Przejdź do zawartości

Megasternini

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Megasternini
Mulsant, 1844
Ilustracja
Cyrtonion ghanense
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Infrarząd

Staphyliniformia

Nadrodzina

kałużnicokształtne

Rodzina

kałużnicowate

Podrodzina

gomolatki

Plemię

Megasternini

Synonimy
  • Mégasternaires Mulsant, 1844
Megasternum concinnum

Megasterniniplemię chrząszczy z rodziny kałużnicowatych i podrodziny gomolatek. Obejmuje około 550 opisanych gatunków zgrupowanych w 51 rodzajach.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Owad dorosły

[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcze zwykle o ciele długości od 1 do 3 mm, tym niemniej osiągające długość do 7,5 mm[1]. Głowa jest prognatyczna, o przedniej krawędzi nadustka wyciętej przed oczami, dzięki czemu podstawy czułków widoczne są patrząc od góry[2][3]; jedynie u Ercycydes owe wycięcia są słabo wykształcone[2]. Czułki buduje dziewięć członów, z których trzy ostatnie formują zwartą buławkę[2][3]. Z wyjątkiem rodzajów Ceronocyton i Psuedoosternum samca mają na każdej szczęce brzusznie umieszczoną, drobną, okrągłą przyssawkę[2]. Głaszczki szczękowe są krótkie, znacznie krótsze od czułków[2][1]. Warga dolna cechuje się zbiegającymi ku przodowi i pozbawionymi szeregów szczecinek krawędziami bocznymi bródki[3][1]. Przedplecze ma kompletne i niezmodyfikowane listewki krawędziowe. Tarczka jest z tyłu zaostrzona. Pokrywy typowo mają po dziewięć lub dziesięć rzędów punktów i pozbawione są rządków przytarczkowych, rzadko rzędy nie występują wcale[2][1]. W użyłkowaniu skrzydeł tylnej pary obecna jest synapomorfia w postaci biorącej początek nieco przed pętlą radialno-medialną ostrogi środkowej[3]. Poza tym skrzydła te cechują się bardzo krótką komórką bazalną, brakiem komórki klinowatej, osadzoną przed pętlą medialno-kubitalną ostrogą kubitalną i brakiem płata jugalnego[1]. Na spodzie przedtułowia niemal zawsze występują dobrze rozwinięte rowki do chowania czułków na hypomerach[2][3]. Na środku przedpiersia znajduje się żeberko lub wyniesiona płytka. Brak jest szwu anapleuralnego[2]. Śródpiersie zwykle dysponuje rowkami, w które wchodzą biodra przedniej pary odnóży[3]. Pośrodku śródpiersia leży wydłużona lub pięciokątna płytka, brak natomiast dołka przednio-środkowego. Odnóża mają pozbawione gęstego owłosienia po brzusznej stronie uda oraz pięcioczłonowe stopy, w tym środkową i tylną ich parę o członie pierwszym znacznie dłuższym niż drugi[2]. Na spodzie odwłoka widocznych jest pięć wolnych sternitów, z których pierwszy jest wyraźnie wydłużony i wypuszcza zaostrzony wyrostek międzybiodrowy, a ostatni ma całobrzegą krawędź tylną[2][1].

Larwa ma nieco grzbietobrzusznie spłaszczoną głowę o niezbiegających się ku tyłowi szwach czołowych[2] oraz gładkiej, pozbawionej uzębionego nasale, jak i wydatnych adnasaliów krawędzi przedniej po lewej stronie opatrzonej małym, płytkim, owłosionym wcięciem[3][2]. Oczka larwalne zlewają się tworząc jedną parę plamek ocznych. Budowa żuwaczek jest niesymetryczna – na prawej znajduje się jeden, rzadko dwa ząbki wewnętrzne, a na lewej ząbków brak. Szczęki mają zaopatrzone w liczne i tęgie szczecinki powierzchnie wewnętrzne pieńków oraz zredukowane, błoniaste wyrostki wewnętrzne dźwigaczy głaszczków[2]. Niewielka warga dolna odznacza się obecnością dużego, niesymetrycznego, gęsto porośniętego owłosieniem płata podgębiowego[3][2] oraz brakiem języczka[2]. Odnóża są silnie uwstecznione, zbudowane z co najwyżej trzech członów, a niekiedy zachowane tylko w postaci niewielkich, porośniętych szczecinkami lub kolcami wzgórków[3][2]. Odwłok pozbawiony jest palcowatych wyrostków i ma na szczycie wykształcony przedsionek przetchlinkowy[2].

Ekologia i występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Larwy i postacie dorosłe zamieszkują te same siedliska. Większość przedstawicieli plemienia to owady lądowe, aczkolwiek wybierające mikrosiedliska wilgotne, zwykle z dużą zawartością wody. Zasiedlają rozkładającą się materię organiczną, w tym ściółkę, przejrzałe owoce, napływki, odchody ssaków, a rzadziej ptaków, tudzież mrowiska. Niektóre gatunki wtórnie wróciły do środowiska wodnego zasiedlając wilgotny detrytus u pobrzeży wód lub fitotelmy, np. w kwiatostanach helikoniowatych i imbirowatych czy ułamanych bambusach[3][2][1].

Plemię kosmopolityczne, znane ze wszystkich krain zoogeograficznych[3][2][1]. Największą różnorodność osiągają w strefie wilgotnych lasów równikowych[3][2]. Z Palearktyki wykazano ponad 130 gatunków[4]. W Polsce stwierdzono 25 gatunków z trzech rodzajów (zobacz rodzaje Cercyon, Cryptopleurum i Megasternum w: kałużnicowate Polski)[5].

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Takson ten wprowadził w 1844 roku Étienne Mulsant pod nazwą Mégasternaires[6].

Do plemienia zalicza się około 550 opisanych gatunków zgrupowanych w 51 rodzajach[2][3]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h Miguel Archangelsky, Rolf Georg Beutel, Albrecht Komarek: 12.1 Hydrophilidae Latreille, 1802. W: Rolf G. Beutel, Richard A. B. Leschen: Arhtropoda: Insecta. Coleoptera, Beetles, Volume 1: Morphology and Systematics (Archostemata, Adephaga, Myxophaga, Polyphaga partim). 2nd edition. Berlin, Boston: Walter de Gruyter, 2016, s. 238-254, seria: Handbook of Zoology/Handbuch der Zoologie.
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Martin Fikáček: 20. Hydrophilidae Leach, 1815. W: Adam Ślipiński, John F. Lawrence: Australian Beetles. Volume 2. Archostemata, Myxophaga, Adephaga, Polyphaga (part). CSIRO Publishing, 2019, s. 271-350. ISBN 978-0-643-09730-8.
  3. a b c d e f g h i j k l m Andrew Edward Z. Short, Martin Fikáček. Molecular phylogeny, evolution and classification of the Hydrophilidae (Coleoptera). „Systematic Entomology”. 38 (4), s. 723-752, 2013. The Royal Entomological Society. DOI: 10.1111/syen.12024. 
  4. M. Hansen: Hydrophilidae. W: Catalogue of Palaearctic Coleoptera Volume 2. Hydrophiloidea – Histeroidea – Staphylinoidea. I. Löbl, A. Smetana (red.). Wyd. Apollo Books. Stenstrup: 2004, s. 44-68.
  5. tribe: Megasternini M.E. Mulsant, 1844. [w:] Biodiversity Map [on-line]. [dostęp 2024-03-08].
  6. Patrice Bouchard i inni, Family-group names in Coleoptera (Insecta), „ZooKeys”, 88, 2011, s. 1–972, DOI10.3897/zookeys.88.807.