Pesa 630M

630M^[1]^[2]
	; 630M-001
Kraj produkcji	Polska
Producent	Pesa Bydgoszcz
Lata budowy	2011–2013
Układ osi	B’2’+2’B’
	Wymiary
Długość	51 600 mm
Szerokość	3000 mm
	Parametry eksploatacyjne
Prędkość konstrukcyjna	140 km/h
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pesa 630M – dwuczłonowy szerokotorowy spalinowy zespół trakcyjny produkowany przez Pesa Bydgoszcz. 6 egzemplarzy jest eksploatowanych przez Koleje Ukraińskie (2 sztuki), Kazachskie (1 sztuka) i Litewskie (3 sztuki).

Historia

Po kilkuletniej eksploatacji wyprodukowanych przez Pesę wagonów spalinowych typów 610M i 620M Koleje Ukraińskie zdecydowały się zakupić pojazdy dwuczłonowe tego samego producenta^[1]. Prototyp pojawił się na torach w 2011, od 23 do 27 maja był na testach w Żmigrodzie^[3]. Pojazdy dojechały o własnym napędzie do granicy polsko-ukraińskiej (kolejowe przejście graniczne Dorohusk-Jagodzin^[1]), gdzie zmieniono osie wózków na szerokotorowe.

Kolejne pojazdy zamówiono do Kazachstanu (1) i na Litwę (3). Koleje Litewskie, podobnie jak ukraińskie, eksploatowały już mniejsze wagony Pesa 620M.

610M

620M

630M

Konstrukcja

Człony 630M wywodzą się bezpośrednio od wagonów spalinowych Pesa 620M. Różnią się od nich zastąpieniem jednej kabiny maszynisty przestrzenią pasażerską i dodaniem przejścia międzywagonowego^[4]. Możliwa jest rozbudowa do trzy- lub czteroczłonowego SZT^[5]^[4]^[6].

Pojazdy przeznaczone są do przewozów podmiejskich, wyposażone w klimatyzację i monitoring^[5]^[7]. Wersja dla Kazachstanu jest przystosowana do przewozu niepełnosprawnych ruchowo^[7]. Nowością w stosunku do egzemplarzy dla Kolei Ukraińskich był nowy wygląd czoła oraz udogodnienia dla niepełnosprawnych – dwie windy i przystosowana dla nich toaleta^[2]. Pojazdy zamówione dla Litwy mają zwiększoną prędkość maksymalną i posiadają inny wygląd czoła od poprzednich jednostek^[8]^[9].

Numer egzemplarza	Wysokość	Typ silnika	Liczba i moc silników	Przekładnia	Maksymalna prędkość eksploatacyjna	Liczba miejsc siedzących	Źródła
001 ÷ 002	4222 mm	MAN D2876LUE623	2×385 kW	hydrodynamiczna Voith Tr211re4	120 km/h	192	^[1]^[3]
003	4500 mm	MAN	2×380 kW	hydrauliczna Voith	120 km/h	175 / 192	^[2] ^/^[7]
004 ÷ 006		MAN D2876LUE623	2×385 kW	hydrodynamiczna Voith Tr211re4	140 km/h	140	^[10]

Eksploatacja

Państwo	Przewoźnik	Liczba dostarczonych	Oznaczenie	Wersja	Lata dostawy	Źródła
Ukraina	Ukrzaliznycia	2	630M-001 ÷ 002		2011	^[11]
Kazachstan	Kazachstan Temir Żoły	1	630M-003	630McI	2012	^[12]
Litwa	Lietuvos Geležinkeliai	3	630M-004 ÷ 006		2013	^[13]

Pierwszy 630M należący do Kolei Ukraińskich

Ukraina

Uroczystość włączenia do ruchu 630M-001 odbyła się 24 czerwca 2011 na stacji w Winnicy^[3], drugi egzemplarz dostarczono później. Oba pojazdy przewidziano do obsługi połączeń z Greczan do Winnicy i Szepetówki w Dyrekcji Południowo-Zachodniej Kolei Ukraińskich. Na miejsce stacjonowania zespołów wybrano lokomotywownię w Greczanach^[1]. 16 lutego 2017 jedna z jednostek została skierowana do obsługi połączenia Iwano-Frankiwsk – Rachów^[14]. Natomiast 12 czerwca jeden z pojazdów został skierowany do obsługi nowego, międzynarodowego połączenia UZ Kowel – Chełm^[15].

Kazachstan

W styczniu 2012 podpisano umowę na dostawę jednego 630M dla spółki Kazachstan Temir Żoły. Pojazd dostarczono do Kazachstanu 1 lipca. 4 lipca przekazano przewoźnikowi^[2], a uroczystość z tego powodu odbyła się dzień później^[16]. 630M-003 został dostarczony do Kazachstanu do obsługi trasy między Turkiestanem i Szymkentem^[7]. Regularne kursy rozpoczęły się 6 lipca 2012. Do końca października 2012 kazachski pojazd kursował trzy razy w tygodniu, obsłużył 51 par połączeń przejeżdżając 22 184 km^[17].

Litwa

18 września 2012 Pesa podpisała umowę z Kolejami Litewskimi na dostawę trzech pojazdów typu 630M^[9]. Pierwszy z pojazdów dostarczono na Litwę 23 kwietnia 2013^[18], dostawy miały zakończyć się w grudniu 2013^[19]. Dwa pojazdy zostały zakupione do obsługi połączeń na trasie Wilno – Mińsk – Wilno, a trzeci do obsługi tras krajowych^[8]. Nowe połączenie między stolicami Litwy i Białorusi, obsługiwane przez 630M, uruchomiono 26 maja 2013. Pociągi pokonują trasę szybciej niż dotychczas m.in. dzięki usprawnieniu procedur celnych^[20]. W połowie listopada dostarczono ostatni – trzeci egzemplarz^[13]. 3 stycznia 2014 jeden z SZT 630M rozpoczął obsługę trasy Wilno – Szawle^[21]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Marek Graff, Krzysztof Rutkowski. Wagony silnikowe i zespoły trakcyjne kolei ukraińskich produkcji Pesy Bydgoszcz. „Świat Kolei”. 9/2011, s. 36-37. Łódź: EMI-PRESS Wydawnictwa Techniczne i Naukowe. ISSN 1234-5962. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d Pesa, KTZ. První dodávka PESY do Kazachstánu. „Železniční magazín”. 6/2012, s. 12. M-presse plus. (cz.).
↑ ^a ^b ^c jp. „Koktejl" ze Żmigródu.... „Železniční magazín”. 6/2011, s. 9. M-presse plus. (cz.).
↑ ^a ^b Ryszard Piech: Szerokotorowe składy Pesy coraz popularniejsze. inforail.pl, 2011-08-09. [dostęp 2012-02-14]. (pol.).
↑ ^a ^b 630M na testach w Żmigrodzie. Rynek Kolejowy, 2011-05-27. [dostęp 2012-02-14]. (pol.).
↑ Drugi szynobus 630M już niebawem pojedzie na Ukrainę. Rynek Kolejowy, 2011-07-13. [dostęp 2012-02-14]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d pressa: Shymkent, Turkistan: a new word in the suburban transportation. railways.kz, 2012-07-09. [dostęp 2012-07-10]. (ang.).
↑ ^a ^b Pociąg PESA dojechał do Wilna. rp.pl, 2013-04-25. [dostęp 2013-04-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-04)].
↑ ^a ^b jm, rynek-kolejowy.pl: Pesa podpisała pierwszą umowę na Innotrans. Rynek Kolejowy, 2012-09-18. [dostęp 2012-09-18]. (pol.).
↑ tk. První jednotka řady 630M ve Vilviusu. „Železniční magazín”. 5/2013, s. 30. M-presse plus. (cz.).
↑ Pierwszy 630M z PESY dotarł na Litwę. inforail.pl, 2013-04-29. [dostęp 2013-04-29]. (pol.)..
↑ Pesa DMU brings international standards to local service. railwaygazette.com, 2012-07-30. [dostęp 2012-12-27]. (ang.).
↑ ^a ^b Koleje Litewskie odbierają ostatni 630M. inforail.pl, 2013-11-18. [dostęp 2013-11-19]. (pol.)..
↑ Pociąg PESY w ukraińskich Karpatach, UZ chcą kupić kolejne jednostki. inforail.pl, 2017-02-21. [dostęp 2017-02-22]. (pol.)..
↑ Duże zainteresowanie połączeniem Kowel – Chełm. inforail.pl, 2017-07-17. [dostęp 2017-07-17]. (pol.)..
↑ MW: Pesa zdobywa Kazachstan. kurier-kolejowy.pl, 2012-08-01. [dostęp 2013-05-12]. (pol.).
↑ KTZ. Poznatky z provozu vlaku „Turkistan". „Železniční magazín”. 11/2012, s. 8. M-presse plus. (cz.).
↑ kriupis: [Лит. жд М62К-1091 и рельсовый автобус 630М-004 / [LG] M62K-1091]. yuotube.com, 2013-04-23. [dostęp 2013-04-23]. (ros.)..
↑ InnoTrans 2012: Dzień PESY – dwa nowe pojazdy zaprezentowane. InfoRail, 2012-09-19. [dostęp 2012-09-19]. (pol.).
↑ Vykstantiems į Minską – naujas traukinys, trumpesnė kelionė ir patogesnė bagažo patikra. vezejugidas.lt, 2013-05-27. [dostęp 2013-06-03]. (lit.).
↑ Litewskie PESY na nowej trasie. inforail.pl, 2014-01-03. [dostęp 2014-01-03]. (pol.).

[ŚK_9/2011-1] Marek Graff, Krzysztof Rutkowski. Wagony silnikowe i zespoły trakcyjne kolei ukraińskich produkcji Pesy Bydgoszcz. „Świat Kolei”. 9/2011, s. 36-37. Łódź: EMI-PRESS Wydawnictwa Techniczne i Naukowe. ISSN 1234-5962. (pol.).

[ZM_6/2012-2] Pesa, KTZ. První dodávka PESY do Kazachstánu. „Železniční magazín”. 6/2012, s. 12. M-presse plus. (cz.).

[ZM_6/2011-3] . „Koktejl" ze Żmigródu.... „Železniční magazín”. 6/2011, s. 9. M-presse plus. (cz.).

[IR1-4] Ryszard Piech: Szerokotorowe składy Pesy coraz popularniejsze. inforail.pl, 2011-08-09. [dostęp 2012-02-14]. (pol.).

[RK1-5] 630M na testach w Żmigrodzie. Rynek Kolejowy, 2011-05-27. [dostęp 2012-02-14]. (pol.).

[RK2-6] Drugi szynobus 630M już niebawem pojedzie na Ukrainę. Rynek Kolejowy, 2011-07-13. [dostęp 2012-02-14]. (pol.).

[KZ-7] ressa: Shymkent, Turkistan: a new word in the suburban transportation. railways.kz, 2012-07-09. [dostęp 2012-07-10]. (ang.).

[Litwa-rp-8] Pociąg PESA dojechał do Wilna. rp.pl, 2013-04-25. [dostęp 2013-04-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-04)].

[Litwa-9] , rynek-kolejowy.pl: Pesa podpisała pierwszą umowę na Innotrans. Rynek Kolejowy, 2012-09-18. [dostęp 2012-09-18]. (pol.).

[10] tk. První jednotka řady 630M ve Vilviusu. „Železniční magazín”. 5/2013, s. 30. M-presse plus. (cz.).

[Litwa1-11] Pierwszy 630M z PESY dotarł na Litwę. inforail.pl, 2013-04-29. [dostęp 2013-04-29]. (pol.)..

[12] Pesa DMU brings international standards to local service. railwaygazette.com, 2012-07-30. [dostęp 2012-12-27]. (ang.).

[LitwaOstatni-13] Koleje Litewskie odbierają ostatni 630M. inforail.pl, 2013-11-18. [dostęp 2013-11-19]. (pol.)..

[IR-92153-14] Pociąg PESY w ukraińskich Karpatach, UZ chcą kupić kolejne jednostki. inforail.pl, 2017-02-21. [dostęp 2017-02-22]. (pol.)..

[IR-96809-15] Duże zainteresowanie połączeniem Kowel – Chełm. inforail.pl, 2017-07-17. [dostęp 2017-07-17]. (pol.)..

[16] MW: Pesa zdobywa Kazachstan. kurier-kolejowy.pl, 2012-08-01. [dostęp 2013-05-12]. (pol.).

[ZM_11/2012-17] KTZ. Poznatky z provozu vlaku „Turkistan". „Železniční magazín”. 11/2012, s. 8. M-presse plus. (cz.).

[Litwa1-yt-18] riupis: [Лит. жд М62К-1091 и рельсовый автобус 630М-004 / [LG] M62K-1091]. yuotube.com, 2013-04-23. [dostęp 2013-04-23]. (ros.)..

[19] InnoTrans 2012: Dzień PESY – dwa nowe pojazdy zaprezentowane. InfoRail, 2012-09-19. [dostęp 2012-09-19]. (pol.).

[20] Vykstantiems į Minską – naujas traukinys, trumpesnė kelionė ir patogesnė bagažo patikra. vezejugidas.lt, 2013-05-27. [dostęp 2013-06-03]. (lit.).

[21] Litewskie PESY na nowej trasie. inforail.pl, 2014-01-03. [dostęp 2014-01-03]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]