Księstwo witebskie

Ruś Kijowska XI–XIII wiek

Księstwo witebskie – księstwo udzielne ze stolicą w Witebsku wydzielone z księstwa połockiego po 1101 roku, istniejące na terenach współczesnej Białorusi od początku XII do około 1393 roku.

Historia

Zgodnie ze polskimi źródłami Witebsk został założony w 947 roku przez księżnę Olgę na ziemiach zamieszkałych przez plemiona Krywiczów i Bałtów. Ruskie latopisy wymieniają miasto pod rokiem 1021, gdy Jarosław Mądry przekazał go Briaczysławowi Iziasławiczowi.

Księstwo witebskie powstało po 1101 roku wskutek podziału dzielnicowego księstwa połockiego. W początkowym okresie sowjego istnienia Witebsk prowadził aktywny handel z Rygą i miastami niemieckimi. Pod koniec XII wieku, w rezultacie walk między udzielnymi książętami, księstwo witebskie zostało włączone do księstwa smoleńskiego. W XIII wieku ziemie księstwa witebskiego stały się obiektem zainteresowania Litwinów. W 1320 roku weszło w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego. Władzę w Witebsku bezpośrednio należała do Olgierda, później – do jego wdowy Julianny.

Około 1393 roku ziemie księstwa witebskiego usiłował podbić Świdrygiełło. Niedługo po tym księstwo zostało przekształcone w namiestnictwo, na początku XVI wieku – w województwo. W 1772 roku Witebsk znalazł się w granicach Imperium Rosyjskiego. W latach 1802–1924 był stolicą guberni. Współcześnie jest stolicą obwodu witebskiego w granicach Republiki Białorusi.

Sukcesja na tronie witebskim

W okresie istnienia księstwa na tronie witebskim zasiadali książęta z bocznej linii dynastii Rurykowiczów, w końcowym okresie jego istnienia władza przeszła do Giedyminowiczów.

Imię	Okres panowania	II panowanie	III panowanie	Ilustracja
Rurykowicze
Światosław Wsiesławicz	1101–1129
książęta z linii połockiej	1129–1132
Wsiesław Wasilkowicz	1132–1162	1175–1178	po 1181–1186
Roman Wiaczesławicz	1162–1165
Dawid Rościsławicz	1165–1167
Wiaczesław Światosławicz	1167–1168
Briaczysław Wasilkowicz	1168–1175	1178 – po 1181
Wasylko Briaczysławicz	1186 – po 1209
Briaczysław Wasilkowicz	po 1209 – ok. 1240
Palemonowicze
Towciwiłł	pocz. lat 40. XIII wieku – pocz. lat 60. XIII wieku
Rurykowicze
Iziasław Iziasławicz	? – 1264
Wasylko Briaczysławicz	? – ok. 1297
Michał Konstantynowicz	ok. 1297 – 1305
Jarosław Wasylkowicz	ok. 1305 – 1320
Giedyminowicze
Olgierd Giedyminowic	po 1320–1377
Julianna twerska	1377–1393

Bibliografia

• Витебское княжество. allmonarchs.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-15)]., Все монархии мира.