Gaza (medycyna)
Gaza – chłonny materiał opatrunkowy, produkowany najczęściej z wybielonej bawełny, w postaci rzadkiej tkaniny[1], następnie wyjałowiony (dostępna jest także gaza niejałowa).
Słowo "gaza" pochodzi w języku polskim z francuskiego gaze[2], które z kolei pochodzi od nazwy miasta Gaza[3][4], historycznego centrum włókienniczego regionu[5]. Pomimo zakazów handlu z nie-chrześcijanami nakładanych w średniowiecznej Europie, delikatny jedwab znany jako gazzatum importowano z Gazy już od XIII wieku[6]. Chociaż członkom zakonów w Europie nie wolno było go nosić, tkanina zdobyła dla siebie miejsce, a materiał nazywany "gaza" jest popularny do dzisiaj[6]. Nazwa może też pochodzić od arabskiego słowa oznaczającego wyczeskę jedwabną, قز (qazz)[7].
Gaza opatrunkowa tkana jest splotem płóciennym[8][9] z różnej liczby nitek (13, 17), zwykle jest wielowarstwowa (8, 12, 16). Występuje w postaci płatów (1/4 m², 1/2 m², 1 m²) lub kompresów różnej wielkości (5×5 cm, 7×7 cm, 9×9 cm i większe), pakowanych osobno. Kompres składany jest w sposób zapewniający zawinięcie brzegów do wewnątrz, co zapobiega wysuwaniu luźnych nitek. Większość producentów oferuje gazę bieloną nadtlenkowo (bez użycia chloru), wykonaną w 100% z bawełny hydrofilowej[10].
Gaza jest używana do tamowania krwawień poprzez ucisk, do opatrywania ran jako bariera mechaniczna lub w celu absorpcji wysięków. W postaci sterylnej można ją stosować bezpośrednio na ranę[11]. Najskuteczniejsza jest tam, gdzie inne materiały opatrunkowe mogą się przyklejać do rany lub poparzonej skóry. Gaza opatrunkowa przepuszcza powietrze, co sprzyja gojeniu ran[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Słownik języka polskiego (red. Mieczysław Szymczak). T. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1978, s. 636
- ↑ Słownik etymologiczny języka polskiego - gaz. Wikiźródła, wolna biblioteka. [dostęp 2023-12-24].
- ↑ Webster's Dictionary, wydanie z 1913
- ↑ Gauze | Lightweight, Breathable, Soft | Britannica. britannica.com. [dostęp 2023-12-24]. (ang.).
- ↑ Isaac Taylor, Words and Places: Or, Etymological Illustrations of History, Ethnology, and Geography, Macmillan, 1873, s. 288 [dostęp 2023-12-24] (ang.).
- ↑ a b Webb B. Garrison, Why You Say It, Read Books, listopad 2008, s. 261, ISBN 978-1-4437-3182-9 [dostęp 2023-12-24] (ang.).
- ↑ wsjppan: gaza - Wielki słownik języka polskiego PAN. wsjp.pl. [dostęp 2023-12-24].
- ↑ Mała encyklopedia medycyny. T. 1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 334 ISBN 83-01-06177-4
- ↑ Nowa encyklopedia PWN. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, s. 488 ISBN 83-01-11096-1
- ↑ a b Proces wytwarzania gazy opatrunkowej. dezynfekcja24.com. [dostęp 2022-10-18].
- ↑ Gaza opatrunkowa. gemini.pl. [dostęp 2022-10-18].