Jean de Lattre de Tassigny
Jean de Lattre de Tassigny w 1946 | |
generał armii (za życia) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne |
Francuskie Siły Zbrojne |
Stanowiska |
dowódca 1 Armii, |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Jean Joseph Marie Gabriel de Lattre de Tassigny (ur. 2 lutego 1889 w Mouilleron-en-Pareds, zm. 11 stycznia 1952 w Paryżu) – francuski wojskowy, Marszałek Francji (pośmiertnie).
Przebieg służby
[edytuj | edytuj kod]Dowódca dywizji w kampanii 1940 roku. Później generał armii Vichy; w 1941 naczelny dowódca wojsk francuskich w Tunezji. W 1942 roku dowódca dywizji we Francji kontynentalnej. Za próbę stawiania oporu wkraczającym w listopadzie 1942 roku Niemcom do strefy nieokupowanej, został aresztowany, zdegradowany i skazany na długoletnie więzienie. W 1943 roku zbiegł z więzienia. Od 1943 w siłach zbrojnych Wolnej Francji; dowódca francuskiej 1 Armii Francuskiej.
Reprezentował swój kraj przy podpisaniu w Berlinie aktu bezwarunkowej kapitulacji Niemiec. Zagroził samobójstwem, kiedy początkowo odmówiono mu prawa do podpisania dokumentu i wywieszenia francuskiej flagi (dzień wcześniej w Reims przedstawiciel Francji był tylko świadkiem podpisania „wstępnego protokołu kapitulacji”). Podpisujący akt kapitulacji w imieniu zwyciężonych Niemiec feldmarszałek Wilhelm Keitel skomentował obecność de Tassigny'ego w ten sposób, że powinien on złożyć podpis po obu stronach – składających i przyjmujących kapitulację. W końcu po protokolarnych przepychankach, pozwolono de Tassigny’emu podpisać akt kapitulacji Niemiec (jako świadek, ale również po stronie przyjmujących kapitulację). W rezultacie tych działań Francja otrzymała swoją strefę okupacyjną w Niemczech, status czwartego mocarstwa i stałe miejsce w Radzie Bezpieczeństwa ONZ.
Od 1945 szef Sztabu Generalnego. Francuski przedstawiciel w Sojuszniczej Radzie Kontroli. W 1948 mianowany naczelnym dowódcą Wojsk Lądowych Unii Zachodnioeuropejskiej[1]; w latach 1950–1952 Wysoki Komisarz i naczelny dowódca wojsk francuskich w Indochinach. Pośmiertnie mianowany marszałkiem.
Awanse
[edytuj | edytuj kod]- generał brygady – 1939
- generał dywizji – 1940
- generał korpusu armii – 1942
- generał armii – 11 listopada 1943[2]
- Marszałek Francji – 15 stycznia 1952 (pośmiertnie)
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Francja
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Wielki Orderu Legii Honorowej (Grand Croix Légion d'honneur) – 1945
- Wielki Oficer Orderu Legii Honorowej (Grand Officier Légion d'honneur) – 1940
- Komandor Orderu Legii Honorowej (Commandeur Légion d'honneur) – 1935
- Oficer Orderu Legii Honorowej (Officier Légion d'honneur) – 1920
- Kawaler Orderu Legii Honorowej (Chevalier Légion d'honneur) – 1914
- Order Wyzwolenia (Ordre de la Libération) – 1944
- Médaille militaire
- Krzyż Wojenny 1914–1918 (Croix de Guerre 1914–1918 - trois palmes, deux étoiles de vermeil, deux étoiles en argent et une étoile en bronze) – ośmiokrotnie
- Krzyż Wojenny 1939–1945 (Croix de Guerre 1939–1945 - huit palmes) – ośmiokrotnie
- Krzyż Wojenny TOE (Croix de Guerre Theatres d'Operations Exterieurs - trois palmes) – trzykrotnie
- Medal Zwycięstwa
- Medal Pamiątkowy Wielkiej Wojny
- Medal Kolonialny
- Medal Uciekinierów z Niewoli
Zagraniczne
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Wielki Orderu Wyzwoliciela San Martina (Argentyna)
- Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Grand-Cordon Ordre de Léopold, Belgia)
- Krzyż Wojenny (Croix de Guerre, Belgia)
- Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Czarnej (Benin)
- Komandor Orderu Zasługi (Brazylia)
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Wojskowej (Chile)
- Krzyż Wielki Orderu Lwa Białego (Czechosłowacja)
- Krzyż Wojenny Czechosłowacki 1939
- Krzyż Wielki Orderu Dannebroga (Dania)
- Krzyż Wielki Orderu Oranje-Nassau (Holandia)
- Krzyż Wielki Orderu Kambodży (Kambodża)
- Krzyż Wielki Orderu Miliona Słoni i Białego Parasola (Laos)
- Wielka Wstęga Orderu Alawitów (Maroko)
- Krzyż Wielki Orderu Świętego Olafa (Norwegia)
- Krzyż Komandorski Orderu Virtuti Militari (Polska, 1945)[3]
- Order Krzyża Grunwaldu I klasy (Polska, 1946)[4]
- Krzyż Wielki Orderu Sławy (Tunezja)
- Główny Komandor Legii Zasługi (USA)
- Medal Sił Lądowych za Wybitną Służbę (USA)
- Krzyż Wielki Orderu Łaźni (Grand Cross Order of the Bath, Wielka Brytania)
- Krzyż Wojskowy (Wielka Brytania)
- Krzyż Wielki Orderu Narodowego Republiki Wietnamu
- Order Suworowa I klasy (ZSRR)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Charles Willliams: Ostatni Wielki Francuz Charles De Gaulle. Warszawa: Amber, 2007, s. 243, seria: Wielcy Historii. ISBN 9878324128051.
- ↑ Jean Lattre De Tassigny (De), 1038 compagnons, Compagnons - Musée de l'Ordre de la Libération [online], ordredelaliberation.fr [dostęp 2019-03-31] .
- ↑ M.P. z 1945 r. nr 41, poz. 103
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 188
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jean de Lattre de Tassigny French General. [dostęp 2011-06-06].
- Jean de Lattre de Tassigny. [dostęp 2011-06-06].
- PWN: 3930836
- Britannica: biography/Jean-de-Lattre-de-Tassigny
- Treccani: lattre-de-tassigny-jean-marie-gabriel-de
- Universalis: jean-de-lattre-de-tassigny
- БРЭ: 2938976
- NE.se: jean-marie-lattre-de-tassigny
- SNL: Jean_de_Lattre_de_Tassigny
- VLE: jean-de-lattre-de-tassigny
- Catalana: 0036652
- DSDE: Jean-Marie-Gabriel_de_Lattre_de_Tassigny
- Hrvatska enciklopedija: 35588
- Cudzoziemcy odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Virtuti Militari (Polska Ludowa)
- Cudzoziemcy odznaczeni Orderem Krzyża Grunwaldu I klasy
- Marszałkowie Francji
- Uczestnicy I wojny światowej (III Republika Francuska)
- Uczestnicy II wojny światowej
- Żołnierze Armii Rozejmowej Francji Vichy
- Wolna Francja 1940–1944
- Odznaczeni Army Distinguished Service Medal
- Odznaczeni Krzyżem Wojennym Czechosłowackim 1939
- Odznaczeni Orderem Kambodży
- Odznaczeni Krzyżem Wielkim Legii Honorowej
- Odznaczeni Orderem Wyzwolenia
- Odznaczeni Krzyżem Wojennym (Belgia)
- Odznaczeni Krzyżem Wojennym (Francja)
- Odznaczeni Legią Zasługi
- Odznaczeni Medalem Wojskowym (Francja)
- Odznaczeni Medalem Kolonialnym
- Odznaczeni Medalem Uciekinierów z Niewoli
- Odznaczeni Krzyżem Wojskowym (Wielka Brytania)
- Odznaczeni Orderem Lwa Białego
- Odznaczeni Orderem Danebroga
- Odznaczeni Orderem Gwiazdy Czarnej
- Odznaczeni Orderem Leopolda (Belgia)
- Odznaczeni Orderem Łaźni
- Odznaczeni Orderem Miliona Słoni i Białego Parasola
- Odznaczeni Orderem Oranje-Nassau
- Odznaczeni Orderem Suworowa
- Odznaczeni Orderem Świętego Olafa
- Odznaczeni Orderem Wyzwoliciela San Martina
- Odznaczeni Medalem Zwycięstwa
- Odznaczeni Orderem Sławy (Tunezja)
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym Wielkiej Wojny
- Odznaczeni Orderem Alawitów
- Odznaczeni Orderem Narodowym Wietnamu
- Urodzeni w 1889
- Zmarli w 1952