Powiercie

Powiercie
	wieś
	; pałac z 1924 r.
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	kolski
Gmina	Koło
Liczba ludności (2006)	710
Strefa numeracyjna	63
Kod pocztowy	62-600
Tablice rejestracyjne	PKL
SIMC	0287680
	Położenie na mapie gminy wiejskiej Koło Powiercie
	Położenie na mapie Polski Powiercie
	Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Powiercie
	Położenie na mapie powiatu kolskiego Powiercie
	52°10′58″N 18°41′17″E/52,182778 18,688056
	Multimedia w Wikimedia Commons

Powiercie – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim, w gminie Koło.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

Informacje ogólne

Wieś położona 3 km na południowy wschód od Koła przy drodze wojewódzkiej nr 473 do Łasku i Dąbia. W skład sołectwa wchodzą także osady: Zawadka i Parcela. Przez zachodnią część wsi przepływa rzeka Warta.

Historia

Wzmiankowana po raz pierwszy w 1364 r. była własnością szlachecką. W 1655 r. znajdował się we wsi obóz, w którym przebywało ok. 34 000 żołnierzy szwedzkich. Król szwedzki Karol X Gustaw przyjmował tu Krzysztofa Przyjemskiego – posła Jana Kazimierza. W drugiej połowie XIX wieku powstał nad Wartą duży młyn wodny. W 1855 r. znaleziono we wsi dwie figury wczesnośredniowieczne, tzw. bałwany kamienne. Prymitywne rzeźby z piaskowca, o wysokościach 50 i 39 cm, przedstawiają sumarycznie potraktowane postacie ludzkie. Jedna z hipotez łączy figury z pogańskim kultem Słowian i uważa je za wytwór miejscowy. Rzeźby przebywają w Krakowie w Muzeum Archeologicznym^[3]. Obecnie jest największą miejscowością gminy wiejskiej Koło.

Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Powierciu

Osobny artykuł: Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Powierciu.

We wsi funkcjonuje Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego (dawniej Zespół Szkół Ogrodniczych), w którego skład wchodzi m.in. technikum mechanizacji rolnictwa, technikum architektury krajobrazu.

Szkoła Podstawowa i Gimnazjum

1 września 2003 r. powołano Zespół Szkół w Powierciu, w którego skład wchodzą Szkoła Podstawowa i Gimnazjum. Pierwszym dyrektorem Zespołu został w wyniku konkursu Pan mgr Bernard Szulczewski. W 2005 roku, 10 listopada, obchodzono 60-lecie powstania Szkoły Podstawowej oraz nadano jej imię Orła Białego. Takie samo imię otrzymało Gimnazjum. Z okazji jubileuszu rodzice oraz przyjaciele Zespołu Szkół w Powierciu ufundowali Sztandar. Rada Pedagogiczna zatwierdziła także hymn, którego autorką (muzyka i słowa) jest Michaela Gross. W Zespole Szkół uczy się około 260 uczniów, a pracuje z nimi 22 nauczycieli. Do szkoły uczęszczają dzieci i młodzież z Powiercia, Kolonii Powiercie, Skobielic, Ladorudzka, Leśnicy, Koła i Rzuchowa i Przybyłowa. Obecnym dyrektorem zespołu szkół w Powierciu jest Marek Sobolewski.

Historia

Wiadomości o szkole do roku 1919 oparte są na wywiadzie z następującymi mieszkańcami tutejszego rejonu szkolnego: Janem Nowackim rolnikiem zamieszkałym na Zawadkach, Adamem Konarskim, Czesławem Stegentą i Z. Pilarskim zamieszkałymi w Kolonii Powiercie oraz Franciszkiem Andrzejczakiem ogrodnikiem zamieszkałym w Powierciu. Świadkowie ci zeznają, że od około 1903 roku dzieci ze wsi Kolonia Powiercie, Powiercie, Zawadki, Leśnica, a nawet Skobielice uczęszczały do państwowej szkoły w Bliznej Wsi (obecnie ulica Blizna w Kole; szkoła mieściła się w domu Imiłkowskich).

Do wojny japońskiej uczono więcej języka rosyjskiego; język polski był tylko dwa razy w tygodniu. Po wojnie japońskiej uczono już języka polskiego codziennie, a język rosyjski był dwa razy w tygodniu. Ta szkoła z przerwami trwała do czasów polskich. Do tej szkoły chodziło mało dzieci. Obok tej szkoły odbywało się prywatne nauczanie w domach.

Na Zawadkach uczył Betner Jan (od jego zawodu nazywano go Hamernicki). Nauka odbywała się w lokalu majątku Aleksandra Kobuchowskiego (po 1945 r. gospodarstwo Franciszka Kazimierczaka). Nauka trwała w godzinach 8-14, dzieci było około 20. Rodzice opłacali za naukę 1 rubel na miesiąc.

W tym samym czasie, to jest za czasów carskich, uczył na Kolonii Powiercie w swoim mieszkaniu rolnik Sodkowski (w 1945 r. gospodarstwo p. Kokorzyckiej). Drugim takim nauczycielem na Kol. Powiercie był rolnik Józef Kujawa. Uczył on przez krótszy okres w swoim gospodarstwie (obecnie gospodarstwo rodziny Pilarskich).

Podobne nauczanie odbywało się we wsi Powiercie. W późniejszych latach uczyła p. Ryplówna, po niej Maria Wiśniewska, a następnie jeszcze raz p. Ryplówna. Szkoła mieściła się w majątku Powiercie. Nepomucen Sokolnicki dziedzic tegoż majątku dał nauczycielce mieszkanie, opał i produkty żywnościowe tak jak robotnikom, ale za to dzieci służby dworskiej musiała uczyć darmo. Dzieci ze wsi płaciły. Następną nauczycielką była p. Wertyporoch.

Przystanek wąskotorowy Powiercie

Osobny artykuł: Powiercie (przystanek kolejowy).

Na linii wąskotorowej Sompolno – Dąbie nad Nerem istniał przystanek Powiercie, na którym podczas niemieckiej okupacji około 40 000 Żydów wysiadło z pociągu w drodze do Chełmna nad Nerem, gdzie zginęli.

Zobacz też

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 109500
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 972 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
↑ AnnaA. Błażejewska AnnaA., Sztuka "rodzima" na ziemiach polskich w okresie chrystianizacji : próba charakterystyki, 2016, OCLC 998284166 [dostęp 2022-12-28] .

Bibliografia

Pierwsza kronika Szkoły Podstawowej w Powierciu, Aniela Czajkowa
PiotrP. Maluśkiewicz PiotrP., Ziemia konińska – przewodnik turystyczny, Konin: Apeks, 1997, ISBN 83-86139-28-5, OCLC 750945451 .
Andrzej CzesławA.C. Nowak Andrzej CzesławA.C., Koło, Kłodawa, Uniejów, Dąbie, Przedecz oraz okolice – przewodnik turystyczny, Poznań: Centralny Ośrodek Informacji Turystycznej, 1987, ISBN 83-85034-05-6, OCLC 69476907 .

Linki zewnętrzne

Powiercie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 892 .
Powiercie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 504 .

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 109500

[2] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 972 [zarchiwizowane 2022-10-26] .

[3] AnnaA. Błażejewska AnnaA., Sztuka "rodzima" na ziemiach polskich w okresie chrystianizacji : próba charakterystyki, 2016, OCLC 998284166 [dostęp 2022-12-28] .

[2]

[1]

[3]