Sebastes
| Sebastes[1] | |||||
| Cuvier, 1829 | |||||
Przedstawiciel rodzaju – Sebastes nebulosus | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Rodzaj |
Sebastes | ||||
| Typ nomenklatoryczny | |||||
|
Perca norvegica Ascanius, 1772 | |||||
| |||||
Sebastes – rodzaj morskich ryb zaliczanych do skorpenokształtnych z rodziny Sebastidae[2], czasami klasyfikowanej jako podrodzina Sebastinae w obrębie skorpenowatych (Scorpaenidae)[3]. Obejmuje około 110 gatunków. Niektóre z nich należą do najdłużej żyjących kręgowców na Ziemi. Wiele gatunków ma duże znaczenie gospodarcze.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj Sebastes został ustalony przez Cuviera w 1829 dla Perca norvegica i prowizorycznie zaliczony do skorpenokształtnych. Jego pozycja w systematyce ryb nie jest pewna, ponieważ łączy wiele cech z okoniokształtnymi, a filogeneza skorpenokształtnych jest słabo poznana[4].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Większość ryb z tego rodzaju zasiedla chłodne wody północno-wschodniego Pacyfiku[3][5] (ponad 65 gatunków), część występuje w północno-zachodnim Pacyfiku (27 gatunków), 7 w Zatoce Kalifornijskiej, 4 gatunki rozsiedliły się poprzez Arktykę[5] do północnego Oceanu Atlantyckiego, a 2 znane są z półkuli południowej[6].
Są to zarówno ryby głębokowodne (do 3000 m p.p.m.) oraz przebywające w wodach przybrzeżnych[5].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Budową ciała przypominają okoniokształtne, z którymi skorpenokształtne są blisko spokrewnione. Ciało krępe, dość wysokie, płetwa grzbietowa dwudzielna, z przednią częścią ciernistą. Trzy pierwsze promienie płetwy odbytowej tworzą ostre kolce. Na pokrywach skrzelowych obecne liczne zadziory[5]. Najmniejsze gatunki (Sebastes viviparus) osiągają ok. 35 cm, największe (Sebastes norvegicus) do około 1 m długości[5].
Są rybami długowiecznymi, Sebastes aleutianus może dożyć do 200 lat.
Żywią się skorupiakami i drobnymi rybami. Są jajożyworodne[3].
Zagrożenia
[edytuj | edytuj kod]Ze względu na wysoko cenione mięso ryby z rodzaju Sebastes są poławiane w dużych ilościach gospodarczo i przez wędkarzy. Ponieważ rosną wolno i późno osiągają dojrzałość płciową populacja wielu gatunków drastycznie się zmniejsza.
Klasyfikacja
[edytuj | edytuj kod]Gatunki zaliczane do tego rodzaju[2]:
Gatunkiem typowym jest Perca norvegica (=S. norvegicus)[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Sebastes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c R. Fricke, W. N. Eschmeyer, R. van der Laan (eds): Catalog of Fishes: genera, species, references (electronic version). California Academy of Sciences. [dostęp 2018-12-01]. (ang.).
- ↑ a b c J. S. Nelson, T. C. Grande, M. V. H. Wilson: Fishes of the World. Wyd. 5. John Wiley & Sons, 2016. ISBN 978-1-118-34233-6. (ang.).
- ↑ Arthur Kendall. An historical review of Sebastes taxonomy and systematics. „Marine Fisheries Review”. 62 (2), 2000. (ang.).
- ↑ a b c d e Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
- ↑ J.R. Hyde, R.D. Vetter. The origin, evolution, and diversification of rockfishes of the genus Sebastes (Cuvier). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 44 (2), s. 790–811, 2007. DOI: 10.1016/j.ympev.2006.12.026. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
- ↑ a b c G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
- ↑ Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973