Leokadia Bielska-Tworkowska
| Data i miejsce urodzenia |
1901 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1973 |
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
| Odznaczenia | |
Leokadia Bielska-Tworkowska (ur. 1901 w Chrzanowie, zm. 1973 w Warszawie)[1] – polska malarka, graficzka i publicystka.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W latach 1921–1923 kształciła się w Państwowej Miejskiej Szkole Przemysłowej we Lwowie u Kazimierza Sichulskiego. Następnie w okresie 1924–1929 studiowała w warszawskiej Szkole Sztuk Plastycznych pod kierunkiem Mieczysława Kotarbińskiego i Tadeusza Pruszkowskiego.
Początkowo była związana z grupą artystyczną „Szkoła Warszawska”, złożoną z uczniów Pruszkowskiego i uczestniczyła w jej ekspozycjach. Jednak od 1932 wystawiała już samodzielnie w kraju i za granicą. Ponadto pisywała recenzje wystaw plastycznych m.in. w „Tygodniku Ilustrowanym”[2].
W drugiej połowie lat latach 40. wraz z artystami z Krakowa, Warszawy i Łodzi należała do nieformalnego, choć licznego grona modernistów[3]. Niestety rychłe niemal administracyjne narzucenie idei i zasad socrealizmu sprawiło, że wielu malarzy dopasowało swoją twórczość – z własnej woli lub przymusu – do wymogów nowego stylu w sztuce.
W latach 50. uczestniczyła w upamiętnieniu rektorów Uniwersytetu Warszawskiego[4]. Malowano nie tylko portrety żyjących Ich Magnificencji, ale też wydobywano z lamusa i restaurowano rektorskie wizerunki sprzed II wojny światowej. Twórcami tej galerii byli – oprócz niej – czołowi polscy malarze tamtych lat, m.in. Michał Boruciński i Edward Kokoszko[4].
Swoje prace komponowała na zasadzie muzycznej harmonii elementów[1]. Według jej własnych kryteriów obraz istnieje na prawach specjalnie dla niego stworzonych, a rzeczą najważniejszą jest logika indywidualna płótna. Znaczącą rolę w jej na ogół kameralnym malarstwie odegrały portrety, zwłaszcza kobiece. Wizerunki te często bywały dobitnie charakterystyczne, niekiedy nawet z pierwiastkiem groteski[1]. Tworzyła także akwaforty. W 1936 wykonała tekę 18. plansz z widokami Krzemieńca. Zajmowała się również ilustrowaniem i opracowaniami graficznymi książek, oraz projektowaniem okolicznościowych kartek pocztowych.
Jej prace znajdują się w zbiorach m.in. stołecznego Muzeum Narodowego i Biblioteki Narodowej.
Spoczywa wraz z mężem w jednym grobie na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kw. CII28, rząd 28, grób 33)[5].
Małżeństwo
[edytuj | edytuj kod]Była żoną Stefana Tworkowskiego – architekta i wykładowcy w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Miała z nim córkę – Helenę.
Wybrana twórczość
[edytuj | edytuj kod]Malarstwo
[edytuj | edytuj kod]- Martwa natura, ok. 1930
- Pejzaż z Krzemieńca, 1930
- Martwa natura ze skrzypcami, 1930
- Portret Adama Ważyka, 1932
- Portret, 1933
- Praczki, 1935
- Martwa natura z koralami
- Martwa natura
- Targ na Wielopolu, 1937
- Portret, 1947
- Kompozycja, 1947
- Las bukowy, 1947
- Targ w Szczecinie, 1947
- Martwa natura z filiżanką, 1951
- Wisła, 1957
- Autoportret, 1958
- Portret Antoniego Kenara, 1961
- Gustaw Holoubek w roli Ryszarda II, 1961
- Treny, 1965 – cykl obrazów zainspirowanych utworem Krzysztofa Pendereckiego Tren, napisanym w hołdzie ofiarom Hiroszimy[6]
Grafika
[edytuj | edytuj kod]- Teka z cyklem akwafort pt. Krzemieniec, 1936
- Widok z okna, Liceum z góry Bony, Wieże licealne, Fragment podwórza, Wejście przy balustradzie, Klasztor franciszkański (obecnie cerkiew prawosławna), Wjazd do dworku, Dworek doktora Beaupré, Pałacyk, Miasteczko u stóp Liceum, Domy mieszczańskie w śródmieściu (cztery prace), Fragment domu w zaułku, Dom w zaułku, Domy u stóp góry Bony, Okienko na poddaszu
- Niski Zamek we Lwowie XVIII wiek, 1942
- Cykl Park w Natolinie
- Aleja w parku
- Pałac od strony podjazdu
Ilustracje i opracowania graficzne książek i czasopism
[edytuj | edytuj kod]- „Płomyczek”, nr 36, 6 maja 1931 (okładka) – czasopismo dla dzieci, wyd. Józef Włodarski w imieniu Związku Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych
- Kolchida – aut. Konstanty Paustowski, wyd. Spółdzielnia Wydawnicza „Wiedza”, 1949
Kartki pocztowe
[edytuj | edytuj kod]- Z powinszowaniem Imienin, 1961
- Serdeczne Życzenia, 1961
Publicystyka
[edytuj | edytuj kod]Odznaczenia i nagrody
[edytuj | edytuj kod]Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Pośmiertna wystawa retrospektywna jej prac odbyła się w warszawskiej Zachęcie w kwietniu–maju 1981[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Leokadia Bielska-Tworkowska. Altius. [dostęp 2024-04-06]. (pol.).
- ↑ a b Leokadia Tworkowska (Bielska). Geni. [dostęp 2024-04-07]. (pol.).
- ↑ Nothing but Abstraction!. Galeria Piekary. [dostęp 2024-04-06]. (ang.).
- ↑ a b Galeria byłych rektorów Uniwersytetu Warszawskiego w Pałacu Kazimierzowskim. Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego. [dostęp 2024-04-06]. (pol.).
- ↑ Andrzej Liczbiński, Wykaz profesorów Politechniki Warszawskiej zmarłych w latach 1988-2000
- ↑ Leokadia Bielska-Tworkowska. artinfo.pl. [dostęp 2024-04-07]. (pol.).
- ↑ Krzemieniec w międzywojennym malarstwie i grafice. niezlasztuka.net. [dostęp 2024-04-06]. (pol.).
- ↑ Lista osób odznaczonych „Medalem 10-lecia Polski Ludowej”. sip.lex.pl. [dostęp 2024-04-11]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Leokadia Bielska-Tworkowska, Dom Aukcyjny Altius
- Leokadia Bielska-Tworkowska (1901–1973), Dom Aukcyjny Artessia