Katedra św. Wilibrorda w Wesel
kościół parafialny | |||||||||||||||
Widok z południowego zachodu | |||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kraj związkowy | |||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||
Imię | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Nadrenii Północnej-Westfalii | |||||||||||||||
Położenie na mapie Niemiec | |||||||||||||||
51°39′25″N 6°36′37″E/51,656944 6,610278 |
Katedra św. Wilibrorda (niem. Willibrordi-Dom) – późnogotycka świątynia luterańska znajdująca się w niemieckim mieście Wesel.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Niewielki kościół w tym miejscu znajdował się już w roku 800, budynek w następnych latach wielokrotnie rozbudowywano[1]. Świątynia podlegała administracyjnie pod opactwo w Echternach, założone przez św. Wilibrorda. W XII wieku wzniesiono tu romańską bazylikę, a w 1424 rozpoczęto rozbudowę kościoła do formy trójnawowej hali[2]. Obecny budynek wzniesiono w latach 1501–1540, z poprzedniego kościoła zachowano wieżę z lat 1477–1478. W Wielkanoc 1540 roku świątynia przeszła w ręce protestantów[1]. 11 stycznia 1594 wieża kościelna została zniszczona przez pożar, dzwony uległy stopieniu, zniszczone zostały także sklepienia i ławki wewnątrz świątyni[2]. Podczas okupacji napoleońskiej świątynia pełniła funkcję stajni i magazynu. W 1868 kościół zamknięto z powodu słabego stanu technicznego[2]. W latach 1883–1896 przebudowano go stylu neogotyckim przy pomocy finansowej ze strony rodziny cesarskiej, wzniesiono wówczas m.in. obejście prezbiterium[1], a nowy hełm wieży osiągnął wysokość 101,8 m[2]. W 1945 roku kościół został zniszczony przez bombardowania alianckie. Odbudowa świątyni trwała w latach 1947–1994, odtworzono ją w stanie sprzed XIX-wiecznej przebudowy, zachowując z niej jedynie neogotyckie obejście w uproszczonej formie. W 1982 świątynię wpisano do rejestru zabytków[1].
Architektura i wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Świątynia późnogotycka, pięcionawowa, z transeptem i neogotyckim obejściem. Południowy i północny portal zdobią posągi cesarza Wilhelma I Hohenzollerna. Na odbudowanej w 1994 roku sygnaturce zawieszono dzwony kurantowe[3]. Brązowe klamki do drzwi kościoła wykonała miejscowa rzeźbiarka Eva Brinkman. Kaplicę, znaną jako Heresbachkapelle, od reszty kościoła oddziela żelazna krata autorstwa kolońskiego rzeźbiarza Kurta-Wolfa Borriesa . Znajduje się w niej epitafium humanisty Konrada Heresbacha i jego żony Mechtelt van Duenen. Kaplica przykryta jest gotyckim sklepieniem żebrowym, którego niektóre z żeber odstają od powierzchni sklepienia; drugie podobnego typu sklepienie znajduje się w Alyschlägerkapelle przy północnym portalu. Do ścian kościoła przymocowanych jest około 50 płyt nagrobnych[1]. Przy zachodniej ścianie południowej nawy w 1996 roku ustawiono ołtarz autorstwa Bena Willikensa znany jako Weseler Altar. Organy wykonano w 2000 roku w warsztacie Marcussen & Søn, w 2020 wyremontowało je przedsiębiorstwo Karl Schuke Berliner Orgelbauwerkstatt po uszkodzeniach wywołanych uderzeniem pioruna[3]. Składają się z 4675 piszczałek zgrupowanych w 56 głosów. W katedrze znajduje się również pozytyw, wyprodukowany w 2014 przez warsztat Henk Klop Orgelbouw[4]. Na wieży kościoła zawieszone są cztery dzwony, odlane w 1832 roku[5].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Widok w 1852
-
Widok ze wschodu, z placu Großer Markt
-
Fasada
-
Wnętrze
-
Sklepienie Heresbachkapelle
-
Organy
-
Dzwon
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Willibrordi-Dom | Hansestadt Wesel am Rhein [online], www.wesel.de [dostęp 2024-11-12] .
- ↑ a b c d Zeitreise Wesel [online], www.zeitreise-wesel.de [dostęp 2024-11-12] .
- ↑ a b WESELER DOMMUSIK - Kirchenmusik am Willibrordi-Dom zu Wesel [online], www.weseler-dommusik.de [dostęp 2024-11-12] (niem.).
- ↑ Die Orgeln im Willibrordi-Dom zu Wesel [online], www.weseler-dommusik.de [dostęp 2024-11-12] (niem.).
- ↑ Lena Semrok , Eine einmalige Aussicht [online], www.nrz.de, 15 września 2015 [dostęp 2024-11-12] (niem.).