Ryszard Wojnakowski

Ryszard Wojnakowski jako gość Instytutu Filologii Germańskiej UJ, 2016 r.

Ryszard Wojnakowski (ur. 4 lutego 1956 w Busku-Zdroju) – polski tłumacz literatury niemieckojęzycznej. Studiował filologię germańską (1974-1978) i skandynawską (1977-1979) na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1983–1993 pracował w Wydawnictwie Literackim jako redaktor, od 1993 zajmuje się wyłącznie przekładem literackim. W 2000 r. zainicjował ukazującą się nadal – do dziś 12 tomów – serię współczesnej poezji austriackiej Śpiewać to być. Mieszka w Krakowie.

Życiorys

Tłumaczyć zaczął na studiach, uczestniczył w pracach Koła Młodych Tłumaczy przy krakowskim ZLP. Debiut przekładowy w prasie: 1979 (Przekrój), I nagroda w Konkursie dla Młodych Tłumaczy im. Wandy Kragen – 1980. Od debiutu książkowego w 1981 r. przełożył ponad 100 pozycji, kilka sztuk teatralnych, libretto operetki. W latach 1986–1996 należał do Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich. Obecnie jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i członkiem honorowym Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.

Nagrody i wyróżnienia

• 1994 – Nagroda Promocyjna Fundacji Boscha
• 1996 – Nagroda Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich
• 2005 – Translator in Residence w Europejskim Kolegium Tłumaczy w Straelen
• 2007 – Nagroda „Literatury na Świecie”
• 2009 – Nagroda im. Karla Dedeciusa
• 2014 – Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
• 2024 – Austriacka Nagroda Państwowa za przekład literacki

Bibliografia

Pozycje książkowe (wybór)

• Johann Wolfgang Goethe, Wybór pism estetycznych, PWN, Warszawa 1981;
• Klaus Mann, Brzuchomówca, WL, Kraków 1986;
• Fritz Rudolf Fries, Nowe światy Aleksandra, Czytelnik, Warszawa 1988;
• Heinrich Böll, Kobiety na tle krajobrazu z rzeką, Wyd. Poznańskie, Poznań 1989;
• Hans Henny Jahnn, 13 niesamowitych opowieści, WL, Kraków 1990;
• Alfred Andersch, Ojciec mordercy, WL, Kraków 1990;
• Karl Leberecht Immermann, Münchhausen, Verum, Warszawa 1996;
• Klaus Mann, Ucieczka na północ, Przedświt, Warszawa 1992;
• Erich Maria Remarque, Nim nadejdzie lato, Czytelnik, Warszawa 1992;
• Otto Basil, Brunatna rapsodia, Alfa, Warszawa 1993;
• Karl May, W wąwozach Bałkanów, Rebis, Poznań 1993;
• Heinrich Böll, Portret grupowy z damą, Czytelnik, Warszawa 1993;
• Horst Stern, Król tyran, KAW Poznań 1993;
• Stefan Heym, Ahaswer, Oficyna Literacka, Kraków 1999;
• Manfred Lurker, Przesłanie symboli, Znak, Kraków 1994;
• Erich Maria Remarque, Wróg, Czytelnik, Warszawa 1995;
• Robert Musil, Zaczarowany dom, w: Sześć kobiet, Zysk, Poznań 1996;
• Ephraim Kishon, Z zapisków podatnika, Wydawnictwo „m”, Kraków 1994;
• Edgar Hilsenrath, Nazista i fryzjer, WL, Kraków 1994;
• Edgar Hilsenrath, Baśń o myśli ostatniej, Książnica, Katowice 2005;
• Erich Maria Remarque, Iskra życia, Czytelnik, Warszawa 1995;
• Hans Helmut Kirst, Wszystko ma swoją cenę, Interart, Warszawa 1996;
• Gershom Scholem, Kabała i jej symbolika, Znak, Kraków 1996;
• Tanja Kinkel, Liście w księżycowym blasku, Świat Książki, Warszawa 1997;
• Peter Pawlowsky, Chrześcijaństwo, Znak, Kraków 1997;
• Irene Salome Cyrus, Indianie Ameryki Północnej, Znak, Kraków 1997;
• Tanja Kinkel, Cienie La Rochelle, Świat Książki, Warszawa 1998;
• Walter Krämer, Götz Trenkler, Leksykon pomyłek, Świat Książki, Warszawa 1999;
• Martin Buber, Mojżesz, Cyklady, Warszawa 1998;
• Christine Busta, Mała apologia ludzi, Oficyna Literacka, Kraków 1998;
• Peter Henning, Śmierć motyla, Książnica, Katowice 1998;
• Siegfried Fischer-Fabian, Aleksander Macedoński, Świat Książki, Warszawa 2000;
• Hanns von Mühlenfels, Polska elegia, Baran i Suszczyński, Kraków 1999;
• Dorothee Schmitz-Köster, W imieniu rasy, Trio, Warszawa 2000;
• Hermann Kinder, Werner Hilgemann, Atlas historii świata t. 2, Prószyński, Warszawa 2000;
• Erich von Däniken, W imieniu Zeusa, Świat Książki, Warszawa 2000;
• Christine Lavant, Nocny krzyk pawia (2-jęz.), Oficyna Literacka, Kraków 2000;
• Franz Dornseiff, Alfabet w mistyce i magii, Cyklady, Warszawa 2001;
• Stefan Maiwald, Gerd Mischler, Seksualność w cieniu swastyki, Trio, Warszawa 2003;
• Christine Busta, Wśród powszechnego przemijania (2-jęz.), Antykwa, Kraków 2002;
• Michael Ende, Kuba Guzik i maszynista Łukasz, Siedmioróg, Wrocław 2001;
• Alois Woldan, Mit Austrii w literaturze polskiej (połowa), MCK, Kraków 2002;
• Guido Knopp, Kobiety Hitlera i Marlena, Świat Książki, Warszawa 2002;
• Michael Ende, Kuba Guzik i Dzika 13, Siedmioróg, Wrocław 2004;
• Ilse Aichinger, Podarowana rada (2-jęz.), Antykwa, Kraków 2002;
• Bernhard Schlink, Miłosne ucieczki, Wyd. Polsko-Niemieckie, Warszawa 2003;
• Erich Maria Remarque, Noc w Lizbonie (nowy przekład), Rebis, Poznań 2003;
• Christian Reuter, Zamachowcy-samobójcy, Świat Książki, Warszawa 2003;
• Friederike Mayröcker, Zielony montaż (2-jęz.), Antykwa, Kraków 2003;
• Charlotte Link, Dom sióstr, Świat Książki, Warszawa 2005;
• Erich Maria Remarque, Cienie w raju (nowy przekład), Rebis, Poznań 2004;
• Martin Buber, Opowieści o aniołach, duchach i demonach, Cyklady, Warszawa 2004;
• Peter Berling, Korona świata, Książnica, Katowice 2005;
• Michael Ende, Wunschpunsch, Nasza Księgarnia, Warszawa 2005;
• Ilona Hilliges, Biała czarownica, Świat Książki, Warszawa 2007;
• Robert Jazze Niederle, Mikstura..., czyli komiks i literatura, National Geographic, Warszawa 2008;
• Wolfgang Hilbig, Ja, Atut, Wrocław 2006;
• Lisa Mayer, Anioł o dwóch twarzach (2-jęz.), Antykwa, Kraków 2006;
• Cornelia Funke, Piracka świnka, Nasza Księgarnia, Warszawa 2006;
• Walter Moers, 13 ½ życia kapitana Niebieskiego Misia, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2007;
• Erich Maria Remarque, Hymn na cześć koktajlu, Rebis, Poznań 2006;
• (zbior.) Ucieczka, wypędzenie, integracja, Dom Historii Niemiec, Bonn 2007;
• Peter Berling, Czarny kielich. Tajemnica templariuszy, Książnica, Katowice 2007;
• Cornelia Funke, Kudłaty Pazur i inni, Nasza Księgarnia, Warszawa 2007;
• Peter Berling, Czarny kielich. Pieczęć Salomona, Książnica, Katowice 2007;
• Wolfgang Hilbig, Prowizorium, Atut, Wrocław 2008;
• Rose Ausländer, Głośne milczenie (2-jęz.), Atut, Wrocław 2008;
• Ingo Schulze, Komórka, WAB, Warszawa 2009;
• Patrick Süskind, O miłości i śmierci, Świat Książki, Warszawa 2009;
• Erich Maria Remarque, Łuk Triumfalny (nowy przekład), Rebis, Poznań 2009;
• Reinhard Jirgl, Niedopełnieni, Borussia, Olsztyn 2009;
• Tanja Kinkel, Synowie wilczycy, Książnica, Katowice 2010;
• Michael Ende, Momo (nowy przekład), Znak, Kraków 2010; wznowienie 2018:
• Erich Maria Remarque, Na Zachodzie bez zmian (nowy przekład), Rebis, Poznań 2010;
• Rolf Bauerdick, Jak Matka Boska trafiła na Księżyc, WL, Kraków 2011;
• Armin Senser, Wielkie przebudzenie, Atut, Wrocław 2011;
• Martin Walser, Zakochany mężczyzna, Arkadia Literatur Verlag, Weilburg 2011;
• Heike Görtemaker, Ewa Braun. Na dworze Führera, WL, Kraków 2011;
• Alex Capus, Leon i Luiza, Świat Książki, Warszawa 2013;
• Erich Maria Remarque, Droga powrotna (nowy przekład), Rebis, Poznań 2012;
• Alexander Lernet-Holenia, Germania (2-jęz.), Atut, Wrocław 2012;
• Poszerzenie źrenic. Poezja Szwajcarii niemieckojęzycznej po 1945 (wybór i część przekładów), Atut, Wrocław 2013;
• Iren Baumann, Kiedy dojeżdżający są jeszcze w drodze do domu (2-jęz.), Słowo/ Obraz Terytoria, Gdańsk 2013;
• Alexander Lernet-Holenia, Hrabia Luna, Atut, Wrocław 2013;
• Klaus Merz, Jakub śpi. Właściwie powieść, Atut, Wrocław 2015;
• Joseph Roth, Pajęczyna, Austeria, Kraków 2017;
• Elfriede Gerstl, Używam więc jestem | Ich gebrauche also bin ich, Austeria, Kraków 2018;
• Michael Ende, Niekończąca się historia, Znak, Kraków 2018
• Edgar Hilsenrath, Fuck America, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2018
• Christian Kracht, Umarli, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2018
• Klaus Merz, W stroju Adama, OD DO, Łódź 2018
• Bernhard Schlink, Olga, Rebis, Poznań 2019
• Fritz von Herzmanovsky-Orlando, Maskarada geniuszy, PIW, Warszawa 2019
• Erich Fried, Trzy pytania naraz (wyd. 2-jęz.), Austeria, Kraków 2020
• Reiner Stach, Kafka. Wczesne lata, PIW, Warszawa 2021
• Emanuel Bergmann, Trik, Rebis, Poznań 2021
• Peter Handke, Kali albo sól, Eperons-Ostrogi, Kraków 2021
• Jonas Lüscher, Wiosna barbarzyńców, OD DO, Łódź 2021
• Gerhart Hauptmann, Zjawy (2 dramaty), Eperons-Ostrogi, Kraków 2021
• Elias Canetti, Dramaty, Eperons-Ostrogi, Kraków 2021

Libretta i słuchowiska

• F. Zell (pseudonim), Richard Genée, Gasparone (Operetka Krakowska)
• Gerhart Hauptmann, Czarna maska (Opera Krakowska i Polskie Radio II)
• Eugen Ruge, Elegia babelsberska (Polskie Radio II)
• Eugen Ruge, Resztka ciepła (Polskie Radio II)
• Elias Canetti, Do chwili ostatniej (Polskie Radio II)
• Kristof Magnusson, Azyl dla mężczyzn (Polskie Radio I)
• Klaus Mann, Zakratowane okno (Polskie Radio), 2000.

Linki zewnętrzne

• Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury
• Katalog Biblioteki Narodowej. alpha.bn.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-06)].
• Nagroda im. Karla Dedeciusa za rok 2009