Sojuz-TMA

Sojuz-TMA-M
Producent	RKK Energia
Operator	Roskosmos
Państwo pochodzenia	Rosja
Zastosowanie	Lot trzech kosmonautów na Międzynarodową Stację Kosmiczną
Poprzednik	Sojuz-TMA
Następca	Sojuz MS
	Produkcja
Stan obecny	wycofany
Liczba wszystkich lotów	20
Liczba udanych lotów	20
Liczba nieudanych lotów	0
Pierwszy lot	2010 (Sojuz TMA-01M)
Ostatni lot	2016 (Sojuz TMA-20M)
	Dane techniczne
Zasilanie	baterie słoneczne + akumulatory

Sojuz-TMA
Inne nazwy	Sojuz 7K-STMA
Producent	RKK Energia
Operator	Roskosmos
Państwo pochodzenia	Rosja
Zastosowanie	Lot trzech kosmonautów na Międzynarodową Stację Kosmiczną
Poprzednik	Sojuz-TM
Następca	Sojuz-TMA-M
	Produkcja
Stan obecny	wycofany
Liczba wszystkich lotów	22
Liczba udanych lotów	22
Liczba nieudanych lotów	0
Pierwszy lot	2002 (Sojuz TMA-1)
Ostatni lot	2012 (Sojuz TMA-22)
	Dane techniczne
Zasilanie	baterie słoneczne + akumulatory

Sojuz-TMA (ros. Союз-ТМА) – rosyjski załogowy pojazd kosmiczny, 5. generacja statków Sojuz. Została wprowadzona specjalnie na potrzeby lotów na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Ta wersja z wyglądu zewnętrznego była podobna do statków Sojuz-TM, jednak miała przebudowane wnętrze, skonstruowane specjalnie na potrzeby astronautów z USA i innych krajów (podczas 4 pierwszych lotów na ISS musiały być przestrzegane specjalne reguły dotyczące wzrostu i masy ciała uczestników lotu), posiadała również lepszy system spadochronowy oraz szklany kokpit.

Sojuz-TMA-M

Od 2010 do 2016 wykorzystywana była ulepszona wersja Sojuza-TMA znana dziś jako Sojuz-TMA-M (ros. Союз-ТМА-М). 36 przestarzałych części zostało zastąpionych przez 19 nowoczesnych urządzeń pokładowych, co pozwoliło na zmniejszenie masy pojazdu o 70 kg w stosunku do poprzedniej wersji. Cyfrowy komputer pokładowy Argon oraz analogowe urządzenia pokładowe (używane w statkach Sojuz od ponad 30 lat) zastąpiono nowymi urządzeniami cyfrowymi (Argona zastąpiła nowa jednostka o nazwie CWM-101)^[2]. Zmiany dotyczyły również materiału dla wnęki instrumentów pokładowych, użyto stopów aluminium. Zabieg ten zmniejszył koszty produkcji.

Przypisy

↑ Three men fly Soyuz capsule to space from snowy pad. Spaceflight Now. [dostęp 2012-08-13].
↑ Soyuz TMA-M manned transport vehicle of a new series. RKK Energia. [dostęp 2012-08-13].

Linki zewnętrzne

Mir Hardware Heritage
- David S.F. Portree, Mir Hardware Heritage, NASA RP-1357, 1995 (ang.)
- Mir Hardware Heritage (wikisource) (ang.)
Encyclopedia Astronautica (ang.)
NASA – Russian Soyuz TMA Spacecraft Details (ang.)
www.russianspaceweb.com – The Soyuz spacecraft (ang.)

[1] Three men fly Soyuz capsule to space from snowy pad. Spaceflight Now. [dostęp 2012-08-13].

[2] Soyuz TMA-M manned transport vehicle of a new series. RKK Energia. [dostęp 2012-08-13].

[1]

[2]

Sojuz 7K-OK (1966–1971)	1 2a 3 4 5 6 7 8 9
Sojuz 7KT-OK (1971)	10 11
Sojuz 7K-T (1973–1981)	12 13 14 15 17 18a† 18 21 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
Sojuz 7K-TM (1975–1976)	16 19 22
Sojuz-T (1976–1986)	T-2 T-3 T-4 T-5 T-6 T-7 T-8 T-9 T-10-1† T-10 T-11 T-12 T-13 T-14 T-15
Sojuz-TM (1986–2003)	TM-2 TM-3 TM-4 TM-5 TM-6 TM-7 TM-8 TM-9 TM-10 TM-11 TM-12 TM-13 TM-14 TM-15 TM-16 TM-17 TM-18 TM-19 TM-20 TM-21 TM-22 TM-23 TM-24 TM-25 TM-26 TM-27 TM-28 TM-29 TM-30 TM-31 TM-32 TM-33 TM-34
Sojuz-TMA (2003–2012)	TMA-1 TMA-2 TMA-3 TMA-4 TMA-5 TMA-6 TMA-7 TMA-8 TMA-9 TMA-10 TMA-11 TMA-12 TMA-13 TMA-14 TMA-15 TMA-16 TMA-17 TMA-18 TMA-19 TMA-20 TMA-21 TMA-22
Sojuz-TMA-M (2010–2016)	TMA-01M TMA-02M TMA-03M TMA-04M TMA-05M TMA-06M TMA-07M TMA-08M TMA-09M TMA-10M TMA-11M TMA-12M TMA-13M TMA-14M TMA-15M TMA-16M TMA-17M TMA-18M TMA-19M TMA-20M
Sojuz-MS (2016–trwa)	MS-01 MS-02 MS-03 MS-04 MS-05 MS-06 MS-07 MS-08 MS-09 MS-10† MS-11 MS-12 MS-13 MS-15 MS-16 MS-17 MS-18 MS-19 MS-20 MS-21 MS-22 MS-23 MS-24 MS-25
Loty planowane	MS-26 MS-27
Loty bezzałogowe	Kosmos 133 Kosmos 140 Kosmos 186 Kosmos 188 Kosmos 212 Kosmos 213 Kosmos 238 Sojuz 2 Kosmos 379 Kosmos 398 Kosmos 434 Kosmos 496 Kosmos 573 Kosmos 613 Kosmos 638 Kosmos 656 Kosmos 670 Kosmos 672 Kosmos 772 Sojuz 20 Kosmos 869 Kosmos 1001 Kosmos 1074 Sojuz T-1 Sojuz TM-1 Sojuz MS-14
Rakiety nośne	Sojuz (1966–1975) Sojuz-U (1973–2017) Sojuz-U2 (1985–1995) Sojuz-FG (2002–2019) Sojuz 2 (2004 – dziś)