Bezokolicznik w języku angielskim

Bezokolicznik w języku angielskim – podstawowa forma nieokreślona czasownika, forma wyjściowa do tworzenia czasów, stron i trybów.

Formy bezokolicznika

Bezokolicznik angielskich czasowników ma trzy podstawowe formy: prostą to watch, postępującą złożoną z to be i gerundium danego czasownika (to be watching) i bierną, na którą składa się to be i imiesłów bierny czasu przeszłego (to be watched). Możliwe są formy złożone, np. to have been sitting^[1]. Ich znaczenie odpowiada znaczeniu czasów i stron, w których są zbudowane^[1]. Przykładowo: She is instructed by her tutor → Jest pouczana przez swojego opiekuna. She should be instructed by her tutor → Powinna być pouczona przez swego opiekuna.

Przegląd form bezokolicznikowych:

Bezokolicznik	Strona czynna	Strona bierna
czasu teraźniejszego	to watch	to be watched
ciągły czasu teraźniejszego	to be watching	to be being watched
przeszły	to have watched	to have been watched
ciągły czasu przeszłego	to have been watching	to have been being watched

Bezokolicznik ciągły czasu przeszłego w stronie biernej, mimo iż poprawny gramatycznie, nie jest używany^[1].

Bezokolicznik w formie podstawowej

Składa się z cechy to i formy bezokolicznika: to watch, to see.

Bezokolicznik w formie ciągłej

Tworzy się go przy pomocy bezokolicznika czasownika to be i gerundium czasownika zasadniczego: to be sitting. Forma ta sugeruje trwanie czynności w danym momencie. It is nice to be sitting here with you. He seemed to be smoking a lot → Wydawało się, że on dużo pali (robił takie wrażenie).

Bezokolicznik w formie ciągłej służy do tworzenia czasów Future Continuous i Future in the Past Continuous^[2]: Tomorrow at this time I'll be sunbathing in Southern France → Jutro o tej godzinie będę się opalał w południowej Francji.

Bezokolicznik ciągły z czasownikami modalnymi:

must be sitting
can be sitting
could be sitting
should be sitting
may be sitting
might be sitting
would be sitting

Bezokolicznik przeszły

Tworzy się go przy użyciu bezokolicznika to have i imiesłowu biernego czasu przeszłego: to have come, Nice to have met you → Miło, że cię spotkałem.. Znaczenie tego bezokolicznika jest podobne, jak czasów perfect – sugerują uprzedniość^[1]. Aby zaprzeczyć, używa się not na początku konstrukcji, przed to: You were silly not to have locked your car → byłeś niemądry nie zamykając samochodu.

Możliwa jest forma bezokolicznika w czasie przeszłym ciągłym^[1]He could have been doing well → Może mu się dobrze powodziło.

Bezokolicznik występuje też w stronie biernej np. They were lucky, they could have been killed → Mieli szczęście, mogli być zabici.

Bezokolicznik bierny

Jest tworzony przy użyciu czasownika to be w bezokoliczniku (dowolnym) i imiesłowu biernego czasu przeszłego^[1]. There's a lot of work to be done → Jest dużo (pracy) do zrobienia. Our car must be repaired tonight, otherwise we're grounded → Samochód musi być naprawiony dziś wieczorem, w przeciwnym razie jesteśmy uziemieni.

Forma ciągła bezokolicznika biernego również jest możliwa: I'd like to be being massaged → Lubię, jak jestem masowany^[1].

Konstrukcje bezokolicznikowe

Ten typ konstrukcji zdaniowych jest bardzo rozpowszechniony w języku angielskim, nie tylko z okolicznikiem w swej podstawowej formie. Istnieje kilka typów konstrukcji z bezokolicznikiem^[3]:

Przymiotnik + bezokolicznik^[3]: He is sure to win. → Jest pewny, że wygra. He is difficult to talk to. → Ciężko się z nim rozmawia. She is likely to have been hurt.→ Całkiem możliwe, że się zraniła. Konstrukcja występuje z takimi przymiotnikami jak difficult, hard, safe, dangerous, cheap, awful itp.
Rzeczownik + bezokolicznik She's got a job to do. → Ona ma pracę do zrobienia. Do you have anything to say? → Czy masz coś do powiedzenia?
Grupa czasownikowa + bezokolicznik^[3]: We eat to live. → Jemy aby żyć. She got the gumption to go in.→ Miała na tyle oleju w głowie, by tam wejść.
For + rzeczownik + bezokolicznik^[3]: That is for you to decide. → Ty masz podjąć decyzję.
Czasownik + rzeczownik + bezokolicznik, konstrukcja znana jako accusativus cum infinitivo: I want you to go hell. → Chcę byś poszedł sobie w cholerę. Konstrukcja występuje po czasownikach oznaczających życzenie: want, wish, hate, stan umysłu: think, expect, believe, oznaczających nakaz, prośbę zezwolenie: order, ask, recommend i niektórych innych^[3].
Czasownik + rzeczownik + bezokolicznik bez to, używane najczęściej po czasownikach wyrażających zmysły: see, hear, notice, a także po let i make: I`ll make you pay for this. → Zapłacisz mi za to.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Michael Swan: Practical English Usage. Oxford: Oxford University Press, 2015, s. 255. ISBN 978-0-19-442098-3.
↑ Michael Swan: Practical English Usage. Oxford: Oxford University Press, 2015, s. 195. ISBN 978-0-19-442098-3.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e A. Prejbisz, R. Gozdawa Gołębiowski, B. Jasińska, S. Kryński: Nowa gramatyka angielska w ćwiczeniach. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 1997, s. 24=260. ISBN 83-7195-192-2.

[swan1-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Michael Swan: Practical English Usage. Oxford: Oxford University Press, 2015, s. 255. ISBN 978-0-19-442098-3.

[2] Michael Swan: Practical English Usage. Oxford: Oxford University Press, 2015, s. 195. ISBN 978-0-19-442098-3.

[infp-3] A. Prejbisz, R. Gozdawa Gołębiowski, B. Jasińska, S. Kryński: Nowa gramatyka angielska w ćwiczeniach. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 1997, s. 24=260. ISBN 83-7195-192-2.

[1]

[2]

[3]