José-María de Heredia
Data i miejsce urodzenia |
22 listopada 1842 |
---|---|
Data śmierci | |
Narodowość |
francuska |
Dziedzina sztuki |
poezja |
Epoka | |
Ważne dzieła | |
Trofea |
José-María de Heredia, właśc. José-María de Hérédia Girard (ur. 22 listopada 1842, zm. 3 października 1905) – francuski poeta.
Urodził się na Kubie, w miejscowości La Fortuna niedaleko Santiago de Cuba. Ojciec, bogaty plantator kawy, był Kubańczykiem, matka Francuzką. Skazany na dożywotnie wygnanie za działalność niepodległościową przeniósł się do Francji. W roku 1893 otrzymał obywatelstwo francuskie. Studiował w paryskiej École nationale des chartes. W latach 60. związał się z poetami skupionymi wokół Leconte'a de Lisle'a.
Pierwsze wiersze wydał we Francji w roku 1862. Przez lata jego wiersze znane były tylko z odpisów. Dopiero w 1893 Heredia opublikował perfekcyjny pod względem formalnym cykl 118 sonetów Les Trophées (Trofea), który uznano za wzorcowe osiągnięcie parnasistów[1]. W 1894 mimo skromnego objętościowo dorobku literackiego został wybrany na członka Akademii Francuskiej na miejsce historyka i krytyka literackiego Charles'a de Mazade'a (fotel 4).
Pisarstwo Heredii inspirowane było symbolicznym malarstwem Gustave'a Moreau[2], któremu dedykował wiele swoich wierszy. Styl poety odznaczał się cechami typowymi dla parnasizmu i symbolizmu: licznymi odwołaniami do wzorów i motywów antycznych oraz harmonijną formą[3]. Walerij Briusow nazwał Heredię najniezwyklejszym uczniem Leconte'a de Lisle'a uznawanego za wzorowego parnasistę[4].
Na język polski sonety Heredii tłumaczyli między innymi Zenon Przesmycki, Bronisława Ostrowska i Krzysztof Kamil Baczyński.
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Jego imieniem nazwano ulicę w 7. dzielnicy Paryża (Rue José-Maria-de-Heredia)[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jerzy Parvi, José-María de Heredia [w:] Mały słownik pisarzy francuskich, belgijskich i prowansalskich, Wiedza Powszechna, Warszawa 1965, s. 236.
- ↑ Natasha Grigorian, Myth in Valery Bryusov's Verse: Restoring the Missing Links with J.-M. de Heredia and Gustave Moreau, „Comparative Critical Studies”, t. 3, 2006, s. 326.
- ↑ Tamże, s. 326 i n.
- ↑ Tamże, s. 327.
- ↑ Rue José-Maria de Heredia. Mairie de Paris. [dostęp 2020-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 marca 2016)]. (fr.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- José María de Heredia − zbiór polskich przekładów
- ISNI: 0000000121441639
- VIAF: 95187284
- LCCN: n79116203
- GND: 119490978
- LIBRIS: 64jmswrq0s85lz0
- BnF: 11907327d
- SUDOC: 026919877
- NLA: 36024134
- NKC: xx0159677
- DBNL: here014
- BNE: XX1043759
- NTA: 068425457
- BIBSYS: 90567109
- CiNii: DA03917292
- Open Library: OL4280470A
- PLWABN: 9810587870005606, 9810684169905606
- NUKAT: n2007093700
- J9U: 987007262510105171
- PTBNP: 1781937
- CANTIC: a12283605
- LNB: 000298316
- NSK: 000273910
- ΕΒΕ: 132268
- RISM: people/73883