Borys Godunow
Car Rosji | |
Okres | |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Data urodzenia |
ok. 1551 |
Data śmierci |
13 kwietnia?/23 kwietnia 1605 |
Żona | |
Dzieci |
Fiodor II |
Borys Fiodorowicz Godunow (Борис Федорович Годунов; ur. ok. 1551, zm. 13 kwietnia?/23 kwietnia 1605 w Moskwie) – car Rosji w latach 1598–1605.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Borys Godunow był doradcą Iwana IV Groźnego w ostatnich latach jego panowania. Po bezpotomnej śmierci Fiodora I (panującego po swym ojcu Iwanie IV) Sobór Ziemski w Moskwie obrał księcia Borysa Godunowa carem Rosji. Dbał on o rozwój gospodarczy i kulturalny kraju. Postępowała kolonizacja terytoriów północnej Azji na wschód od Uralu, gdzie koloniści rosyjscy założyli szereg miast, m.in. Tomsk w roku 1604 nad rzeką Tom, dopływem rzeki Ob. Jednak w latach 1601–1603 wielka susza w Rosji spowodowała głód w wielu rejonach kraju, niepokoje i wędrówki zbiegłych i bezdomnych chłopów, którzy porzucili swe miejsca zamieszkania. Niepokoje wzmagały też pogłoski o tym, że Dymitr, młodszy syn Iwana Groźnego, żyje i należy mu się dziedzictwo.
Pierwszy Dymitr Samozwaniec ujawnił się w 1603 roku. Był to prawdopodobnie mnich zbiegły z Monasteru Czudowskiego na Litwę, Grigorij Otriepiew, wychowany na dworze księcia Adama Wiśniowieckiego na Polesiu. Stamtąd, wraz ze zbrojnym oddziałem złożonym z 2500 żołnierzy, do których przyłączyło się następnie 2000 kozaków dońskich, ruszył na Moskwę. Po kilku potyczkach z wojskami cara opanował stolicę Rosji w czerwcu 1605 roku, co ułatwiła śmierć Borysa Godunowa dwa miesiące wcześniej. Śmierć Godunowa otworzyła okres tzw. smuty ('zamętu') czyli anarchii i zamieszek, trwający do 1613 roku.
W oparciu o motywy zaczerpnięte z życia Borysa Godunowa powstały opery, skomponowane m.in. przez Johanna Matthesona (Boris Goudenow, Hamburg, 1710) i Modesta Musorgskiego (Borys Godunow, 1868-1872).
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Borys Godunow – dokumenty w bibliotece Polona
- ISNI: 0000000080703160, 000000039915807X
- VIAF: 259065179, 237508368, 1032154380989630291616
- LCCN: n50042060
- GND: 118637940
- NDL: 00620401
- LIBRIS: mkz251r54k6m9st
- BnF: 120056934
- SUDOC: 02816802X
- NLA: 66042720
- NKC: jo2003163230
- NTA: 070460779
- PLWABN: 9810597793205606
- NUKAT: n97001479
- J9U: 987007258819505171
- BLBNB: 000445763
- LIH: LNB:L05;=mG
- PWN: 3879804
- Britannica: biography/Boris-Godunov-tsar-of-Russia
- Treccani: boris-fedorovic-godunov-zar-di-russia
- Universalis: boris-godounov-1551-env-1605-tsar-de-russie-1598-1605
- NE.se: boris-godunov
- SNL: Boris_Godunov_-_tsar
- VLE: borisas-godunovas
- Catalana: 0011429
- DSDE: Boris_Fjodorovitj_Godunov
- Hrvatska enciklopedija: 8802