Powiat kowieński (I Rzeczpospolita)
Powiat kowieński – jednostka terytorialna województwa trockiego Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1413 roku i Rzeczypospolitej Obojga Narodów ze stolicą w Kownie.
W obrębie powiatu kowieńskiego istniały starostwa: birsztańskie[1], preńskie, wiłkowyskie, dorsuńskie, wisztynieckie i inne królewszczyzny.
Ustawą z 24 marca 1791 roku Rozkład województw, ziem i powiatów z oznaczeniem miast, a w nich miejsc konstytucyjnych dla sejmików w prowincjach koronnych i w W.X. Litewskim. Prawo w 1791 uchwalone, przez Sejm Czteroletni powiat kowieński podzielono na dwa powiaty: kowieński i preński[2].
Wzmianka słownikowa z 1882 roku
[edytuj | edytuj kod]Powiat kowieński dawny, graniczył na północ z powiatem upitskim, na wschód miał powiaty: wiłkomirski i trocki, od południa grodzieński i trocki, na zachód dotykał granicy pruskiej, graniczył z częścią zaniemeńską powiatu rosieńskiego, i dalej po prawej stronie Niemna z tymże powiatem, korytem rzeki Niewiaży oddzielającej Litwę wyższą od niższej, czyli Żmudzi, aż do granicy powiatu upitskiego pod Surwiliszkami. Pod względem ważności historycznej nie ustępował w niczym powiatowi trockiemu (...).[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Aleksander Wejnert, O starostwach w Polsce do końca XVIII wieku z dołączeniem wykazu ich miejscowości, Warszawa 1877, s. 108
- ↑ Rozkład województw, ziem i powiatów z oznaczeniem miast, a w nich miejsc konstytucyjnych dla sejmików w prowincjach koronnych i w W. X. Litewskim. Prawo w 1791 uchwalone [online], polona.pl, s. 38–39 [dostęp 2024-10-04].
- ↑ Powiat kowieński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 529.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2005, s. 140.
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich.Tom V: Kutowa Wola — Malczyce. — Warszawa, 1884, s. 338-339.