Erich Honecker

Erich Honecker
	; Erich Honecker (1976)
Data i miejsce urodzenia	25 sierpnia 1912 ; Neunkirchen, Królestwo Prus, Cesarstwo Niemieckie
Data i miejsce śmierci	29 maja 1994 ; Santiago, Chile
	Przewodniczący Rady Państwa NRD
Okres	od 29 września 1976; do 18 października 1989
Przynależność polityczna	Socjalistyczna Partia Jedności Niemiec (SED)
Poprzednik	Willi Stoph
Następca	Egon Krenz
	Sekretarz Generalny Socjalistycznej Partii Jedności Niemiec
Okres	od 3 maja 1971; do 18 października 1989
Przynależność polityczna	Socjalistyczna Partia Jedności Niemiec (SED)
Poprzednik	Walter Ulbricht
Następca	Egon Krenz
	Przewodniczący Rady Obrony Narodowej
Okres	od 3 maja 1971; do 13 października 1989
Poprzednik	Walter Ulbricht
Następca	Egon Krenz
	Przewodniczący Wolnej Młodzieży Niemieckiej
Okres	od 7 marca 1946; do 27 maja 1955
Następca	Karl Namokel
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Erich Ernst Paul Honecker (ur. 25 sierpnia 1912 w Neunkirchen, zm. 29 maja 1994 w Santiago) – niemiecki polityk komunistyczny i I sekretarz Socjalistycznej Partii Jedności Niemiec (SED). W latach 1971–1989 przywódca Niemieckiej Republiki Demokratycznej.

Życiorys

Syn górnika Wilhelma Honeckera (1881–1969) i Caroliny Weidenhof (1883–1963)^[1]^[2]. Jako trzynastolatek za namową rodziców rozpoczął pracę w gospodarstwie rolnym, nalężącym do znajomego rodziny Wilhelma Streicha w miejscowości Neudorf na Pomorzu (obecnie Łozice k. Bobolic)^[3]^[4]. Po dwóch latach wrócił do rodzinnej miejscowości, gdzie rozpoczął przyuczenie do zawodu dekarza^[5]. W 1928 wstąpił do młodzieżowej organizacji Komunistyczny Związek Młodych Niemiec, która była przybudówką Komunistycznej Partii Niemiec (KPD)^[6]. W 1929 stał się członkiem tej partii. W latach 1929–1931 przebywał w ZSRR, gdzie studiował w Międzynarodowej Szkole Leninowskiej^[7].

W 1935 został aresztowany za działalność opozycyjną wobec reżimu III Rzeszy, a w 1937 skazany przez nazistów na karę 10 lat ciężkiego więzienia za zdradę stanu^[5]. Pod koniec II wojny światowej, w 1945 został uwolniony przez Armię Czerwoną. Zamieszkał we wschodnich Niemczech^[5]. Rozpoczął wtedy na nowo działalność polityczną u boku Waltera Ulbrichta. W 1946 był jednym z pierwszych członków Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności (SED) i po miażdżącym zwycięstwie tej partii w wyborach wszedł do kierownictwa w utworzonym na krótki czas parlamencie^[8]^[9]. Po utworzeniu Niemieckiej Republiki Demokratycznej był aktywnym członkiem partii, piastował między innymi stanowisko przewodniczącego organizacji młodzieżowej Freie Deutsche Jugend (FDJ). Po okresie kandydowania od 1951, w 1958 wszedł w skład Komitetu Centralnego Socjalistycznej Partii Jedności (SED)^[10].

W 1971 został przewodniczącym partii (po rezygnacji Waltera Ulbrichta), a od 1976 przewodniczącym Rady Państwa. Doprowadził do poprawy relacji z RFN i wzajemnego uznania. Wprowadził również pewne reformy liberalizujące ustrój, a w 1974 wdrożył reformę konstytucji^[11]. Z racji sprawowanych funkcji był „skoszarowany” w partyjno-rządowych osiedlach kierownictwa NRD – początkowo wokół Majakowskiring w Berlinie-Pankow, następnie na Osiedlu Leśnym pod Bernau.

W 1987 roku w czasie spotkania z Helmutem Kohlem, kanclerzem Republiki Federalnej Niemiec ustalono, że wojna nigdy więcej nie może rozpocząć się na niemieckiej ziemi. W 1989 roku w związku z pogarszającymi się warunkami życia przez NRD przetoczyła się fala protestów^[12]. 18 października 1989 Erich Honecker został odsunięty od władzy, a po upadku Muru Berlińskiego pozbawiony wszelkich funkcji państwowych i partyjnych^[13]. Na stanowisku sekretarza partii zastąpił go Egon Krenz.

Honecker postawiony został w stan oskarżenia za nadużywanie władzy i korupcję^[14]. Z powodu choroby został przyjęty do radzieckiego szpitala wojskowego w Berlinie, a potem z powodu raka wątroby przewieziony na leczenie do Związku Radzieckiego^[12]. Po rozpadzie Związku Radzieckiego w 1991 roku Erich Honecker schronił się w ambasadzie Chile w Moskwie. W 1992 roku został jednak przekazany władzom zjednoczonych Niemiec^[12]. Rozprawa sądowa rozpoczęła się po kilku miesiącach, jednak została zawieszona z powodu złego stanu zdrowia Ericha Honeckera. Taka decyzja sądu umożliwiła mu wyjazd w 1993 roku do Chile, gdzie przebywała już jego żona Margot Honecker oraz córka. Honecker zmarł 29 maja 1994 roku w Santiago de Chile^[12]. Następnego dnia jego ciało zostało poddane kremacji w krematorium na Cmentarzu Generalnym w Santiago, a po nabożeństwie pogrzebowym, urnę zabrała do domu Margot Honecker^[15].

Życie prywatne

Pierwszą żoną Honeckera od 1946 była Charlotte Schanuel (1903-1948), która zmarła na guza mózgu dwa lata po ślubie^[16]. W latach 1949–1953 jego żoną była działaczka SED Edith Baumann (1909–1973), z którą miał córkę Erikę (ur. 1950)^[17]^[18]. W 1953 roku zawarł związek małżeński z Margot Feist^[17]. Mieli jedną córkę Sonję, która wyszła za mąż za chilijskiego historyka Leonarda Yáñeza Betancourta^[19].

Przypisy

↑ David Wilsford: Political Leaders of Contemporary Western Europe. Greenwood Publishing Group, 1995, s. 195. ISBN 978-0-313-28623-0.
↑ Erich Honecker | Portal Rheinische Geschichte [online], rheinische-geschichte.lvr.de [dostęp 2023-02-19] (niem.).
↑ Das war mein Leben, „Der Spiegel”, 31 sierpnia 1980, ISSN 2195-1349 [dostęp 2023-02-19] (niem.).
↑ Martin Sabrow: Erich Honecker. Das Leben davor. 1912–1945. C.H. Beck, Monachium 2016, S. 55–57.
↑ ^a ^b ^c Palmer 1998 ↓, s. 184.
↑ Epstein 2003 ↓, s. 40.
↑ Epstein 2003 ↓, s. 239.
↑ Peter Przybylski: Tatort Politbüro: Die Akte Honecker. Rowohlt, 1991, s. 55–65. ISBN 978-3871340017.
↑ Ulrich Völklein: Honecker: Eine Biografie. Berlin: Aufbau-Verlag, 2003, s. 154–178. ISBN 978-3-7466-1921-7.
↑ Heinrich August Winkler, Alexander Sager: Germany: The Long Road West, Vol. 2: 1933–1990. Oxford University Press, 2007, s. 266–268. ISBN 978-0199265985.
↑ Hermman Graml Wolfgang Benz: Siglo XX. II. Europa después de la Segunda Guerra Mundial 1945–1982. Siglo XXI Editores Mexico, 1986, s. 462–463. ISBN 978-9682309441.
↑ ^a ^b ^c ^d Palmer 1998 ↓, s. 185.
↑ NRD – Niemiecka Republika Demokratyczna. rok1989.pl. [dostęp 2015-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 kwietnia 2016)].
↑ Honecker Erich, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-06-24] .
↑ Erich Honecker: Letzte Reise ins Exil nach Chile, „Der Spiegel”, 12 stycznia 2018, ISSN 2195-1349 [dostęp 2023-02-19] (niem.).
↑ Honeckers verschwiegene Ehe, „Der Spiegel”, 19 stycznia 2003, ISSN 2195-1349 [dostęp 2023-02-19] (niem.).
↑ ^a ^b e, Erich Honecker und die Frauen [online], MDR.DE [dostęp 2023-02-19] (niem.).
↑ Erika Wildau-Honecker, „Der Spiegel”, 24 grudnia 1989, ISSN 2195-1349 [dostęp 2023-02-19] (niem.).
↑ Märkische AllgemeineM.A. Zeitung Märkische AllgemeineM.A., Wie Honecker-Enkel Roberto Yáñez in Chile lebt [online], maz-online.de [dostęp 2023-02-19] (niem.).

Bibliografia

Catherine Epstein: The last revolutionaries: German communists and their century. Cambridge: Harvard University Press, 2003, s. 40. ISBN 978-0674010451.
Bernd Jordan, Aleksander Lenz: Księga 100 polityków stulecia, tłum. A. Sąpoliński, wyd. Interart Warszawa 1997, ISBN 83-7060-508-7.
Alan Palmer: Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Magnum, 1998. ISBN 83-85852-28-X.

[Wilsford-s195-1] David Wilsford: Political Leaders of Contemporary Western Europe. Greenwood Publishing Group, 1995, s. 195. ISBN 978-0-313-28623-0.

[2] Erich Honecker | Portal Rheinische Geschichte [online], rheinische-geschichte.lvr.de [dostęp 2023-02-19] (niem.).

[3] Das war mein Leben, „Der Spiegel”, 31 sierpnia 1980, ISSN 2195-1349 [dostęp 2023-02-19] (niem.).

[4] Martin Sabrow: Erich Honecker. Das Leben davor. 1912–1945. C.H. Beck, Monachium 2016, S. 55–57.

[CITEREFPalmer1998184-5] Palmer 1998 ↓, s. 184.

[CITEREFEpstein200340-6] Epstein 2003 ↓, s. 40.

[CITEREFEpstein2003239-7] Epstein 2003 ↓, s. 239.

[Przybylski-s55–65-8] Peter Przybylski: Tatort Politbüro: Die Akte Honecker. Rowohlt, 1991, s. 55–65. ISBN 978-3871340017.

[Völklein-s154-178-9] Ulrich Völklein: Honecker: Eine Biografie. Berlin: Aufbau-Verlag, 2003, s. 154–178. ISBN 978-3-7466-1921-7.

[Winkler-s266-268-10] Heinrich August Winkler, Alexander Sager: Germany: The Long Road West, Vol. 2: 1933–1990. Oxford University Press, 2007, s. 266–268. ISBN 978-0199265985.

[Benz-s462-463-11] Hermman Graml Wolfgang Benz: Siglo XX. II. Europa después de la Segunda Guerra Mundial 1945–1982. Siglo XXI Editores Mexico, 1986, s. 462–463. ISBN 978-9682309441.

[CITEREFPalmer1998185-12] Palmer 1998 ↓, s. 185.

[rok1989-13] NRD – Niemiecka Republika Demokratyczna. rok1989.pl. [dostęp 2015-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 kwietnia 2016)].

[14] Honecker Erich, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-06-24] .

[15] Erich Honecker: Letzte Reise ins Exil nach Chile, „Der Spiegel”, 12 stycznia 2018, ISSN 2195-1349 [dostęp 2023-02-19] (niem.).

[16] Honeckers verschwiegene Ehe, „Der Spiegel”, 19 stycznia 2003, ISSN 2195-1349 [dostęp 2023-02-19] (niem.).

[:0-17] , Erich Honecker und die Frauen [online], MDR.DE [dostęp 2023-02-19] (niem.).

[18] Erika Wildau-Honecker, „Der Spiegel”, 24 grudnia 1989, ISSN 2195-1349 [dostęp 2023-02-19] (niem.).

[19] Märkische AllgemeineM.A. Zeitung Märkische AllgemeineM.A., Wie Honecker-Enkel Roberto Yáñez in Chile lebt [online], maz-online.de [dostęp 2023-02-19] (niem.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

Prezydenci Republiki	Johannes Dieckmann (p.o., 1949) Wilhelm Pieck (1949–1960) Johannes Dieckmann (p.o., 1960)
Przewodniczący Rady Państwa	Walter Ulbricht (1960–1973) Friedrich Ebert (p.o., 1973) Willi Stoph (1973–1976) Erich Honecker (1976–1989) Egon Krenz (1989) Manfred Gerlach (p.o., 1989–1990)
Przewodnicząca Izby Ludowej	Sabine Bergmann-Pohl (1990)

Przewodniczący SPJN	Wilhelm Pieck i Otto Grotewohl (1946–1950)
Sekretarze generalni KC	Walter Ulbricht (1950–1971) Erich Honecker (1971–1989) Egon Krenz (1989)
Przewodniczący KC	Walter Ulbricht (1971–1973)