Kość łonowa
Kość łonowa (łac. os pubis[1]) – parzysta kość należąca do obręczy kończyny tylnej (pasa miednicowego) kręgowców czworonożnych, u większości z nich w rozwoju osobniczym zrastająca się z pozostałymi częściami kości miednicznej (kością biodrową i kością kulszową)[2].
Kość łonowa człowieka do okresu pokwitania stanowi oddzielną kość, z kością biodrową i kością kulszową połączoną chrząstką. U dorosłego człowieka stanowi już z nimi jedną całość – kość miedniczną, będąc jej dolno-przednią częścią[3]. Składa się z trzonu i dwóch gałęzi: górnej i dolnej[4]. Trzon kości łonowej tworzy przednią[1], mniej więcej 1/5 część panewki stawu biodrowego[4]. Od trzonu odchodzi gałąź górna, kierując się do przodu, przyśrodkowo i w dół, w płaszczyźnie pośrodkowej tworząc spojenie łonowe z gałęzią górną strony przeciwnej. Do jej powierzchni tylnej przyczepiają się mięsień zasłaniacz wewnętrzny (częściowo) i mięsień dźwigacz odbytu, do powierzchni dolnej – mięsień przywodziciel długi i (częściowo) mięsień zasłaniacz zewnętrzny, a do powierzchni górnej – mięsień prosty brzucha, mięsień piramidowy i mięsień grzebieniowy[5]. Od przyśrodkowego końca gałęzi górnej odchodzi gałąź dolna[6], ich połączenie wytwarza kąt skierowany przednio-przyśrodkowo[7]. Gałąź dolna kieruje się ku dołowi i bocznie, łącząc się z gałęzią kości kulszowej. Do powierzchni wewnętrznej gałęzi dolnej kości łonowej przyczepia się mięsień poprzeczny głęboki krocza i (częściowo) mięsień zasłaniacz wewnętrzny, do powierzchni zewnętrznej – mięsień smukły, mięsień przywodziciel wielki i mięsień przywodziciel krótki, a do brzegu przyśrodkowego – mięsień kulszowo-jamisty i odnoga prącia lub odnoga łechtaczki[6]. Kość łonowa razem z kością kulszową tworzą brzegi otworu zasłonionego[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Polska Akademia Nauk Wydział Nauk Medycznych, Wielki słownik medyczny, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1996, s. 608, ISBN 83-200-1923-0.
- ↑ Halina Wojciechowska: obręcz kończyn tylnych. W: Encyklopedia biologiczna. Czesław Jura, Halina Krzanowska (red). T. VII: Mo–Oś. Kraków: Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, 1999, s. 247. ISBN 83-85909-46-X.
- ↑ Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 518–519.
- ↑ a b Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 523.
- ↑ Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 524–525.
- ↑ a b Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 525.
- ↑ Janina Sokołowska-Pituchowa, Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny, wyd. VIII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007, s. 126, ISBN 978-83-200-3917-7.
- ↑ Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 526.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, wyd. XIII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, ISBN 978-83-200-4323-5.