Željezna garda
| Željezna garda
Garda de fier
| |
|---|---|
| Lider | Corneliu Zelea Codreanu (1927. - 1938) Horia Sima (1938. - 1941.) |
| Osnovana | 24. jul 1927. |
| Naslednik | raspuštena |
| Sedište | Bukurešt, Kraljevina Rumunjska |
| Ideologija | Klerikalni fašizam, antisemitizam |
Željezna garda (rumunjski: Garda de fier), bila je rumunjska fašistička organizacija koja je između 1930. - 1941. bila glavna društvena i politička organizacija u Kraljevini Rumunjskoj.[1]
Nukleus pokreta bila je organizacija Legija Arhanđela Mihaela (Legiunea Arhanghelul Mihail) koju je 1927 osnovao Corneliu Zelea Codreanu, kao pokret koji se pozivao na obnovu zemlje u duhu kršćanstva i rasne čistoće, što je bila mješavina teškog antisemitizma i mističnog nacionalizma.[1]
Organizaciju su vrlo brzo nazvali Legija ili Legionarski pokret, Codreanu je 1930. osnovao vojno krilo pokreta Željeznu gardu, pa se to ime udomaćilo za čitav pokret. Legija je odlukom vlade zabranjena u decembru 1933. ali je obnovljena pod imenom Sve za domovinu (Totul Pentru Ţară) i procvjetala uz podršku kralja Carola II. Ponovno je zabranjena 1938. kad je kralj proglasio osobnu diktaturu i zabranio rad svih političkih partija.[1]
Rad joj je ponovno dozvoljen nakon kraljeve abdikacije 1940. Tad su ušli u vladu generala Iona Antonescua, ali kako Gardijski ministri nisu bili u stanju riješiti nagomilane ekonomske i socijalne probleme i osigurati podršku masa za njegov režim on ih se uz pomoć vojske rješio u januaru 1941.[1]
To je bio i kraj Željezne garde na rumunjskoj političkoj sceni.[1]