RMS Republic (1903)
Bandera | |
---|---|
Armator |
White Star Line |
Dane podstawowe | |
Typ | |
Historia | |
Stocznia | |
Data wodowania |
luty 1903 |
Data zatonięcia | |
Dane techniczne | |
Wyporność |
15 400 t |
Liczebność załogi |
300 |
Liczba pasażerów |
2830 |
Długość całkowita (L) |
173,7 m |
Szerokość (B) |
20,7 m |
Zanurzenie (D) |
10,4 m |
Napęd mechaniczny | |
Prędkość maks. |
16 w. |
RMS Republic – jednokominowy transatlantyk brytyjskiej linii White Star Line. Zbudowany został przez stocznię Harland and Wolff w Belfaście i zwodowany w 1903 roku. Pływał sześć lat, aż do zderzenia 23 stycznia 1909 roku z włoskim liniowcem SS "Florida" we mgle niedaleko wyspy Nantucket (Massachusetts, USA). M.in. dzięki zastosowaniu telegrafu bezprzewodowego liczba ofiar katastrofy była niska – zginęło jedynie 6 osób.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Przejęcie przez White Star
[edytuj | edytuj kod]Statek został zbudowany w Belfaście dla Dominion Line (siostrzanej kompanii armatorskiej White Star Line) i nazwany SS Columbus. Po dwóch podróżach w barwach linii Dominion został sprzedany White Star, gdzie przechrzczono go na Republic (pierwszy Republic linii White Star z roku 1872 został sprzedany dziesięć lat wcześniej).
Kolizja z SS Florida
[edytuj | edytuj kod]We wczesnych godzinach rannych 23 stycznia 1909 roku dowodzony przez kapitana Inmana Sealby'ego transatlantyk, idący z Nowego Jorku do Gibraltaru i portów Morza Śródziemnego (742 pasażerów + załoga), wszedł w gęstą mgłę na wysokości wyspy Nantucket.
Parowiec zmniejszył szybkość i zaczął oznajmiać swą obecność syreną. O godzinie 5.47 usłyszano z bardzo bliska dźwięk syreny innego statku. Kapitan RMS Republic nakazał maszynom całą wstecz, a sternikowi ostro w lewo. Po krótkim jednak czasie z mgły wyłonił się włoski liniowiec SS Florida i wbił dziobem w śródokręcie Republic. Dwoje pasażerów zginęło na miejscu, trzeci, poważnie ranny, zmarł 26 stycznia w szpitalu uniwersyteckim w Brooklynie. Na SS Florida zginęło trzech członków załogi przebywających w pomieszczeniach na dziobie[1].
Maszynownię i kotły Republic zaczęła zalewać woda, a statek pochylać się na burtę. Kapitan Sealby zarządził przygotowanie pasażerów do ewakuacji. Republic był wyposażony w telegraf bezprzewodowy Marconiego i był pierwszym statkiem w historii, z którego wysłano sygnał CQD[2]. Florida, mimo że uszkodzony, pospieszył na pomoc, odpowiedział również na sygnał kuter US Coast Guard USCGC Gresham[3]. Pasażerowie zostali przeniesieni na oba statki, ale Florida, na którym znalazła się większość z nich (a było tam już 900 włoskich imigrantów) stał się niebezpiecznie przeładowany.
Sygnał CQD odebrał również inny liniowiec White Star, RMS Baltic, ale z powodu gęstej mgły dopiero pod wieczór zlokalizował dryfujący Republic. Gdy wreszcie włączył się do akcji, przyjął wszystkich uratowanych pasażerów z USCGC Gresham i SS Florida. W związku z tym, że włoski statek był uszkodzony, postanowiono przenieść na Baltic także przewożonych przezeń imigrantów, przy czym o mało nie doszło do zamieszek, gdy imigranci zorientowali się, że muszą czekać, aż przetransportowani zostaną pasażerowie pierwszej klasy. Gdy w końcu wszyscy zostali przeniesieni, Baltic skierował się do Nowego Jorku.
Szkieletowa załoga pod wodzą kapitana Sealby'ego została na pokładzie starając się ratować Republic. Załoga kutra Gresham próbowała – używając specjalnych mat – zatkać otwór, ale bez powodzenia[4]. Na miejsce przybyły jeszcze dwa parowce, New York i Lucania Cunarda, ale mogły się tylko przypatrywać akcji ratunkowej, która nie była udana i 24 stycznia Republic zatonął[5][6].
Tajemnica ładunku
[edytuj | edytuj kod]Wokół Republic krąży wiele pogłosek dotyczących cennego ładunku statku. Według jednej teorii miał on przewozić 250 000 – 265 000 USD w złocie na wypłaty dla załóg okrętów Great White Fleet[5][7]. Druga teoria mówi, że statek wiózł pieniądze na pomoc dla ofiar trzęsienia ziemi, jakie w roku 1908 dotknęło Mesynę[8]. Trzecia, lansowana przez kapitana Martina Bayerle'ego, zakłada, że statek przewoził 3 000 000 USD w złotych monetach jako część pożyczki dla władz Imperium Rosyjskiego[9]. Wszystkie wielkości podane zostały w dolarach z roku 1909, kiedy uncja złota kosztowała 20 dolarów. Dzisiaj wartość takiego ładunku to co najmniej wiele setek milionów dolarów, a zdaniem niektórych ekspertów nawet ponad 5 miliardów, co czyniłoby skarb RMS Republic największą zdobyczą wszech czasów[10].
Odkrycie
[edytuj | edytuj kod]Wrak RMS Republic został odnaleziony przez kapitana Bayerle'ego w roku 1981. Statek stoi na równej stępce około 50 mil na południe od Nantucket[5][9], na pozycji 40°26'N, 69°46'W na głębokości około 90 metrów. Dwie ekspedycje poszukiwawcze próbowały odnaleźć złoto w latach osiemdziesiątych, ale bezskutecznie.
W roku 2005 Federalny Sąd Okręgowy stanu Massachusetts przyznał Bayerle'emu wyłączne prawo do wraku i znalezisk[11]. Badanie wraku miało być przeprowadzone w roku 2010, a wydobycie skarbu latem 2011. Bayerle nosił się z zamiarem podnoszenia statku sekcjami, ale ekspertyza z roku 2009 ujawniła, że wrak jest w tak złym stanie, że może się w każdej chwili rozpaść na kawałki. W tej sytuacji Bayerle postanowił spenetrować tę część statku, gdzie winien się mieścić skarbiec[12].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ship Wrecks of New England – SS Republic. [dostęp 2011-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-06-15)].
- ↑ The AMERICAN EXPERIENCE | Rescue at Sea | Enhanced Transcript
- ↑ Gresham, 1896
- ↑ TITANIC – A Voyage of Discovery
- ↑ a b c Nigel Pickford , Lost Treasure Ships of the Twentieth Century, Washington, D.C.: National Geographic Society, 1999, ISBN 0-7922-7472-5, OCLC 40964695 .
- ↑ The Official RMS Republic Website
- ↑ RMS Republic – The First Theory
- ↑ RMS Republic – The Second Theory
- ↑ a b The Official RMS Republic Website
- ↑ The RMS Republic Forums :: View topic – The Most Valuable Treasure Recovery? A Brief History
- ↑ RMS Republic – Legal
- ↑ The RMS Republic Forums :: View topic – Raising the Republic!>
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- CQD
- The Hero of the Republic
- The Official RMS Republic Website
- Radio Broadcast, April, 1924, pages 449-455
- The Outlook, February 6, 1909, pages 294-297: THE TRIUMPH OF WIRELESS
- The American Experience |Rescue at Sea
- R. M. S. Republic | Samuel Cupples House. slu.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-11)].
- Billions in gold? Former dive shop owner to salvage RMS Republic
- RMS Republic – Sad Times for Older Sister of Titanic
- Details of Baltic's effort to find Republic