Sébastien Castellion

Sébastien Castellion

Sebastian Castellio - anonym
Data i miejsce urodzenia	1515 Saint-Martin-du-Frêne
Data i miejsce śmierci	29 grudnia 1563 Bazylea

Sébastien Castellion (także: Castellio, Chatillon, Chateillon, Chatillon, Castalion) (ur. 1515 w Saint-Martin-du-Frêne, zm. 29 grudnia 1563 w Bazylei) – protestancki biblista i humanista.

Życie

Miał pochodzenie chłopskie. Nauki pobierał w Lyonie. Tam obracał się w kręgu humanistów, nawiązujących w poglądach do dorobku Erazma z Rotterdamu. W 1540 przyjął kalwinizm i wyjechał do Strasburga, a rok później do Genewy. W tamtejszym kolegium wykładał literaturę klasyczną. Z czasem zaczęły narastać różnice między nim a Kalwinem na tle interpretacji Biblii i prawd teologicznych. W 1544 został zmuszony do opuszczenia miasta. Udał się do Bazylei, gdzie początkowo był korektorem drukarskim, a od 1553 wykładał grekę na uniwersytecie. Krytykował postawę Kalwina w jego sporze z Miguelem Servetem. Wywołało to falę wystąpień przeciw Castellionowi, w związku z czym rozważał on przeniesienie się do Polski.

W 1551 dokonał przekładu Biblii z języków oryginalnych na łacinę klasyczną (dedykował tę pracę Edwardowi VI), zaś kilka lat później na język francuski (z dedykacją dla Henryka II).

Poglądy

Był prekursorem nowożytnej tolerancji. Przyczyn konfliktów religijnych upatrywał w zbyt dużej liczbie dogmatów, opowiadał się za ich ograniczeniem. W przeciwieństwie do Lutra i Kalwina nie uznawał Pisma Św. za najważniejszy autorytet. Jednocześnie stawiał chrześcijaństwo wyżej od innych religii. Był przeciwnikiem skazywania niewierzących na śmierć, ale przyjmował, że władza świecka może ich zamykać w więzieniach. Opowiadał się za wolnością badań teologicznych, czym wpłynął na arminianizm i protestancką teologię liberalną.

Castellio De haereticis

Wybrane prace

• Dialogi Sacri, latino-gallici, ad linguas moresque puerorum formandos, Genevae 1542-45
• De haereticis, an sint persequendi, et omnio quomodo sit cum eis agendum. Luteri et Brentii, aliorumque multorum tum veterum tum recentiorum sententiae, Magdeburgi 1554
• Contra libellum Calvini in quo ostendere conatur haereticos iure gladii coercendos esse, Basileae 1612 (napisane 1544)
• Conseil à la France désolée, 1562

Linki zewnętrzne

• W. Voisé, Sebastian Castellion (1515-1563) o tolerancji i rozumie, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, 14, 1969, 1, s. 2-14.
• Dialogorvm Sacrorvm Libri Qvatuor. Avtore Sebastiano Castellione. Qvi Nvnc Postremo Opvs Recognouit, Argumenta singularis Dialogis præposuit & sententias subiecit... w bibliotece Polona