Zamknięte drzwi

Zamknięte drzwi

Az ajtó

Autor	Magda Szabó
Typ utworu	powieść
Wydanie oryginalne
Język	węgierski
Data wydania	1987
Wydawca	Magvető Könyvkiadó
Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego	1993
Wydawca	PIW
Przekład	Krystyna Pisarska

Zamknięte drzwi (węg. Az ajtó) – powieść węgierskiej pisarki Magdy Szabó wydana w 1987 roku. Nasycona psychologiczną głębią opowieść o dwóch silnych charakterach – sławnej pisarki i jej gospodyni, niezależnej, szorstkiej i obcesowej na zewnątrz, a w rzeczywistości czułej i pomocnej. Na podstawie powieści w 2012 powstał film o tym samym tytule w reżyserii Istvána Szabó.

Fabuła

Narratorką powieści jest bezdzietna pisarka Magda. Kiedy jej książki zaczęły odnosić sukces, przeprowadziła się do większego mieszkania i rozpoczęła poszukiwania pomocy domowej. Polecono jej samotną, starszą panią, Emerenc, która uchodziła wśród sąsiadów za wzór uczciwości. Pracowała w kilkunastu domach i bez chwili wytchnienia sprzątała, prała, odgarniała śnieg, z poświęceniem opiekowała się też zwierzętami i chorymi. Nie przymilała się do pracodawców, lubiła zaznaczyć swoją silną osobowość. Kiedy wracała do swojego domu, na żadne pukanie nie otwierała drzwi. Nikt nie widział jak wygląda jej mieszkanie i nikt nie znał jej tajemnicy. Początkowo między kobietami panowały napięte stosunki, a Magda podejrzewała, że Emerenc ukrywa rzeczy zrabowane wywiezionym do obozu Żydom. Z czasem relacje ich poprawiły się i pisarka, jako jedyna osoba na świecie, poznała zagadkę zamkniętych drzwi.

Książka napisana jest w formie wspomnień snutych po latach przez Magdę. Już na samym początku pojawia się informacja, że Emerenc nie żyje, a jej śmierć ma związek z otworzonymi drzwiami. „To ja zabiłam Emerenc. I nie ma tu nic do rzeczy, że chciałam ją nie zniszczyć, lecz uratować” – wyznaje narratorka i z poczuciem winy analizuje swoje trwające dwadzieścia lat relacje z gosposią. Wspomina nieporozumienia, rodzącą się powoli przyjaźń i chwile, kiedy musiała zawieść zaufanie Emerenc. Powieść w znacznej części poświęcona jest relacjom, jakie przez lata zachodziły między dwiema kobietami o silnych charakterach. Pozostałe wydarzenia często mają charakter szkicowy. Mężczyźni wspominani są rzadko i nie odgrywają większych ról, nawet o swoim mężu narratorka niewiele pisze.

Bibliografia

• Magda Szabó: Zamknięte drzwi. Warszawa: KIK, PIW, 1993. ISBN 83-06-02300-5.