Przejdź do zawartości

Burkhard Christoph Münnich

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Burkhard Christoph von Münnich
Бурхард Кристоф фон Мюнних
Ilustracja
Portret Burkharda Christopha von Münnicha
generał feldmarszałek generał feldmarszałek
Data i miejsce urodzenia

9 maja 1683
Neuenhuntorf (Oldenburg)

Data i miejsce śmierci

27 października 1767
Petersburg (Imperium Rosyjskie)

Przebieg służby
Lata służby

1700–1739

Siły zbrojne

armia francuska
Armia Imperium Rosyjskiego

Stanowiska

dowódca armii

Główne wojny i bitwy

wojna o sukcesję polską

wojna rosyjsko-turecka

Późniejsza praca

polityk

Odznaczenia
Order św. Andrzeja (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Aleksandra Newskiego (Imperium Rosyjskie) Broń Świętego Jerzego Order Orła Białego
Herb

Hrabia Burkhard Christoph von Münnich (ros. Иоганн Бурхарт Kристофор Ми́них (ur. 19 maja 1683 w Neuenhuntorf, zm. 16 października?/27 października 1767 w Petersburgu) – rosyjski inżynier, generał marszałek polny od 1732, generał major wojsk koronnych od 1717, komendant Warszawy[1].

Z pochodzenia był Niemcem. Był typowym zawodowym żołnierzem, a uczyło się u niego sztuki wojennej wielu przyszłych znakomitych dowódców, szczególnie Gideon Ernst von Laudon i Franz Moritz von Lacy, którzy służyli pod jego dowództwem pod Oczakowem i Chocimiem. Jako polityk uważany jest za wynalazcę rosyjskiego filhellenizmu. Był hrabią Świętego Cesarstwa Rzymskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Münnich urodził się w Neuenhuntorf w hrabstwie Oldenburga i w młodym wieku wstąpił do służby w armii francuskiej. Później służył w armii Hesji-Darmstadt, a następnie w armii saskiej. Z armii saskiej przeszedł do służby w armii polskiej, gdzie pod panowaniem króla Augusta Mocnego doszedł do rangi generała majora. Za namową posła rosyjskiego w Warszawie Grzegorza Dołgorukowa w 1721 roku wstąpił do służby w armii rosyjskiej na stanowisku generała inżyniera. W roku 1722 został generałem lejtnantem. Kierował pracami przy budowie kanału Ładoga i kanału odwadniającego, a także kanałów na rzece Tosna. W 1728 roku został generał-gubernatorem Ingrii, Karelii i Finlandii.

Podczas panowania cesarzowej Anny Romanowej (i jej ministra Andrieja Ostermanna) w 1730 roku został feldmarszałkiem i przewodniczącym rady wojennej. Działając na tym stanowisku miał wielkie zasługi w reorganizacji armii rosyjskiej, m.in. zakładając korpus kadetów, który miał w przyszłości dostarczyć armii rosyjskiej wielu wybitnych oficerów. Od 1732 prezydent Kolegium Wojennego. W roku 1734 kierował oblężeniem Gdańska podczas wojny o sukcesję polską. W Gdańsku przebywał pretendent do polskiej korony Stanisław Leszczyński. W latach 1735–1739 dowodził wojskami rosyjskimi na Krymie i w Besarabii. W 1736 podczas wojny z Turcją prowadził działania na wybrzeżach Morza Czarnego, zdobywając m.in. w 1737 roku Oczaków, a w 1739 roku wygrywając bitwę pod Stawuczanami, po czym zdobył Chocim, co umożliwiło mu opanowanie Mołdawii.

Feldmarszałek Münnich po zakończeniu wojny zajął się aktywnie polityką. Z pomocą Münnicha, faworyt cesarzowej Anny Iwanowny książę Biron został regentem. Jednak w listopadzie 1740, za zgodą regentki Anny Leopoldownej rozpoczął rywalizację z księciem Kurlandii Ernestem Bironem, zakończoną aresztowaniem i zesłaniem Birona do Pełymia i wstąpieniem na tron w listopadzie 1741 cesarzowej Elżbiety Piotrowny. Elżbieta odprawiła Münnicha ze stolicy, który w drodze do granicy został aresztowany i skazany na śmierć. Potem jednak ułaskawiony i zesłany na Syberię, gdzie przebywał dwadzieścia lat, aż do wstąpienia na tron imperatora Piotra III w 1762 roku. Po powrocie ze zsyłki wpływów politycznych nie wykorzystywał. Cesarzowa Katarzyna II, która wkrótce zastąpiła Piotra III, powierzyła Münnichowi stanowisko generalnego dyrektora portów bałtyckich. Po kilku latach Münnich zmarł w roku 1767.

Patronował 13 pułkowi dragonów Armii Imperium Rosyjskiego.

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

W 1735 został odznaczony polskim Orderem Orła Białego[2][3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Tomasz Ciesielski, Generałowie wojska koronnego w latach 1717–1763, w: Organizacja armii w nowożytnej Europie: struktura - urzędy - prawo - finanse, Zabrze 2011, s. 466.
  2. Königl. Koln. Khurfürstl. und Sachsischer Hof und Staats Kalender. Drezno: 1735.
  3. Marta Męclewska (opr.): Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008. Zamek Królewski w Warszawie: 2008, s. 164

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Bolszaja Sowietskaja Encykłopiedija. T. 16. Moskwa, 1974. (ros.)