Przejdź do zawartości

Iran Air

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Iran Air
ایران ایر
Ilustracja
Airbus A310 w barwach Iran Air
IATA
IR 		ICAO
IRA 		Znak
IRANAIR
Historia
Data założenia

1944

Rozpoczęcie działalności

1962

Lokalizacja
Państwo

 Iran

Węzeł

Port lotniczy Teheran-Imam Khomeini, Port lotniczy Teheran-Mehrabad

Węzeł rezerwowy

Port lotniczy Meszhed, Port lotniczy Isfahan, Port lotniczy Sziraz

Kooperacja
Program lojalnościowy

SkyGift

Flota
Liczba samolotów

35

Liczba tras

58

Przedsiębiorstwo
Siedziba

Teheran

Członkowie zarządu

Saeed Hessami

Udziałowcy

Iran National Airlines Corporation

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Boeing 707 w starych barwach linii Iran Air
Iran Air były ostatnimi na świecie liniami lotniczymi użytkującymi Boeinga 747-100. Ostatnia maszyna tego typu (EP-IAM) zakończyła służbę w styczniu 2014 roku
Różne warianty Boeingów 727 latały w barwach Iran Air w latach 1965–2014
Boeing 747-200 w barwach Iran Air
Fokker 100 w barwach Iran Air
Airbus A300 w barwach Iran Air
Airbus A310-203 w barwach Iran Air
Airbus A320 w barwach Iran Air

Iran Air – irańskie narodowe linie lotnicze, z siedzibą w Teheranie. Ma połączenia z Azją, Europą i z Ameryką Południową. Głównym węzłem jest Port lotniczy Teheran-Mehrabad.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W przeszłości nosiły miano jednego z najbezpieczniejszych przewoźników na świecie. Od katastrofy samolotu Douglas DC-3 1952 do 1980 roku, gdy rozbił się Boeing 727-200, linia nie zanotowała poważnego wypadku. 3 lipca 1988 roku okręt USA zestrzelił należący do linii Airbus A300B2 z 290 osobami na pokładzie[1]. Z powodu sankcji nałożonych na kraj po rewolucji islamskiej w 1979 roku przewoźnik nie był w stanie pozyskać nowych samolotów produkcji amerykańskiej bądź jakichkolwiek maszyn, które wykorzystywały technologie z USA. Utrudniony był także dostęp do części zamiennych. Z tego powodu linia przez wiele lat eksploatowała przestarzałe typy statków jak Boeing 707-300, Boeing 727-200, Boeing 737-200 i Boeing 747-100, a w ich miejsce pozyskiwane były samoloty używane. W 2011 roku rozbił się należący do linii Boeing 727 lot nr 277.

Pod koniec 2015 roku linia eksploatowała 45 samolotów, w tym 11 Airbus A300B2/B4/-600, 2 Airbus A310-300, 6 Airbus A320-200, 4 Boeing 747-200/-SP i 16 Fokker 100[2], a ich średni wiek przekraczał 27 lata[3]. W 2014 roku Iran Air wycofała ostatniego we flocie 39-letniego Boeing 727-200 Adv. W styczniu 2014 linia wycofała ostatniego Boeing 747-100B użytkowanego w lotnictwie cywilnym, który dostarczono 35 lat wcześniej[4]. W maju 2016 wycofano ostatni pasażerski 747-200, który miał 34 lata[5]. W czerwcu 2016 IR zakończyła użytkowanie ostatniego 747SP, który latał w Iranie przez 39 lat[6]. W 2018 roku linia nadal użytkowała najstarszego na świecie latającego Airbusa i ostatniego pasażerskiego Airbus A300B2-203 mającego 38 lat[7]. Iran Air nie eksploatował samolotów produkcji rosyjskiej, których nie obejmowały sankcje. Należące do Iran Air regionalne linie Iran Air Tours około 20 lat użytkowały rosyjskie Tu-154M, po serii wypadków samolotów tego typu w 2011 roku zostały uziemione, a następnie zastąpione przez zarejestrowane na Ukrainie wydzierżawione McDonnell Douglas MD-82. Linia rozważała także zakup większej liczby Tu-204SM, ale do transakcji nigdy nie doszło z powodu wykorzystania amerykańskich podzespołów w ich silnikach.

16 stycznia 2016 zniesiono sankcje uniemożliwiające zakup nowego sprzętu dla lotnictwa cywilnego w Iranie, co pozwoliło na rozpoczęcie procesu odmładzania floty przewoźnika[8]. 1 lutego 2016 roku linia podpisała umowę zakupu 20 nowych turbośmigłowych ATR 72-600[9]. Z powodu negocjacji z producentem silników – Pratt & Whitney Canada, umowy nie sfinalizowano do grudnia 2016[10]. W kwietniu 2017 producent oficjalnie potwierdził, że umowa jest sfinalizowana. Do tego czasu wyprodukowano cztery samoloty[11]. 16 maja 2017 odebrano cztery sztuki[12], a do końca 2018 łącznie trzynaście.

28 stycznia 2016 w Paryżu podpisano list intencjny ws. zakupu do 118 nowych samolotów konsorcjum Airbus[13]. 22 grudnia 2016 zawarto umowę zakupu 98 samolotów, w tym 46 serii Airbus A320 (6 A320-200, 8 A321-200, 32 A320neo), 36 Airbus A330 (8 A330-200, 28 A330-900neo) i 16 Airbus A350-1000[14][15]. Dodatkowo zakupiono dwa wyprodukowane A330-200[16]. 11 grudnia 2016 zawarto porozumienie z Boeingiem na zakup 80 samolotów, w tym 50 Boeing 737 Max 8, 15 Boeing 777-300ER i 15 777-9 (z dostawami planowanymi od 2018 roku)[17]. Umowę z Boeingiem podpisano, pomimo że w listopadzie 2016 Republikanie z Izby Reprezentantów przegłosowali zakaz udzielania licencji amerykańskim instytucjom na sfinansowanie sprzedaży samolotów do Iranu[18]. Zarówno Airbus, Boeing, jak i ATR mogły legalnie dostarczać samoloty zawierające amerykańskie podzespoły i technologię do Iranu na podstawie wydanej w 2016 roku licencji Biura ds. Kontroli Aktywów Zagranicznych USA (OFAC) ważnej do 2020 roku[19]. Problemem Irańczyków było sfinansowanie zakupów, ponieważ firmy leasingowe nie były zainteresowane współpracą. Z tego powodu od marca 2017 do 2018 roku do Iranu dostarczano tylko samoloty ATR. W marcu 2018 Iran Air porozumiał się z chińską firmą ws. finansowania zakupów[20]. W 2017 roku IR prowadzili rozmowy z Boeingiem ws. przejęcia wyprodukowanego na zamówienie linii Turkish 777-300ER, ale do transakcji nie doszło – do 2018 zamówienie u Boeinga nie było potwierdzone przez producenta, ponieważ Iran Air nie wpłacił zaliczek. Dostawy Boeingów miały rozpocząć się w 2018 roku[21].

11 stycznia 2017 Iran Air odebrał pierwszy fabrycznie nowy Airbus A321-200 (EP-IFA)[22]. 11 marca 2017 w Teheranie wylądował pierwszy A330-200 (EP-IJA)[23]. Drugi A330-243E (EP-IJB) dołączył do niego 25 marca 2017. Oba samoloty wyprodukowano pierwotnie dla Avianca w 2014 roku, ale nie zostały odebrane[24]. 8 maja 2018 prezydent USA ogłosił wycofanie się USA z porozumienia nuklearnego z Iranem (P5+1), przekreślając możliwość sprzedaży samolotów do Iranu[25]. Do tego czasu odebrał 11 samolotów: 1 A321, 2 A330 i 8 ATR-72 (ogółem 13 ATR-72-600). Linia do 2020 roku planowała pozyskać 37 Airbusów, 20 ATR i 15 Boeingów[26]. Licencje na sprzedaż do Iranu wygasły 90 dni po ogłoszeniu sankcji[27].

Porty docelowe

[edytuj | edytuj kod]

Ameryka Południowa

[edytuj | edytuj kod]

Azja

[edytuj | edytuj kod]

Europa

[edytuj | edytuj kod]

Flota

[edytuj | edytuj kod]

Cargo:

Wypadki

[edytuj | edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria: Katastrofy lotnicze linii Iran Air.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Maciej Hypś: Powtórki ze Starka nie będzie. Zestrzelenie Iran Air 655. konflikty.pl, 4 lipca 2013. [dostęp 2017-02-16].
  2. ↑ IranAir Official Site [online], www.iranair.com [dostęp 2017-11-24].
  3. ↑ Iran Air fleet details.
  4. ↑ EP-IAM Iran Air Boeing 747-100 – cn 21759 / 381.. [dostęp 2017-05-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-12)].
  5. ↑ EP-IAI Iran Air Boeing 747-200 – cn 22670 / 550.
  6. ↑ EP-IAC Iran Air Boeing 747SP – cn 21093 / 307.. [dostęp 2017-05-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-28)].
  7. ↑ EP-IBS Iran Air Airbus A300B2 – cn 080.. [dostęp 2017-05-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-07)].
  8. ↑ Iran plans to buy 114 Airbus planes once sanctions lifted.
  9. ↑ Iran Air zamawia ATR 72-600.
  10. ↑ ATR Visits Tehran on Wednesday to Finalize Iran Air Deal. 2016-12-25.
  11. ↑ Iran Air finally seals ATR 72-600 deal. flightglobal.com, 13 kwietnia 2017.
  12. ↑ Iran Air odbierają ATR-y. Altair, 17 maja 2017.
  13. ↑ 118 Airbusów dla Iran Air.
  14. ↑ Iran Air and Airbus seal historic aircraft order.. airbus.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-25)]. airbus.com, 22 grudnia 2016.
  15. ↑ Airbus Orders and Deliveries. www.airbus.com. [dostęp 2017-01-11]. (ang.).
  16. ↑ On Location: Interview with Iran Air CEO on New Airbus and Boeing Orders.. [dostęp 2017-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-23)].
  17. ↑ Boeing, Iran Air Announce Agreement for 80 Airplanes. boeing.mediaroom.com, 11 grudnia 2016.
  18. ↑ Iran and Boeing Sign $16.6 Billion Deal on Sale of 80 Aircraft.
  19. ↑ Iran Air Expects First Boeing Delivery and Outlines New Routes.
  20. ↑ Chinese firm to fund Iran plane purchases.
  21. ↑ Iran: Boeing 777-300ER delivery canceled.
  22. ↑ Iran Air receives first A321 – flightglobal.com.
  23. ↑ Iran Air receives its first A330-200 as fleet upgrade continues.. [dostęp 2017-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-29)].
  24. ↑ Iran Air Awaits New A330 Delivery.
  25. ↑ Trump Exit From Iran Pact Halts $40 Billion Boeing, Airbus Deals. Bloomberg, 8 maja 2018.
  26. ↑ Iran should get 14 ATR, Airbus, Boeing aircraft this year.. [dostęp 2018-05-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-12)].
  27. ↑ New Iran sanctions will kill billions in jet sales. Boeing is ready.
Irańskie linie lotnicze
Aktualne
Cargo
Zlikwidowane

Flaga Iranu

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Iran_Air&oldid=73658028”