycznym budynku nad brzegiem Renu, Kunstmuseum Bonn(inne języki), Akademisches Kunstmuseum(inne języki)).

Podział administracyjny

Miasto dzieli się na cztery dystrykty (Stadtbezirk), które podzielone są na 51 dzielnic (Ortsteil):

Bad Godesberg: Alt-Godesberg, Friesdorf, Godesberg-Nord, Godesberg-Villenviertel, Heiderhof, Hochkreuz, Lannesdorf, Mehlem, Muffendorf, Pennenfeld, Plittersdorf, Rüngsdorf, Schweinheim
Beuel: Beuel-Mitte, Beuel-Ost, Geislar, Hoholz, Holtorf, Holzlar, Küdinghoven, Limperich, Oberkassel, Pützchen/Bechlinghoven, Ramersdorf, Schwarzrheindorf/Vilich-Rheindorf, Vilich, Vilich-Müldorf
Bonn: Auerberg, Bonn-Castell (do 2003: Bonn-Nord), Bonn-Zentrum, Buschdorf, Dottendorf, Dransdorf, Endenich, Graurheindorf, Gronau, Ippendorf, Kessenich, Lessenich/Meßdorf, Nordstadt, Poppelsdorf, Röttgen, Südstadt, Tannenbusch, Ückesdorf, Venusberg, Weststadt
Hardtberg(inne języki): Brüser Berg, Duisdorf, Hardthöhe, Lengsdorf

Transport

W mieście znajdują się następujące stacje kolejowe: Bonn Hauptbahnhof, Bonn-Bad Godesberg, Bonn-Duisdorf, Bonn-Oberkassel, Bonn-Beuel, Bonn-Mehlem(inne języki).

Na terenie miasta funkcjonuje system kolei miejskiej – Stadtbahn Bonn.

Sport

SV Beuel 06 – klub piłkarski
Telekom Baskets Bonn(inne języki) – klub koszykarski

Współpraca

Miejscowości partnerskie:

Uzbekistan: Buchara
Węgry: Budafok – dzielnica Budapesztu
Ghana: Cape Coast
Włochy: Frascati (kontakty utrzymuje dzielnica Bad Godesberg)
Belgia: Kortrijk (kontakty utrzymuje dzielnica Bad Godesberg)
Boliwia: La Paz
Białoruś: Mińsk^[2]
Francja: Mirecourt (kontakty utrzymuje dzielnica Beuel)
Wielka Brytania: Oksford
Polska: Opole
Brandenburgia: Poczdam
Francja: Saint-Cloud (kontakty utrzymuje dzielnica Bad Godesberg)
Steglitz-Zehlendorf – dzielnica Berlina (kontakty utrzymuje dzielnica Bad Godesberg)
Izrael: Tel Awiw-Jafa
Francja: Villemomble (kontakty utrzymuje dzielnica Hardtberg(inne języki))
Wielka Brytania: Windsor and Maidenhead (kontakty utrzymuje dzielnica Bad Godesberg)
Turcja: Yalova (kontakty utrzymuje dzielnica Bad Godesberg)

Przypisy

↑ Information und Technik Nordrhein-Westfalen (IT.NRW) – Einwohnerzahlen im Regierungsbezirk Köln [online], it.nrw.de [dostęp 2018-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-31] (niem.).
↑ Города-побратимы города Минска [online], Минский городской исполнительный комитет [dostęp 2020-04-01] (ros.).

Linki zewnętrzne

Panorama miasta (niem.)

[1] Information und Technik Nordrhein-Westfalen (IT.NRW) – Einwohnerzahlen im Regierungsbezirk Köln [online], it.nrw.de [dostęp 2018-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-31] (niem.).

[2] Города-побратимы города Минска [online], Минский городской исполнительный комитет [dostęp 2020-04-01] (ros.).

[1]

[2]

Miasta na prawach powiatu	Akwizgran (Aachen) Bonn Kolonia (Köln) Leverkusen
Powiaty ziemskie	Düren Euskirchen Heinsberg Obergberg Rheinisch-Bergischer Kreis Rhein-Erft Rhein-Sieg
Związki komunalne	Region miejski Akwizgran (Städteregion Aachen)

Miasta na prawach powiatu	Akwizgran (Aachen) Bielefeld Bochum Bonn Bottrop Dortmund Duisburg Düsseldorf Essen Gelsenkirchen Hagen Hamm Herne Kolonia (Köln) Krefeld Leverkusen Mönchengladbach Mülheim an der Ruhr Münster Oberhausen Remscheid Solingen Wuppertal
Powiaty	Borken Coesfeld Düren Ennepe-Ruhr Euskirchen Gütersloh Heinsberg Herford Hochsauerland Höxter Kleve Lippe Märkischer Kreis Mettmann Minden-Lübbecke Oberbergischer Kreis Olpe Paderborn Recklinghausen Rhein-Erft Rhein-Kreis Neuss Rhein-Sieg Rheinisch-Bergischer Kreis Siegen-Wittgenstein Soest Steinfurt Unna Viersen Warendorf Wesel
Rejencje (Regierungsbezirk)	Arnsberg Detmold Düsseldorf Kolonia (Köln) Münster
Związki komunalne	Region miejski Akwizgran (Städteregion Aachen)