Galien
| Cesarz rzymski | |
| Okres | |
|---|---|
| Dane biograficzne | |
| Data urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Małżeństwo | |
| Dzieci | |
| Moneta | |
Aureus Galiena | |
Galienus, Publius Licinius Egnatius Gallienus (218-268) – syn Waleriana I, cesarz rzymski od 253 roku (jako współrządca) i samowładnie od 260. Z żoną Saloniną miał trzech synów: Waleriana II, Salonina i (prawdopodobnie) Maryniana. Jego panowanie jest okresem postępującego rozpadu imperium, z którym cesarz zdaniem historyków nie potrafił sobie poradzić.
Wstrzymał rozpoczęte przez ojca Waleriana prześladowania chrześcijan, argumentując, iż nie można siłą wymuszać przekonań religijnych[1][2].
Zreformował armię tworząc tzw. vexillationes – rezerwowe oddziały, stacjonujące na terytorium kraju, które w razie potrzeby ruszały do boju, a także wprowadzając duże oddziały jazdy, która dotąd pełniła tylko funkcje pomocnicze (dowódcą formacji jazdy został Aureolus, który później ogłosił się cesarzem)[3].
Galien pozbawił senatorów wszelkich stanowisk w wojsku i administracji, zastępując ich ekwitami. Zdaniem Aleksandra Krawczuka akt ten przyczynił się do późniejszego przedstawiania postaci Galiena w niekorzystny sposób przez historyków pochodzących ze stanu senatorskiego[4].
Za panowania Galiena tereny cesarstwa nękane były atakami Persów, Franków, Alamanów i Gotów, którzy w 267 r. zdobyli Ateny[5]. W Galii cesarski namiestnik Postumus ogłosił się cesarzem, tworząc oddzielne cesarstwo galijskie[6]. Na wschodnich ziemiach zaś, faktyczną władzę objął król Palmyry Odenat[7] usamodzielnił swój kraj włączony ponownie w granice imperium dopiero przez Aureliana. W 268 roku, podczas oblężenia Mediolanu, w którym bronił się uzurpator Aureolus, cesarz i jego żona oraz syn Marinianus zostali zamordowani w wyniku spisku dowódców[8].
Po śmierci został zaliczony w poczet bogów.
Galien żywo interesował się zagadnieniami filozoficznymi. Na jego dworze działał Plotyn, twórca neoplatonizmu[1].
Małżeństwo cesarza z Saloniną często uchodzi za przykład wyjątkowej wierności i zgodności małżonków, jednak pogląd ten w kontekście relacji historyków wydaje się błędny, gdyż zachowały się relacje o romansie cesarza z Piparą, córką króla Markomanów[9].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Krawczuk 1991 ↓, s. 98.
- ↑ Euzebiusz z Cezarei, Historia kościelna VII, 13.
- ↑ Krawczuk 1991 ↓, s. 84, 85, 99.
- ↑ Krawczuk 1991 ↓, s. 95.
- ↑ Krawczuk 1991 ↓, s. 99.
- ↑ Krawczuk 1991 ↓, s. 86.
- ↑ Krawczuk 1991 ↓, s. 91.
- ↑ Krawczuk 1991 ↓, s. 99, 100.
- ↑ Krawczuk 1991 ↓, s. 94.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Historycy cesarstwa rzymskiego. Żywoty cesarzy od Hadriana do Numeriana. Przekład, wstęp i komentarz Hanna Szelest. Warszawa: Czytelnik, 1966.
- Aleksander Krawczuk: Poczet cesarzy rzymskich. Warszawa: Iskry, 1991. ISBN 83-207-1099-5.