Pankuronium

Pankuronium
	dikation pankuroniowy
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	dibromek 1,1'-[3,17-bis(acetoksy)-androstano-2,16-diylo]bis[1-metylopiperydyniowy]; lub; dibromek 1,1'-(3,17-diacetoksy-10,13-dimetyloheksadekahydro-1H-cyclopenta[a]fenantreno-2,16-diylo)bis(1-metylopiperydyniowy)
	Inne nazwy i oznaczenia
	dibromek pankuroniowy; Pavulon, Mioblock (handl.)
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C35H60N2O42+
Masa molowa	572,86 g/mol
	Identyfikacja
Numer CAS	16974-53-1
PubChem	441289
SMILES
	CC(=O)OC1CC2CCC3C(C2(CC1[N+]4(CCCCC4)C)C); CCC5(C3CC(C5OC(=O)C)[N+]6(CCCCC6)C)C
	Podobne związki
Podobne związki	wekuronium
	Klasyfikacja medyczna
ATC	M 03 AC 01
Farmakokinetyka
Działanie	zwiotczające mieśnie
Metabolizm	wątroba
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ten artykuł od 2023-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Pankuronium (ATC: M 03 AC 01) – organiczny związek chemiczny z grupy steroidów, pochodna androstanu. Stosowane jako lek zwiotczający mięśnie.

Działanie fizjologiczne

Ma ok. 5× silniejsze działanie niż tubokuraryna^[1]. Powoduje zwiotczenie mięśni poprzecznie prążkowanych (w tym oddechowych) poprzez działanie kompetycyjne – w stosunku do acetylocholiny – na receptory płytki motorycznej. Nie wpływa na zwoje układu współczulnego, nieznacznie stymuluje wydzielanie noradrenaliny^{[potrzebny przypis]}, w niewielkim stopniu wpływa na układ krążenia, uwalnianie histaminy^[1] i hamuje nerw błędny^{[potrzebny przypis]}.

Po około dwóch minutach od podania dożylnego wywołuje pełne zwiotczenie mięśni umożliwiające intubację, które utrzymuje się przez 40 minut. Średni okres półtrwania wynosi 100–120 minut (u chorych ze skrajną niewydolnością wątroby może on wynosić nawet 4 godziny), po około 3–4 godzinach lek ulega całkowitemu wydaleniu, częściowo w wyniku procesów metabolicznych w wątrobie (w około 40% wydalany z moczem oraz w około 10% z żółcią w niezmienionej postaci). Zniesienie resztkowego działania zwiotczającego następuje po podaniu leków blokujących cholinesterazę.

Zastosowanie medyczne

Niedepolaryzujący lek blokujący przewodnictwo nerwowo-mięśniowe, znany pod nazwą handlową Pavulon. Jako lek podawany jest w formie roztworu soli pankuronium: bromku pankuroniowego (C₃₅H₆₀Br₂N₂O₄). Należy do grupy niedepolaryzujących środków zwiotczających. Pankuronium stosowane jest wyłącznie w lecznictwie zamkniętym w czasie operacji oraz do prowadzenia leczenia oddechem kontrolowanym z respiratora na szpitalnych oddziałach intensywnej terapii. Podaje się je we wstrzyknięciach dożylnych przez wenflon lub przez wkłucie centralne bezpośrednio do przedsionka serca.

Zastosowanie pozamedyczne

Pankuronium stosowane jest w Stanach Zjednoczonych przy wykonywaniu wyroków śmierci przez zastrzyk trucizny. W Polsce stało się znane wskutek afery „łowców skór”, ujawnionej przez „Gazetę Wyborczą” na początku 2002 roku.

Otrzymywanie

Można ją otrzymać wychodząc z 2α,3α:16α,17α-diepoksy-17β-acetoksy-5α-androstanu. W reakcji z piperydyną przyłączane są do niego dwie reszty tej aminy w pozycjach 2β i 16β. Uzyskany związek pośredni poddaje się alkilowaniu za pomocą bromku metylu. Produkt dimetylowany to dibromek pankuroniowy, a produkt monometylowany to bromek wekuroniowy^[2].

Zobacz też

kurara

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Barry Dubinsky, Jeffery B. Press: Skeletal Muscle Relaxants. W: Ullmann’s Encyclopedia of Chemical Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH Verlag, 2005. DOI: 10.1002/14356007.a24_209. ISBN 978-3-527-30673-2.
↑ W.R.W.R. Buckett W.R.W.R., C.L.C.L. Hewett C.L.C.L., D.S.D.S. Savage D.S.D.S., Pancuronium bromide and other steroidal neuromuscular blocking agents containing acetylcholine fragments, „Journal of Medicinal Chemistry”, 16 (10), 1973, s. 1116–1124, DOI: 10.1021/jm00268a011, PMID: 4356139 .

Linki zewnętrzne

Pancurinium – informacja o leku

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[Ullmann-1] Barry Dubinsky, Jeffery B. Press: Skeletal Muscle Relaxants. W: Ullmann’s Encyclopedia of Chemical Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH Verlag, 2005. DOI: 10.1002/14356007.a24_209. ISBN 978-3-527-30673-2.

[Buckett-2] W.R.W.R. Buckett W.R.W.R., C.L.C.L. Hewett C.L.C.L., D.S.D.S. Savage D.S.D.S., Pancuronium bromide and other steroidal neuromuscular blocking agents containing acetylcholine fragments, „Journal of Medicinal Chemistry”, 16 (10), 1973, s. 1116–1124, DOI: 10.1021/jm00268a011, PMID: 4356139 .

[1]

[2]