Kaplica Scrovegnich
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Wezwanie |
Matki Boskiej Litościwej | ||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Włoch | |||||||||
Położenie na mapie Wenecji Euganejskiej | |||||||||
Położenie na mapie Padwy | |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
Kaplica Scrovegnich, kaplica Arena – kaplica w Padwie we Włoszech, dekorowana malowidłami Giotta. Jest to pierwsze chronologicznie dzieło, którego autorstwo jest mu bezdyskusyjnie przypisywane i uważane równocześnie za jedno z jego najwybitniejszych osiągnięć.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Kaplica została wzniesiona przez Enrico Scrovegni w celu ekspiacyjnym za grzechy jego ojca Reginaldo, który znacznie wzbogacił się na lichwie, uważanej wówczas za jeden z najcięższych grzechów. Reginaldo stał się nawet bohaterem Boskiej komedii, w której Dante umieścił lichwiarza w piekle. W 1300 roku Enrico kupił teren, mieszczący ruiny rzymskiego cyrku Arena i wzniósł na nim pałac, a obok kaplicę. Budowla pod wezwaniem Matki Boskiej Litościwej została poświęcona 25 marca 1305 roku.
Kształt budowli jest skromny – jest to kaplica jednonawowa, sklepiona beczkowo, zakończona prezbiterium o sklepieniu żebrowym. Dekoracja malarska jest niezwykle bogata, co wywołało nawet protest sąsiadujących z posiadłością eremitów, którzy 9 stycznia 1305 roku wnieśli skargę do kurii biskupiej w Padwie, protestując przeciw nadmiernemu, ich zdaniem, przepychowi kaplicy.
Freski
[edytuj | edytuj kod]Freski w kaplicy Scrovegnich (dell'Arena) w Padwie namalował Giotto w latach 1303-1306.
Ściany wewnątrz budowli są gładkie, a wszelkie zdobienia zostały wykonane malarsko. Stworzone pędzlem listwy, gzymsy, ramy naśladują do złudzenia rzeczywiste, wykreślając przy tym misterny, lecz bardzo przejrzysty system podziałów geometrycznych, w którym – jak wykazała precyzyjna analiza pomiarowa – dokonano szeregu niezauważalnych okiem korektur optycznych[1]. Malowidła zawierają także elementy iluzji: na arkadzie, prowadzącej do prezbiterium, artysta namalował dwie puste kapliczki z lampami, stwarzające wrażenie głębi, a powyżej dwie konstrukcje architektoniczne, które z kolei wyglądają, jakby odstawały od powierzchni muru i wychodziły przed nią.
Ściany boczne nawy zawierają 36 scen z dziejami Joachima i Anny, życiem Maryi oraz historią Jezusa aż do zmartwychwstania. Sceny te ułożone są w trzech pasach na każdej ze ścian; na ścianie prawej od wejścia, u góry, znalazł się cykl z Joachimem i Anną, a poniżej w dwóch pasach sceny z życia Chrystusa. Na lewej ścianie u góry – sceny z życia Maryi, poniżej, także w dwóch pasach, sceny z Jezusem[2].
Poniżej przedstawień figuralnych ściany do wysokości 3,1 m ozdobiono malowanym cokołem z marmurowymi płytami i malowanymi posągami siedmiu cnót i wad między nimi. Na arkadzie, oprócz wymienionych już kapliczek, Giotto namalował Pakt Judasza i Nawiedzenie, wyodrębnione z cyklu scen na ścianach nawy; powyżej, także już wzmiankowane, architektoniczne konstrukcje ze Zwiastowaniem, a na ścianie tarczowej, wieńczącej arkadę, scenę powierzenia Gabrielowi misji zwiastowania. Nad wejściem umieszczono scenę sądu ostatecznego.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ M. Skubiszewska, Malarstwo Italii w latach 1250-1400, Warszawa 1980, s. 57.
- ↑ Na podstawie planu kaplicy: http://www.wga.hu/art/g/giotto/padova/location.jpg
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Skubiszewska Maria, Malarstwo Italii w latach 1250-1400, Warszawa 1980.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona oficjalna (ang.), (wł.)