Otto van Veen
Data i miejsce urodzenia |
ok. 1556 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
6 maja 1629 |
Narodowość | |
Dziedzina sztuki | |
Epoka |
Otto van Veen też Vaenius lub Venius (ur. ok. 1556 w Lejdzie, zm. 6 maja 1629 w Brukseli)[1] – flamandzki malarz i rysownik pochodzenia holenderskiego; nauczyciel Rubensa.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z holenderskiej patrycjuszowskiej rodziny[1][2], wywodzącej się rzekomo od księcia Brabancji Jana III[3]; ojciec artysty był burmistrzem Lejdy[1][2]. Otto van Veen uczył się w szkole łacińskiej i jednocześnie pobierał nauki malarstwa w pracowni Isaaca Claesza van Swanenburgha. W 1572 został oddany na pazia na dwór księcia-biskupa Liège Gerarda de Groesbeecka, gdzie naukę malarstwa kontynuował u Domenicusa Lampsoniusa. Około 1575 wyjechał do Włoch, do Rzymu, gdzie przebywał do 1580. W kolejnych latach przebywał na dworze Rudolfa II w Pradze oraz u Wilhelma V Bawarskiego w Monachium, a następnie został malarzem nadwornym księcia bawarskiego Ernesta Wittelsbacha, elektora i arcybiskupa Kolonii[1][2].
W latach 1583–1584 van Veen przebywał w rodzinnej Lejdzie, a ok. 1587 objął stanowisko malarza nadwornego księcia Parmy i Piacenzy Aleksandra Farnese, namiestnika Niderlandów. W 1592 osiadł w Antwerpii, gdzie rok później wstąpił jako mistrz do gildii św. Łukasza; w 1602 został jej dziekanem. W Antwerpii prowadził duży warsztat, gdzie wykształcił wielu malarzy[1][2]. Był jednym z nauczycieli Rubensa (w latach 1596–1600)[3][4] i prawdopodobnie miał największy wpływ na jego wczesny rozwój[3]. Wśród uczniów van Veena byli także Frans Pourbus (młodszy), Jan Rol, Jacques Bousius i Adriaen Put[4].
W pierwszych latach XVII wieku van Veen zaangażował się w pisanie i ilustrowanie książek emblematycznych[1][2]. W 1604 roku został zatrudniony przez arcyksięcia austriackiego Albrechta i jego żonę arcyksiężną Izabelę jako inżynier w cytadeli antwerpskiej, a w 1612 jako inspektor mennicy w Brukseli. W 1615 przeniósł się do Brukseli[1][2]. Tworzył coraz mniej dzieł malarskich, dożywotnio korzystał z zapomogi przyznanej mu przez arcyksiążęcą parę[2].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Klasycyzujący van Veen chętnie nawiązywał do malarstwa renesansowego[1][2], zwłaszcza Rafaela[2], Correggia[1][2] i Parmigianina pod względem stylu i kolorystyki[1], co wyraźnie jest widoczne np. w portretach księcia Farnese, obrazie ołtarzowym kościoła kapucynów w Brukseli Mistyczne zaślubiny św. Katarzyny (1589)[2] oraz w ołtarzach katedry w Brukseli i kościoła dominikanów w Lowanium[1][2].
Malował obrazy olejne[4] o tematyce religijnej, portrety, sceny rodzajowe, pejzaże[3]. Ilustrował też książki, zwłaszcza emblematyczne, który wywarły wielki wpływ na barokowy język wizualny zarówno we Flandrii, jak i w Holandii[2].
Główne dzieła
[edytuj | edytuj kod]Prace malarskie
[edytuj | edytuj kod]- Mistyczne zaślubiny św. Katarzyny (1589), obraz ołtarzowy kościoła kapucynów w Brukseli
- Męczeństwo św. Andrzeja (1594–1599), ołtarz główny kościoła św. Andrzeja w Antwerpii
- Zwycięstwa arcyksięcia Alberta (1597), projekt do tapiserii
- Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny (1602), kaplica ratusza w Antwerpii
- Św. Jerzy i smok (1615), tryptyk dla gildii kuszników w Brukseli
Książki emblematyczne
[edytuj | edytuj kod]- Quinti Horatii Flacci emblemata (Antwerpia, 1607)
- Amorum emblemata (Antwerpia, 1608)
- Amoris divini emblemata (Antwerpia, 1615)
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Portret Aleksandra Farnese, ok. 1585, Królewskie Muzea Sztuk Pięknych w Brukseli
-
Anna Ximenes d’Aragon i doña Gracia Rodriguez de Evora, 1601, Maagdenhuis Museum, Antwerpia
-
Amazonki i Scytowie, 1629, Muzeum Historii Sztuki w Wiedniu
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l Carl Van de Velde , Veen [Vaenius; Venius], Otto van, Oxford Art Online. Grove Art Online, 2003, DOI: 10.1093/gao/9781884446054.article.T088415 [dostęp 2023-08-18] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Maciej Monkiewicz , Venn lub Veanius, Otto van, [w:] Robert Genaille, Encyklopedia malarstwa flamandzkiego i holenderskiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe; Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 368, ISBN 83-221-0686-6 (pol.).
- ↑ a b c d Veen, Otto or Otho or Octavius van or Vaenius or Venius, Benezit Dictionary of Artists, 31 października 2011, DOI: 10.1093/benz/9780199773787.article.B00189107 [dostęp 2023-08-18] (ang.).
- ↑ a b c Otto van Veen [online], RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2023-08-18] (ang. • niderl.).
- ISNI: 0000000083874926
- VIAF: 61657203
- ULAN: 500005170
- LCCN: n79086780
- GND: 118767461
- NDL: 01187165
- LIBRIS: zw9cdfnh1xhx2gz
- BnF: 12529111t
- SUDOC: 034546197
- SBN: SBLV303497
- NLA: 35774791
- NKC: ola2004262600
- DBNL: vaen001
- BNE: XX1001925
- NTA: 069905517
- BIBSYS: 99015017
- CiNii: DA05683261
- Open Library: OL53416A
- PLWABN: 9810576870305606
- NUKAT: n2004255205
- J9U: 987007457376105171
- CANTIC: a10275113
- NSK: 000767616
- BLBNB: 000252831
- LIH: LNB:CCVc;=BV