Przejdź do zawartości

Gronowice (województwo opolskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gronowice
wieś
Ilustracja
Kościół św. Idziego
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

kluczborski

Gmina

Lasowice Wielkie

Liczba ludności (2022)

642[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-280[3]

Tablice rejestracyjne

OKL

SIMC

0497549

Położenie na mapie gminy Lasowice Wielkie
Mapa konturowa gminy Lasowice Wielkie, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Gronowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Gronowice”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Gronowice”
Położenie na mapie powiatu kluczborskiego
Mapa konturowa powiatu kluczborskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Gronowice”
Ziemia50°54′37″N 18°18′05″E/50,910278 18,301389[1]

Gronowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Grunowitz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Lasowice Wielkie, w północno-wschodniej części województwa. Położona nad posiadającą w pobliżu swe źródło rzeką Bogacicą, na nizinnych terenach Równiny Opolskiej (stanowiącej część obszaru Niziny Śląskiej) i skraju ważnej, zwartej strefy leśnej Opolszczyzny - Stobrawskiego Parku Krajobrazowego.

Do czasu polskiej reformy administracyjnej (1999) wieś związana była z powiatem oleskim.

Gronowice uchwałą X/73/2003 (załącznik nr 3) Rady Gminy Lasowice Wielkie z 27 VIII 2003 r. uzyskały formalnie status sołectwa.

Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego nazwa wywodzi się od polskiej nazwy "granicy"[4]. W swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia jako najstarszą zanotowaną nazwę Granowice podając jej znaczenie "Grenzort" czyli po polsku "Miejscowość graniczna, leżąca na granicy"[4]. Niemcy fonetycznie zgermanizowali nazwę na Grunowitz w wyniku czego utraciła ona swoje znaczenie.

W okresie nazistowskiego reżimu w latach 30. i 40. XX wieku niemiecka administracja III Rzeszy zmieniła nazwę na nową, całkowicie niemiecką Teichfelde[5]. Po II wojnie światowej polska administracja spolonizowała wcześniejszą zgermanizowaną nazwę Grunowitz na Gronowice w wyniku czego nie ma ona obecnie związku z pierwotnym znaczeniem.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest kościół fil. pw. św. Idziego, drewniany, wypisany z księgi rejestru, spalony w pożarze w 1995 r.[6]

Kolekcja Minkwitza

[edytuj | edytuj kod]

Na początku XIX w. majątek należał do barona Sylwiusza Augusta Minkwitza, z zamiłowania ornitologa. Baron przez całe życie kolekcjonował modele ptaków występujących na ziemiach niemieckich. Po jego śmierci kolekcja została sprzedana Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Warszawie, którą reprezentował prof. Feliks Jarocki. Kolekcja Minkwiza stała się też podstawą do tworzenia Gabinetu Zoologicznego Uniwersytetu Warszawskiego[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 39159
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 345 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 67, OCLC 456751858 (niem.).
  5. M. Choroś, Ł. Jarczak, S. Sochacka, Słownik nazw miejscowych Górnego Śląska, Opole-Kluczbork 1997, s. 44.
  6. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 45.
  7. G. Brzęk, Pozauczelniane ośrodki nauk zoologicznych w Polsce od połowy XIX wieku do roku 1918, „Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki” 1997, z. 1