Beskid Makowski

Beskid Makowski
	; Zasięg regionu w obrębie Polski
Megaregion	Region karpacki
Prowincja	Karpaty Zachodnie
Podprowincja	Zewnętrzne Karpaty Zachodnie
Makroregion	Beskidy Zachodnie
Mezoregion	Beskid Makowski
Zajmowane ; jednostki ; administracyjne	Polska:; • woj. śląskie; • woj. małopolskie
	Informacje w Wikipodróżach

Ten artykuł należy dopracować:

Należałoby opisać tu różne granice pasma, a tymczasem mamy właściwie tylko najnowszą, praktycznie pominięto regionalizację J. Kondrackiego. Co najśmieszniejsze, zostawiono przypis do jego pozycji, ale... zmieniono treść. Jest tu zresztą więcej przypisów do regionalizacji Kondrackiego, które nie zgadzają się z treścią linkowanych pozycji.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Beskid Makowski (dawniej nazywany Beskidem Średnim, 513.48) – grupa górska, część Beskidów Zachodnich. Od zachodu sąsiaduje z Beskidem Małym, Kotliną Żywiecką i Beskidem Żywieckim, od północy z Pogórzem Wielickim, od wschodu z Beskidem Wyspowym, od południa z Kotliną Rabczańską, Pasmem Babiogórskim i pasmem Beskidów Orawskich (po słowackiej stronie). Najwyższym szczytem jest Lubomir (902 m)^{[potrzebny przypis]}, natomiast według regionalizacji Jerzego Kondrackiego Mędralowa^[1].

Granice

Beskid Makowski w granicach według Jerzego Kondrackiego

Osiedla Zawoi w Paśmie Przedbabiogórskim

Według najnowszej regionalnej geografii fizycznej Polski, granice Beskidu Makowskiego są następujące^[2]:

granica zachodnia i południowa: od Wadowic doliną Skawy do Jordanowa dalej potokiem Malejówka do Krzczonówki.
granica północna: po północnej stronie Pasma Babicy od Wadowic do Myślenic dalej północnymi stokami Pasma Lubomira i Łysiny.
granica wschodnia: doliną Krzyworzeki i Kasieniczanki do jej ujścia w Rabie; dalej w dół doliną Raby do jej dopływu Krzczonówki.

Rzeźba terenu

Beskid Makowski zbudowany jest z piaskowców magurskich przewarstwionych warstwami łupków. W łupkach wyrzeźbione zostały doliny rzeczne. Składa się z wielu rozczłonkowanych pasm górskich i wzniesień. Są to (w nawiasie najwyższy szczyt pasma):

Pasmo Chełmu (Chełm 603 m)
Pasmo Babicy (Babica 727 m)
Pasmo Koskowej Góry (Koskowa Góra 866 m)
Pasmo Lubomira i Łysiny (Lubomir 902 m)

Klimat

Na klimat w Beskidzie Makowskim wpływa zróżnicowana rzeźba terenu i położenie geograficzne^[3]. Średnia temperatura wynosi od 5 do 7 °C. Wiosna trwa długo i jest chłodna i deszczowa, nawroty niskiej temperatury występują aż do maja. Lato bywa trochę cieplejsze niż w Beskidzie Żywieckim, lecz trwa tyle samo. Jesień jest długa i sucha. Notowane są częste wahania temperatury, tak, jak i w reszcie regionu. Zima utrzymuje się zazwyczaj od końca listopada do marca. Przeciętnie najwięcej opadów zaobserwowano w czerwcu i w sierpniu, a najmniej w październiku, średnia roczna wynosi 800 mm. Podobnie jak w Beskidzie Wyspowym zdarzają się tu inwersje temperatury.

Ludność

Jest to obszar dość gęsto zaludniony. Lasy występują głównie na wyższych grzbietach górskich, natomiast doliny i śródgórskie zrównania zajęte są pod uprawy rolne i osady ludzkie^[1]. Na terenie Beskidu Makowskiego znajdują się 4 miasta: Maków Podhalański, Sucha Beskidzka, Jordanów oraz Myślenice^[4].

Zagospodarowanie turystyczne

Schroniska

Na obszarze Beskidu Makowskiego znajduje się jedyne w tym mezoregionie Schronisko PTTK na Kudłaczach

Szlaki turystyczne

Pasmo Koskowej Góry: Sucha Beskidzka – Mioduszyna – Maków Podhalański; Maków Podhalański – Stańkowa – Koskowa Góra – Parszywka – Przełęcz Dział – Groń – Pcim; łącznikowy pomiędzy niebieskim i żółtym (jw.); Maków Podhalański – Budzów; Bieńkówka – Koskowa Góra – Przełęcz Jabconiówka – Groń – Zarębki – Jordanów; Osielec – Groń (810 m) – Skomielna Czarna – Tokarnia – Knapówka – Groń – Stróża; Zębalowa – Tokarnia – Groń – Zawadka – dojście do szlaku żółtego pod Kotoniem; Lubień – Zębalowa – Krzeczów

Pasmo Babicy: Mały Szlak Beskidzki na odcinku: Zembrzyce – Chełm – Zachełmna – Palcza – Bieńkowska Góra – Babica – Trzebuńska Góra – Sularzowa – Myślenice; Stryszów – Chełm; Budzów – Mysia Góra – Przełęcz Wrotka – Stronie; Przełęcz Wrotka – Skawinki; Przełęcz Sanguszki – Krowia Góra – Bieńkówka; łącznikowy pomiędzy szlakiem niebieskim (jw.) i czerwonym Małym Szlakiem Beskidzkim; Stróża – dojście do szlaku czerwonego Małego Szlaku Beskidzkiego pod Sularzową

Przypisy

↑ ^a ^b JerzyJ. Kondracki JerzyJ., Geografia regionalna Polski, Warszawa: PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2, OCLC 830133845 .
↑ AndrzejA. Richling AndrzejA. i inni red., Regionalna geografia fizyczna Polski: praca zbiorowa, Poznań: [Warszawa]: Bogucki Wydawnictwo Naukowe ; na zlecenie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, 2021, ISBN 978-83-7986-381-5 [dostęp 2024-01-20] .
↑ AndrzejA. Matuszczyk AndrzejA., Beskid Średni: przewodnik turystyczny, EmiliaE. Krzyżanowska-Kalkowska (red.), wyd. 2, Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1984, s. 5–6, ISBN 83-7005-019-0 (pol.).
↑ Beskid Wyspowy 1:50 000. Mapa turystyczna, Kraków: Compass, 2006, ISBN 83-89165-86-4.

Linki zewnętrzne

Mapa turystyczna Beskidu Średniego (Makowskiego) wydawnictwa Compass w formie elektronicznej. compass.krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-15)].
Galeria zdjęć Beskidu Makowskiego

[Kondracki-1] JerzyJ. Kondracki JerzyJ., Geografia regionalna Polski, Warszawa: PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2, OCLC 830133845 .

[2] AndrzejA. Richling AndrzejA. i inni red., Regionalna geografia fizyczna Polski: praca zbiorowa, Poznań: [Warszawa]: Bogucki Wydawnictwo Naukowe ; na zlecenie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, 2021, ISBN 978-83-7986-381-5 [dostęp 2024-01-20] .

[3] AndrzejA. Matuszczyk AndrzejA., Beskid Średni: przewodnik turystyczny, EmiliaE. Krzyżanowska-Kalkowska (red.), wyd. 2, Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1984, s. 5–6, ISBN 83-7005-019-0 (pol.).

[Compass-4] Beskid Wyspowy 1:50 000. Mapa turystyczna, Kraków: Compass, 2006, ISBN 83-89165-86-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

Beskidy Zachodnie	Beskid Śląski Beskid Mały Beskid Żywiecki Beskid Makowski Beskid Wyspowy Beskid Sądecki Gorce
Beskidy Środkowe	Beskid Niski
Beskidy Wschodnie (Beskidy Lesiste)	Góry Sanocko-Turczańskie Bieszczady Zachodnie